Ο Τραμπ έχει εκφράσει έντονες διαφωνίες με την ΕΕ εδώ και καιρό, επικρίνοντας το μεγάλο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Ευρώπη, το οποίο ανήλθε σε περίπου 131 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022 και 208 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023. Το αποδίδει στην παραβίαση των κανόνων από την πλευρά των Ευρωπαίων και στην εκμετάλλευση της αφέλειας των Αμερικανών. Για να αντιμετωπίσει τις «άδικες» εμπορικές πρακτικές παγκοσμίως, ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα επιβάλει δασμούς τουλάχιστον 10% σε όλες τις εισαγωγές, περιλαμβανομένων αυτών από μεγάλους εμπορικούς εταίρους, όπως η ΕΕ.
Επιπλέον, ο Τραμπ έχει αμφισβητήσει τη συνεχιζόμενη ανάγκη για τις ΗΠΑ να εγγυώνται την ασφάλεια της Ευρώπης μέσω του ΝΑΤΟ και εκφράζει την απογοήτευσή του για τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που παρέχεται στην Ουκρανία. Μαζί με τον αντιπρόεδρό του, Βανς, πιστεύει ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να αναλάβουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη μελλοντική βοήθεια στην Ουκρανία, ώστε οι ΗΠΑ να εστιάσουν στην Κίνα και τον Ειρηνικό.
Στην Ευρώπη, υπάρχει συνεχής συζήτηση για το πώς να διαχειριστεί η ΕΕ την πιθανή επανεκλογή Τραμπ. Κάποιοι προτείνουν ότι η Ευρώπη πρέπει να εξαγοράσει τη στήριξή του. Η Κριστίν Λαγκάρντ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έχει προτείνει ότι η ΕΕ πρέπει να χρησιμοποιήσει μια «στρατηγική επιταγή» και να προσφέρει να «αγοράσει κάποια πράγματα από τις ΗΠΑ». Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υποστηρίζει ότι η ΕΕ πρέπει να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό υγροποιημένο φυσικό αέριο, που ανέρχεται στο 20%, και να προτιμήσει τις ΗΠΑ.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ συζητούν επίσης την πιθανότητα αγοράς περισσότερου αμερικανικού αμυντικού εξοπλισμού για να πείσουν τον Τραμπ να αποσύρει το αίτημά του για τις χώρες του ΝΑΤΟ να δαπανούν 3% ή 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Ωστόσο, κάποιοι αξιωματούχοι της ΕΕ αμφισβητούν αν ο Τραμπ θα εγκαταλείψει τους δασμούς κατά της Ευρώπης σε αντάλλαγμα για συμβολικές «αγορές αμερικανικών προϊόντων».
Ορισμένοι πιστεύουν ότι η Ευρώπη πρέπει να προετοιμαστεί για αντίποινα και να απειλήσει με επιβολή 10% δασμού σε όλες τις αμερικανικές εισαγωγές. Ωστόσο, αυτές οι βραχυπρόθεσμες στρατηγικές δεν αντιμετωπίζουν τα μακροπρόθεσμα δομικά προβλήματα της ΕΕ.
Η αλλαγή πολιτικής εμπορίου δεν φαίνεται να είναι η λύση στο πρόβλημα. Το εμπορικό πλεόνασμα της ΕΕ με τις ΗΠΑ ανήλθε σε 20,5 δισεκατομμύρια δολάρια τον Οκτώβριο του 2024, αυξημένο από περίπου 17,5 δισεκατομμύρια δολάρια τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους. Αυτό το εμπορικό ισοζύγιο είναι μόνο ένα μέρος του τρέχοντος λογαριασμού της ΕΕ με τον υπόλοιπο κόσμο, ο οποίος αυξήθηκε από 64,4 δισεκατομμύρια δολάρια το δεύτερο τρίμηνο του 2023 σε 134,4 δισεκατομμύρια δολάρια το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Το αυξανόμενο αυτό έλλειμμα αντικατοπτρίζει μια ανισορροπία μεταξύ αποταμιεύσεων και επενδύσεων στο εσωτερικό της ΕΕ.
Η Ευρώπη διαθέτει επαρκείς αποταμιεύσεις και ευκαιρίες για επενδύσεις. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι ότι οι εθνικοί κανόνες για τη φορολογία εισοδήματος, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, την απορρόφηση κινδύνου και τις διαδικασίες πτώχευσης καθιστούν δύσκολη τη μεταφορά κεφαλαίων μεταξύ των χωρών της ΕΕ, κάνοντάς την λιγότερο ελκυστική για τους επενδυτές να τοποθετήσουν τα χρήματά τους εκτός των συνόρων τους και να επενδύσουν σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, μεγάλο μέρος των αποταμιεύσεων να παραμένει αδρανές στις εγχώριες τράπεζες ή να αναζητά υψηλότερες αποδόσεις στις χρηματαγορές των ΗΠΑ, οι οποίες είναι πιο ανεπτυγμένες και ρευστές. Η αγορά περισσότερων αμερικανικών όπλων ή υγροποιημένου φυσικού αερίου από την ΕΕ δεν θα λύσει το πρόβλημα και δεν θα αντιμετωπίσει τις αδυναμίες ασφάλειας της ηπείρου.
Για να αντιμετωπιστούν αυτές οι αδυναμίες, οι Ευρωπαίοι πρέπει να επενδύσουν μακροπρόθεσμα στη βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένων των αμυντικών τομέων. Σε αυτό το πλαίσιο, μερικές από τις καλύτερες λύσεις στις προκλήσεις που θέτει ο Τραμπ μπορεί να βρεθούν σε δύο σημαντικές εκθέσεις που δημοσιεύθηκαν πέρυσι: Αυτή του Ενρίκο Λέττα, για τη μεταρρύθμιση της ενιαίας αγοράς, και του Μάριο Ντράγκι, για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.
Και οι δύο εκθέσεις υποστηρίζουν ότι η οικονομική παρακμή της Ευρώπης αποτελεί μια υπαρξιακή απειλή για την ΕΕ και τονίζουν την ανάγκη ενίσχυσης της έρευνας, της καινοτομίας και των συνεχών επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες για να αναστραφεί αυτή η παρακμή. Εξηγούν επίσης ότι ο μόνος τρόπος για την ΕΕ να επιτύχει αυτούς τους στόχους είναι να καταστεί πιο εύκολη και ελκυστική για τους Ευρωπαίους η επένδυση των αποταμιεύσεών τους εντός της ΕΕ, αντί να τις αποθηκεύουν σε τραπεζικούς λογαριασμούς ή να τις επενδύουν εκτός της Ευρώπης.
Αν οι ηγέτες της ΕΕ βρουν την πολιτική βούληση να εφαρμόσουν τις συστάσεις των εκθέσεων, η ΕΕ θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια ενιαία αγορά με διεθνή ανταγωνιστικότητα, ενισχύοντας τη θέση της και καθιστώντας την πιο αυτόνομη. Αν, ωστόσο, οι Ευρωπαίοι δεν δράσουν ενωμένοι για την υλοποίηση αυτών των στρατηγικών, θα χάσουν θέσεις εργασίας, επενδύσεις και καινοτομία, μεταφέροντας το κόστος σε χαμηλότερα βιοτικά επίπεδα.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, η συζήτηση επικεντρώνεται κυρίως στην ανάλυση της πολιτικής του Τραμπ, αντί να ληφθούν ουσιαστικά μέτρα ενίσχυσης της Ευρώπης. Η υπερβολική εστίαση στην έλευση του Τραμπ, την παρουσιάζει ως μια καταστροφή, γεγονός που ενδεχομένως να ενισχύει τις πολιτικές του θέσεις. Η ευρωπαϊκή αντίδραση δείχνει περισσότερο να στηρίζεται στον φόβο και τον εντυπωσιασμό, παρά σε μια στρατηγική ανάλυση, γεγονός που ενδέχεται να ενδυναμώσει τον Τραμπ πολιτικά, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.
Η Ευρώπη δεν αναγνωρίζει πλήρως τις δικές της αδυναμίες, όπως η έλλειψη αμυντικής πολιτικής και η στασιμότητα της ενιαίας αγοράς. Αυτή η αυτοκριτική είναι απαραίτητη για την Ευρώπη, η οποία πρέπει να αναλάβει δράση για την ενίσχυση της αυτάρκειάς της. Η κύρια απειλή για την ΕΕ, όπως επισημαίνουν και οι εκθέσεις, δεν είναι ο Τραμπ, αλλά τα εσωτερικά της προβλήματα. Αυτός ο ισχυρισμός υπογραμμίζει τη σημασία του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, αντί της αντίδρασης πανικού στις αμερικανικές πολιτικές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου