Μήπως η Ρωσία γίνεται μια άλλη Κίνα;
Πώς η Ρωσία έγινε τόσο προοδευτική στον ψηφιακό μετασχηματισμό της; Γίνεται η Ρωσία μια άλλη Κίνα; Και ποιος είναι ο Χέρμαν Γκρεφ;
Ένα πολύ ενδιαφέρον μίνι-ντοκιμαντέρ παρουσιάστηκε στο τσέχικο κανάλι V.O.X. News στις 07 Αυγούστου 2023. Η εξαιρετική τσέχα δημοσιογράφος και ακτιβίστρια Cecílie Jílková1 πήρε συνέντευξη από τον αμερικανό συγγραφέα και δημοσιογράφο Riley Waggaman, ο οποίος έζησε στη Μόσχα για δέκα χρόνια και έγραφε για το ρωσικό κρατικό μέσο ενημέρωσης Russia Today. Η δημοσιογράφος Cecílie Jílková θέτει ενδιαφέρουσες ερωτήσεις στον Riley Waggaman για την σύγχρονη ψηφιακή Ρωσία:
- Πώς ήταν να εργάζεται για το ρωσικό κρατικό μέσο ενημέρωσης Russia Today; Γιατί επέλεξε να εργαστεί εκεί και γιατί αργότερα εγκατέλειψε τη δουλειά του;
- Πώς η Ρωσία έγινε τόσο προοδευτική στον ψηφιακό μετασχηματισμό της;
- Γίνεται η Ρωσία μια άλλη Κίνα;
- Ποιος είναι ο Χέρμαν Γκρεφ και η SberBank;
- Τι κρύβεται πίσω από το ψηφιακό ρούβλι και τον μετασχηματισμό της Sberbank;
- Πως προχωράει η διαδικασία με το ψηφιακό ρούβλι;
- Τι παίζει με το σχεδιαζόμενο κοινό νόμισμα των BRICS;
Ο Riley Waggaman περιγράφει τη συνεχιζόμενη συλλογή βιομετρικών δεδομένων, την εισαγωγή του ψηφιακού ρουβλίου και το ευρύτερο πλαίσιο αυτών των αλλαγών στη σύγχρονη Ρωσία.
Η Ρωσία γίνεται μια άλλη Κίνα, στην πρώτη γραμμή της ψηφιοποίησης, της βιομετρίας, των συστημάτων αναγνώρισης προσώπου ακόμη και για τα σχολεία.
Ο Χέρμαν Γκρεφ, πρόεδρος της Sberbank, συγγραφέας της εισαγωγής του βιβλίου στη ρωσική έκδοση του Κ. Σουάμπ “Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση”, είναι ένας από τους ανθρώπους-κλειδιά αυτής της διαδικασίας.
Ο Waggaman υπογραμμίζει πόσο πολλές από τις επιλογές της Ρωσίας ευθυγραμμίζονται με αυτές των παγκοσμιοποιητών και η Ρωσία φαίνεται να ηγείται της ψηφιακής μετάβασης στο μέτωπο του ψηφιακού νομίσματος με το “ψηφιακό ρούβλι” το οποίο αποδοκιμάζεται έντονα από τα ρωσικά εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης για τους κινδύνους τεχνοκρατικής υποδούλωσης που ενέχει. Η Τράπεζα της Ρωσίας σχεδιάζει ήδη να διερευνήσει τη “δυνατότητα προγραμματισμού του”.
Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Αλεξέι Μοζέγιεφ και ο αναπληρωτής διοικητής της Τράπεζας της Ρωσίας Σεργκέι Σβέτσοφ πιστεύουν ότι το ψηφιακό ρούβλι θα αντικαταστήσει τα μετρητά.
Η δημιουργία του ψηφιακού διαβατηρίου προκαλεί ανησυχίες, παρά τις διαβεβαιώσεις ότι δεν είναι υποχρεωτικό. Από την άλλη πλευρά, ο εμβολιασμός κατά του Covid υποτίθεται ότι θα ήταν επίσης εθελοντικός στη Ρωσία, αλλά αυτό δεν ήταν αλήθεια.
