«Ο Καλατράβα σε ξεζουμίζει» - Αυτός ήταν ο τίτλος της προσωπογραφίας που έκαναν οι «New York Τimes» για τον Ισπανό αρχιτέκτονα με αφορμή την κατασκευή του συγκροτήματος που τοποθετήθηκε στη θέση των Δίδυμων Πύργων, στη Νέα Υόρκη
Την επόμενη εβδομάδα, στη Φλωρεντία, ο Σαντιάγο Καλατράβα θα λάβει το βραβείο Leonardo da Vinci Lifetime Achievement. Η μπιενάλε της Φλωρεντίας του αποδίδει αυτό το βραβείο αναγνωρίζοντας στο πρόσωπό του «έναν από τους πλέον επιδραστικούς αρχιτέκτονες της εποχής μας», όμως στην πραγματικότητα ο Καλατράβα, όπως και ο ντα Βίντσι, είναι μια χαρισματική προσωπικότητα της εποχής μας που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί από μια ιδιότητα μόνο.
Αρχιτέκτονας, μηχανικός, καλλιτέχνης, γλύπτης, ζωγράφος, φυσιολάτρης, νεοτεριστής, είναι μερικές μόνο από τις ιδιότητές του.
Ιππότης της τέχνης και της αρχιτεκτονικής. Αυτό είναι ο Καλατράβα το όνομα του οποίου, άλλωστε, δείχνει καταγωγή από το φημισμένο, ομώνυμο τάγμα Ισπανών ιπποτών. Και ως... ιππότη, έχει πολλούς φίλους, αλλά και πολλούς εχθρούς.
Μεγάλα έργα, μεγάλες φουρτούνες
Ο 72χρονος Καλατράβα είναι γνωστός για τον τρόπο με τον οποίο συνδέει τη μηχανική με την τέχνη, όπως έχει κάνει στις αναρίθμητες κατασκευές του σε όλο τον κόσμο, όπως σε γέφυρες και κτίρια. Είναι όμως γνωστός και για τις «γκρίνιες» που προκαλεί, για τρεις, συνήθως, λόγους: Το, συχνά γιγαντιαίο, κόστος των έργων του, τον τρόπο με τον οποίο «συμπεριφέρεται» στα υλικά και δη τα μη ευρέως χρησιμοποιούμενα και το γεγονός ότι στις κατασκευές του δοκιμάζει τα όρια της τεχνολογίας. Αυτό το τελευταίο μπορεί να οδηγεί σε τεχνολογικά επιτεύγματα, αλλά και καταλήγει σε έργα τα οποία είναι ευάλωτα σε αστοχίες. Και τον βάζουν στο στόχαστρο. Ακόμα και συναδέλφων του, που αποδεικνύουν πως έχουν πολύ… δηλητήριο διαθέσιμο να χύσουν για τον Ισπανό. Το αν έχουν δίκιο ή άδικο, πολλές φορές το κρίνουν τα δικαστήρια στα οποία προσφεύγουν οι τοπικές αρχές των πόλεων που παραδίδονται τα έργα του Καλατράβα. Και είναι αρκετές αυτές οι περιπτώσεις.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, ίσως, αυτό της πατρίδας του, της Βαλένθια. «Ουδείς προφήτης στον τόπο του» θα πει κανείς, αλλά, από την άλλη, η πόλη του έδωσε τα «κλειδιά» για να δημιουργήσει την όπερα ώστε να αποκτήσει ένα παγκόσμιο τοπόσημο. Και ο Καλατράβα τη σχεδίασε με τον γνωστό του τρόπο, τις φουτουριστικές γραμμές και το λευκό χρώμα, για να παραδοθεί το 2005.
Ολα θα ήταν καλά εάν δύο χρόνια αργότερα το Palau De Les Arts, όπως ονομάστηκε η όπερα, δεν… πλημμύριζε. Από μια -δυνατή, είναι η αλήθεια- βροχή, το κτίριο της όπερας έμπασε νερά. Και αυτό δεν θα ήταν (μεγάλο) πρόβλημα εάν τα νερά δεν προκαλούσαν μεγάλες ζημιές στις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και στα συστήματα θέρμανσης και ψύξης της βασικής αίθουσας και δεν κατέστρεφαν ολοσχερώς ένα βοηθητικό θέατρο του κτιρίου το οποίο καλύφθηκε με λασπόνερα.
Οι εκπρόσωποι της Βαλένθια, οι οποίοι είχαν εγκρίνει την κατασκευή του City of Art and Sciences (ένα συγκρότημα επτά κτιρίων, μέρος του οποίου είναι το Palau De Les Arts) με κόστος περίπου 300 εκατ. ευρώ, είχαν γίνει έξαλλοι. Και έγιναν πιο έξαλλοι όταν ο Καλατράβα -μέσω της ομάδας του- κατηγόρησε τον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου για την πλημμύρα «επειδή ουσιαστικά κατηύθυνε όλα τα νερά στην όπερα», αλλά και όταν, λίγο αργότερα, έδειξε τους ίδιους ως υπεύθυνους. Οι αξιωματούχοι της Βαλένθια, είπε ο εκπρόσωπος του Καλατράβα, αγνόησαν το αρχικό σχέδιο του αρχιτέκτονα για έναν «αδιάβροχο μανδύα» ο οποίος θα προστάτευε το κτίριο.
Το ποτήρι ξεχείλισε πάντως, αρκετά αργότερα. Το 2014, το δημοτικό συμβούλιο της Βαλένθια προσέφυγε δικαστικά εναντίον του Καλατράβα. Αυτή τη φορά αιτία ήταν τα κομμάτια της κεραμικής οροφής της όπερας που έπεφταν, ενώ η υπόλοιπη οροφή είχε ρωγμές - οδηγώντας στο επ’ αόριστον κλείσιμο της όπερας. Στην υπόθεση παρενέβη και ο τότε πρωθυπουργός και οι υπουργοί Οικονομικών της Ισπανίας, οι οποίοι απαίτησαν από τον Καλατράβα να καταβάλλει αποζημιώσεις που θα καλύψουν τουλάχιστον τις εργασίες επισκευής. Οταν ο αρχιτέκτονας απάντησε ότι αυτό είναι κάτι φυσιολογικό για έργα που έχουν επαναστατικό σχεδιασμό, όπως τα δικά του, η κυβέρνηση της χώρας απάντησε κατηγορώντας τον ότι δεν επέβλεπε τα έργα στην εξέλιξή τους και ότι η μελέτη που παρέδωσε είχε λάθη τεχνικής φύσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου