Αν και ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει επισήμως αναλάβει νέα θητεία ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, οι δηλώσεις και οι πολιτικές του τοποθετήσεις υποδηλώνουν ότι θα συνεχίσει να ακολουθεί την ίδια επιθετική προσέγγιση που χαρακτήρισε την πρώτη του θητεία.
Η εξωτερική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ αποτέλεσε σημείο αναφοράς και αντικείμενο έντονων συζητήσεων τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και διεθνώς. Από τη στιγμή που ανέλαβε την προεδρία το 2017, η προσέγγισή του χαρακτηρίστηκε από επιθετικότητα, απρόβλεπτες κινήσεις και την ανάδειξη του δόγματος «Πρώτα η Αμερική» ("America First"). Αυτή η στρατηγική είχε σημαντικές συνέπειες στις διεθνείς σχέσεις και άφησε το αποτύπωμά της σε κρίσιμα γεωπολιτικά ζητήματα.
Το δόγμα «America First», παραμένει στον προμετωπίδα της πολιτικής του Ντόναλντ Τραμπ, προκαλώντας αντιδράσεις κυρίως στο εξωτερικό. Μιλώντας στο CNN Greece, o Θόδωρος Τσίκας, Πολιτικός Επιστήμονας – Διεθνολόγος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Ομοσπονδία της Ευρώπης – ΕενΟΕ, σημείωσε ότι «Ο Τραμπ είναι απομονωτιστής. Θεωρεί ότι “πρώτα είναι η Αμερική”, δίνοντας σε αυτό το σύνθημα ένα εθνικιστικό νόημα».
Ο Τραμπ έχει χτίσει την πολιτική του ταυτότητα πάνω στη στρατηγική του «σοκ». Η επιστροφή του στον προεδρικό θώκο, πάντα με βάση τα όσα έχει δηλώσει μέχρι στιγμής, αναμένεται να επαναφέρει τις αιφνιδιαστικές κινήσεις ως εργαλείο διαπραγμάτευσης. «Κατά την προηγούμενη διακυβέρνησή του, αποσύρθηκαν οι ΗΠΑ απότομα και χωρίς καμία προετοιμασία από πάρα πολλά μέτωπα της διεθνούς πολιτικής. Αυτό οδήγησε στο φαινόμενο πολλοί περιφερειακοί ηγέτες, χώρες, καθεστώτα να σπεύσουν να καλύψουν το κενό», σημειώνει ο Θ. Τσίκας.
«Αυτή τη φορά όμως τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα, διότι έχουμε έναν ανοιχτό πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης, με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά και μια ανοιχτή σύγκρουση στη γειτονιά της, στη Μέση Ανατολή», επεσήμανε.
H επιμονή στο δόγμα «Πρώτα η Αμερική», σημαίνει ότι ο Τραμπ θα δίνει έμφαση στα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ, απορρίπτοντας πολυμερείς οργανισμούς και συμφωνίες που δεν θεωρεί ότι εξυπηρετούν τα αμερικανικά συμφέροντα. Παράλληλα, έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι πρόκειται να πιέσει για νέες εμπορικές συμφωνίες που θα αποφέρουν μεγαλύτερα οφέλη στις ΗΠΑ.
«Ο Τραμπ δεν εμπιστεύεται τους επίσημους θεσμούς διαμόρφωσης εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας των ΗΠΑ, αλλά κυρίως κάνει πιο “προσωπική” εξωτερική πολιτική, αναφέρει ο Θόδωρος Τσίκας. «Ο Τραμπ θεωρεί ότι, επειδή κάνει επιτυχημένα εμπορικά deals, με τον ίδιο τρόπο μπορεί να μιλάει με τους ηγέτες του κόσμου και να κάνει προσωπικά deals», τονίζει.
Ήδη η ατζέντα του έχει διαμορφωθεί: Θα επιδιώξει περαιτέρω αναδιάρθρωση οργανισμών όπως ο ΟΗΕ και το ΝΑΤΟ, απαιτώντας περισσότερα από τους συμμάχους. Θα επιδιώξει ενεργειακή ανεξαρτησία και γεωπολιτική πίεση, ενώ οι σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση πιθανώς να παραμείνουν τεταμένες, καθώς ο Τραμπ έχει επικρίνει έντονα τις ευρωπαϊκές χώρες για τις πολιτικές εμπορίου και άμυνας.
Παρόλα αυτά, ο Ντόναλντ Τραμπ, έχει να αντιμετωπίσει μια μεγάλη πρόκληση που έχει εξελιχθεί από την προηγούμενη προεδρεία του: Την Κίνα. «Ο Τραμπ στην πράξη για το μόνο διεθνές πρόβλημα που ενδιαφέρεται είναι η αντιμετώπιση της Κίνας. Αυτό θεωρεί ότι είναι το μείζον θέμα της Αμερικής και οικονομικά και γεωπολιτικά και στρατιωτικά. Ουσιαστικά, εάν μπορούσε να αποφασίσει εντελώς αδέσμευτα, θα απέσυρε όλους τους πόρους της Αμερικής –ανθρώπινους, οικονομικούς, στρατιωτικούς– από όλα τα διεθνή πεδία για να τους ρίξει στην Κίνα», εκτίμησε ο o Θόδωρος Τσίκας.
Είναι πλέον γεγονός ότι εξωτερική πολιτική της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ θα είναι πιθανότατα ακόμα πιο επιθετική και εστιασμένη στην αναδιαμόρφωση της παγκόσμιας τάξης υπέρ των αμερικανικών συμφερόντων. Ήδη οι δηλώσεις του για την προάσρτηση της Γροιλανδίας και της Διώρυγας του Παναμα, έχουν προκαλέσει αίσθηση και ποικίλες αντιδράσεις. Ωστόσο, η προσέγγισή του ενδέχεται να φέρει μεγαλύτερη αστάθεια στο διεθνές σύστημα, καθώς η έλλειψη συναινετικής διπλωματίας μπορεί να οδηγήσει σε εντάσεις και συγκρούσεις.
«Μια τέτοια πολιτική δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι θα (ή μπορεί να) υλοποιηθεί, τουλάχιστον πλήρως», σημειώνει ο Θ. Τσίκας. « Εάν όμως και εφόσον εφαρμοστεί σε μεγάλο βαθμό, μπορεί να γυρίσει τον κόσμο μας στον 19ο αιώνα ή στις αρχές του 20ού. Σε μια εποχή που κάθε κράτος μπορεί ανενόχλητα και ατιμώρητα να εισβάλει, να κατακτά ή να διαμελίζει ξένες χώρες, να αποκτά (και να χρησιμοποιεί;) ανεξέλεγκτα όπλα μαζικής καταστροφής, αλλά και σε μια περίοδο διαμοιρασμού του πλανήτη σε σφαίρες επιρροής.
«Μπορούμε να φανταστούμε έναν κόσμο τον οποίο θα μοιράσουν κατά βούληση ο Τραμπ και ο Πούτιν, με αμοιβαία “ανταλλάγματα” και “παραχωρήσεις”;» καταλήγει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου