Μπορεί η κρίση των πυραύλων στην Oυκρανία να αλλάξει την πορεία του πολέμου;

 

Κρίσιμες αναμένεται να είναι οι επόμενες ημέρες για την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία, κυρίως λόγω της απόφασης του Μπάιντεν να δώσει το πράσινο φως στους Ουκρανούς να χρησιμοποιούν πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς σε ρωσικό έδαφος.

Όπως αναμενόταν μετά από αυτό οι εξελίξεις ήταν αλυσιδωτές, με την Ουκρανία να κάνει χρήση των πυραύλων και την Ρωσία να απαντά χρησιμοποιώντας τον πύραυλο Oreshnik.

Κατόπιν τούτων, ο Πούτιν, σε διάγγελμα του, προανήγγειλε την μαζική παραγωγή των νέων υπερηχητικών πυραύλων. Το κίνητρο του Μπάιντεν ήταν να ενισχύσει την διαπραγματευτική θέση της Ουκρανίας, δεδομένου ότι ο εκλεγμένος πρόεδρος έχει δηλώσει πως προτεραιότητα του θα είναι η λήξη του πολέμου.

Σημειώνεται ότι η Ουκρανία ζητούσε την άδεια εδώ και πάρα πολλά χρόνια, υποστηρίζοντας διαρκώς ότι δεν ήταν σε θέση να πλήξει στρατώνες, αεροδρόμια και χώρους εφοδιασμού στα ρωσικά μετόπισθεν.

Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στη Σύνοδο Κορυφής των Ηγετών της G20

Eric Lee/The New York Times via AP, Pool

Οι περιορισμοί της άδειας Μπάιντεν

Ακόμη κι αν η άδεια δόθηκε την τελευταία στιγμή, συνοδεύτηκε από έναν ακόμη περιορισμό. Σύμφωνα με τον Guardian, οι πύραυλοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν μόνο σε σχέση με τη μάχη στην περιφέρεια του Κουρσκ, όπου η Ουκρανία κατέλαβε ένα κομμάτι εδάφους τον Αύγουστο.

Από τότε προσπαθεί να αντισταθεί στην αντεπίθεση 50.000 στρατιωτών, συμπεριλαμβανομένων 10.000 από τον πρόσφατα στρατολογημένο σύμμαχο της Ρωσίας, τη Βόρεια Κορέα.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

Ωστόσο, δύο στρατηγικά πυραυλικά πλήγματα δεν αρκούν για να αλλάξουν την πορεία του πολέμου. «Η στρατιωτική αξία και των δύο όπλων περιορίζεται από το γεγονός ότι υπάρχει περιορισμένος αριθμός Atacms και Storm Shadow», δήλωσε ο Matthew Savill, διευθυντής Στρατιωτικών Επιστημών στο thinktank του Royal United Services Institute.

Είναι πιθανό ο περιορισμός των ΗΠΑ να αποτελέσει πλεονέκτημα, είπε ο Savill, επειδή θα επικεντρώσει την προσοχή της Ουκρανίας σε ένα στενό τμήμα του μετώπου. Όταν στο παρελθόν η Ουκρανία χρησιμοποιούσε τα Atacms και Storm Shadow για πλήγματα σε εδάφη που είχαν καταληφθεί από τους Ρώσους, τα αποτελέσματα ήταν μερικές φορές θεαματικά, αλλά αυτό δεν άλλαξε την ισορροπία υπέρ της στην ξηρά.

Τώρα, υποστήριξε, η Ουκρανία μπορεί να επικεντρωθεί στο να «κρατήσει το Κουρσκ ως μια συνεχιζόμενη επιχείρηση» και να της δώσει ένα μέτριο διαπραγματευτικό χαρτί σε τυχόν ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.

Διπλωματία των πυραύλων

Με τον πύραυλο που εκτόξευσε σε εργοστάσιο στο Ντνίπρο, η Ρωσία έδωσε μίαν απάντηση, τόσο στον Μπάιντεν, όσο και στους Ουκρανούς. Παρόλα αυτά το όπλο αυτό είναι πολύ ακριβό για να χρησιμοποιείται για αυτήν την απόσταση.

Επιπροσθέτως πολλά άλλαξαν με τις δηλώσεις που έκανε ο Πούτιν περί κλιμακούμενης απειλής, απευθυνόμενος κυρίως στον Τραμπ και υποστηρίζοντας ότι ο πόλεμος θα εξαπλωθεί μόνο αν η Δύση συνεχίσει να επιτρέπει στην Ουκρανία να εκτοξεύει τους πυραύλους κατά της Ρωσίας.

Την ώρα δε που η διπλωματία των πυραύλων συνεχίζεται, τα θεμελιώδη στοιχεία της πρώτης γραμμής παραμένουν αμετάβλητα. Ο Savill υποστηρίζει ότι αυτό δεν δίνει στη Ρωσία καμία ανάγκη να σπεύσει σε ειρηνευτικές συνομιλίες «επειδή μπορεί να δαπανήσει περισσότερες ζωές και να κερδίσει ενδεχομένως άλλα 20 έως 30 χιλιόμετρα».

Το μόνο που προσπαθεί να κάνει ο Πούτιν είναι να πείσει τον Τραμπ ότι η σημαντική περαιτέρω βοήθεια προς την Ουκρανία θα ήταν πολύ δαπανηρή για τη Δύση και λίγοι πιστεύουν ότι ο επερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ θα τον αντιμετωπίσει.

Ουκρανοί στρατιώτες στο μέτωπο (ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ)

AP Photo/Evgeniy Maloletka, File

Ρωσικές απώλειες

Σύμφωνα με πληροφορίες των New York Times, ο ρωσικός στρατός σημείωσε τον Οκτώβριο τα μεγαλύτερα εδαφικά κέρδη των τελευταίων δύο και πλέον ετών, καθώς προωθήθηκε όλο και περισσότερο στην ανατολική περιοχή Ντονμπάς της Ουκρανίας - αλλά με βαρύ κόστος.

Δημοσιογράφοι του ανεξάρτητου ρωσικού ειδησεογραφικού πρακτορείου Mediazona και της ρωσικής υπηρεσίας του BBC μετρούν τους Ρώσους στρατιώτες που πέθαναν στην Ουκρανία από τους πρώτους μήνες της εισβολής. Οι μέθοδοί τους βασίζονται στη συλλογή και διασταύρωση δημόσιων πληροφοριών, όπως οι νεκρολογίες και οι ταφές σε νεκροταφεία.

Πόσοι Ρώσοι στρατιώτες είναι νεκροί

Με την μέθοδο αυτή έχει δημιουργηθεί η πιο ολοκληρωμένη βάση δεδομένων των επιβεβαιωμένων ρωσικών θανάτων σε μάχες, οι οποίοι ανέρχονται στους 78.000 στρατιώτες μέχρι τον Νοέμβριο, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι Ουκρανοί αυτονομιστές και οι ξένοι που πολεμούν για τη Ρωσία.

Ένα άλλο ανεξάρτητο ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο, το Meduza, συνεργάστηκε με το Mediazona και το BBC για μια στατιστική ανάλυση των θυμάτων πολέμου. Το κύριο εργαλείο τους είναι η βάση δεδομένων των δημόσιων συμβολαιογράφων της Ρωσίας, η οποία περιέχει όλες τις υποθέσεις κληρονομιάς που άνοιξαν οι συγγενείς των σκοτωμένων στρατιωτών.

Αυτή η ανάλυση της υπερβάλλουσας θνησιμότητας οδήγησε τους δημοσιογράφους να υπολογίσουν το σύνολο των στρατιωτικών θανάτων της Ρωσίας σε σχεδόν 150.000 μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.

Ισραηλινοί στρατιώτες

(AP Photo/Ariel Schalit, File)

Μετρώντας τους τραυματίες

Αφού εκτίμησαν τον αριθμό των νεκρών Ρώσων στρατιωτών, οι δημοσιογράφοι του BBC, της Mediazona και της Meduza συνεργάστηκαν στο επόμενο έργο: την ποσοτικοποίηση των σοβαρών τραυματισμών της Ρωσίας στα πεδία των μαχών.

Συμβουλεύτηκαν στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες, ανέλυσαν λίστες προσωπικού που διέρρευσαν και εξέτασαν στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις πληρωμές αποζημιώσεων βετεράνων. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι για κάθε νεκρό Ρώσο στρατιώτη, περίπου άλλοι δύο τραυματίζονταν σοβαρά.

Προσθέτοντας τον εκτιμώμενο αριθμό των νεκρών και των σοβαρά τραυματιών, η Meduza υπολόγισε ότι ο ρωσικός στρατός είχε υποστεί συνολικά 405.000 αναντικατάστατες απώλειες μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Χρησιμοποιώντας παρόμοια μέθοδο, η Olga Ivshina του BBC υπολόγισε 484.000 αναντικατάστατες ρωσικές απώλειες την ίδια περίοδο.

Τέλος, οι στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών της Ουκρανίας και πολλών χωρών του ΝΑΤΟ παράγουν τις δικές τους εκτιμήσεις για τις ρωσικές απώλειες. Όλες υποστηρίζουν ότι από τον Οκτώβριο ο απολογισμός ανέρχονται στους 600.000 έως 700.000 νεκρούς και τραυματίες στρατιώτες.

Πόσοι στρατιώτες εντάχθηκαν στις δυνάμεις

Οι απώλειες είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Ακόμα μία κρίσιμη μεταβλητή είναι η προμήθεια νέων στρατευμάτων. Τον Ιούνιο, το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας μέτρησε 33 εκατομμύρια άνδρες επιλέξιμους για στρατιωτική θητεία, σύμφωνα με μια κυβερνητική βάση δεδομένων που απέκτησε η Meduza.

Αυτό συγκρίνεται με έξι εκατομμύρια δυνητικούς στρατιώτες που ζούσαν στην Ουκρανία πριν από την εισβολή της Ρωσίας το 2022. Λίγο περισσότεροι από τους μισούς από αυτούς έχουν από τότε εγγραφεί στη βάση δεδομένων της χώρας για τη στρατιωτική θητεία.

Περίπου 900 άνδρες εντάχθηκαν στις ρωσικές δυνάμεις κάθε μέρα το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με ανάλυση των στοιχείων του ρωσικού προϋπολογισμού από τον Janis Kluge, εμπειρογνώμονα για τη Ρωσία στο Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων και Ασφάλειας, έναν ερευνητικό οργανισμό.