ΣΥΡΙΖΑ: Oι ανοικτές πληγές – Γυρίζει το χαρτί;

 

Το δημοσκοπικό αποτύπωμα του ΣΥΡΙΖΑ είχε αρχίσει να θολώνει μετά τις Ευρωεκλογές και το ήδη μειωμένο 14.92% έσβηνε από μέτρηση σε μέτρηση. Η εσωκομματική αστάθεια, απόρροια της ανεξάντλητης κρίσης που έφερε ένα ολάκερο δίμηνο «ακυβερνησίας», όχι μόνο έφθειραν το κυβερνητικό προφίλ του κόμματος, αλλά έπλασαν συνθήκες πολιτικής εξαΰλωσης.

Η αρχική υποχώρηση στην τρίτη θέση των ερευνών, οριστικά πίσω από το ΠαΣοΚ, συνεχίστηκε με ραγδαία πτώση των ποσοστών. Μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ κατέληξε στο σημείο να ανιχνεύεται στα όρια του 2010 και του άκρως σοκαριστικού 3%, όταν πριν από 5,5 χρόνια (εκλογές 2019) συγκέντρωνε το 31.5% του εκλογικού σώματος.

Θα έχει νέα ευκαιρία ο ΣΥΡΙΖΑ;

Αφήνοντας πίσω την εποχή Κασσελάκη κι εκλέγοντας δεύτερο πρόεδρο σε 14 μήνες, ο ΣΥΡΙΖΑ φιλοδοξεί να ισορροπήσει ξανά. Ο Σωκράτης Φάμελλος τερμάτισε πρώτος στην κούρσα των δύο με βασικό αντίπαλο τον Παύλο Πολάκη και κρατά πλέον στα χέρια το τιμόνι. Με αυτό όμως το +5.7% της τελικής διαφοράς, ελλείψει β’ γύρου, επωμίστηκε και το βάρος μιας ταυτοτικής, όπως και συνολικής επανεκκίνησης που αμφισβητείται από μεγάλο σκέλος των ψηφοφόρων.

Επειδή πάντως το (όχι αμελητέο) 37% των ερωτηθέντων ψηφοφόρων πιστεύουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει τουλάχιστον μια ευκαιρία (Pulse, ΣΚΑΪ) ανασύνταξης, έναντι του 49% που δεν υιοθετεί μια τέτοια άποψη, η νέα ηγεσία αναζητά το φάρμακο επούλωσης των πληγών εκείνων που αιμορραγούν αδιάκοπα.

Σε ιστορικά χαμηλά η συσπείρωση

Σε πρώτη ανάγνωση το κόμμα της κυβερνώσας Αριστεράς καλείται να πείσει όσους παραδοσιακά το ψήφιζαν και απομακρύνονται. Τα αποτελέσματα της μεγάλης δημοσκόπησης από τη Metron Analysis απεικονίζουν την υπάρχουσα δυναμική του.

Ανέκαθεν η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπωνόταν χαμηλά. Βέβαια μια απόσταση από το 37% στο 50% με 55% είναι εκλογικά πελώρια.

Όπως δείχνουν οι αριθμοί, οι απώλειες είναι πολυεπίπεδες. Κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ «πληγώνεται» από το συμπαγές ΠαΣοΚ που απορροφά το 14.3% των όσων «φεύγουν» από τη δεξαμενή της Κουμουνδούρου. Την αντίστροφη κατεύθυνση (από Χαρ. Τρικούπη σε ΣΥΡΙΖΑ) παίρνει αντιθέτως μονάχα το 2.2%.

Άλλο ένα 12.3% κατευθύνεται στο Κίνημα Δημοκρατίας του Στέφανου Κασσελάκη. Κάτι που αναπόφευκτα θα συνέβαινε μετά την τρίτη διάσπαση σε διάρκεια ενός έτους. Την ίδια ώρα το ΚΚΕ και η Πλεύση Ελευθερίας καρπώνονται ποσοστά της τάξεως του 7% (6.7%) και του 5% (5.1%). Ποσοστά που λαμβάνονται υπ’ όψιν.

Αντιθέτως κάτω του 3% είναι οι μετακινήσεις προς τα υπόλοιπα κόμματα του αριστερού, ριζοσπαστικού, τόξου, καθώς το Μέρα25 και η Νέα Αριστερά δεν αποκομίζουν πια όσο θα ήθελαν από την καθίζηση του ΣΥΡΙΖΑ. Παράδοξο μεν, χαρακτηριστικό δε πως είναι πως η ΝΔ (2.7%) ελκύει από τον ΣΥΡΙΖΑ ποσοστό ανάλογο του κόμματος του Γ. Βαρουφάκη και η Ελληνική Λύση μεγαλύτερο από τη ΝεΑρ (2.2% έναντι 1.8%)!

Ο Φάμελλος κάνει γκελ

Τουλάχιστον το απευθείας πλασάρισμα κορυφής του Σωκράτη Φάμελλου στη δημοτικότητα των πολιτικών αρχηγών  εκτιμάται ως ένα στέρεο «πάτημα» για να επανακτηθεί τουλάχιστον η πρότερη σχέση εμπιστοσύνης με την εκλογική βάση. Η απήχηση του νέου προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ μετρήθηκε μετά την εκλογή του και το συνολικό 47% στις θετικές/μάλλον θετικές γνώμες τον τοποθέτησε στο +4% από τον (ανανεωμένο) Νίκο Ανδρουλάκη, στο +6% από τον (πάντα αρεστό) Δημήτρη Κουτσούμπα και στο +10% από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενόσω ο Στέφανος Κασσελάκης κινείται επί μήνες στο επίπεδο του 20%.

Προφανώς και δεν έχει προλάβει να συνθέσει ακόμα ένα «πρωθυπουργήσιμο» προφίλ ο νέος αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε η δημοφιλία του μετατρέπεται παραδοσιακά σε ψήφους, όπως έχει αποδειχθεί πολλάκις στο παρελθόν με άλλους.

Η χαμηλή εκλογική επιρροή

Το ζητούμενο προσώρας είναι, ομολογουμένως, η αύξηση της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ μέσα από μια σειρά συντονισμένες και στρατηγικές κινήσεις της φρέσκιας ηγεσίας. Πώς δηλαδή θα αλλάξει ξανά πίστα, φρενάροντας στην κατηφόρα. Διαθέτει τα εχέγγυα να πετύχει;

Τον ευνοεί τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ πως η αφετηρία είναι αρκετά χαμηλά και έχει το περιθώριο να αναχαιτίσει τις επιθέσεις χτίζοντας παράλληλα την αντεπίθεση. Από τον Ιούνιο του 2024 και μετά ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζει σταδιακή πτώση, έχοντας κατρακυλήσει στο 23% όσων θα μπορούσαν να τον επιλέξουν στην κάλπη αν γίνονταν τώρα εκλογές. Συνολικά σε αυτό το περιπετειώδες πεντάμηνο έχει «πετάξει» δώδεκα μονάδες επιρροής, καταλαμβάνοντας μοιραία την τέταρτη θέση (ΠαΣοΚ, ΝΔ, ΚΚΕ).

Το ΠαΣοΚ κερδίζει την κεντροαριστερά

Δημοσκοπικά φαίνεται πως του λείπουν αρκετά για να εκληφθεί εκ νέου ως ένα «αξιόπιστο κόμμα» με προοπτική εξουσίας. Οφείλει, κατά την έρευνα, να απευθυνθεί σε πιο πλατιά μάζα ψηφοφόρων, να εμφανιστεί ενωμένο, να απηχεί περισσότερο την εποχή και να βρίσκεται πιο κοντά στην κοινωνία με τη στελέχωση από νέα πρόσωπα. Στοιχήματα που ο Σωκράτης Φάμελλος έχει βάλει για την επόμενη ημέρα.

Στην παρούσα φάση αποτελεί αξεπέραστο εμπόδιο ανέλιξης στα νούμερα η απήχηση που ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει στην Κεντροαριστερά. Το 9.6% είναι ελάχιστα υψηλότερο από το 5.6% της ΝΔ στην ίδια εκλογική πτέρυγα, τη στιγμή που το ΠαΣοΚ έχει εκτοξευτεί στο 33.6%. Δεν συζητείται καν η υποτυπώδης πια διείσδυση στο πολιτικό Κέντρο που εντοπίζεται κάτω από το 4% (3.7%).

Οι αντοχές και η σταθεροποίηση

Πώς ωστόσο την ίδια ώρα και υπό αρνητικές συνθήκες ανοίγει μια χαραμάδα αισιοδοξίας κι ελπίδα αντιστροφής της ρευστοποίησης που προκάλεσε η εσωκομματική περιδίνηση επί δέκα διαδοχικούς μήνες; Διότι στην εκτίμηση ψήφου ο ΣΥΡΙΖΑ μετρήθηκε στο 8.1% αμέσως μετά την οριστική αλλαγή σελίδας και την νίκη Φάμελλου αυξάνοντας τη δύναμή του κατά 1.4% – από το 6.7% πριν.

Με τον μέσο όρο του να εκτιμάται από τη Metron Analysis στο 7.1% εξακολουθεί να υπολείπεται τεσσάρων κομμάτων (ΝΔ, ΠαΣοΚ, Ελ.Λύση, ΚΚΕ). Παρόλα αυτά η τάση του έπειτα από τον «εμφύλιο» διαρκείας και το οριστικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών στο Γκάζι δείχνει σταθεροποιητική. Αντέχει δηλαδή στους κραδασμούς και στις εκατέρωθεν πιέσεις που δέχεται πανταχόθεν.

Σαν ο αντίκτυπος να ήταν βολικός. Μάλιστα το 4.8% που το χωρίζει από το Κίνημα Δημοκρατίας υποδεικνύει πως δεν απειλείται τόσο πολύ από τον Ταύρο που από την πλευρά του αναζητά κι αλλού ψηφοφόρους για να δυναμώσει πραγματικά.

Η ουσία έγκειται εφεξής στην εκμετάλλευση και αξιοποίηση του μομέντουμ. Χώρος υπάρχει πάντα. Προλαβαίνει όμως ο ΣΥΡΙΖΑ να γυρίσει το χαρτί;