Υπογεννητικότητα: Νέες διαστάσεις λαμβάνει το ελληνικό δημογραφικό πρόβλημα

 Νέες διαστάσεις λαμβάνει το ελληνικό δημογραφικό πρόβλημα και η υπογεννητικότητα, όπως παρουσιάστηκαν στη συζήτηση του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της 87ης ΔΕΘ.

Στη συζήτηση του ΙΣΘ παρουσιάστηκαν καίρια συμπεράσματα μεγάλης έρευνας που θα δημοσιευθεί ολόκληρη από τη διαΝΕΟσις στις 20 Νοεμβρίου. Ομιλητές ήταν η Φαίη Μακαντάση, διευθύντρια ερευνών της διαΝΕΟσις και ο Μιλτιάδης Νεκτάριος, ομότιμος καθηγητής του πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας της επικείμενης μελέτης για το θέμα «της υγιούς και ενεργούς γήρανσης στην Ελλάδα». Οι πρωτοβουλίες αυτές εντάσσονται στην αέναη εκστρατεία ενημέρωσης #εμβολιαΖΩ από το 2017 που έχει καταστεί θεσμός.

Υπογεννητικότητα: Νέες διαστάσεις στο ελληνικό δημογραφικό πρόβλημα

Ενεργός γήρανση: Προσπαθούμε με όλους τους τρόπους να βρούμε εργατικό δυναμικό ώστε να ενισχυθεί το υφιστάμενο…

«Σε εξέλιξη βρίσκεται το πρόβλημα της γήρανσης των πληθυσμών στο δυτικό κόσμο…» σημείωσε ο κ. Νεκτάριος τονίζοντας ότι η μελέτη που ξεκίνησε αφορά σε δύο καινούριες έννοιες που θα πρέπει να συνηθίσουν οι κοινωνίες. «Η υγιής και ενεργός γήρανση είναι δύο από τα εργαλεία που προκύπτουν από την ανάλυση του προβλήματος προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες του. Η ενεργός γήρανση έχει σχέση με την αύξηση του εργατικού πληθυσμού, δηλαδή των εργαζομένων σε κοινωνία και οικονομία. Στην Ελλάδα λόγω της γήρανσης έχει αρχίσει και μειώνεται αυτός ο πληθυσμός από το… 2010, σε απόλυτα νούμερα, και θα πρέπει να κινητοποιήσουμε την αύξηση απασχόλησης εργαζομένων γυναικών, την εργαζομένων νέων κάτω των 25 ετών -όπου είμαστε στα χαμηλότερα ποσοστά σε όλη την Ευρώπη- και συνταξιούχων. Τώρα υπάρχει ανάγκη να δουλέψουν και οι μεγαλύτεροι -όσοι μπορούν φυσικά- διότι τους χρειαζόμαστε κι όσο περνάνε οι δεκαετίες αυτό θα γίνεται ακόμη πιο επείγον». Η δε πρόσφατη ρύθμιση που έκανε η κυβέρνηση, είπε ο ομότιμος καθηγητής για την εργασία και φορολογία των συνταξιούχων θα βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση αν ανταποκριθεί και η πλευρά της εργοδοσίας, μια πρόταση που είχαν προτείνει, ως πανεπιστήμιο, πριν από… δεκαπέντε χρόνια!

Υγιής γήρανση: Αφού ζούμε πολύ, ας ζούμε καλά…

«Με μια σειρά πολιτικών που έχουν επεξεργαστεί ειδικοί κυρίως από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για το δημογραφικό και την υπογεννητικότητα, προσπαθούμε να βελτιώσουμε τον τρόπο ζωής και υγείας των μεσήλικων ώστε αφενός να μην επιβαρύνουν το σύστημα υγείας, διότι θα έχουμε πολλούς ηλικιωμένους και αφετέρου να μπορούν να συμμετάσχουν και ως συνταξιούχοι στο εργατικό δυναμικό. Αυτό θα είναι ένα από τα πιο δύσκολα στοιχήματα των κοινωνιών από εδώ και πέρα και θα πρέπει να το λάβουμε σοβαρά υπόψη στους σχεδιασμούς μα και στην Ελλάδα».

Υπογεννητικότητα και δημογραφικό: Έρευνα και ανάλυση για όσα πρέπει να γνωρίζουμε…

Η κα Μακαντάση μίλησε για τον οργανισμό έρευνας και ανάλυσης διαΝΕΟσις και την ανάγκη που προέκυψε κυρίως από το 2015 και μετά για την αναβάθμιση του δημοσίου διαλόγου με βαθύτερη γνώση όλων των θεμάτων που απασχολούν μια σύγχρονη κοινωνία (ακραία φτώχεια, αξιοποίηση εθνικού πλούτου, φορολόγηση, κλιματική αλλαγή κ.λπ.) συντάσσοντας εξονυχιστικές μελέτες και καταθέτοντας σχετικές προτάσεις για το δημογραφικό και την υπογεννητικότητα. Ενδεικτικά ανέφερε έρευνες του οργανισμού και κορυφαίων πανεπιστημιακών για τη διαμόρφωση του νέου ΕΣΥ αλλά και την παρακολούθηση του εμβολιασμού στα χρόνια της πανδημίας, επιστημονικές έρευνες οι οποίες ενημερώνουν με εκλαϊκευμένους όρους τους πολίτες και επηρεάζουν τη χάραξη καθοριστικών αποφάσεων.