Επιπλέον, το Υπουργείο Υγείας σκέφτεται να προβεί σε αλλαγές για την επιβολή της υποχρεωτικής χορήγησης στο μέλλον και εξακολουθεί να προτείνει το εμβόλιο Covid στα παιδιά.
“Η Μόσχα είναι σχεδόν απόλυτα εναρμονισμένη με τη Δύση όταν μιλάμε για την ψηφιακή “τεχνοκρατική υποδούλωση”.
Σε μια άλλη συνέντευξη ο Riley Waggaman αναλύει στην τσέχα δημοσιογράφο Cecílie Jílková ποια είναι η πραγματικότητα που πρέπει να γνωρίζει ο δυτικός κόσμος και που εἰναι άγνωστη για το ευρύ κοινό. Στη συνέχεια αποσπάσματα της συνέντευξης.
Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι θα εκπλαγούν όταν μάθουν ότι τα ρωσικά πατριωτικά μέσα ενημέρωσης είναι πολύ πιο επικριτικά για τη ρωσική κυβέρνηση από τη δυτική εναλλακτική, λέει ο Riley Waggaman.
Ο Αμερικανός συγγραφέας και δημοσιογράφος Riley Waggaman έζησε και δημοσίευσε στη Ρωσία για σχεδόν μια δεκαετία προτού αποφασίσει να εγκαταλείψει το ρωσικό ΜΜΕ και να αρχίσει να εργάζεται ως ανεξάρτητος ρεπόρτερ παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τη ρωσική πολιτική. Μιλήσαμε για το πώς είναι τα τρέχοντα ρωσικα ΜΜΕ και η πολιτική σκηνή και πώς ζουν οι απλοί Ρώσοι στη συνέντευξή μας.
Cecílie Jílková: Riley, σε ένα από τα προηγούμενα άρθρα μας εξηγήσατε πώς ξεκινήσατε να δημοσιεύετε στο Substack. Αν καταλαβαίνω καλά, φύγατε από τα ρωσικά ΜΜΕ την εποχή του Covid επειδή λόγω λογοκρισίας;
Riley Waggaman: Εργάστηκα για σχεδόν τέσσερα χρόνια ως «ανώτερος συντάκτης» (ο τίτλος ήταν λίγο πολύ τιμητικός, βασικά ήμουν απλώς συγγραφέας) στο RT.com, «Russia Today», που είναι ένα αγγλόφωνο ρωσικό κρατικό μέσο.
Το RT είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα συντακτική πολιτική κατά τη διάρκεια του Covid: σας επιτρεπόταν να επικρίνετε τις δυτικές κυβερνήσεις για τα ολοκληρωτικά μέτρα «δημόσιας υγείας» τους, όπως τα λοκντάουν και τα διαβατήρια εμβολιασμού. Επιτράπη μάλιστα να επισημανθεί ότι τα δυτικά εμβόλια COVID από την Pfizer, τη Moderna και την AstraZeneca εμπλέκονται σε διάφορα σκάνδαλα και σχετίζονται με σοβαρές παρενέργειες.
Αλλά είναι ενδιαφέρον ότι το ίδιο είδος δημοσιογραφικού ελέγχου και κριτικής σκέψης απουσίαζε πάντα όταν το RT ανερόταν στη στάση της Μόσχας στην κόβιντ, η οποία βασιζόταν στις «συστάσεις» του ΠΟΥ και επομένως ήταν σχεδόν πανομοιότυπη με την απάντηση της Δύσης.
Και, φυσικά, απαγορεύτηκε πλήρως κάθε διαφοροποιημένη ενημέρωση για το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V, παρόλο που αυτό το γενετικό φάρμακο ήταν σχεδόν πανομοιότυπο με το εμβόλιο της AstraZeneca.
Μάλιστα, η ρωσική κυβέρνηση άρχισε να συνεργάζεται με την AstraZeneca για την ανάπτυξη ενός εμβολίου για την κόβιντ λίγες εβδομάδες πριν ανακοινωθεί το Sputnik V. Μια πολύ περίεργη σύμπτωση.
Όταν ο δήμαρχος της Μόσχας Sergei Sobyanin ανακοίνωσε τον Ιούνιο του 2021 τον πρώτο «επίσημο» κανονισμό για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό στη χώρα (στην πραγματικότητα, εκείνη την εποχή οι δημόσιοι υπάλληλοι και τα μέλη του στρατού ήταν ήδη υποχρεωμένοι να εμβολιαστούν), απευθύνθηκα στους συντάκτες του RT και πρότεινα ένα άρθρο που επισημαίνει προφανώς τα ηθικά προβλήματα μιας τέτοιας πολιτικής.
Το RT έχει δημοσιεύσει στο παρελθόν άρθρα που επικρίνουν τα ίδια μέτρα «υγείας» στη Δύση, επομένως δεν είδα κανένα λόγο για τον οποίο δεν μπορούσε να υπερασπιστεί τα δικαιώματα του ρωσικού λαού (τον οποίο, παρεμπιπτόντως, το RT χρηματοδοτεί με τους φόρους του).
Με λίγα λόγια, το RT δεν δημοσίευσε ποτέ αυτό το άρθρο μου, ούτε μου επέτρεψαν να το επεξεργαστώ για να το κάνω πιο «φιλικό προς το RT». Απλώς αρνήθηκαν να το δημοσιεύσουν.
Ζούσα τότε στη Μόσχα. Έχω δει με τα μάτια μου τι προκαλεί αυτή η τρελή πολιτική. Θα πρέπει να αναφέρω ότι η πόλη εισήγαγε επίσης “διαβατήρια εμβολιασμού” με κωδικό QR για εστιατόρια και μπαρ, αν και σύντομα ακυρώθηκαν αφού οι Μοσχοβίτες μποϊκόταραν αυτή την πολιτική. Τελικά, τα πιστοποιητικά εμβολιασμού δεν έκαναν τίποτα για την προστασία της «δημόσιας υγείας», και μόνο οδήγησαν στη μαζική καταστροφή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της πόλης.
Δεν υπήρχε περίπτωση να μείνω στο RT μετά από αυτή την εμπειρία. Έτσι έφυγα. Ωστόσο, θα επισημάνω ότι πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι και σκεπτόμενοι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτόν τον οργανισμό. Δυστυχώς, δεν μπορώ να πω το ίδιο για την ηγεσία του RT, συμπεριλαμβανομένης της Margarita Simonyan, της αρχισυντάκτριας του RT, η οποία αποκάλεσε τους Ρώσους ακτιβιστές που αντιτάχθηκαν στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς κατά της κόβιντ «εχθρούς του λαού». (Αυτή η φράση έχει πολύ σοβαρό νόημα στη Ρωσία. Χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια των «εκκαθαρίσεων» του Στάλιν τη δεκαετία του 1930.) Προσωπικά, θα προτιμούσα να μην δουεύω για ένα τέτοιο τέρας.
Cecílie Jílková: Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση στη Ρωσία όσον αφορά την ελευθερία του λόγου; Υπάρχει κάποια αυθεντική ρωσική διαφωνία (που σημαίνει ότι δεν χρηματοδοτείται από τη CIA κ.λπ.) και υπάρχουν αντικειμενικοί ιστότοποι ή προφίλ που αξίζει να ακολουθήσετε;
Riley Waggaman: Το ρωσόφωνο οικοσύστημα μέσων ενημέρωσης είναι πολύ ποικιλόμορφο και νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι στη Δύση θα εκπλαγούν όταν μάθουν ότι τα πατριωτικά ρωσικά μέσα είναι πολύ πιο επικριτικά για τη ρωσική κυβέρνηση από σχεδόν οτιδήποτε θα βρείτε στα δυτικά «εναλλακτικά μέσα».
Υπάρχουν πάρα πολλοί ανεξάρτητοι ρωσικοί ειδησεογραφικοί ιστότοποι που, ενώ δεν ζητούν άμεσα «αλλαγή καθεστώτος», είναι ωστόσο πολύ επικριτικοί προς τη ρωσική κυβέρνηση.
Άλλωστε, γι’ αυτό έγραψα μια σύντομη εισαγωγή στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, για να βοηθήσω τους “νέους” με τον αρχικό τους προσανατολισμό, αλλά αν έπρεπε να διαλέξω μόνο τρία μέσα, θα συνιστούσα αυτά:
nakanune.ru – Το Nakanune είναι ένα αριστερό ανεξάρτητο πρακτορείο ειδήσεων με έδρα το Αικατερινούπολη. Ο ιστότοπος προσφέρει εξαιρετικές αναρτήσεις και αναλυτικά άρθρα για κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα στη Ρωσία.
svpressa.ru – Russian Free Press, ο οποίος έχει επίσης μια σοσιαλιστική/κομμουνιστική συντακτική γραμμή, αλλά προσφέρει εξαιρετικό ρεπορτάζ για μια σειρά εσωτερικών θεμάτων.
katyusha.org – Στο αντίθετο άκρο του πολιτικού φάσματος βρίσκεται η Katyusha, με επικεφαλής έναν από τους κορυφαίους συντηρητικούς ακτιβιστές της Ρωσίας, τον Andrey Tsyganov. Αν και η Katyusha είναι υπέρ του Πούτιν, ασκεί απολύτως καυστική κριτική στη ρωσική κυβέρνηση. Σχεδόν κάθε μέρα δημοσιεύει άρθρα κατηγορώντας κορυφαία στελέχη της ρωσικής κυβέρνησης για προδοσία.
Πραγματικά συνιστώ στους ανθρώπους να εξερευνούν μόνοι τους διαφορετικά μέσα στη ρωσική γλώσσα. Ακόμη πιο προκλητικά και διαφορετικά είναι τα σχόλια στο Telegram και στο LiveJournal, όπου πολλοί Ρώσοι συγκεντρώνονται για να συζητήσουν τα τρέχοντα γεγονότα στη χώρα τους.
Cecílie Jílková: Πώς είναι αυτή τη στιγμή η ρωσική κοινοβουλευτική αντιπολίτευση; Θα βρούμε αυθεντικές πατριωτικές προσωπικότητες ή κόμματα με μελλοντικές δυνατότητες σε αυτό;
Riley Waggaman: Δεν υπάρχει πραγματική αντιπολίτευση στη Ρωσική Κρατική Δούμα. Αντίθετα, έχουμε μια «συστημική αντιπολίτευση» που αμφισβητεί περιστασιακά το μόνιμο κυβερνών κόμμα (Ηνωμένη Ρωσία), αλλά ποτέ δεν αμφισβητεί ουσιαστικά τη νομιμότητα αυτού του κόμματος.
Δυστυχώς, η κατάσταση επιδεινώθηκε. Το 2021, το Κομμουνιστικό Κόμμα (KPRF) αντιτάχθηκε έντονα στα διαβατήρια εμβολιασμού (η Ηνωμένη Ρωσία, φυσικά, εξέφρασε ομόφωνη υποστήριξη σε αυτές τις αποκρουστικές ψηφιακές κάρτες «υγείας»).
«Δεν θα προσποιούμαστε πλέον ότι υπάρχει αντιπολίτευση σε αυτή τη χώρα», είπαν.
Πρέπει να πω ότι βρίσκω αυτή την ειλικρίνεια αναζωογονητική.
Τώρα, μετά την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», δεν γίνεται πλέον ανεκτή ακόμη και μέτρια κριτική στην κρατική πολιτική. Για παράδειγμα, τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, ένας από τους υψηλόβαθμους νομοθέτες της Ηνωμένης Ρωσίας δήλωσε χαρούμενα ότι “μετά την έναρξη της ειδικής επιχείρησης, υπήρξε μια ενοποίηση όλων των πολιτικών δυνάμεων στην Κρατική Δούμα”.
Έτσι, για να το μεταφράσουμε από την κανονική γλώσσα: «Δεν θα προσποιούμαστε πλέον ότι υπάρχει αντιπολίτευση σε αυτή τη χώρα». Πρέπει να πω ότι βρίσκω αυτή την ειλικρίνεια αναζωογονητική.
