H ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗΝ ΣΠΑΡΤΗ

 Μπορεί κι άλλες ελληνικές πόλεις να ανέδειξαν πλούτο ανδρών, καμιά όμως δεν ανέδειξε πλούτο γυναικών σαν την Σπάρτη... Η Σπάρτη ανέδειξε ένα πλήθος γυναικών, που ξεχώρισαν για το ήθος, την προσωπικότητα, την τόλμη και, όταν παρέστη ανάγκη, για την ανδρεία τους. Λέγεται ότι η Σπάρτη ήσαν οι άνδρες της. Το σωστό θα ήταν να λέγαμε ότι η Σπάρτη ήσαν οι γυναίκες της. Διότι οι άνδρες ήσαν αυτό που ήθελαν οι γυναίκες τους. Η Σπαρτιάτισσα, ως μητέρα και σύζυγος, ήταν "ανδροπλάστρα". Δεν γεννούσε, έπλαθε άνδρες. Γι' αυτό, όταν κάποτε ρωτήθηκε από κάποια ξένη η σύζυγος του Θερμοπυλομάχου Λεωνίδα, η Γοργώ, για το πώς είναι δυνατόν οι Σπαρτιάτισσες να κατευθύνουν τους άνδρες τους, αποκρίθηκε αγέρωχα: Γιατί μόνο εμείς έχουμε το προνόμιο να γεννάμε άνδρες!

...Η Σπάρτη ήθελε γερούς στρατιώτες και συνεπώς χρειαζόταν γυναίκες ικανές να προσφέρουν τέτοιον "τόκον" στην πόλη. Και γι' αυτό τα κορίτσια γυμνάζονταν και σκληραγωγούνταν, όπως τα αγόρια: ασκούνταν στον δρόμο, στην πάλη, στον δίσκο, στο ακόντιο και μετείχαν σε ομαδικές ασκήσεις και αγωνίσματα...

Το σημαντικό στην περίπτωση των Σπαρτιατών είναι πώς όλη η δαπάνη γι' αυτήν την πολυσύνθετη αγωγή των κοριτσιών ήταν υπόθεση της πολιτείας...

Έχοντας οι περισσότερες... εμπιστοσύνη στην φυσική τους καλλονή, δεν κατέφευγαν στα επικουρήματα της τεχνητής ομορφιάς. Γενικά, αποστρέφονταν την πολυτέλεια, τα κοσμήματα, τα ψιμύθια, τα χρώματα και τα αρώματα. Τα ενδύματά τους ήσαν απλά, άνετα και διευκολυντικά στις κινήσεις. Το βασικό ένδυμα, ο χιτών, ήταν κοντός, σχιστός στα πλάγια για τις άγαμες και κλειστός για τις έγγαμες... Η φήμη τους ήταν το ίδιο έντονη, όπως και των ανδρών της Σπάρτης. Ήσαν διάσημες για την ομορφιά τους, την αγνότητα και την αυστηρότητα προς τα τέκνα και τους συζύγους τους. Ήσαν ο αυστηρότερος κριτής τους...

...Οι Σπαρτιάτισσες φημίζονταν για την αγνότητά τους· η μοιχεία ήταν άγνωστη στην πόλη της Σπάρτης. Το ίδιο και η πορνεία. Παροιμιώδης ήταν ακόμη η προσήλωσή τους στα ιδεώδη της σπαρτιατικής πολιτείας... Στα χέρια των γυναικών είχε περάσει η διαχείριση του κλήρου, του οίκου, η ανατροφή των παιδιών και η εποπτεία των υπηρετών. Έτσι μέσα στην στρατιωτική κοινωνία της Σπάρτης διαμορφώθηκε ένας τύπος "αντρογυναίκας" που ήταν ικανή να διαφυλάξει και να μεταδώσει στα παιδιά της το υπερήφανο φρόνημα της Λακεδαίμονος...

Πηγή: Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης, Σ. Καργάκος