Οι λάθος πεποιθήσεις και απόψεις για το χρήμα που δεν σε βοηθάν!

 Για να μην πέφτετε πλέον σε παγίδες.

1. Έλεγχος χρημάτων και συναισθήματα.

Tα συναισθήματα και τα χρήματα δεν πηγαίνουν μαζί. Είναι μια σχέση μίσους!

H αδυναμία διαχείρισης του εαυτού μας στα (χαζά) έξοδα, η υπερβολική αυτοπεποίθηση στις επενδύσεις, ο φόβος του ρίσκου, η υπερβολική ανάλυση (Analysis Paralysis) που δεν καταλήγει σε απόφαση, η αγκύρωση (Anchoring) σε γνωστικές προκαταλήψεις ή συνήθειες, το ότι οι περισσότεροι από εμάς τείνουμε να μπερδεύουμε το γνώριμο με το ασφαλές αλλά και το ότι υπερεκτιμούμε την αξία ενός αντικειμένου ή μιας επένδυσης απλά και μόνο επειδή την έχουμε κάνει (Endowment Effect), είναι μερικά από τα παραδείγματα κατά τα οποία τα συναισθήματα μας οδηγούν σε θέση – συμπεριφορά που απλά μας κάνει κακό.

2. Έχω ακόμη χρόνο μπροστά μου να ασχοληθώ με την βελτίωση της οικονομικής μου κατάστασης, με την αποταμίευση, ανάπτυξη περιουσίας και επένδυσης χρημάτων.

Όσο περισσότερο καθυστερείτε να ασχοληθείτε με τα προσωπικά οικονομικά σας, τόσο περισσότερα χρήματα χάνετε. Που οφείλεται αυτό; Πρώτον, στο κόστος ευκαιρίας (Opportunity Costs). Κοινώς στις ευκαιρίες που χάνεται απλώς επειδή δεν ασχολείστε / δεν αποφασίζετε / δεν μπαίνετε στην δράση. Δεύτερον, οφείλεται στo ανατοκιζόμενο επιτόκιο – ανατοκισμό.

Η ανάπτυξη κεφαλαίου και περιουσίας χρειάζεται 3 πράγματα:

1. Χρόνο
2. Επιτόκιο
3. Και ποσό αποταμίευσης

Με το οποίο τροφοδοτείτε τον κουμπαρά σας. Οι 3 αυτοί παράγοντες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους άμεσα. Δεν μπορεί δηλαδή να υπάρξει όφελος απ το ανατοκιζόμενο επιτόκιο, εάν δεν δοθεί το απαιτούμενο μεγάλο χρονικό διάστημα για να μπορέσει το επιτόκιο να ”δουλέψει”. Mε το απόλυτα απαραίτητο μεγάλο χρονικό περιθώριο θα μπορέσουν να ”αβγατίσουν” τα χρήματά μας. Το χρήμα θέλει χρόνο για να παράξει χρήμα.

Όσο περισσότερο χρόνο δίνετε στο χρήμα να δουλέψει για εσάς μέσω του ανατοκισμού, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το κεφάλαιο που θα εξασφαλίσετε στο μέλλον. Το μεγάλο χρονικό διάστημα έχει μεγάλη σημασία. Κάποια πράγματα χρειάζονται απλά χρόνο για να γίνουν. Και ειδικά στα χρηματοοικονομικά ο -πολύς- χρόνος αποτελεί έναν απο τους απαράβατους κανόνες αναφορικά με την ανάπτυξη κεφαλαίου και τις επενδύσεις. Αντίστοιχα σκεφτείτε τον απαιτούμενο χρόνο που χρειάζεται το φαγητό στο φούρνο μέχρι να γίνει. Μή δίνοντας τον απαραίτητο χρόνο ψησίματος και ανοίγοντας συνεχώς τον φούρνο από ανυπομονησία δεν θα ψηθεί ποτέ το φαγητό. Δώστε χρόνο και μην είστε ανυπόμονοι! Σημειωτέον: Σας μιλάει η πλέον ανυπόμονη 😉 Ένα απο τα καλά της δουλειάς μου είναι και το ότι προπονήθηκα στην υπομονή ! 🙂

Επίσης, όσο νωρίτερα ξεκινήσετε με τις επενδύσεις σας, τόσο μεγαλύτερο το τελικό οικονομικό όφελος για εσάς. Ο χρονικός ορίζοντας επένδυσης είναι σημαντικός γιατί όσο περισσότερο παραμένετε στην αγορά:

• Τόσο λιγότερες οι πιθανότητες απώλειας κεφαλαίου. Το ποσοστό επενδυτών που έχασαν χρήματα επενδύοντας για 20 συναπτά έτη στον δείκτη S&P 500 είναι μόλις 0,1%.

(Πηγή: Finanzpedia.net., Schroders 2020 Datenbasis Januar 1871-März 2020)

• Τόσο περισσότερες οι πιθανότητες να απορροφηθούν κακές στιγμές στην αγορά. Τα ”πάνω-κάτω” της αγοράς και οι κραδασμοί απορροφούνται λόγω του χρόνου.

3. Οι μετοχές και τα fonds είναι κατάλληλα μονάχα για τους πλούσιους.

Μεγάλος μύθος. Πλέον όλα αυτά είναι προσβάσιμα σε όλους από όλες τις οικονομικές τάξεις (σιχαίνομαι τον όρο και αυτή την διάκριση αλλά το χρησιμοποιώ επίτηδες για να συνεννοηθούμε γρήγορα) . Πλέον με 15 – 20 Ευρώ το μήνα μπορεί κανείς να ξεκινήσει να αγοράζει ETFs , Fonds κλπ.

Μέσω ειδικών εξατομικευμένων πλάνων όλα αυτά είναι πράγματι εφικτά με μόλις 20€ τον μήνα. Ζούμε την εκδημοκρατικοποίηση της πρόσβασης στις αγορές και στις επενδύσεις εν γένει. Όμως θέλει προσοχή γιατί ό κάθε Broker για να σας δελεάσει ώστε να ανοίξετε σε αυτόν “δωρεάν’’ το χαρτοφυλάκιό σας, έχει κρυφές χρεώσεις. Και δεν αναφέρομαι μονάχα στα γνωστά έξοδα αγοράς μεριδιών, Spreads κλπ. Koινώς αναφέρομαι στα ψηλά γράμματα. Απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό που εμπιστεύεστε για να είστε ήσυχοι καλύτερα!

Επίσης αναρωτηθείτε: πώς έγιναν πλούσιοι . . . οι πλούσιοι; Πάντως όχι αφήνοντας τα χρήματά τους να κοιμούνται παγωμένα και ανενεργά στην Τράπεζα ή σε αποταμιευτικό βιβλιάριο 🙂

4. Τα χρήματά μου τα αφήνω στον λογαριασμό κίνησης/Girokonto. Έτσι είμαι σίγουρος, ότι δεν μειώνεται το αρχικό μου κεφάλαιο καθώς είναι προστατευμένο από απώλειες.

Μα έτσι το μόνο πράγμα που είναι σίγουρο είναι ότι θα μειωθεί η αξία του αρχικού κεφαλαίου. Διότι τα χρήματα παραμένουν ανενεργά και παγωμένα. Ανενεργά γιατί δεν τοκοποιούνται. Το κεφάλαιό σας χάνει σε αξία κάθε χρόνο περίπου 7% εξαιτίας του πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός στην Γερμανία τον Αύγουστο του 2022 έφτασε το 8%.

Τις συνέπειες του πληθωρισμού τις νιώθουμε στην τσέπη σας. Π.χ. : εάν με 50,00 ευρώ το 2018 αγοράζαμε 2 καρέκλες, το 2022 αγοράζουμε με 50,00 Ευρώ 1 καρέκλα. Με 2,00 ευρώ το 2018 παίρναμε 2 μπάλες παγωτού, το 2022 μία. Πάρα πολλά παραδείγματα μπορούμε να αντλήσουμε από την καθημερινότητά μας με τα τρόφιμα, βενζίνη και φαρμακευτικά είδη. Ο πληθωρισμός είναι ύπουλο πράγμα. Διότι δεν αντιλαμβανόμαστε βραχυπρόθεσμα το πρόβλημα στην τσέπη μας, αλλά μακροπρόθεσμα. Άρα η λύση δεν είναι να αφήνετε τα χρήματά σας παρκαρισμένα στην Τράπεζα. Εσείς δουλεύετε σκληρά για τα χρήματά σας. Έχετε αναρωτηθεί πως μπορούν αυτά να δουλεύουν για εσάς;

5. Δεν υπάρχει ξεκάθαρο οικονομικό πλάνο για την υλοποίηση των οικονομικών μας στόχων.

Θα το γράφω και λέω συνέχεια. Θα με βαρεθείτε. Θα γίνω γραφική. Ναι, πιο γραφική και από το Πήλιο. Δίχως σαφή στρατηγική και πλάνο εφαρμογής, δεν θα πετύχουμε ποτέ τους οικονομικούς μας στόχους. Είναι σαν να κάνετε φαγητό ή γλυκό δίχως συνταγή. (Στο φαγητό σώζεται πάντως, στο γλυκό όχι το υπογράφω… παθούσα γαρ!). Έστω . . . έναν μπούσουλα βρε αδερφέ που λέμε στην πόλη μου την Θεσσαλονίκη !

Δίχως πλάνο δεν μπορούμε να ορίσουμε πώς ακριβώς θα φτάσουμε στον στόχο μας, με ποιό μέσο, σε ποιό χρονικό διάστημα και με ποια ακριβώς μέθοδο.

Όποιος δεν ξέρει τον στόχο δεν θα βρει τον δρόμο και όποιος δεν ξέρει τον δρόμο δεν θα βρει ποτέ τον στόχο. 😉

6. Μπορώ να πετύχω υψηλές αποδόσεις στις επενδύσεις χωρίς ρίσκο σε μικρό χρονικό διάστημα

3 Λάθη μέσα σε μια πρόταση. Οι υψηλές αποδόσεις είναι η επιβράβευση του ρίσκου. Το κεφάλαιο για να αναπτυχθεί και δουλέψει θέλει χρόνο όταν μιλάμε για επενδύσεις. Μέσα σε μικρό χρόνο μονάχα το Τrading ή οι κερδοσκοπίες θα σας φέρουν κέρδος. Στην 1η εκδοχή απαιτείται γνώση και άρα ικανότητες. Στην 2η εκδοχή δεν χρειάζεστε γνώση ή δεξιοτεχνία. Με τύχη τα καταφέρνετε!

Το ρίσκο μπορεί να αποφευχθεί – μειωθεί με τους εξής 2 τρόπους:

α) Μακροπρόθεσμη επένδυση τουλάχιστον 10 ετών.

β) Διασπορά κεφαλαίου. Επένδυση δηλαδή σε πολλές διαφορετικές ηπείρους ή χώρες, σε διαφορετικούς τομείς παραγωγής και οικονομίας και σε διαφορετικές εταιρίες.

7. Δεν χρειάζεται να ασχοληθώ με την αποταμίευση και επένδυση γιατί δεν έχω ακόμη αρκετά χρήματα.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς πλούσιος ή να έχει υπερβολικά μεγάλη οικονομική άνεση για να ξεκινήσει με τις επενδύσεις με απλά και με μικρά ποσά. Μόλις με 20-25,00 Ευρώ τον μήνα έχει την δυνατότητα κανείς να συμμετάσχει σε επενδυτικά μέσα με χαμηλού – μεσαίου ή υψηλότερου ρίσκου. Είναι απλά και ξεκάθαρα μύθος, ότι αξίζει κανείς να ξεκινήσει μονάχα εάν και εφόσον έχει υψηλό αρχικό κεφάλαιο ή μπορεί να αποταμιεύει υψηλές μηνιαίες δόσεις.

8. Δεν μοιράζουμε τα αυγά μας σε διαφορετικά καλάθια. Δεν υπάρχει διασπορά χρημάτων

Η διασπορά κεφαλαίου μοιάζει σαν πίτα (κεφάλαιο) που την χωρίζουμε σε περισσότερα κομμάτια. Παρακάτω ως κομμάτια πίτας – επιλογές διασποράς κεφαλαίου (ομόλογα, ακίνητα, μετοχές, Fonds, ETFs, ευγενή μέταλλα, ορυκτός πλούτος κλπ.).

Τα συγκεκριμένα κομμάτια της πίτας επιλέγονται ανάλογα:

1. Με τον τύπο και ηλικία του επενδυτή

2. Την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας

3. Την εκάστοτε επενδυτική στρατηγική

4. Χρονικός ορίζοντας επένδυσης.

Και σας ακούω να λέτε… : ´´Ναι κάτι μας είπε τώρα… Γνωστό, παλιό και βασικό!“

Όμως φίλοι μου, αφού είναι γνωστό και βασικό, γιατί τα θαλασσώνετε όλοι ακριβώς σε αυτό το σημείο; Αναλύοντας υπάρχοντα χαρτοφυλάκια, καταλήγω στο ότι ΔΕΝ τηρείται η διασπορά είτε γιατί επενδύετε σε έναν τομέα ή σε μία ήπειρο (ή μια χώρα, ακόμα χειρότερα, ή σε ένα είδος επενδυτικού οχήματος π.χ. krypro ή μετοχές ή μονάχα ETFs)

Αυτό σημαίνει ότι επενδύετε δίχως διασπορά των χρημάτων σας σε διαφορετικά επενδυτικά οχήματα. Νομίζετε πως ένα επενδυτικό μέσο και μόνο θα σας κάνει πλούσιους. Υπερεκτιμάτε την απόδοση ενός επενδυτικού μέσου. Δεν έχετε λύσει το πρόβλημα, εάν επενδύσετε μονάχα σε ασφαλιστικά προϊόντα (καλά είναι αλλά όχι αποκλειστικά εκεί). Δεν έχετε λύσει το πρόβλημα, εάν επενδύετε αποκλειστικά π.χ. σε ακίνητα ή σε μεμονωμένες μετοχές ή μονάχα σε ETFs ή σε κρυπτονομίσματα κ.ο.κ. Σας συμφέρει να κάνετε διασπορά του επενδυτικού κεφαλαίου σας (Asset Allocation) = να μοιράσετε τα αυγά σας, σε διαφορετικά επενδυτικά οχήματα = σε διαφορετικά καλάθια.

9. Παρανόηση, λάθη και σύγχυση από την υπερβολική έκθεση σε πληροφορίες

Τοο much Information is ruination μερικές φορές. Η υπερβολικά πολλή πληροφόρηση μπορεί να σας καταστρέψει. Και σας ακούω να λέτε: ”Μά η περισσότερη γνώση οδηγεί σε καλύτερες επιλογές, πιο μελετημένες και ζυγισμένες”. Κατά κανόνα ναι. Συμφωνώ μαζί σας. ΟΜΩΣ! Όχι πάντα. Και εγώ δυσκολεύτηκα να το χωνέψω. Ας δούμε π.χ. ένα συνηθισμένο τίτλο ενός site: ”Οι μετοχές ή τα ομόλογα της Αμερικής θα ανέβουν το επόμενο 3μηνο και τα κρύπτο από την κάθοδο προβλέπεται ότι θα ξαναβρούν τα πάνω τους” . Αυτό δεν το γνωρίζει κα – νέ – νας! Τα media και τα blogs έχουν ένα σκοπό: να αποσπάσουν όσα περισσότερα κλικς γίνεται και άρα την προσοχή σας. Ο καθένας μπορεί να τα φουσκώσει ή και όχι !

