Σύνταξη: Οι ευκαιρίες για έξοδο από τα 58 με ένσημα IKA [πίνακας]

 Ευνοϊκές προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση με όρια ηλικίας από 58 ετών έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν οι παλαιοί ασφαλισμένοι του ΙΚΑ και κυρίως όσοι ανήκουν στις ειδικές κατηγορίες (μητέρες, βαρέα) υποβάλλοντας αίτηση συνταξιοδότησης ως το τέλος του 2023.

Ανάλογες διατάξεις ισχύουν και για παλαιούς ασφαλισμένους σε Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών (βλ. σελ. 8).

Σε όλες τις κατηγορίες η βασική προϋπόθεση για να ισχύσουν όρια ηλικίας χαμηλότερα των 7 ή των 62 ετών είναι η έναρξη ασφάλισης να έχει γίνει πριν την 1η/1/1993.

Οσοι σχεδιάζουν να αποχωρήσουν ως το τέλος του 2023 θα έχουν μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη, γιατί οι μισθοί τους θα αυξηθούν κατά το ποσοστό του πληθωρισμού του 2022 (+9,6%) και παράλληλα θα πάρουν και την αύξηση 3% για το 2024.

Για παράδειγμα:

*Ασφαλισμένος που αποχωρεί με 36 έτη το 2023 και με συντάξιμες αποδοχές 1.445 ευρώ (αναπροσαρμοσμένες με πληθωρισμό 9,6%) υποβάλλει αίτηση ως τον Δεκέμβριο. Θα πάρει 575,25 ευρώ ανταποδοτική σύνταξη και 413,76 ευρώ εθνική σύνταξη. Στο σύνολο βγαίνουν 989,01 ευρώ μικτά. Επάνω στο ποσό αυτό θα πάρει και αύξηση 3% και η τελική σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.018,67 ευρώ μικτά και στα 957,55 ευρώ μετά την κράτηση ασθένειας και πριν το φόρο.

*Ασφαλισμένος που αποχωρεί με 38 έτη και με συντάξιμες αποδοχές 1.445 ευρώ (αναπροσαρμοσμένες με πληθωρισμό 9,6%) θα πάρει 648,95 ευρώ ανταποδοτική σύνταξη και 413,76 ευρώ εθνική σύνταξη. Στο σύνολο θα έχει 1.062,71 ευρώ μικτά. Επάνω στο ποσό αυτό θα πάρει και αύξηση 3% και η τελική σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.094,59 ευρώ μικτά και στα 1.028,91 ευρώ μετά την κράτηση ασθένειας 6% και πριν το φόρο.

*Ασφαλισμένος που αποχωρεί με 40 έτη και με συντάξιμες αποδοχές 2.765 ευρώ (αναπροσαρμοσμένες με πληθωρισμό 9,6%) θα πάρει 1.382,78 ευρώ ανταποδοτική σύνταξη και 413,76 ευρώ εθνική. Στο σύνολο θα έχει 1.796,54 ευρώ μικτά. Επάνω στο ποσό αυτό θα πάρει και αύξηση 3% και η τελική σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.850,43 ευρώ μικτά και στα 1.635 ευρώ μετά τις κρατήσεις ΕΑΣ (6%) και ασθένειας (6%) πριν το φόρο.

Προσοχή: Οσοι έχουν τις προϋποθέσεις για να συνταξιοδοτηθούν και επιλέξουν να υποβάλουν αίτηση το 2024, για να βγουν κερδισμένοι με μεγαλύτερη σύνταξη από το 2023 θα πρέπει να αποχωρήσουν όχι στις αρχές αλλά προς τα μέσα της επόμενης χρονιάς και ιδανικά προς το τέλος του 2024. Αυτό σημαίνει ότι ναι μεν θα κερδίσουν κάτι παραπάνω από τους επιπλέον μήνες ασφάλισης, πλην όμως θα έχουν καταβάλει και επιπλέον εισφορές, οι οποίες δεν θα έχουν και μεγάλη ανταπόδοση στη σύνταξη. Στην πράξη, η έξοδος για σύνταξη το 2024 δεν αποφέρει κάποιο ιδιαίτερο όφελος για κάποιον που έχει ήδη αποφασίσει και μπορεί να αποχωρήσει και εντός του 2023. Αντίθετα, οι ασφαλισμένοι που λόγω θέσης ή λόγω υψηλών μισθών επιλέξουν να παρατείνουν τη συνταξιοδότησή τους πέραν του 2023 ή και του 2024 έχουν όφελος από το να μείνουν παρά να φύγουν. Στην ίδια κατηγορία της παραμονής δηλαδή, αντί της συνταξιοδότησης, εντάσσονται και οι ασφαλισμένοι που δεν μπορούν να βγουν στη σύνταξη, γιατί δεν έχουν πιάσει ακόμη το όριο ηλικίας που προβλέπει ο νόμος για την περίπτωσή τους.

Σύνταξη μητέρων και σύνταξη με 10.500 ένσημα από το ΙΚΑ

Οι μητέρες με ένσημα ΙΚΑ πριν το 1993 μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες συνταξιοδότησης σε ηλικίες από 56,6 ετών, εφόσον είχαν 5.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2012 με ανήλικο τέκνο τότε και συμπληρώνουν τα παλιά όρια ηλικίας που θα έπαιρναν σύνταξη (50 ως 60 ετών για μειωμένη και πλήρη) στο διάστημα από 19/8/2015 ως 31/12/2021. Αν αργούν να πιάσουν τα νέα όρια ηλικίας για την πλήρη σύνταξη, μπορούν να αποχωρήσουν άμεσα με μειωμένη.

Για παράδειγμα, οι ασφαλισμένες που είχαν 5.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2010 με ανήλικο τέκνο και συμπλήρωσαν το 55ο έτος το 2016 έχουν κλειδώσει τη συνταξιοδότηση με όριο ηλικίας από τα 58. Οσες έκλεισαν τα 55 το 2017 βγαίνουν με πλήρη σύνταξη στα 59,5. Με ηλικία 55 ετών ως το 2018 βγαίνουν οποτεδήποτε με μειωμένη σύνταξη.

Για σύνταξη με 10.500 «ένσημα» στο ΙΚΑ θεμελιώνουν δικαίωμα οι ασφαλισμένοι (άνδρες και γυναίκες) γεννημένοι μεταξύ 1960 και 1962 οι οποίοι συμπλήρωσαν τις ηλικίες των 58 και 59 ετών ως το 2020 και είχαν 10.500 ημέρες ασφάλισης έως το 2012. Οι εν λόγω ασφαλισμένοι αποχωρούν φέτος με τα νέα όρια ηλικίας, που είναι από 60 ως 61 ετών και 3 μήνες.

Οι 5.500 ημέρες ως το 2012 για μητέρες όπως και οι 10.500 ημέρες ως το 2012 συμπληρώνονται με εξαγορά πλασματικού χρόνου ως 1.200 μέρες για το 2011, ως 1.500 ημέρες για το 2012 και ως 400 ένσημα ανεργίας/ασθένειας για το 2010. Στις μητέρες δεν αναγνωρίζεται πλασματικός χρόνος λόγω τέκνων. Στους άνδρες συνυπολογίζεται με εξαγορά για τις 10.500 ημέρες και η στρατιωτική θητεία.

Τα όρια ηλικίας για σύνταξη με «βαρέα»

Οι ασφαλισμένοι με βαρέα ένσημα στο ΙΚΑ μπορούν να αποχωρήσουν εντός του 2023 με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη με τις παρακάτω προϋποθέσεις:

1. Εχουν 10.500 ένσημα συνολικά, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και το 2012 και συμπλήρωσαν ηλικίες ως 54,5 ετών για τη μειωμένη και 56,6 ετών για πλήρη σύνταξη.
2. Εχουν 10.500 ένσημα συνολικά, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα το 2013 με ηλικία συνταξιοδότησης 58 ετών και 9 μήνες για τη μειωμένη και 60 ετών και 9 μήνες για πλήρη σύνταξη.
3. Εχουν 10.500 ένσημα συνολικά, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα ως το 2014 με ηλικία 59 ετών και 6 μήνες για τη μειωμένη και 61 ετών και 6 μήνες για πλήρη σύνταξη.

Οσοι συμπληρώνουν 10.500 ένσημα ή τα 7.500 ένσημα τα βαρέα από 1ης/1/2015 και μετά συνταξιοδοτούνται με μειωμένη στα 60 και με πλήρη στα 62.

Γυναίκες που ασφαλίστηκαν στο ΙΚΑ με βαρέα ένσημα και συμπλήρωσαν 4.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2012, εκ των οποίων οι 3.600 με καθεστώς βαρέων και εξ αυτών οι 1.000 ημέρες στα βαρέα τα τελευταία 17 προ της συνταξιοδότησης έτη, αποχωρούν με αμετάβλητα όρια ηλικίας 55, 56 και 57 ετών. Το 2023 βγαίνουν με πλήρη σύνταξη όσες είναι γεννημένες το 1968, το 1967 και το 1966.

Ποιοι γλιτώνουν τα όρια ηλικίας για σύνταξη στα 67 και ποιοι όχι;

Τα 67 για σύνταξη γλιτώνουν, πρώτον, οι παλαιοί ασφαλισμένοι που είχαν συμπληρώσει το όριο ηλικίας και τον απαιτούμενο για τη συνταξιοδότηση χρόνο ασφάλισης ως τις 18/8/2015 και, δεύτερον, όσοι είχαν πιάσει ην παλιά ηλικία που θα έπαιρναν σύνταξη από 19/8/2015 ως 31/12/2021. Στο Δημόσιο οι ασφαλισμένοι απαιτείται να έχουν ως το 2021 συμπληρωμένα τα 35, 36, ή 37 χρόνια ασφάλισης και ανάλογα με τη διάταξη που υπάγονται να έχουν μαζί με τα χρόνια ασφάλισης συμπληρωμένες τις ηλικίες των 58 ή 59 ετών.

Θίγονται και βγαίνουν στα 62 με 40 έτη ή στα 67, αν δεν έχουν 40 έτη, οι παλαιοί ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν την παλιά ηλικία συνταξιοδότησης μετά την 1η/1/2022, καθώς και οι νέοι μετά την 1η/1/1993 ασφαλισμένοι.

ΚΕΡΔΙΣΜΈΝΟΙ

Στις επικουρικές συντάξεις καθιερώνεται πλέον η 15ετία ως ελάχιστη χρονική προϋπόθεση για υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης και βγάζει κερδισμένους όσους από το Δημόσιο και Ταμεία ΔΕΚΟ έπρεπε να προβούν σε εξαγορές πλασματικού χρόνου για να συμπληρώσουν 35ετία, ενώ τώρα θα παίρνουν την επικουρική με όσα χρόνια έχουν, αρκεί να είναι πάνω από μια 15ετία.

ΧΑΜΈΝΟΙ

ΟΙ ασφαλισμένοι που αποχωρούν με μειωμένο όριο ηλικίας θα έχουν την ποινή μείωσης κατά 30% στην εθνική σύνταξη όσον αφορά στην κύρια σύνταξη και στο τμήμα της επικουρικής που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης που είχαν ως το 2014. Στις επικουρικές η ποινή για τη μειωμένη «νομοθετείται» τώρα με το νέο ασφαλιστικό, καθώς το εφάρμοζαν οι υπηρεσίες, παρότι δεν είχε προβλεφθεί στο νόμο 4387/2016.

Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από το ΙΚΑ

1. Πλήρης σύνταξη μητέρων (έναρξη ασφάλισης μέχρι 31/12/1992)

Με 5.500 ημέρες ως το 2010 και ανήλικο τέκνο
Ηλικία 55 ετών	Ηλικία συνταξιοδότησης
Από 19/8 ως 31/12/2015	56,6 ετών
το 2016	58
το 2017	59,6
το 2018	61
το 2019	62,6
το 2020	64
το 2021	65,6
το 2022	67
Με 5.500 ημέρες το 2011 και ανήλικο τέκνο
Ηλικία 57 ετών	Ηλικία συνταξιοδότησης
το 2016	59,6
το 2017	60,9
το 2018	62
το 2019	63,3
το 2020	64,6
το 2021	65,9
το 2022	67

2. Μειωμένη σύνταξη μητέρων

Με 5.500 ένσημα και ανήλικο το 2010 ή το 2011
Ηλικία 50 ή 52 ετών	Ηλικία συνταξιοδότησης
το 2016	56,9
το 2017	58,5
το 2018	60,2
το 2019	61,10
από 1ης/1/2020	62
Με 5.500 ένσημα και ανήλικο το 2012
Ηλικία 55 ετών	Ηλικία συνταξιοδότησης
Από 19/8 ως 31/12/2015	56,6 ετών
το 2016	58
το 2017	59,6
το 2018	61
Από 1ης/1/2019	62

3. Σύνταξη με 10.500 ένσημα (και με διαδοχική ασφάλιση)

Με 10.500 ένσημα ως το 2011 (και 10.800 για συνταξιοδότηση)
Ηλικία 58 ετών	Ηλικία συνταξιοδότησης
το 2016	59
το 2017	59,6
το 2018	60
το 2019	60,6
το 2020	61
το 2021	61,6
το 2022	62
Με 10.500 ένσημα το 2012 (και 11.100 για συνταξιοδότηση)
Ηλικία 59 ετών	Ηλικία συνταξιοδότησης
το 2016	59,9
το 2017	60,2
το 2018	60,6
το 2019	60,11
το 2020	61,3
το 2021	61,8
το 2022	62

4. Σύνταξη με «βαρέα» στο ΙΚΑ (άνδρες – γυναίκες)

Ετος	Σύνολο ενσήμων	Στα βαρέα	Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης
			Πλήρης σύνταξη	Μειωμένη σύνταξη
Εως το 2012	10.500	7.500	56,6	54,6
Το 2013	10.500	7.500	60,9	58,9
Το 2014	10.500	7.500	61,6	59,6
Από 1ης/1/2015	10.500	7.500	62	60

5. Σύνταξη γυναικών με 3.600 «βαρέα ένσημα» ΙΚΑ

Ετος	Σύνολο ενσήμων	Στα βαρέα	Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης
Εως 2010	4.500	3.600	55
2011	4.500	3.600	56
2012	4.500	3.600	57
Από 1ης/1/2013	4.500	3.600	62

Οι νέες συντάξεις για ασφαλισμένους ΙΚΑ με αίτηση ως 31/12/2023

1. Συντάξεις με 32 και 35 έτη

Συντάξιμος μισθός για έξοδο το 2023 (*)	Σύνταξη με 32 έτη και αύξηση 3%	Σύνταξη με 35 έτη και αύξηση 3%
1.260	771	856
1.371	803	896
1.482	836	936
1.591	868	975
1.702	900	1.015
1.813	933	1.056
1.922	965	1.095
2.033	998	1.135
2.144	1.030	1.175
2.215	1.051	1.201

2. Συντάξεις με 38 και 40 έτη

Συντάξιμος μισθός για έξοδο το 2023 (*)	Σύνταξη με 38 έτη και αύξηση 3%	Σύνταξη με 40 έτη και αύξηση 3%
2.286	1.353	1.462
2.357	1.383	1.495
2.429	1.413	1.529
2.500	1.443	1.514
2.571	1.473	1.547
2.642	1.503	1.579
2.714	1.533	1.612
2.856	1.544	1.676
2.927	1.573	1.709
2.999	1.602	1.741

(*) Τιμαριθμοποίηση με πληθωρισμό 9,6% έτους 2022

Ποσά σύνταξης μετά τις κρατήσεις ΕΑΣ, ασθένειας και πριν το φόρο.