Μισθοί: Τι θα άλλαζε αν επέστρεφαν οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας

 Αίτημα της ΓΣΕΕ στην 24ωρη απεργία ήταν η επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας - Χωρίς την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και του θεσμικού τους πλαισίου δεν είναι εφικτή η βελτίωση των μισθών. Πώς επηρεάζονται οι μισθοί από την εφαρμογή τους.

Θέλουμε πίσω τους μισθούς μας, θέλουμε πίσω τις συμβάσεις μας. Αυτό ήταν το μήνυμα που εξέπεμψε η ΓΣΕΕ κατά την χθεσινή 24ωρη γενική απεργία με την οποία ζητούσε αυξήσεις μισθών, επαναφορά των συμβάσεων και αντιμετώπιση της ακρίβειας.

Η Συνομοσπονδία θέτει την αύξηση των μισθών ως την μόνη γραμμή άμυνας απέναντι στην ακρίβεια. Και για να το πετύχει αυτό, διεκδικεί την επαναφορά των εργαλείων της συλλογικής διαπραγμάτευσης και του θεσμικού πλαισίου των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.

Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος

Χωρίς την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και του θεσμικού τους πλαισίου δεν είναι εφικτή η βελτίωση των μισθών. Αυτό γίνεται κατανοητό και από τα στοιχεία που παραθέτει η έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Στουρνάρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης στον ιδιωτικό τομέα το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2023, υπογράφηκαν 209 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες αφορούν 137.179 μισθωτούς. Από αυτές, μόνο 59 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες δεν περιλαμβάνουν μισθολογικές ρυθμίσεις.

Η ΓΣΕΕ

Σε κάθε ευκαιρία η ΓΣΕΕ θέτει το θέμα της επιστροφής της ευθύνης διαμόρφωσης των αμοιβών μέσω των συλλογικών διαπραγματεύσεων και της υπογραφής συλλογικών συμβάσεων μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, χωρίς κυβερνητικές παρεμβάσεις.

Επίσης, την επαναφορά της επεκτασιμότητας – δηλαδή της επέκτασης της ισχύος μιας σύμβασης σε ολόκληρο τον κλάδο – όπως και της ισχύος της μετενέργειας μεταξύ των συμβάσεων.

Η μετενέργεια

Τι είναι όμως η μετενέργεια που επιδιώκει να επαναφέρει η ΓΣΕΕ;

Η κατάρρευση των μισθών συντελέστηκε το 2012, με το δεύτερο μνημόνιο των δανειστών, το οποίο επέβαλε μειώσεις στον κατώτατο μισθό, ύψους 22% (από 751 σε 583 ευρώ) και κατά 32% του μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών (511 ευρώ).

Ακολούθησε σε μικρό χρονικό διάστημα, η κατάργηση της μετενέργειας με αποτέλεσμα την κατάρρευση της «πυραμίδας των συλλογικών συμβάσεων», πάνω στην οποία είχε οικοδομηθεί το σύστημα των αμοιβών.

Κατ΄ ουσίαν με την κατάργηση της μετενέργειας εισήλθε σε νέα εποχή το συλλογικό δίκαιο και το καθεστώς διαμόρφωσης των μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Ειδικότερα στις περιπτώσεις κλάδους παραγωγής όπου έληξαν οι συμβάσεις και δεν ανανεώθηκαν με νέες κλαδικές συμβάσεις εργασίας.

Στις περιπτώσεις αυτές, όπου δηλαδή έληξε μετενέργεια των συμβάσεων, χωρίς να υπογραφεί νέα σύμβαση το σύνολο των αμοιβών πιέστηκε προς τα κάτω.

Ταυτοχρόνως, οι αμοιβές μειώθηκαν περαιτέρω μέσω των ατομικών συμβάσεων. Στην περίπτωση αυτή οι μειώσεις ήταν πολύ υψηλότερες, καθώς το μόνο όριο που τίθεται είναι τα κατώτατα όρια μισθών της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.