Ας είμαστε φειδωλοί και ας κάνουμε τον επιστάμενο απαραίτητο έλεγχο. Ναι, ξέρω, είναι κουραστικό και χρονοβόρο. Όμως τι επιθυμείτε; Να αφιερώσετε χρόνο για να αποφύγετε λάθη, σκοτούρες, πόνο ή να πάρετε αποφασίσετε γρήγορα; Ας θυμηθούμε και την φράση: ας μην πιστεύουμε ο,τι ακούμε-διαβάζουμε . Ναι, παλιό αλλά διαχρονικό και επιβεβαιωμένο. Και έχει σώσει κόσμο και κοσμάκη! Από τις πολλές πληροφορίες που συλλέγετε ίσως κάποιες ή και όλες (!) να μην μπορείτε να τις επιβεβαιώσετε ή φιλτράρετε. Και έτσι έτσι δεν ξέρετε τι να πιστέψετε και τι όχι. Αν αποφασίσετε δε να απευθυνθείτε σε ”ειδικό”, το επόμενο point θα σας βοηθήσει.

10. Ακούμε τον οποιονδήποτε

Αναρωτηθείτε: αυτό που σας προτείνεται εξυπηρετεί αυτόν που σας το δίνει ή εσάς πράγματι; Ελέγξτε, εάν πρόκειται για πώληση και όχι για συμβουλή. Ό,τι κι αν αγοράσατε, συμφέρει αυτόν που σας το πούλησε ή εσάς; Βάλτε κι άλλα ”φίλτρ”: Αυτός που σας μιλάει ή γράφει είναι διαπιστευμένος επενδυτικός ή οικονομικός σύμβουλος; Είναι ανεξάρτητος ή δουλεύει για μια συγκεκριμένη Τράπεζα ή μια συγκεκριμένη ασφαλιστική εταιρία;

Πλέον ζούμε στην εποχή που αντί να δίνουμε βαρύτητα στην ικανότητα και γνώση του Συμβούλου, καλούμαστε νωρίτερα να ελέγξουμε την αξιοπιστία, υπευθυνότητα και ειλικρίνειά του. Παντού το θέμα εμπιστοσύνης. Ακόμη κι εγώ που γράφω αυτές τις γραμμές…. Πάντοτε να αναρωτιέστε, να ψάχνετε και να φιλτράρετε!

Επίσης, ελέγξτε, εάν ο Θείος Γιώργος που παλιά είχε κέρδος (πόσο παλιά, πόσο κέρδος, πώς, με ποιόν τρόπο ακριβώς;) ή εάν ο Τάκης από το περίπτερο ή εάν ο φίλος Γιάννης που τον συμβούλεψε ο φίλος του από την Commerzbank ή εάν ο Μπάμπης, ο ξάδερφος της μαμάς, έχουν πράγματι γνώση ή απλώς δεν αναπαραγάγουν όσα ακούνε από εδώ και από εκεί. Ράδιο Αρβύλα κοινώς! Εμείς οι Έλληνες εξάλλου έχουμε το χάρισμα να είμαστε και λίγο γιατροί, λίγο δημοσιογράφοι, πολιτικοί, οικονομολόγοι, φαρμακοποιοί κ.ο.κ. Α! Και να μην ξεχάσω και το άλλο χάρισμά μας: σχεδόν πάντα εξ’ ιδίων κρίνουμε τα αλλότρια. Ας δώσουμε προσοχή με τί και από ποιόν ακριβώς ταΐζουμε το κεφάλι μας πληροφορίες