Ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Μπολόνια, οδηγούνται στην ανακάλυψη του πώς, αρχαίες κυλινδρικές σφραγίδες, διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της γραφής στην αρχαία Μεσοποταμία, σημειώνοντας μία σημαντική πρωτοπορία στην κατανόηση της προέλευσης της γραπτής γλώσσας.
Η μελέτη τους, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Antiquity, αποκαλύπτει τη σχέση ανάμεσα σε εικόνες που είναι λαξευμένες στις σφραγίδες αυτές – ορισμένες από τις οποίες χρονολογούνται πριν από 6.000 χρόνια – και στις πρωτο-σφηνοειδείς υπογραφές που εμφανίστηκαν περίπου το 3000 π.Χ. στην Ουρούκ, μία από τις πρώτες και πιο ισχυρές πόλεις της Μεσοποταμίας.
Οι κυλινδρικές σφραγίδες ήταν μικρά αντικείμενα από πέτρα με περίτεχνα λαξεύματα, που περιέβαλαν τις πήλινες επιγραφές ώστε ν’ αφήνουν το αποτύπωμά τους. Αρχικά, χρησιμοποιούνταν κυρίως για διοικητικούς σκοπούς, σε μια κοινωνία που γινόταν ολοένα και πιο περίπλοκη, ωθούμενη από την ανάπτυξη του εμπορίου, την αγροτική παραγωγή και την παραγωγή της κλωστοϋφαντουργίας.
Δημιουργώντας σύμβολα που θα μπορούσαν ν’ αντιγραφούν σε επιγραφές, οι σφραγίδες αυτές συντελούσαν στην καταγραφή των αγαθών και των συναλλαγών, διασφαλίζοντας τη λογιστική ακρίβεια και την οργάνωση. Η συγκεκριμένη λειτουργία, έθεσε τα θεμέλια για τη μεταγενέστερη εξέλιξη σε επίσημο σύστημα γραφής.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα τονίζουν τη σημασία των σφραγίδων στη μετάβαση από τις συμβολικές αναπαραστάσεις, στην πρώιμη γραφή. Η πρωτο-σφηνοειδής γραφή, ένα από τα πιο πρώιμα γνωστά συστήματα γραπτής γλώσσας, εμφανίστηκε στην ίδια περιοχή, δηλαδή στην Ουρούκ.
Πώς άλλαξε η αρχαία εικονογραφική γραφή
Το αρχαίο σύστημα γραφής, το οποίο εμφανίστηκε περί από την τέταρτη χιλιετία π.Χ., ήταν εικονογραφικό και περιείχε πάνω από χίλια σύμβολα. Ενώ πολλά από τα σύμβολα αυτά παραμένουν κρυπτογραφημένα, οι ομοιότητες που παρατηρούνται ανάμεσα στις εντυπώσεις από τις σφραγίδες και τα σύμβολα της πρωτο-σφηνοειδούς γραφής, μαρτυρούν μία κοινή προέλευση ή εξέλιξη, με τα σύμβολα να μετατρέπονται, με την εξέλιξη του χρόνου, σε σημεία.
Η καθηγήτρια Silvia Ferrara, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, περιγράφει την μετάβαση αυτή ως μια καθοριστική εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας, σηματοδοτώντας την μετάβαση από τον προϊστορικό συμβολισμό στο δομικό γραφικό σύστημα. Η Ferrara και η ομάδα της, αναγνώρισαν επανεμφανιζόμενα μοτίβα στις σφραγίδες αυτές, μεταξύ των οποίων σχέδια που συνδέονται με την μεταφορά αγαθών, όπως υφασμάτων και κεραμικών.
Τα ίδια θέματα επανεμφανίζονται σε σημεία της πρωτο-σφηνοειδούς γραφής, υποδηλώνοντας ότι, τα σύμβολα στις σφραγίδες, μπορεί να εμπνεύστηκαν ή να συνέβαλαν απευθείας στο πρωτο– σφηνοειδές σύστημα.
Ο συσχετισμός προσφέρει ανεκτίμητα στοιχεία στο ιστορικό πλαίσιο και τη σταδιακή ανάπτυξη της γραφής στην Μεσοποταμία. Οι κυλινδρικές σφραγίδες δεν είχαν απλώς διακοσμητικό ρόλο, αλλά εξυπηρετούσαν και λειτουργικούς και διοικητικούς σκοπούς, στη διαχείριση των αγαθών και τη διατήρηση του ελέγχου στις οικονομικές συναλλαγές.
Πού εστίασε η συγκριτική μελέτη γλωσσολογίας
Με την ανάπτυξη των κοινωνιών της Μεσοποταμίας, έγινε αναπόσπαστη η ανάγκη για πιο εξελιγμένους μηχανισμούς καταγραφής, ενώ η μετάβαση από τις σφραγίδες στην πρωτο-σφηνοειδή γραφή, αντανακλά αυτή την κοινωνική μετάβαση.
Η συστηματική σύγκριση της ερευνητικής ομάδας των μοτίβων των σφραγίδων με σημεία της πρωτο-σφηνοειδούς γραφής, παρέχει περαιτέρω στήριξη στην αντίληψη ότι, τα σύμβολα αυτά εξελίχθηκαν λόγω συγκεκριμένων διοικητικών σκοπών, σε ένα δομημένο σύστημα γραφής.
Οι συνεργαζόμενοι μελετητές, Kathryn Kelley και Mattia Cartolano σημειώνουν πως, η παρακολούθηση της ανάπτυξης αυτών των εικόνων σε πρωτο-σφηνοειδή σημεία, αποκαλύπτει την καταγωγή της συμβολικής αναπαράστασης που εξελίχθηκε μαζί με την πρώιμη αστική και οικονομική εξέλιξη της Μεσοποταμίας.
Η μελέτη, εκτός από το ότι ρίχνει φως στην εφεύρεση της γραφής, τονίζει και την πολιτιστική και πρακτική σημασία των σφραγίδων αυτών. Οι λαξευμένες επιγραφές, ήταν πρόδρομος της γραπτής γλώσσας, αποδίδοντας συγκεκριμένα νοήματα στις εικονικές αναπαραστάσεις, οι οποίες τελικά μετασχηματίστηκαν σε αφηρημένα σύμβολα, τα οποία αναπαριστούσαν ήχους, λέξεις και έννοιες.
Πρόδρομος για μία από τις αρχαιότερες γραπτές γλώσσες
Σύμφωνα με τη Ferrara, η έρευνα υπογραμμίζει πως, τα αρχικά νοήματα που συνδέονται με τις εγχαράξεις αυτές μεταστοιχειώθηκαν σε ένα από τα πρώτα συστήματα γραφής του κόσμου, ανοίγοντας τον δρόμο για τις μεταγενέστερες γλωσσικές εξελίξεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου