Μάθε πώς βγήκε η φράση «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του»

 

Η γνωστή φράση «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του» χρησιμοποιείται για να δείξει ότι ήρθε η ώρα να αφήσουμε στην άκρη την ανεμελιά και να επιστρέψουμε στην δουλειά μας. Ποια είναι όμως η ιστορία της;

Οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις είναι πολύτιμα κομμάτια του πολιτισμικού μας πλούτου. Περνούν από γενιά σε γενιά, φέρουν μαζί τους σοφία αιώνων, κωδικοποιημένη σε σύντομες και εύστοχες φράσεις.

Κάθε λέξη, κάθε στίχος, έχει βαθύ νόημα, αποτυπώνοντας την εμπειρία, τις αξίες και τις πεποιθήσεις του κάθε λαού.

Μάθε πώς βγήκε η φράση «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του»

Στα παλιά τα χρόνια τα κουρσάρικα πλοία είχαν πλήρωμα συνήθως κωπηλάτες οι οποίοι ήταν συνήθως κατάδικοι (άνθρωποι των κατέργων – δηλ. πλοίο που δούλευαν στο πλοίο). Όταν λοιπόν ο αέρας έπεφτε και το καράβι έπρεπε να συνεχίσει την πορεία του, μια φωνή δυνατή τους ξεσήκωνε και τους καλούσε να επιστρέψουν στο πόστο τους με την φράση: «Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του». Ήταν η διαταγή να καθίσουν και πάλι στα κουπιά, στους μακρινούς ξύλινους πάγκους.

Επειδή οι κατεργάρηδες ήταν συνήθως κατάδικοι, η λέξη μεμονωμένη, αρχικά είχε αρνητική σημασία και υποδήλωνε τον πονηρό άνθρωπο, τον απατεώνα. Περνώντας ο καιρός, η λέξη χρησιμοποιήθηκε πειραχτικά με θετική σημασία και υποδήλωνε τον ικανό άνθρωπο, που τα καταφέρνει καλά με τις υποθέσεις του.

Σήμερα έχει αρνητική σημασία και χρησιμοποιείται συνήθως όταν τελειώνουν οι διακοπές και πρέπει όλοι να επιστρέψουν στις υποχρεώσεις τους. Η φράση αποτέλεσε και τον τίτλο ελληνικής ταινίας του Καραγιάννη- Καρατζόπουλου, με πρωταγωνιστές τους Γιώργο Πάντζα, Ξένια Καλογεροπούλου και Νίκο Σταυρίδη.