«Δεν γεννάμε και αργούμε να… πεθάνουμε»

Ο κ. Νεκτάριος μίλησε για τάση γήρανσης όχι μόνο στο δυτικό και στο «δεύτερο και τρίτο κόσμο». Να φανταστείτε, είπε χαρακτηριστικά, ότι ακόμη και η Κίνα αντιμετωπίζει πρόβλημα γήρανσης του πληθυσμού! «Οι βασικοί λόγοι του προβλήματος είναι η… μείωση της θνησιμότητας διότι η ιατρική έχει κάνει θαύματα στο δυτικό κόσμο, οι συνθήκες υγιεινής και οι διατροφικές συνήθειες έχουν βελτιωθεί. Επίσης έχει αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής. Να σκεφτείτε ότι στην αρχή του 20ου αιώνα οι άνθρωποι ζούσαμε κατά μέσο όρο… 40 χρόνια. Σήμερα είναι τα 85. Ωστόσο σε πολλές κοινωνίες όπου δεν υφίσταται αυτές οι συνθήκες το προσδόκιμο ζωής παραμένει χαμηλό, γύρω στα 50 χρόνια. Τέλος είναι ο ρυθμός αναπαραγωγής ενός πληθυσμού ο οποίος στη χώρα μας είναι από τους χαμηλότερους παγκοσμίως και ο χαμηλότερος στην Ευρώπη. Το όριο σταθερότητας αναπαραγωγής είναι 2,1 παιδιά ανά γυναίκα αλλά στην Ελλάδα είναι 1,3!» Οι θάνατοι πλέον είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις. Το 2010 είχαμε 114.766 γεννήσεις έναντι 109.084 θανάτων. Δέκα χρόνια μετά είχαμε 84.717 γεννήσεις έναντι 131.084 θανάτων!

Δημογραφικό και υπογεννητικότητα Τα κρίσιμα επόμενα τριάντα χρόνια…

Ο ομότιμος καθηγητής του πανεπιστημίου Πειραιώς τόνισε ότι η κατάσταση δεν είναι αναστρέψιμη διότι κανένας από τους παραπάνω παράγοντες δεν πρόκειται να εκλείψει ή να διαφοροποιηθεί. «Ο μόνος τρόπος που θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό θα ήταν μέσω της μετανάστευσης που όμως έχει μια σειρά άλλες κοινωνικές προβληματικές που το καθιστούν ανέφικτο τόσο στη χώρα μας όσο και αλλού. Η μετανάστευση είναι σοβαρό εργαλείο και επειδή χρειαζόμαστε ξένο εργατικό δυναμικό πρέπει να σοβαρευτούμε κι εμείς και κυρίως η Ευρωπαϊκή Ένωση και να δρομολογήσουμε πολύ συγκεκριμένες ενέργειες. Δηλαδή αυτό που γίνεται τώρα στην Ευρώπη με τη μεταναστευτική της πολιτική είναι εντελώς λανθασμένο. Δεχόμαστε εμείς, οι Ιταλοί και οι Ισπανοί τη μεγάλη πίεση και όλοι οι άλλοι ευρωπαίοι σφυρίζουν αδιάφορα, ενώ θα μπορούσε να κατανεμηθεί ο όγκος των ανθρώπων που μπαίνουν στην ήπειρο αναλογικά με τον πληθυσμό του καθενός. «Πρέπει να επιλέξουμε εμείς το προσωπικό της χώρας με κανόνες και κριτήρια, αυτή είναι πολιτική μιας χώρας που δεν είναι ξέφραγο αμπέλι» Θα πρέπει να υπάρξει μια συστηματική μέθοδος αναλογιζόμενοι και τις γεωπολιτικές εξελίξεις των επόμενων τριάντα χρόνων». Ο κ Νεκτάριος σημείωσε ότι «η Αφρική θα είναι η μοναδική περιοχή στον πλανήτη που θα αυξήσει τον πληθυσμό της, με περισσότερους από 2,5 δις κατοίκους. Όλα αυτά θα πρέπει να συνεκτιμηθούν στις πολιτικές σε συνάφεια και με τις ραγδαίες κλιματικές μεταβολές ή κρίσεις που αντιμετωπίζει ο πλανήτης. Οι δε τάσεις του 21ου αιώνα έχουν να κάνουν ούτως ή άλλως με τη γήρανση του πληθυσμού, την κλιματική αλλαγή και την ανασύνθεση της παγκοσμιοποίησης. Πηγαίνουμε σε έναν κόσμο εξαιρετικά πολύπλοκο και αυτή είναι η πρόκληση για να ανταποκριθούμε». Για πρώτη φορά έχουμε μείωση του ανθρώπινου δυναμικού οπότε αυτό που μας μένει είναι η… αύξηση της παραγωγικότητας πρόσθεσε ο ομ. καθηγητής κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να γίνει επανασχεδιασμός της εκπαίδευσης από το μηδέν (αφού δεν έχουμε και τους δύο παράγοντες βελτίωσης της οικονομίας). Οι διεθνείς οργανισμοί προβλέπουν αύξηση σε μέσο επίπεδο του εθνικού εισοδήματος κατά 1% , από τώρα ως το 2060. Αν συμβεί αυτό, θα είναι… θανατηφόρο για την οικονομία μας διότι έχουμε ένα κολοσσιαίο χρέος να εξυπηρετήσουμε και με το 1% δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί με οποιαδήποτε μαθηματικά κι αν χρησιμοποιήσεις. Το πιο απογοητευτικό είναι ότι από το 2000 ως το 2020 έχουμε τη χαμηλότερη παραγωγικότητα στην ΕΕ. Το δε… ανέκδοτο – όπως είπε ο κ Νεκτάριος – συναδέλφων του στα διεθνή συνέδρια επί χρόνια ήταν ότι «στην Ελλάδα έχεις περισσότερα εισοδήματα ως συνταξιούχος παρά ως εργαζόμενος» και το αποτέλεσμα το είδαμε όλοι που ήταν να «καταρρεύσουν» 3.000.000 συνταξιούχοι

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