Το plan-b του Γεραπετρίτη σε περίπτωση που δεν τα βρουν με τον Φιντάν

 Κρίσιμη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας στην Αθήνα

Εν αναμονή της έλευσης του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στην Αθήνα, την ερχόμενη Παρασκευή, στο υπουργείο Εξωτερικών εργάζονται πυρετωδώς για να ετοιμάσουν την ατζέντα της συνάντησης με τον Γιώργο Γεραπετρίτη.

Δεν αποκλείεται ο Τούρκος ομόλογός του να συναντήσει ανεπίσημα και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, για να του μεταφέρει μήνυμα του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν. Για την ώρα δεν έχει επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο, αλλά όλα είναι ανοιχτά, όπως λένε κυβερνητικά στελέχη. Σύμφωνα με πληροφορίες , ο Γιώργος Γεραπετρίτης είχε ανεπίσημες επικοινωνίες με τον Φιντάν, στο πλαίσιο της διαμόρφωσης της ατζέντας των συζητήσεων, η οποία θα είναι πολύ σφιχτή σε ό,τι αφορά την ελληνική πλευρά. Παράγοντας του ΥΠ.ΕΞ. ανέφερε ότι «δεν θα γνωριστούν τώρα οι δύο υπουργοί. Γνωρίζουν καλά ο ένας τον άλλο, και παράλληλα γνωρίζουν τις “κόκκινες γραμμές”, και ξέρουν τι μπορούν να περιμένουν και τι όχι».

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πλευρά κρατά χαμηλά τον πήχη, αλλά είναι αποφασισμένη να μην κάνει πίσω σε ό,τι αφορά τις «κόκκινες γραμμές», όπως τόνισε και ο Γιώργος Γεραπετρίτης κατά την πρόσφατη ενημέρωση των βουλευτών της Ν.Δ. που συμμετέχουν στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής. Σε συνομιλητές του ο υπουργός Εξωτερικών αποκάλυψε  ότι στη συνάντηση με τον Χ. Φιντάν θα διερευνηθεί εάν μπορεί να συμφωνηθεί το πλαίσιο για την έναρξη του επόμενου σταδίου, του τεχνοκρατικού, για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.

Κατά συνέπεια, αυτό σημαίνει ότι το βάρος της ουσιαστικής διαπραγμάτευσης πέφτει στους δύο υπουργούς Εξωτερικών, οι όποιοι θα πρέπει κατά την ελληνική προσέγγιση να συζητήσουν το εύρος της διαφοράς, και συγκεκριμένα ποιες είναι οι προς συζήτηση διαφορές, το εφαρμοστέο Δίκαιο, αλλά και το χρονοδιάγραμμα. Και για την ελληνική πλευρά είναι αυτονόητο πως εάν δεν υπάρξει δυνατότητα συμφωνίας επί του πλαισίου, δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία και για συνυποσχετικό προκειμένου να παραπεμφθεί το θέμα στη Χάγη.

Ο Γιώργος Γεραπετρίτης διαμηνύει προς πάσα πλευρά ότι μοναδικό θέμα συζήτησης για την Ελλάδα είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και ότι δεν πρόκειται να  συζητήσει θέματα που αφορούν την ελληνική κυριαρχία, όπως είναι οι γκρίζες ζώνες, το εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων, αλλά και η παρουσία των Ε.Δ. στα νησιά. Από την πλευρά της η Τουρκία προσεγγίζει τη διαδικασία «ολιστικά» και η δική της ατζέντα –με βάση τα όσα λένε Ερντογάν και Φιντάν –περιλαμβάνει  όχι μόνο όλο το φάσμα των «παρένθετων» θεμάτων της οριοθέτησης, με όλες τις τουρκικές διεκδικήσεις, δηλ. επέκταση των ελληνικών  χωρικών υδάτων (μέσω του casus belli), νησιά «αμφισβητούμενης κυριαρχίας», την αποστρατικοποίηση των νησιών, τη μείωση του ελληνικού εναέριου χώρου  τη διαχείριση του FIR, την περιοχή Έρευνας Διάσωσης κ.λπ.), αλλά και θέματα  όπως η «τουρκική» μειονότητα στη Θράκη. Εν ολίγοις, η Τουρκία θεωρεί ότι η συζήτηση πρέπει να απλωθεί σε όλο το φάσμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και ότι η όποια συμφωνία να είναι συνολική. Κάτι που δεν αποδέχεται η ελληνική πλευρά…

Τέλος, να σημειώσουμε ότι εν όψει της έναρξης της διαδικασίας αυτής, η Αθήνα προετοιμάζεται συγχρόνως και για το αρνητικό ενδεχόμενο. Δηλαδή για το ενδεχόμενο η διαπίστωση αδιεξόδου να προκαλέσει αναταράξεις στα ήρεμα νερά. Και ήδη κατ’ εντολή του Γιώργου Γεραπετρίτη έχει συσταθεί ένα επιτελείο με διπλωμάτες και τεχνοκράτες, που σχεδιάζουν και κάνουν σενάρια για την «επόμενη μέρα» εάν αυτή είναι «ομιχλώδης». Για την Τουρκία  η συνέχιση της εκκρεμότητας  είναι ανεκτή εφόσον δεν υπάρξει καμιά προσπάθεια από την Ελλάδα άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων της στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Το ερώτημα είναι εάν είναι διατεθειμένη και για πόσο διάστημα να κινηθεί έτσι και η Αθήνα. Πάντως, έμπειροι διπλωμάτες λένε , ότι «κάτι υπάρχει υπογείως που δεν φαίνεται και οι επαφές έχουν προχωρήσει, διότι στην αντίθετη περίπτωση, με τις θέσεις αυτές, η συζήτηση του Γ. Γεραπετρίτη με τον Χ. Φιντάν δε θα χρειαζόταν παρά μερικά λεπτά προκειμένου να τερματισθεί».

Αισιοδοξία για το Κυπριακό

Αισιόδοξος εμφανίστηκε ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης κατά τη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Σύμφωνα με πληροφορίες, η συνάντηση που είχε μία ημέρα πριν με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ήταν η αιτία της αισιοδοξίας του. Επί της ουσίας, συνδέεται για πρώτη φορά η λύση του Κυπριακού με το ρόλο που μπορεί να παίξει στην περιοχή η Κύπρος. Και αυτό μπορεί να αποτελέσει έναν σημαντικό μοχλό πίεσης προς την Τουρκία, αλλά και την Κύπρο, ώστε να κάνουν βήματα πίσω.

Για πρώτη φορά ΗΠΑ και Κύπρος ήρθαν τόσο κοντά, και η βούληση των Αμερικανών είναι να κλείσει το Κυπριακό με γνώμονα τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και την εκπεφρασμένη θέση για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα για όλους τους Κύπριους, και όχι με διχοτόμηση. Είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ παίρνουν ανοιχτά τέτοια θέση, ενώ η υποδοχή του κ. Χριστοδουλίδη, (η τελευταία επίσκεψη Κύπριου Προέδρου στην Ουάσινγκτον ήταν πριν από 28 χρόνια), στο Λευκό Οίκο, ήταν ενθαρρυντική των προθέσεων των ΗΠΑ.

Ο κ. Χριστοδουλίδης φέρεται να είπε στον κ. Μητσοτάκη, ότι η θέση του Αμερικανού προέδρου είναι πως «δεν υπάρχουν λύσεις που θα έχουν μόνο κέρδη, αλλά απαιτούνται και βήματα πίσω, από τις δύο πλευρές». Το θετικό είναι ότι οι ΗΠΑ θα εγγυηθούν τις συνομιλίες. Η συμφωνία των δύο ηγετών σε έναν οδικό χάρτη ο οποίος θα έχει βασικό του άξονα μία συμμαχία σταθερότητας ανάμεσα στις δύο χώρες προς όφελος της ευρύτερης περιοχής στην Ανατολική Μεσόγειο, περιλαμβάνει και τη λύση του Κυπριακού, και αυτό είναι το πλέον αισιόδοξο. Η λίστα των θετικών που αποκόμισε η Λευκωσία, σύμφωνα με πηγή από το κυπριακό προεδρικό μέγαρο, από τη συνάντηση με τον Μπάιντεν, είναι μακρά, με σημαντικότερα τα θέματα άμυνας και ασφάλειας.