Παιδί βρήκε άψογα διατηρημένο δαχτυλίδι 1.800 ετών με χαραγμένη την μορφή της θεάς Αθηνάς

 

Το 13χρονο αγόρι έκανε βόλτα, όχι μακριά από το σπίτι του, όταν το βλέμμα του έπεσε σε κάτι που «γυάλιζε». Πλησίασε και κατάλαβε ότι ήταν ένα δαχτυλίδι. Σκάλισε γύρω γύρω και το ξέθαψε. Τότε συνειδητοποίησε ότι το σχέδιο που ήταν χαραγμένο επάνω του, κάτι απεκόνιζε κι έτσι αποφάσισε να μιλήσει στους γονείς του.

Το εύρημα ήρθε στο φως, στην περιοχή του όρους Κάρμηλος, την παράκτια οροσειρά στο Βόρειο Ισραήλ. Ο 13χρονος Yair Whiteson, απ’ τη Χάιφα δεν είχε απομακρυθεί από το σπίτι του, όταν βρήκε το αρχαίο δαχτυλίδι, το οποίο χρονολογείται σε περίπου 1.800 χρόνια πίσω.

Το εύρημα, διακοσμημένο με την εγχάρακτη μορφή της ρωμαϊκής θεάς Μινέρβα, όπως αποκαλούσαν οι αρχαίοι Ρωμαίοι την θεά Αθηνά,  έχει κεντρίσει το έντονο ενδιαφέρον της αρχαιολογικής κοινότητας.  Ο Yair εξερευνούσε το αρχαίο λατομείο κάτω από το όρος Khirbet Shalala, γνωστό και ως κτήμα Mishmar HaCarmel, όταν το βλέμμα του «έπεσε» σ’ ένα ασυνήθιστο θέαμα.

Ο νεαρός μάζεψε απ’ το έδαφος το μικρό, πράσινο αντικείμενο που παρατήρησε. Διαβρωμένο όπως ήταν, στην αρχή ο Yair νόμισε πως έχει στα χέρια του ένα σκουριασμένο μπουλόνι. «Σκέφτηκα να το λιώσω, αλλά ευτυχώς κατάλαβα ότι τελικά ήταν δαχτυλίδι.  Αργότερα, στο σπίτι, παρατήρησα και την απεικόνιση επάνω του. Στην αρχή μου φάνηκε ότι είναι η μορφή ενός πολεμιστή», αφηγείται ο Yair.

Λεπτομέρεια της εικόνας που είναι χαραγμένη στο δαχτυλίδι (Πηγή: Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων).

Η μορφή της ρωμαϊκής θεάς Αθηνάς στο δαχτυλίδι

Στη συνέχεια, η οικογένεια Whiteson ήλθε σ’ επαφή με τον επιθεωρητή Nir Distelfeld, απ’ το τμήμα πρόληψης κλοπών της Ισραηλινής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας (IAA).  Αργότερα, το δαχτυλίδι μεταφέρθηκε στο τμήμα εθνικών θησαυρών, όπου υποβλήθηκε σε ανάλυση και χρονολόγηση, με τη συνδρομή του καθηγητή Shua-Amorai Stark, απ’ το Κολέγιο Kaye,  εξειδικευμένου στ’ αρχαία δαχτυλίδια και τα φυλαχτά.

Για τη συνεισφορά τους στον πολιτισμό, ο Yair και η οικογένειά του, τιμήθηκαν με τον έπαινο του αξιόλογου πολίτη, σε μία τελετή που  έγινε προς τιμήν τους,  στο νέο μουσείο Jay and Jeanie Schottenstein National Archaeology Campus.

Τη σημασία του ευρήματος, εξηγούν οι Nir Dirstelfeld και Δρ. Eitan Klein, από την μονάδα πρόληψης κλοπών της ΙΑΑ:  Το όμορφο αυτό δαχτυλίδι, άψογα διατηρημένο, απεικονίζει την μορφή μιας γυμνής φιγούρας με περικεφαλαία.

Στο ένα της χέρι, η φιγούρα κρατά μια ασπίδα, ενώ στο άλλο κρατά ένα δόρυ.

O 13χρονος Yair κρατά το δαχτυλίδι που ανακάλυψε (Φωτογραφία: Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων).

Βέβαια, η πρωταρχική εικασία του Yair, ότι το δαχτυλίδι αναπαριστά την μορφή ενός πολεμιστή, δεν απέχει πολύ απ’ την πραγματικότητα. Μάλλον πρόκειται για τη θεά Αθηνά, που είχε εξέχουσα θέση τόσο στο ρωμαϊκό πάνθεο, όσο και στην ελληνική μυθολογία.

Η συγκεκριμένη περιοχή, τιμούσε ιδιαίτερα τη θεά Αθηνά, τη θεά του πολέμου, της στρατηγικής, και της σοφίας.  Πιθανολογείται ότι, το μικρό, μπρούτζινο δαχτυλίδι, ανήκε σε κάποια  γυναίκα της ύστερης Ρωμαϊκής περιόδου, κάπου ανάμεσα στον 2^ο και τον 3^ο αιώνα μ.Χ.

Η περιοχή που βρέθηκε το δαχτυλίδι

H τοποθεσία της ανακάλυψης, κάτω απ’ το Khirbet Shalala, βρίσκεται σ’ έναν λόφο, όπου έχουν βρεθεί υπολείμματα καλλιεργειών της ρωμαϊκής εποχής. Σε παρακείμενη περιοχή έχει βρεθεί ένα αρχαίο λατομείο.

Ανακαλύφθηκε νεκρόπολη σε έναν ιστορικό τόπο – Οι αρχαιολόγοι έχουν μπερδευτεί γιατί δεν μοιάζει με καμία άλλη στην περιοχή

Στην άκρη του λατομείου έχουν βρεθεί δύο ταφικά σπήλαια, υποδηλώνοντας πολλές, πιθανές προελεύσεις του δαχτυλιδιού.  Ίσως ανήκε σε κάποιον κάτοικο της έκτασης, ίσως σε κάποιον εργάτη του λατομείου, ή, ενδέχεται να ήταν και ταφική προσφορά, αφού εκεί έχουν βρεθεί και τάφοι, εξηγούν οι ερευνητές.

Το Khirbet Shalala, ο αρχαιολογικός χώρος που βρίσκεται δίπλα στο σημείο της ανακάλυψης του δαχτυλιδιού, βρίσκεται σ’ έναν λόφο, στο κέντρο του Κάρμηλου Όρους.  Συνορεύει σε τρία σημείο με τον αρχαιολογικό χώρο Nahal Oren, και με την αιώνια πηγή Ein Alon.

Άλλη άποψη του δαχτυλιδιού (Πηγή: Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων).

To σημείο έχει εξερευνηθεί και καταγραφεί κατά το παρελθόν, από τοπογράφους του ταμείου εξερεύνησης της Παλαιστίνης -ειδικότερα, από την επιφανή Ισραηλινή αρχαιολόγο,  Ruth Amiran, και μία αποστολή από το Πανεπιστήμιο Bar-Ilan, με επικεφαλής τον εξειδικευμένο στο Όρος Κάρμηλο,  καθηγητή Shimon Dar.

O Distelfeld και ο Δρ. Dr. Klein, επισημαίνουν ότι, το δαχτυλίδι έχει προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες στα ήδη υπάρχοντα δεδομένα, από προγενέστερες ανασκαφές και μελέτες στο Khirbet Shalala.  “Τώρα, το δαχτυλίδι συνδέει τα ήδη υπάρχοντα δεδομένα από ανασκαφές με προγενέστερες μελέτες και ρίχνει φως στον αρχαιολογικό χώρο”, σημειώνουν.