Οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο υπουργικό συμβούλιο, ότι «η Chevron αναγνωρίζει την ελληνική ΑΟΖ στην περιοχή» και ότι «η Ελλάδα ασκεί στην πράξη τα κυριαρχικά της δικαιώματα, σε πείσμα της κακόβουλης σπερμολογίας κάποιων», καθώς και οι δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων περί «κύριου πλήγματος στο τουρκολιβυκό μνημόνιο» και «ντε φάκτο αναγνώρισης της ελληνικής ΑΟΖ», αποτελούν ουσιαστικά παραπλανητική κομματική ρητορική που στοχεύει στη χειραγώγηση της κοινής γνώμης για πολιτικά συμφέροντα.
Αυτό συμβαίνει γιατί:
Η Chevron, ως ιδιωτική εταιρία, δεν έχει καμία αρμοδιότητα να αναγνωρίσει ή να αμφισβητήσει την ΑΟΖ οποιουδήποτε κράτους. Η μοναδική αρμοδιότητα για την αναγνώριση των ΑΟΖ ανήκει αποκλειστικά στους διεθνείς οργανισμούς, και ειδικότερα στον ΟΗΕ.
Η περιοχή νοτίως της Κρήτης δεν εντάσσεται σε μια σαφώς οριοθετημένη ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει νομική συμφωνία που να προσδιορίζει τα θαλάσσια όρια στην εν λόγω περιοχή μεταξύ των δύο κρατών, γεγονός που καθιστά αβάσιμη την όποια έννοια «αναγνώρισης» της ελληνικής ΑΟΖ από μια ιδιωτική εταιρεία.
Η κυβέρνηση της Ελλάδας δεν έχει προχωρήσει σε καμία επίσημη διαδικασία υποβολής αίτησης στον ΟΗΕ για διεκδίκηση (claim) της ελληνικής ΑΟΖ στην περιοχή νοτίως της Κρήτης με συντεταγμένες, όπως έχει πράξει η Τουρκία. Η τουρκική ΑΟΖ, η οποία ταυτίζεται με την τουρκική έννοια της «Γαλάζιας Πατρίδας», καλύπτει την περιοχή από τον 26ο μεσημβρινό και ανατολικά, περιλαμβάνοντας συγκεκριμένα τη ζώνη 8 ναυτικών μιλίων νοτίως του Αγίου Νικολάου Κρήτης στην διεθνή θάλασσα και ανατολικά. Αυτή η περιοχή αποτελεί επίσης τη μέση γραμμή μεταξύ της ΑΟΖ της Τουρκίας και της Λιβύης. Σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας, η Ελλάδα δεν έχει αναγνωρίσει ελληνική ΑΟΖ στην περιοχή αυτή, ούτε έχει προχωρήσει σε οποιαδήποτε διεκδίκηση με συντεταγμένες για την περιοχή νοτίως της Κρήτης.
Οποιαδήποτε περιοχή «μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος» για έρευνες από την Chevron, που η κυβέρνηση προγραμματίζει να παραχωρήσει με συντεταγμένες, δεν θα αγγίξει την τουρκική ΑΟΖ, όπως αυτή έχει οριοθετηθεί με τη συμφωνία με τη Λιβύη. Αν, ωστόσο, οι συντεταγμένες των οικοπέδων που πρόκειται να παραχωρηθούν στην Chevron επικαλύπτουν τμήμα της τουρκικής ΑΟΖ, η Τουρκία αναμένεται να αντιδράσει στρατιωτικά, όπως έχει ήδη δηλώσει επίσημα η τουρκική κυβέρνηση και όπως έχει πράξει στο παρελθόν με τη στάθμευση καλωδίων στην περιοχή της Κάσου.
Η τουρκολιβυκή ΑΟΖ εκτείνεται από τη μέση γραμμή νοτίως του ανατολικού άκρου της Κρήτης και φτάνει μέχρι τις τουρκικές ακτές, περιλαμβάνοντας την περιοχή μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου. Η λιβυκή ΑΟΖ ξεκινά επίσης νοτίως της Κρήτης και φτάνει στον κόλπο της Σύρτης, με τις συντεταγμένες να είναι κατατεθειμένες στον ΟΗΕ. Έτσι, η Τουρκία και η Λιβύη έχουν πλήρη δικαιώματα για τις ΑΟΖ τους στην περιοχή και μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν όπως επιθυμούν, ακόμη και να τις παραχωρήσουν σε τρίτες χώρες, όπως τις ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Σουηδία, Βραζιλία και άλλες.
Αφ’ ης στιγμής δεν θίγεται το τμήμα της τουρκικής ΑΟΖ, η Τουρκία δεν έχει κανέναν λόγο να εμπλακεί σε ενδεχόμενες έρευνες της Chevron, καθώς οποιαδήποτε αντιδικία θα αφορά μόνο τη Λιβύη και την Ελλάδα. Παρά τις κυβερνητικές δηλώσεις ότι η Ελλάδα με τις περιοχές έρευνας της Chevron επικαλύπτει το τμήμα της λιβυκής ΑΟΖ, η αλήθεια είναι ότι η λιβυκή ΑΟΖ δεν καταργείται ούτε κατακερματίζεται από τις έρευνες αυτές.
Για να υπάρξει κατάργηση ή τροποποίηση της τουρκολιβυκής ΑΟΖ, σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας, απαιτείται η συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, οι οποίες θα πρέπει να υποβάλουν στον ΟΗΕ αίτημα για τροποποίηση ή κατάργηση της υπάρχουσας οριοθέτησης της ΑΟΖ τους και να ακυρώσουν την ήδη κατατεθειμένη οριοθέτηση στον πίνακα 104 του ΟΗΕ.
Όσον αφορά τα οικόπεδα έρευνας που καθορίστηκαν το 2014 με τον νόμο Μανιάτη, είναι σαφές ότι αυτά δεν έχουν καμία νομική βάση, διότι ο καθορισμός των οικοπέδων αυτών είναι αυθαίρετος, δεδομένου ότι η Ελλάδα δεν έχει καταθέσει επίσημες συντεταγμένες για την ΑΟΖ της στην περιοχή αυτή. Ο νόμος Μανιάτη υποβλήθηκε στον ΟΗΕ χωρίς τη συνοδευτική κατάθεση συντεταγμένων, ενώ η Τουρκία έχει καταθέσει συντεταγμένες που αφορούν την «Γαλάζια Πατρίδα», οι οποίες ταυτίζονται με την τουρκική ΑΟΖ.
Επιπλέον, η Ελλάδα δεν έχει ΑΟΖ στην περιοχή από το δυτικό άκρο της Κρήτης μέχρι τη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου, καθώς η ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του Δένδια δεν καθορίζει συγκεκριμένη περιοχή ΑΟΖ, αλλά μόνο τη μέση γραμμή.
Η ενεργοποίηση της Chevron στην περιοχή φαίνεται να συνδέεται με την απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να επιδιώξει μία συνολική λύση για την οριοθέτηση ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, ανάμεσα σε Ελλάδα, Τουρκία, Λιβύη, Αίγυπτο, Κύπρο, Ισραήλ. Αυτή η απόφαση έχει γνωστοποιηθεί στις αντίστοιχες κυβερνήσεις. Αυτό το πλαίσιο, όπως φαίνεται, ώθησε την κυρία Γκιλφόιλ, υπό διορισμό πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, να εκφράσει ενθουσιασμό για τον πρόεδρο Τραμπ κατά την τελετή στον Λευκό Οίκο για την 25η Μαρτίου, προσπαθώντας να καθησυχάσει τους Έλληνες πολίτες ότι η προστασία τους εξασφαλίζεται από τον Αμερικανό πρόεδρο. Με αυτή την τοποθέτηση, η κυρία Γκιλφόιλ φάνηκε να υπονοεί ότι η Ελλάδα έχει γίνει «προστατευόμενο είδος» υπό την προστασία του κ. Τραμπ, ακυρώνοντας στην ουσία την ανεξαρτησία της ελληνικής κυβέρνησης και του ελληνικού κράτους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου