Ανακαλύφθηκε ο πρώτος τύμβος γυναίκας πολεμίστριας του 10ου αιώνα – Τα «μυστικά» που αποκαλύπτουν τα όπλα και τα κοσμήματα που βρέθηκαν θαμμένα

 Μία εξαιρετική αρχαιολογική ανακάλυψη πραγματοποιήθηκε στο νεκροταφείο Sárrétudvari–Hízóföld, στην Ουγγαρία. Οι μελετητές έχουν ταυτοποιήσει τον πρώτο γνωστό τύμβο γυναίκας, η οποία βρέθηκε θαμμένη με όπλα, στην Λεκάνη των Καρπαθίων, ο οποίος χρονολογείται στον 10ο αιώνα, στη διάρκεια της Ουγγρικής Κατάκτησης της Λεκάνης των Καρπαθίων.

Η ανακάλυψη αμφισβητεί τις παραδοσιακές αντιλήψεις σχετικά με τον ρόλο των φύλων στις κοινωνίες της μεσαιωνικής Κεντρικής Ευρώπης, ενώ δίνει νέα στοιχεία σχετικά με τη συμμετοχή των γυναικών στις στρατιωτικές δράσεις.

Το επίκεντρο της διεπιστημονικής έρευνας

Η μελέτη εστίασε στον τύμβο 63, στον οποίο έγινε ανασκαφή μεταξύ του 1983 και του 1985, όμως αναλύθηκε σε βάθος χάρη στις νέες, διεπιστημονικές τεχνικές.

Τα ευρήματα, αν και φθαρμένα, έδειξαν ότι πρόκειται για γυναίκα, έπειτα από ανθρωπολογική και γενετική ανάλυση.

Ο τύμβος περιείχε ένα σύνολο τεχνουργημάτων που τον ξεχωρίζει από άλλους του νεκροταφείου: ένα τόξο με κεράτινη πλάκα, θραύσματα από βέλος, μία φαρέτρα, καθώς και χαρακτηριστικά γυναικεία κοσμήματα, όπως ένα ασημένιο κόσμημα για τα μαλλιά, γυάλινες και ημιπολύτιμες λίθινες χάντρες.

Η διάταξη των αντικειμένων και η θέση του σώματος, ελαφρώς κυρτό, είναι ασυνήθιστα στα νεκροταφεία αυτής της εποχής, αναδεικνύοντας τη μοναδικότητα του ευρήματος.

Μοναδική η ταφή της περιόδου στην περιοχή

Ποτέ στο παρελθόν δεν έχει καταγραφεί γυναικεία ταφή με ένα ολοκληρωμένο σύνολο όπλων, δημιουργώντας ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο των γυναικών στην ουγγρική κοινωνία κατά τη διάρκεια της κατάκτησης, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Η ανάλυση των λειψάνων, αποκαλύπτει σημάδια οστεοπενίας, έλλειψης πυκνότητας των οστών, η οποία είναι συνηθισμένη σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς και θεραπευμένα τραύματα που αποκαλύπτουν τραυματισμούς.

Τα σημάδια αυτά, μπορεί να συνδέονται με έντονη σωματική δραστηριότητα, όπως η χρήση όπλων, ή ιππικές πρακτικές, χαρακτηριστικά στοιχεία της ζωής των πολεμιστών της περιόδου.

Οι αλλαγές στα οστά, μαρτυρούν έναν σωματικά δραστήριο τρόπο ζωής. Ενώ δεν είναι βέβαιο ότι, η γυναίκα αυτή συμμετείχε στη μάχη, η ταφή της υποδηλώνει πως, επιτελούσε συμβολικό ή πρακτικό ρόλο, σχετικό με τον πόλεμο, σύμφωνα με το άρθρο.

Στη διάρκεια της Ουγγρικής Κατάκτησης της Λεκάνης των Καρπαθίων, οι Ούγγροι -γνωστοί και ως Μαγυάροι – εγκαταστάθηκαν στη Λεκάνη των Καρπαθίων, μετά τη μετανάστευση στις στέπες της Ασίας. Η ομάδα αυτή, γνωστή για τους έφιππους τοξότες της, άφησε το αποτύπωμά της στην Κεντρική Ευρώπη, τόσο πολιτιστικά όσο και στρατιωτικά.

A) Χάρτης της Ουγγαρίας που απεικονίζει τον αρχαιολογικό χώρο Sárrétudvari–Hízóföld. B) Τεχνουργήματα που βρέθηκαν στον τύμβο No. 63: 1) κεφαλή βέλους 2) κουδουνάκι 3) ασημένιο δικυκλοειδές κόσμημα μαλλιών 4) μία σειρά από χάντρες 5) θραύσματα από κουδούνια και 6) πλάκα από κέρατο ζαρκαδιού. Φωτογραφία: Zoltán Faur / Luca Kis

Η σημασία των γυναικείων τάφων με όπλα

Αν και οι αρχαιολόγοι έχουν καταγράψει γυναικείους τάφους με όπλα σε άλλες περιοχές και περιόδους, το φαινόμενο εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά σπάνιο στη Λεκάνη των Καρπαθίων.

Τα όπλα σε γυναικείους τάφους, συχνά ερμηνεύονταν ως φυλακτά ή συμβολικά στοιχεία, ωστόσο το πλαίσιο του τύμβου, υποδηλώνει μια πιο ενεργή λειτουργία τους.

Η παρουσία όπλων μαζί με γυναικεία κοσμήματα, μαρτυρά ότι, οι γυναίκες αυτές μπορεί να είχαν διάφορους ρόλους, από οικιακούς έως στρατιωτικούς ή συμβολικούς, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Η ανακάλυψη του τύμβου 63, εκτός από το ότι εμβαθύνει τη γνώση των ταφικών πρακτικών και της κοινωνικής οργάνωσης της εποχής,   υπογραμμίζει παράλληλα την ανάγκη διεπιστημονικής προσέγγισης της αρχαιολογίας.

Η χρήση προηγμένων γενετικών τεχνικών και ενδελεχούς ανάλυσης των οστών, επέτρεψε την αναγνώριση λεπτομερειών που θα ήταν αδύνατον να εντοπιστούν με τις παραδοσιακές μεθόδους.