Δημήτρης Ψαρράς
Ισως το μεγαλύτερο μυστήριο της θητείας του Κυριάκου Μητσοτάκη κρύβεται στις προσωπικές απόψεις του για τη διαχείριση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Ακολουθώντας τις διδαχές του πατέρα του και πιστός στο δόγμα «ανήκουμε στις ΗΠΑ» ξεκίνησε την καριέρα του με επίθεση φιλίας προς την τουρκική ηγεσία. Τα τελευταία χρόνια όμως ανακάλυψε τα κομματικά οφέλη που παρέχει η σκληρή «εθνική» γραμμή. Ετσι τώρα ταλαντεύεται ανάμεσα στις δύο αλληλοσυγκρουόμενες επιλογές.Aπό τη μια μεριά ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι συνεργάτες του εμφανίζονται ως συνεχιστές της άτεγκτης «εθνικής» γραμμής του Αντώνη Σαμαρά, ποντάροντας στον Φράχτη του Εβρου που «δεν πέφτει ούτε με άρμα» («Καθημερινή», 29.3.2021) και καταγγέλλοντας την «υβριδική επίθεση» και την «εργαλειοποίηση του προσφυγικού» από τη γειτονική χώρα.
Αυτή η σκληρή στάση αντιμετωπίζεται με απειλές, φραστικές επιθέσεις και πύκνωση των παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου από την τουρκική ηγεσία. Από την άλλη είναι ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης που διατηρεί προσωπικές σχέσεις με τον κ. Ερντογάν και επικοινωνεί μαζί του ανταλλάσσοντας μηνύματα που δεν δημοσιοποιούνται, ενώ από την αρχή της πρωθυπουργίας του, ακόμα και την περίοδο της μεγάλης όξυνσης στον Εβρο, δεν έπαυσε να αναζητεί διαύλους επικοινωνίας με την ηγεσία της γειτονικής χώρας ακολουθώντας τους κανόνες της μυστικής διπλωματίας («Ελληνες, Τούρκοι και μυστική διπλωματία», εφ. «Καθημερινή», 16.7.2020).
Τον τελευταίο καιρό η κυβέρνηση αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας σοβαρής κρίσης στο Αιγαίο, αποδίδοντάς την στις προεκλογικές σκοπιμότητες του κ. Ερντογάν. Βέβαια αυτά διοχετεύονται στο εσωτερικό της χώρας. Αντίθετα, προς το εξωτερικό ο κ. Μητσοτάκης εκφράζει την αισιοδοξία του και δηλώνει (όπως έκανε την Πέμπτη σε συνέντευξή του στο Νταβός), ότι «δεν θα πάμε σε πόλεμο με την Τουρκία» και «ότι θα πρέπει να είμαστε σε θέση να καθίσουμε στο τραπέζι με την Τουρκία ως λογικοί ενήλικες».
Τι ακριβώς συμβαίνει λοιπόν με τους σχεδιασμούς του Μαξίμου για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
Η απάντηση στο μυστήριο βρίσκεται σε ένα μεγάλο άρθρο που είχε γράψει ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης και δημοσιεύτηκε σε δύο σελίδες της εφημερίδας «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» στις 18.1.1998. Στο άρθρο αυτό ο κ. Μητσοτάκης φέρεται να υιοθετεί το δόγμα του πατέρα του για την ελληνοτουρκική σύγκλιση και μάλιστα εισηγείται ευθέως την αναθεώρηση της πάγιας ελληνικής θέσης ότι δεν υπάρχουν άλλα εκκρεμή ζητήματα με την Τουρκία παρά μόνο η χάραξη της υφαλοκρηπίδας.
Τι υποστήριζε τότε ο κ. Μητσοτάκης; Αντιγράφω κατά λέξη:
«Πριν στρέψουμε όλα τα πυρά μας προς την Αγκυρα, ας εξετάσουμε εις βάθος τα εν οίκω και τον δικό μας ρόλο στην προσπάθεια διαμόρφωσης νέων δεδομένων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις».
«Οι μακροπρόθεσμα κακές μας σχέσεις με τη γείτονα χώρα δεν δύνανται να αποβούν προς όφελος των εθνικών μας συμφερόντων».