Πρέπει να αναφέρω ότι η δυσαρέσκεια για την πορεία του πολέμου στην Ουκρανία ώθησε τους υποστηρικτές της ριζοσπαστικής γραμμής στη Ρωσία να αρχίσουν να οργανώνουν τις δικές τους πολιτικές οργανώσεις. Για παράδειγμα, ο Ιγκόρ Στρέλκοφ – πρώην πράκτορας της FSB και ο αρχικός διοικητής των «εξεγερμένων» του Ντονμπάς – ίδρυσε μια ομάδα που ονομάζεται Λέσχη των θυμωμένων πατριωτών.
Η ομάδα έχει γίνει πόλος έλξης για Ρώσους ακτιβιστές από όλο το πολιτικό φάσμα, οι οποίοι πιστεύουν ότι η Μόσχα οδηγεί τη Ρωσία σε έναν δρόμο απόλυτης καταστροφής (ο Στρέλκοφ είναι δεξιός, χριστιανός ορθόδοξος μοναρχικός, αλλά η λέσχη του έχει προσελκύσει επίσης εξέχοντες αριστερούς μαρξιστές ).
Ωστόσο, για να είμαστε σαφείς: Αυτή η ομάδα δεν είναι «αντιπολεμική» (αν και έχει επανειλημμένα επισημάνει ότι η Μόσχα δεν έχει ξεκάθαρο όραμα για το τι προσπαθεί να πετύχει στην Ουκρανία). Αντιθέτως, πιστεύουν ότι η Ρωσία πρέπει να κινητοποιηθεί πλήρως για να αποφύγει μια στρατιωτική καταστροφή.
Με άλλα λόγια, είναι υπέρμαχοι της αδικαιολόγητης κλιμάκωσης. Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτό είναι που φοβάται περισσότερο το Κρεμλίνο (αν και είμαι σίγουρος ότι δεν το λένε αυτό στον δυτικό Τύπο).
Όλα αυτά συμβαίνουν καθώς ο Πούτιν ετοιμάζεται να θέσει υποψηφιότητα στις επόμενες «εκλογές» του επόμενου έτους, το 2024. Υπάρχουν πολλές εικασίες (ακόμη και εντός της Ρωσίας) για το αν πράγματι θα υπηρετήσει άλλη μια θητεία. Δεν έχω ιδέα πώς θα γίνει αυτό. Τα πράγματα όμως γίνονται σίγουρα ενδιαφέροντα.
Cecílie Jílková: Πώς αντιλαμβάνονται οι απλοί Ρώσοι την εξελισσόμενη ψηφιοποίηση; Παρατήρησα ότι, για παράδειγμα, ορισμένοι ειδικοί μίλησαν έντονα κατά της κεντρικής βάσης δεδομένων βιομετρικών δεδομένων. Το ρούβλι CBDC επίσης δεν είναι ακριβώς δημοφιλές, ούτε καν σε ορισμένα φιλοκυβερνητικά μέσα, σωστά;
Riley Waggaman: Ο μέσος Ρώσος μάλλον δεν δίνει σημασία στην ψηφιοποίηση ή στο ψηφιακό ρούβλι – όπως είμαι σίγουρος ότι ο μέσος Αμερικανός, Βραζιλιάνος ή Τσέχος δεν γνωρίζει τον πραγματικό κίνδυνο αυτού που έρχεται.
Ωστόσο, αυτή η πολιτική αμφισβητείται (πρακτικά καθημερινά) από ορισμένους από τους πιο εξέχοντες ακτιβιστές και πολιτικούς σχολιαστές της Ρωσίας. Ακόμη και ορισμένοι νομοθέτες προειδοποιούν για τους κινδύνους της ψηφιοποίησης και τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να γίνει κατάχρηση του CBDC.
«Ακόμη και στα μέσα ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση, τα CBDC δέχονται επίθεση με εκπληκτική ωμότητα».
Και ναι, έχετε δίκιο που επισημαίνετε ότι ακόμη και στα μέσα ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση, τα CBDC δέχονται εκπληκτικά άμεσες επιθέσεις. Για παράδειγμα, η ρωσική έκδοση του Strategic Culture Foundation (το οποίο είναι μια επιχείρηση πληροφοριών που χρηματοδοτείται από τη ρωσική κυβέρνηση και δημοσιεύεται σε διάφορες γλώσσες) δημοσίευσε ένα απίστευτο άρθρο τον Ιανουάριο που περιγράφει το CBDC ως «ένα εργαλείο για την παρακολούθηση της ζωής ενός ατόμου με λεπτομέρεια και προειδοποιεί ότι αυτά τα κεντρικά ψηφιακά νομίσματα θα γίνουν μέρος του «ηλεκτρονικού στρατοπέδου συγκέντρωσης».
Cecílie Jílková: Πόσο μακριά είναι τώρα το ψηφιακό ρούβλι; Έχει ήδη τελειώσει η πιλοτική λειτουργία; Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα τώρα;
Riley Waggaman: Η ρωσική κεντρική τράπεζα ανακοίνωσε πέρυσι ότι θα επισπεύσει την εισαγωγή του ψηφιακού ρουβλίου. Ωστόσο, δεδομένου ότι αυτή είναι η Ρωσία, τα πράγματα φυσικά καθυστέρησαν. Η Κρατική Δούμα ολοκληρώνει ακόμη ένα σχέδιο νόμου που θα παρέχει ένα νομικό πλαίσιο για τη χρήση του ρωσικού CBDC. Ο νόμος έπρεπε να επικυρωθεί μέχρι τα τέλη Μαΐου 2023.
Εν τω μεταξύ, οι μεγαλύτερες τράπεζες της Ρωσίας συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα για το ψηφιακό ρούβλι. Σύμφωνα με πληροφορίες μου, οι δοκιμές αυτές βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.
«Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας υπόσχεται ότι το CBDC δεν θα γίνει κατάχρηση.
Ναι, φυσικά, και οι γαιδαροι πετάνε!».
Εν τω μεταξύ, η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας ξεκίνησε μια εκστρατεία δημοσίων σχέσεων για να πείσει τους Ρώσους ότι δεν έχουν λόγο να φοβούνται το ψηφιακό ρούβλι. Δημοσίευσε μάλιστα ένα «Συχνές Ερωτήσεις και απαντήσεις» σχετικά με το ψηφιακό ρούβλι στον ιστότοπό της , υποσχόμενος ότι δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει κατάχρηση αυτής της ισχυρής τεχνολογίας. Ναι, φυσικά, και οι γαιδαροι πετάνε!
Πώς είναι το Bitcoin στη Ρωσία; Τι ρυθμίσεις ισχύουν εκεί;
Το Bitcoin (και άλλες μορφές κρυπτονομισμάτων) έχουν γίνει ένας από τους πιο δημοφιλείς τρόπους μεταφοράς χρημάτων στη Ρωσία μετά την αποκοπή των περισσότερων ρωσικών τραπεζών από το σύστημα SWIFT πέρυσι.
Οι ανταλλαγές κρυπτογράφησης P2P είναι στην πραγματικότητα ένας από τους λίγους τρόπους αποστολής χρημάτων σε κάποιον στη Ρωσία. Οπότε ουσιαστικά μεταφέρετε bitcoin ή stablecoins σε κάποιον στη Ρωσία. Στη συνέχεια θα καταθέσει το ισοδύναμο ρούβλια σε έναν ρωσικό τραπεζικό λογαριασμό για εσάς.
Θα πίστευε κανείς ότι η ρωσική κυβέρνηση θα δεχόταν κρυπτονομίσματα δεδομένων των συνθηκών. Αλλά όχι. Πέρυσι (Ιούλιος 2022), ο Πούτιν υπέγραψε νόμο που απαγορεύει τη χρήση ψηφιακών στοιχείων ως τρόπο πληρωμής στη Ρωσία. Και υπάρχουν άλλοι περιορισμοί για την αγορά/πώληση/εμπορία κρυπτονομισμάτων στη Ρωσία.
Πηγη nioland.substack.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου