Ανοίγει το vέο Εξοικονομώ για Nοικοκυριά - Τα κριτήρια και οι επιλέξιμες εργασίες ανακαίνισης

Λιγότερες από 20 ημέρες απομένουν για να ξεκινήσουν οι αιτήσεις του νέου «Εξοικονομώ 2023» με αρχικό προϋπολογισμό τα 350 εκατ. ευρώ, καθώς από τις 30 Μαΐου το πρόγραμμα θα βρίσκεται στον αέρα. Σκοπός της κυβέρνησης είναι να θωρακιστούν ενεργειακά ακόμα περισσότερα νοικοκυριά σε σχέση με το «Εξοικονομώ 2021» και για αυτό το λόγο θα δοθεί έμφαση τόσο στη στήριξη πολιτών με χαμηλό εισόδημα όσο και σε κατοικίες που έχουν κατασκευαστεί προ του 1980.

Σύμφωνα με τα όσα έκανε γνωστά χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ακης Σκέρτσος, η Κοινή Υπουργική Απόφαση για το «Εξοικονομώ 2023» υπογράφεται τις προσεχείς ημέρες και η επιδότηση θα ανέρχεται από το 40% έως το 75% ανάλογα με τα εισοδήματα των δικαιούχων.

Τα μυστικά…

Οπως εξηγούν πηγές στον «Ελεύθερο Τύπο», οι τελικές πινελιές ακόμη δεν έχουν «κλειδώσει», αλλά τα βασικά χαρακτηριστικά θα είναι στα πρότυπα του προηγούμενου προγράμματος. Κάποιες από τις πιθανές τροποποιήσεις θα αφορούν την ανατίμηση των υλικών, ενώ για την υπαγωγή θα ισχύει η χρονική προτεραιότητα των αιτήσεων.

Ετσι, για όλους τους τύπους αίτησης (μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών, πολυκατοικιών), θα προβλέπεται υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες, ώστε να εξασφαλίζεται Εξοικονόμηση Πρωτογενούς Ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%. Κατά την ολοκλήρωση του έργου και βάσει του δεύτερου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης θα γίνουν έλεγχοι επίτευξης τόσο για τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο όσο και για την εξοικονόμηση ενέργειας.

Το ΥΠΕΝ, σε μια προσπάθεια να επιδοτηθούν ενεργειακά περισσότερες κατοικίες και ταυτόχρονα να αυξηθούν οι δικαιούχοι, θα διατηρήσει τις σημαντικές διαφοροποιήσεις που έκανε στο «Εξοικονομώ 2021» σε σχέση με τα παλαιότερα προγράμματα.

Αναλυτικότερα, στο νέο πρόγραμμα θα δίνεται βάρος στα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, καθώς και στις παλιές κατοικίες που έχουν μεγαλύτερες ανάγκες ενεργειακής αναβάθμισης, αλλά και στις κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με μεγαλύτερες ανάγκες σε θέρμανση (π.χ. ορεινές). Επίσης, κριτήριο υπαγωγής στη δράση θα είναι οι βαθμοημέρες (ακραίες καιρικές συνθήκες ανά περιοχή). Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα θα εστιάζει στα πιο ενεργοβόρα κτίρια και στις Περιφέρειες με περισσότερο κρύο το χειμώνα.

Μεταξύ των αλλαγών που θα διατηρηθούν πιθανότατα στο νέο πρόγραμμα σε σχέση με τα προηγούμενα, είναι ότι θα επανακαθορίζονται τα ποσοστά επιδοτήσεων με γνώμονα την εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας ανά Kwh, βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων.

Ωφελούμενοι

Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυρίων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί. Αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας αφορά σε έτερο πρόσωπο μη συγκύριο (δωρεάν παραχώρηση / ενοικίαση), δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε εκ των συγκυρίων με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα).

Η κύρια χρήση της κατοικίας καταγράφεται στα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του χρήστη εντός των τελευταίων 3 ετών, με προτεραιότητα το έτος αναφοράς.

Στις ενοικιαζόμενες κατοικίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού 1407/2013 της Επιτροπής Ε.Ε. για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis), όπου καθορίζονται τα όρια σώρευσης.

Δεν είναι επιλέξιμες κατοικίες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Κατοικίες που επιδοτούνται

Στα πλαίσια του προγράμματος υπάρχουν 2 διακριτοί τύποι αιτήσεων:

ι. Αίτηση μεμονωμένου διαμερίσματος ή μονοκατοικίας,

ιι. Αίτηση πολυκατοικίας (συμπεριλαμβανομένων των αιτήσεων των διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία)

Επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτιρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτιρίου).

Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

-Υφίσταται νόμιμα.

-Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.

-Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.

-Εχει καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

250 εκατ. ευρώ για επιχειρήσεις

Στα μέσα Ιουνίου αναμένεται να ξεκινήσει και το πρόγραμμα «Εξοικονομώ για επιχειρήσεις» με προϋπολογισμό 250 εκατ. ευρώ από πόρους που θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Τα μισά χρήματα αφορούν στους κλάδους του εμπορίου και των υπηρεσιών και τα άλλα μισά στον τουρισμό. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στους τρεις κλάδους.

Τα ποσοστά ενίσχυσης ορίζονται σε 40% των επιλέξιμων δαπανών για τις μεσαίες επιχειρήσεις και σε 50% για τις μικρές και τις πολύ μικρές. Οι επιδοτήσεις κυμαίνονται από 20.000-250.000 ευρώ για τον κλάδο του τουρισμού και από 40.000-50.000 ευρώ για το εμπόριο και τις υπηρεσίες.

Επιλέξιμες εργασίες

1.Αντικατάσταση κουφωμάτων

2.Τοποθέτηση/ αναβάθμιση θερμομόνωσης

3.Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ ψύξης

4.Σύστημα ZNX με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)

5.Λοιπές Παρεμβάσεις Εξοικονόμησης (smart home, αναβάθμιση φωτισμού).

ΑΠΟ 18 ΜΑΪΟΥ

Ανακαίνιση κατοικιών για νέους 18-39 ετών

 Ξεκινούν στις 18 Μαΐου οι αιτήσεις για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» συνολικού προϋπολογισμού 350 εκατ. ευρώ, μέσω του οποίου νέοι 18-39 ετών θα λάβουν επιδοτήσεις από 40% έως 90% για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και 30% για την ανακαίνισή τους.

Η επιδότηση του προγράμματος, όπως επανάλαβε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ακης Σκέρτσος, φτάνει έως τα 30.000 ευρώ και η επιχορήγηση θα είναι κλιμακωτή, ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία που εντάσσεται ο δικαιούχος και θα φτάνει έως το 90% για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικίας, μαζί με το μπόνους αποκέντρωσης και 30% για ανακαίνιση.

Σε 2 πυλώνες

Ειδικότερα, το πρόγραμμα αποτελείται από δύο πυλώνες: την ενεργειακή αναβάθμιση και την ανακαίνιση. Για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικίας ορίζονται ως ανώτατος προϋπολογισμός τα 22.500 ευρώ, με κλιμακωτή επιδότηση από 40% έως 90%, ανάλογα με το εισόδημα του νέου και την περιοχή της κατοικίας, καθώς προβλέπεται μπόνους αποκέντρωσης 15%, ενώ για την ολοκλήρωση των εργασιών μπορεί να ληφθεί άτοκο δάνειο.

Οσον αφορά τις παρεμβάσεις, περιλαμβάνει βελτίωση της ενεργειακής κλάσης του σπιτιού, όπως είναι η αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης/κλιματισμού, η αλλαγή κουφωμάτων, η εξωτερική μόνωση και οι υπόλοιπες παρεμβάσεις που συμβάλλουν στη βελτίωση της ενεργειακής κλάσης του σπιτιού. Προϋποθέσεις για τη λήψη της επιδότησης είναι το ατομικό/οικογενειακό εισόδημα να είναι έως 50.000 ευρώ, το ακίνητο να είναι είτε πατρογονική κατοικία που έχει μεταβιβαστεί είτε ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο, να έχει πλήρη κυριότητα ή επικαρπία και να κατατάσσεται σε ενεργειακή κατηγορία Γ΄ ή χαμηλότερη.

Το δεύτερο σκέλος αφορά στην ανακαίνιση παλαιών κατοικιών. Πιο συγκεκριμένα, περιλαμβάνει παρεμβάσεις προϋπολογισμού έως 10.000 ευρώ με ενιαίο ποσοστό επιδότησης 30% για όλους (δηλαδή η επιδότηση φτάνει μέχρι τα 3.000 ευρώ). Το ποσό που απομένει μπορεί να χρηματοδοτηθεί με χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ. Μέσω του προγράμματος οι δικαιούχοι μπορούν να προχωρήσουν σε παρεμβάσεις που αφορούν ανακαινίσεις χώρων κουζίνας, μπάνιου, ειδών υγιεινής, ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, αντικατάσταση και επισκευές υδραυλικών εγκαταστάσεων, καθώς και δαπέδων και επιχρισμάτων. Επίσης, για αγορά οικιακών συσκευών, όπως είναι ψυγείο ή κουζίνα υψηλής ενεργειακής κλάσης.

Δικαίωμα συμμετοχής

Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που έχουν γεννηθεί από 01/01/1984 έως και 31/12/2005 με εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία. Το εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα/επικαρπία/ψιλή κυριότητα) του αιτούντα θα πρέπει να υφίσταται κατά το έτος αναφοράς του προγράμματος (φορολογικό έτος 2021), όπως και κατά την υποβολή της αίτησης. Σε περίπτωση δωρεάν παραχώρησης / ενοικίασης σε επιλέξιμη κατοικία, ο αιτών (επιλέξιμος σύμφωνα με τα ηλικιακά κριτήρια) θα πρέπει να έχει εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (αποκλείεται η ψιλή κυριότητα). Για την υπαγωγή στο σκέλος «Ανακαινίζω», ο αιτών (επιλέξιμος σύμφωνα με τα ηλικιακά κριτήρια) θα πρέπει να έχει εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας/επικαρπίας σε ποσοστό 100% (αποκλείεται η ψιλή κυριότητα).

Νέο Εξοικονομώ: Πίνακες

Το Πρόγραμμα καλύπτει επιλέξιμες δαπάνες έως 32.500 ευρώ, για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικίας. Ειδικότερα ανά υποενότητα:

1. Επιλέξιμος προϋπολογισμός «Εξοικονομώ»: Έως 22.500 ευρώ.

Το πρόγραμμα καλύπτει από 45% έως 90% του ποσού των επιλέξιμων ενεργειακών παρεμβάσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από άτοκο δάνειο.

2. Επιλέξιμος προϋπολογισμός «Ανακαινίζω»: Έως 10.000 ευρώ.

Μέσω του «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» καλύπτεται έως και το 30% του ποσού των επιλέξιμων παρεμβάσεων ανακαίνισης ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ.

Το ποσοστό της επιδότησης είναι κλιμακωτό, ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία στην οποία θα ενταχθεί ο αιτών και ορίζεται ως εξής:

Ατομικό Εισόδημα (€)		Οικογενειακό Εισόδημα (€)	Βασικό Ποσοστό Επιχορήγησης σκέλος «Εξοικονομώ»		Πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) για  Πολύτεκνους σκέλος «Εξοικονομώ»	Ποσοστό Επιχορήγησης σκέλος «Ανακαινίζω»
			Ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα	Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο / Ενοικίαση
1	≤5.000	≤10.000	75%	65%	+15%	30%
2	>5.000 – 10.000	>10.000 – 20.000	70%	60%
3	>10.000 – 20.000	>20.000 – 30.000	55%	45%
4	>20.000 – 30.000	>30.000 – 50.000	45%	40%

 Προβλέπεται ειδική μέριμνα για τους αιτούντες που είναι πολύτεκνοι, με μια πρόσθετη επιχορήγηση (bonus), που ανέρχεται στο 15%.

Το «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» είναι ένα πρόγραμμα δίκαιο προς τους πολίτες, καθώς για την ένταξή τους εφαρμόζεται ένα πλέγμα κοινωνικών, οικονομικών και ενεργειακών κριτηρίων, όπως αυτά φαίνονται παρακάτω:

Α/ Α	Κριτήριο	Βαρύτητα Συντελεστών	Ανώτατο βαθμολογούμενο όριο κριτηρίου	Κατώτατο βαθμολογούμενο όριο κριτηρίου
K1	Ανηγμένο κόστος εξοικονόμησης ενέργειας	50%	0,200	1,100
K2	Εισόδημα (€)/μέλος οικογένειας	14%	1.000(€)/άτομο οικογένειας	30.000(€)/άτομο οικογένειας
K3	Βαθμοημέρες	7%	1,4069	0,2180
K4	Ενεργειακή κλάση, βάσει Α’ ΠΕΑ	5%	Η	Γ
K5	Παλαιότητα κατασκευής	3%	Προ του 1955	2011
K6	Μονογονεϊκή Οικογένεια	7%	σταθερό
K7	ΑμεΑ	7%	σταθερό
K8	Πολύτεκνοι	7%	σταθερό
Μέγιστο ποσοστό βαρύτητας συντελεστών		100%

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε: «Για πρώτη φορά θέτουμε σε λειτουργία ένα πρόγραμμα, που στηρίζει τους νέους και τις νέες, ώστε αυτοί να ξεκινήσουν τη ζωή τους σε ένα αξιοπρεπές σπίτι, να κάνουν τη δική τους οικογένεια, να κάνουν σχέδια και να δημιουργούν. Με τα κατάλληλα κίνητρα και τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία οι νέοι μας μπορούν πια να ανακαινίσουν ένα παλιό σπίτι που βρίσκεται στην κατοχή τους και να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση ώστε να έχουν μόνιμα χαμηλό λογαριασμό ενέργειας.

Και σε αυτό το πρόγραμμα της Κυβέρνησης μας, βασική προτεραιότητα είναι η στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, των μονογονεϊκών και των πολύτεκνων οικογενειών. Συνεχίζουμε σταθερά να έχουμε στην πρώτη γραμμή της πολιτικής μας το πιο παραγωγικό και ελπιδοφόρο κομμάτι της κοινωνίας μας, τους νέους».