«Η πάγια ελληνική θέση ότι η Ελλάδα δεν έχει απολύτως τίποτε να συζητήσει με την Τουρκία στο θέμα του Αιγαίου, εκτός από την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας […] μας φέρνει de facto σε ένα διαπραγματευτικό αδιέξοδο, καθώς στην ουσία ζητάμε από την Τουρκία να κάνει σημαντικές μονομερείς υπαναχωρήσεις».
«Ενας διάλογος με την Τουρκία πρέπει κατά συνέπεια να στηρίζεται στην πεποίθηση ότι είναι δυνατόν να εξευρεθούν λύσεις που μπορεί να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα και των δύο χωρών. Και για να γίνει αυτό, πρέπει η Ελλάδα να δεχτεί ότι όσον αφορά στο πρόβλημα του Αιγαίου έχει να συζητήσει με την Τουρκία και άλλα θέματα εκτός της υφαλοκρηπίδας».
«Δεν μπορούμε απλώς να επαναπαυόμαστε ότι έχουμε το διεθνές δίκαιο με το μέρος μας και να αρκούμαστε στο να καταγγέλλουμε την επιθετικότητα της Τουρκίας στα διεθνή φόρα, περιμένοντας ότι ως από μηχανής θεός θα βρεθεί κάποιος να συνετίσει τη γειτονική χώρα. Η στάση αυτή μόνο ηγετική νοοτροπία δεν εκπέμπει».
«Η κυβέρνηση που θα τολμήσει να κάνει μια ουσιαστική πολιτική διαλόγου με την Τουρκία θα βρεθεί απέναντι σε συμπλέγματα που κατατρέχουν την ελληνική εξωτερική πολιτική επί δεκαετίες. Θα κατηγορηθεί ότι αποδεχόμενη τον διάλογο υποχωρεί αυτόματα σε απαράβατα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Θα δεχτεί επιθέσεις από αυτοαποκαλούμενους “πατριώτες” που στο βωμό ενός ατεκμηρίωτου εθνικισμού θα ζητήσουν “την κεφαλή επί πίνακι” όλων των συνυπευθύνων αυτής της δήθεν “ενδοτικής” πολιτικής. Ομως το μεγάλο πολιτικό κόστος δεν μπορεί, ούτε πρέπει, να σταθεί φραγμός στην υιοθέτηση μιας στρατηγικής προσέγγισης μεταξύ των δύο χωρών».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζητά διάλογο με την Τουρκία πέραν της υφαλοκρηπίδας («Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», 18.1.1998)
Θα πει κανένας ότι όλα αυτά τα έγραφε ο κ. Μητσοτάκης όταν ήταν ακόμα 30 χρόνων και δεν είχε ξεκινήσει την πολιτική του καριέρα. Εξάλλου και οι σημερινοί στενοί του συνεργάτες σε ηλικία 30 χρόνων υποστήριζαν θέσεις παντελώς ασύμβατες με τις σημερινές επίσημες του κόμματός τους. Ο κ. Θεοδωρικάκος λ.χ. ήταν επικεφαλής της κομμουνιστικής νεολαίας, ο κ. Βορίδης επικεφαλής της νεολαίας του δικτάτορα Παπαδόπουλου και ο κ. Γεωργιάδης μελετούσε τα πονήματα του ναζιστή Πλεύρη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναρτά το ίδιο άρθρο για την προσέγγιση με την Τουρκία στον ιστότοπο του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, το 2003, ως υποψήφιος βουλευτής της Ν.Δ.
Ομως, όταν το 2003 αποφάσισε να πολιτευτεί, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστησε στον ιστότοπο «www.ikm.gr» του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, στο οποίο είχε οριστεί πρόεδρος, ένα ειδικό τμήμα για να εκθέσει τις προσωπικές πολιτικές του απόψεις (www.ikm.gr/km/). Και εκεί πρώτο πρώτο ανάρτησε το επίμαχο άρθρο. Μ’ αυτές λοιπόν τις απόψεις ζήτησε την ψήφο των πολιτών ο σημερινός πρωθυπουργός. Περιττό να προσθέσω ότι εδώ και λίγο καιρό έχει εξαφανιστεί από το διαδίκτυο όχι μόνο το άρθρο, αλλά και ολόκληρος ο ιστότοπος του ιδρύματος!
Προφανώς ο κ. Μητσοτάκης είχε και άλλα να κρύψει. Δικά του και του πατέρα του. Μόνο που για κακή του τύχη τα έχουμε όλα αποθηκεύσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου