Tο σκουλήκι που μπορεί να σώσει τον... Kόσμο: Τρώει και χωνεύει πλαστικό - Τι λένε οι επιστήμονες

 Οι επιστήμονες μπορεί να ανακάλυψαν έναν απρόσμενο σύμμαχο στον αγώνα κατά των πλαστικών απορριμμάτων: τον ελάσσονα αλευροσκώληκα. Ενδημική στην Αφρική, αλλά πλέον διαδεδομένη σε όλο τον πλανήτη, αυτή η προνύμφη σκαθαριού από το γένος Alphitobius μπορεί να καταναλώσει και να αποικοδομήσει το πλαστικό, διαπίστωσαν οι ερευνητές.

Το εύρημα θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης στην Αφρική, σημείωσαν οι ερευνητές στη μελέτη τους που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Reports. Η ήπειρος είναι η δεύτερη πιο μολυσμένη από πλαστικό στον κόσμο, παρά το γεγονός ότι παράγει μόνο το 5% της παγκόσμιας πλαστικής ρύπανσης, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Όπως αναφέρει το LiveScience, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ελάσσονες αλευροσκώληκες μπορούν να χωνέψουν το πολυστυρένιο, έναν τύπο πλαστικού που συναντάται συνήθως στις συσκευασίες τροφίμων και χρησιμοποιείται για την παραγωγή φελιζόλ. Η ομάδα δεν είναι ακόμη σίγουρη για το είδος του αλευροσκώληκα και πιστεύει ότι μπορεί να πρόκειται για ένα νέο υποείδος που πρέπει να ταυτοποιηθεί.

«Αυτή είναι η πρώτη φορά που τεκμηριώνεται ότι οι ελάσσονες αλευροσκώληκες, οι οποίοι είναι ενδημικοί στην Αφρική, έχουν αυτή την ικανότητα», ανέφερε συγγραφέας της μελέτης Fathiya Khamis, επιστήμονας στο Διεθνές Κέντρο Φυσιολογίας και Οικολογίας Εντόμων (ICIPE) στην Κένυα.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι προνύμφες μπορούσαν να καταναλώσουν σχεδόν το 50% του πολυστυρενίου το οποίο τους δόθηκε ως τροφή, με την αποτελεσματικότητά τους να αυξάνεται εάν η πλαστική τροφή αναμιγνύονταν με πίτουρο ή φλούδες σιτηρών.

Βακτήρια που διασπούν τα πολυμερή

Τα βακτήρια που ζουν στο έντερο των αλευροσκώληκων τα βοηθούν να διασπάσουν τα πολύπλοκα πολυμερή του πλαστικού.

Οι μικροβιακές κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των γενών Kluyvera, Lactococcus και Klebsiella, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πέψη του πολυστυρενίου, μετατρέποντάς το σε απλούστερες ενώσεις που ο αλευροσκώληκας μπορεί να επεξεργαστεί χωρίς βλάβη.

Τα βακτήρια αυτά παράγουν ένζυμα ικανά να χωνέψουν το πλαστικό, και έτσι η αύξηση του αριθμού αυτών των βακτηρίων ή των ενζύμων στους αλευροσκώληκες θα μπορούσε να αυξήσει την αποδοτικότητα της επεξεργασίας του πλαστικού, χωρίς να βλάψει τα ίδια τα έντομα.

(Α) Κομμάτι φελιζόλ πριν δοθεί στα σκουλήκια (Β) Κομμάτι φελιζόλ μετά από 30 μέρες κατανάλωσης του πολυστυρένιου (C) Αλευροσκώληκες που τρέφονται με πολυστυρένιο αναμεμιγμένο με πίτουρα (D) Αλευροσκώληκες που τρέφονται με σκέτο πολυστυρένιο

ICIPE / Scientific Reports

Στο μέλλον, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να εντοπίσουν τα συγκεκριμένα βακτηριακά στελέχη και ένζυμα που εμπλέκονται στη διάσπαση του πολυστυρενίου και να τα χρησιμοποιήσουν στην ανακύκλωση των πλαστικών αποβλήτων, δήλωσαν οι ερευνητές. Η έρευνα μπορεί να θέσει τις βάσεις για μια μελλοντική πορεία μετατροπής του πλαστικού σε υψηλής αξίας πρωτεΐνη εντόμων για ζωοτροφές.

«Θα διερευνήσουμε επίσης τους μηχανισμούς των βακτηρίων του ελάσσονα αλευροσκώληκα στην αποικοδόμηση του πλαστικού. Θέλουμε να καταλάβουμε αν τα βακτήρια είναι εγγενή στους αλευροσκώληκες ή αν είναι μια αμυντική στρατηγική που αποκτάται μετά τη σίτιση με πλαστικό», ανέφερε η συν-συγγραφέας της μελέτης Evalyne Ndotono, επιστήμονας που διεξήγαγε την έρευνα στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών σπουδών της στο ICIPE.