Ο Παρθενώνας βεβαίως και έχει θεμελίωση, η οποία μάλιστα σε κάποιο σημείο πηγαίνει σε βάθος 11μ και φυσικά έχει και βάση, επάνω στην οποία ορθώθηκε η ανωδομή. Δεν είναι λιγότερο μοναδικό ή κορυφαίο μνημείο επειδή έχει θεμέλια, και ο Ικτίνος με τον Καλλικράτη δεν γίνονται λιγότερο μεγαλοφυείς. Δεν παύουν δηλαδή να υπάρχουν τα κορυφαία επιτεύγματα που τον καθιστούν πρότυπο.
Το βάθρο αυτό, ο περίφημος στερεοβάτης του Παρθενώνος, μέρος του οποίου είναι ακόμη ορατό κάτω από τον κλασικό ναό, έχει μήκος 78 μέτρων και είναι σε όλη την έκτασή του συμπαγές, κτισμένο με πειραϊκούς λίθους βάρους δυο τόννων, εδράζεται δε σε μεγάλες λαξευτές οριζόντιες βαθμίδες του βράχου, σε βάθη που στη νότια πλευρά του φθάνουν τα 11μ.
Περισσότερες λεπτομέρειες δίνει ο Κωνσταντίνος Β. Συριόπουλος στη μελέτη του «Ο στερεοβάτης του Παρθενώνος» έκδοση της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Ο μελετητής σημειώνει πως το σχήμα του θεμελίου θα πρέπει να νοηθεί ως ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο προσαρμοσμένο στη ανώμαλη επιφάνεια του βράχου. Στο μεγαλύτερο βάθος του φθάνει τα 10,7μ και αποτελείται από 22 δόμους πειραϊκού ακτίτη μέχρι τη μαρμάρινη κρηπίδα του ναού. Σε άλλα σημεία, όπου υπήρχε βράχος, μπορεί και να φτάσει σε βάθος λιγότερων δόμων, αν και ο βράχος έχει απολαξευθεί σε πολλά σημεία, ώστε να δεχτεί τις στρώσεις των θεμελίων.
Ο Κων. Συριόπουλος διαβάζει τα αποσπάσματα των οικοδομικών επιγραφών που έχουν σωθεί και διαπιστώνει πως μονάχα ένα έτος έχουμε μεταφορά λίθων (μετά υπάρχει μεταφορά, αλλά από Πεντέλη, επομένως πρόκειται για μάρμαρο). Το δε τέταρτο έτος αναφέρεται προμήθεια κορμών δέντρων. Συμπεραίνει πως τότε είχε ολοκληρωθεί η θεμελίωση και ξεκινούσε η υποδομή. Αρα, όπως και άλλα στοιχεία δείχνουν, ο στερεοβάτης δεν έγινε ολόκληρος στο πλαίσιο του περίκλειου οικοδομικού προγράμματος, αλλά είχε ξεκινήσει πριν και εγκαταλείφθηκε κατόπιν. Μάλιστα, διαπιστώνει ότι υπήρξε μικρή επέκταση της βάσης του ναού όταν το πρόγραμμα ξεκίνησε κανονικά.
Το νότιο τμήμα του στερεοβάτη έχουν δει οι επιστήμονες κατά τη διάρκεια ανασκαφών που έγιναν στον Ιερό Βράχο τον 19ο αιώνα, μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον οθωμανικό ζυγό. Έχει απαθανατισθεί σε φωτογραφίες της εποχής από το Γερμανικό Αρχαιολογικό΄ Ινστιτούτο. Ένα τμήμα είναι ακάλυπτο και σήμερα.
Επομένως ο Παρθενώνας έχει θεμέλιο, και αυτά είναι ένας λόγος που συγκρατείται κατά τους σεισμούς, τους οποίους αντιμετωπίζει από το 426 π.Χ. Στις μέρες μας έχουν παρουσιαστεί μικρά προβλήματα και συγκεκριμένα στροφή ενός κίονα κατά χιλιοστά. Σε γενικές γραμμές όμως είναι ένα οικοδόμημα που συμπεριφέρεται άριστα κατά τη διάρκεια αυτών των καταστροφικών φυσικών φαινομένων. Πού το οφείλει αυτό;
Το βραχώδες υπόστρωμα και η ισχυρή θεμελίωση είναι δύο μόνο από τους λόγους. Η βάση στην οποία είπαμε πως πατάει, από λεπτές οριζόντιες μαρμάρινες πλάκες, είναι ο επόμενος. Επίσης οι κίονες δεν είναι μονοκόμματοι, αλλά αποτελούνται από επιμέρους τμήματα, τους σφονδύλους. Τέλος, οι μεταλλικοί σύνδεσμοι που συνδέουν το κάθε στρώμα περιβάλλονται από μολύβι, το οποίο βοηθά στην ελαστικότητα μετατρέποντας σε θερμική ενέργεια τμήμα της κινητική.
ΣΧΟΛΙΟ-ΚΕΙΜΕΝΟ:
Ο στυλοβάτης-ΝΑΡΘΗΚΑΣ του Παρθενώνα που εμφανίζεται ανωτερω από παλαιά φωτό του Αρχειου του Γερμανικου Ινστιτούτου , εντοπίστηκε
το πρώτον από τον αείμνηστο αρχαιολόγο W. Dorpfeld το 1885 με τις μελέτες του επι της Ακροπολεως που διήρκησαν μέχρι το 1890.
Αργότερα ο Π.Καββαδίας διαπίστωσε
ότι αυτός ο τεράστιος στυλοβάτης που
ευρισκεται στην νότια πλευρά του μνημειου και εκτείνεται σχεδόν καθ´ολο
το μήκος της μακράς πλευράς του έχει μήκος περίπου 77 μ. Χ 32μ., και έχει αντισταθμίσει την νότια κατωφερεια του Ιερού Βράχου , που αφού ισοπεδώθηκε με επιχωματώσεις ( οι αποκαλούμενες «Persian» )η επεκταση της επιφάνειας του , ενόσω είχε προηγηθεί η αντιστηριξη στατικού χαρακτήρα
με αυτό το εξωτερικό αναλλειματικο
τείχος για τον ΠΡΟΠΑΡΘΕΝΩΝΑ, (εκτός δηλαδη από το κυρίως οικοδόμημα) ωστε να ανεγερθεί ο Περικλειος Παρθενώνας.
Τουτεστιν ολοκληρώθηκε η οριζόντια θεμελίωση του μεγαλύτερου νέου κτιριου στο «συμπαγες»
πλάτωμα κατα την τελευταία φάση του Χρυσου Αιώνα του Περικλεους. Ο τεράστιων διαστάσεων αυτός στυλοβάτης νάρθηκας βάθους 10μ.και αλλου έως 11μ.,
που παρακολουθεί την φυσική κατωφερεια του βράχου στο υπέδαφος για τον προπαρθενωνα,
είναι κτισμένος από λαξευμένους σκληρούς λιθους Πειραϊκού άκτιτη και Πεντελισια μαρμαρα, που έφθαναν καθ´υψος μέχρι την μαρμάρινη κρηπίδα του Παρθενώνα .
Η υπόγεια αυτή θεμελίωση του μνημειου είναι τιτάνιας οικοδομικής αξιας τεχνικό Εργο,
και αφέθηκε ως είχε για τον τελευταίο κλασσικο Παρθενώνα επι Περικλεους!
Πηγή: Διαλέξεις επιτόπιες του Μ. Κορρέ στους φοιτητές της Αρχιτεκτονικής Σχολής και της Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου