Μόλις λίγες ημέρες πριν παραδώσει ο Τζο Μπάιντεν τον προεδρικό θώκο στον Ντόναλντ Τραμπ σηματοδοτεί ένα ακόμα ιστορικό ορόσημο στις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ – Κύπρου δίνοντας στη δεύτερη προνόμια χώρας - μέλους του ΝΑΤΟ.
Τρεις μήνες μετά την συνάντησή Τζο Μπάιντεν - Νίκου Χριστουλίδη στον Λευκό Οίκο, ο απερχόμενος Αμερικανός Πρόεδρος προχώρησε σε μία ιστορική απόφαση εντάσσοντας την Κυπριακή Δημοκρατία σε τρία αμυντικά προγράμματα: Διεθνών Πωλήσεων Στρατιωτικού Υλικού (FMS), παροχής Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού (EDA) και εκπαίδευσης και εξοπλισμού στις δυνάμεις ασφαλείας ξένων χωρών, εκπέμποντας ισχυρά πολιτικά μηνύματα για την εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας των δύο χωρών.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ τόνισε πώς ένας από τους λόγους που τον ώθησαν στην συγκεκριμένη κίνηση είναι πώς «η παροχή αμυντικών ειδών και αμυντικών υπηρεσιών στην Κυπριακή Δημοκρατία θα ενισχύσει την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών και θα προωθήσει την παγκόσμια ειρήνη».
Η συμμετοχή της Κύπρου στα συγκεκριμένα προγράμματα εκτιμάται ότι θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό των κυπριακών Ένοπλων Δυνάμεων, στην ενίσχυση της διαλειτουργικότητας τους με το ΝΑΤΟ, καθώς και στην περαιτέρω ενδυνάμωση των σχέσεων ασφαλείας μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Λευκωσίας.
Με την υπογραφή του Νόμου Εθνικής Άμυνας (NDAA) για το έτος 2025, η Κυπριακή Δημοκρατία είναι το μόνο κράτος που συμμετέχει σε αυτό τον κατάλογο χωρών που θα λάβουν μέρος σε εκπαιδευτικά προγράμματα και πολυεθνικές ασκήσεις και δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ ή της Σύμπραξης για την Ειρήνη.
Η νέα εποχή στη θωράκιση της Κύπρου
Για μια «ιστορικής σημασίας εξέλιξη», η οποία επιβεβαιώνει τη στρατηγική αξία της Κύπρου στην ευρύτερη γεωπολιτική σκακιέρα, κάνει λόγο ο Νίκος Χριστοδουλίδης καθώς αποτελεί σαφή αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κρίσιμου πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, «με δυνατότητα περαιτέρω συνεισφοράς στην ειρήνη και τη διαχείριση ανθρωπιστικών προκλήσεων».
Η Κύπρος με την είσοδό της στα τρία αμυντικά προγράμματα των ΗΠΑ μπορεί να προμηθεύεται με πολύ πιο ταχείες διαδικασίες υλικό που υπό άλλες περιστάσεις δεν θα μπορούσε να αποκτηθεί δια άλλης οδού, αφού αρκετά από τα συστήματα που παρέχονται χαρακτηρίζονται ως “FMS-only”, δηλαδή μπορούν να αποκτηθούν μόνο μέσω αυτού του προγράμματος, αναφέρει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου, Κωνσταντίνος Λετυμπιτώτης. Τονίζει ακόμη ότι το πρόγραμμα Excess Defense Articles (EDA) είναι πρόγραμμα παροχής αμυντικού εξοπλισμού από πλεονασματικό υλικό των ΗΠΑ, δηλαδή υλικό που βρίσκεται ήδη σε χρήση και μπορεί να διατεθεί είτε ως δωρεά είτε σε πολύ χαμηλές τιμές στα κράτη που συμμετέχουν στο εν λόγω πρόγραμμα και που θεωρούνται σύμμαχοι και εταίροι των ΗΠΑ.
Η συμμετοχή της Κύπρου στα συγκεκριμένα προγράμματα εκτιμάται ότι θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό των κυπριακών Ένοπλων Δυνάμεων, στην ενίσχυση της διαλειτουργικότητας τους με το ΝΑΤΟ, καθώς και στην περαιτέρω ενδυνάμωση των σχέσεων ασφαλείας μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Λευκωσίας.
Έντονη η ενόχληση της Άγκυρας
Την έντονη αντίδραση του Υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας προκάλεσε το διάταγμα του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, με το οποίο η Κύπρος κατατάσσεται στη λίστα με τις χώρες που θεωρούνται κατάλληλες για πωλήσεις όπλων και στρατιωτική εκπαίδευση.
Στην ανακοίνωση γίνεται λόγος για «σοβαρό λάθος» της Ουάσινγκτον, καταδικάζοντας τη συγκεκριμένη απόφαση του απερχόμενου προέδρου ενώ παράλληλα υποστηρίζεται πως «όλα τα εμπλεκόμενα μέρη θα πρέπει να απέχουν από προκλητικά βήματα και να ενεργούν με κοινή λογική».
Ταυτόχρονα, επισημαίνεται ότι η Άγκυρα αναμένει «από την εισερχόμενη αμερικανική διοίκηση, η οποία θα αναλάβει σύντομα καθήκοντα, να αντιστρέψει αυτό το λανθασμένο βήμα που έλαβε ο απερχόμενος Πρόεδρος. Ως Μητέρα Πατρίδα και Κράτος Εγγυήτρια, η Τουρκία θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις προσπάθειες της “ΤΔΒΚ” για την ενίσχυση των αμυντικών και αποτρεπτικών ικανοτήτων της».
Κληθείς να σχολιάσει την ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, ο κυβερνητικός Εκπρόσωπος της Κύπρου, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης ανέφερε ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία τελεί υπό κατοχή για 50 χρόνια, 40 και πλέον χιλιάδες τουρκικά στρατεύματα βρίσκονται παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία βρίσκεται σε αμυντική διάταξη».
Είχε προηγηθεί η κατάθεση νομοσχεδίου για μόνιμη άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο στη Βουλή των Αντιπροσώπων από τα ηγετικά στελέχη της κοινοβουλευτικής ομάδας προώθησης ελληνικών θεμάτων στο Κογκρέσο.
Υπενθυμίζεται πώς το 2022 η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε προχωρήσει σε μία ιστορική απόφαση για την πλήρη άρση του εμπάργκο της πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987 δίνοντας της το δικαίωμα να αγοράσει πολεμικό υλικό από τις ΗΠΑ προκειμένου να ενισχύσει την άμυνά της. Τότε η Άγκυρα πάλι με μία οργισμένη ανακοίνωση έκανε λόγο για επικείμενο «ράλι εξοπλισμών» στην Κύπρο προειδοποιώντας για λήψη μέτρων για την ασφάλεια των Τουρκοκύπριων.
Ωστόσο, η άρση του εμπάργκο συνεχίζει να ανανεώνεται σε ετήσια βάση, καθώς ο νόμος «East Med Act» του 2019 και ο Νόμος για το Αμυντικό Προϋπολογισμό (NDAA) για το έτος 2020 προβλέπουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος πρέπει να πιστοποιεί στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να συνεργάζεται με τη κυβέρνηση των ΗΠΑ σε μια σειρά από κρίσιμους τομείς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου