Εκπτώσεις: Tέλος στα «παιχνίδια» με τις Tιμές

Εκπτώσεις: Αλλάζει ο τρόπος παρουσίασης των εκπτώσεων από τις επιχειρήσεις όπως τον ξέραμε μέχρι σήμερα.

Το αρμόδιο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων (ΥΠΑΝ) έχει στα… σκαριά έναν Κώδικα Δεοντολογίας για εκπτώσεις και προσφορές, όπου μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα θα εξηγεί αναλυτικά ποιες πρακτικές είναι σωστές και ποιες λανθασμένες, από την πλευρά των εμπορικών επιχειρήσεων.

Έπειτα από την τροποποίηση του νόμου για τους «Κανόνες ρύθμισης της αγοράς προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών» (4177/2013, άρθρο 15), οι επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να παρουσιάζουν τις εκπτώσεις με συγκεκριμένο τρόπο, που προβλέπει να δηλώνουν ως τιμή αναφοράς τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών που πωλούνταν τα προϊόντα τους είτε στο φυσικό είτε στο ηλεκτρονικό τους κατάστημα.

Με τα νέα δεδομένα, όπως επεσήμανε στον «Ε.Τ.» ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του ΥΠΑΝ, Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να επιδεικνύουν ως τιμές αναφοράς τις τιμές καταλόγου ή παλιότερες τιμές. Για να γίνει πιο αντιληπτό, αν για παράδειγμα ένας υπολογιστής κόστιζε 800 ευρώ πριν από 2 χρόνια και σήμερα πωλείται 400 ευρώ επειδή είναι παλαιότερο μοντέλο, θα πρέπει να αναγράφει ο έμπορος τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών και όχι των τελευταίων ετών, καθώς η τελευταία είναι μια πλασματική έκπτωση.

Ακόμη εξήγησε πως σε αρκετές περιπτώσεις παραβάσεων της καταναλωτικής νομοθεσίας, για τις οποίες έχουν επιβληθεί πρόστιμα, οι επιχειρήσεις ανέφεραν πως είχαν ερμηνεύσει με διαφορετικό τρόπο το νόμο. «Ενδεχομένως σε κάποιες περιπτώσεις οι επιχειρήσεις να έχουν δίκιο, αφού ο νόμος δεν είναι δυνατό να παρέχει αναλυτικές οδηγίες για κάθε περίπτωση. Δεν μπορεί, ωστόσο, να αποτελεί δικαιολογία για τη μη εφαρμογή του νόμου η εσφαλμένη ερμηνεία τής εκάστοτε διάταξης από την πλευρά των επιχειρήσεων», πρόσθεσε ο κ. Αναγνωστόπουλος, υπογραμμίζοντας πως με σαφή παραδείγματα από την καθημερινότητα, που θα προσδιορίζονται στον Κώδικα, θα μπορούν να κατανοήσουν οι επιχειρηματίες (χωρίς τη συμβολή δικηγόρων), όπως επίσης οι καταναλωτές και οι ελεγκτικές Αρχές, τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται, ποιος είναι ο σωστός και ποιος ο λάθος τρόπος απεικόνισης της έκπτωσης κ.λπ.

Σημειώνεται ότι πολύ λίγες χώρες έχουν εκδώσει, προς το παρόν, αντίστοιχο Κώδικα, όπως το Βέλγιο και η Ιρλανδία. «Θα είμαστε από τους πρωτοπόρους στην Ευρώπη σε αυτό και ίσως οι πρώτοι που θα δώσουμε σαφείς και αναλυτικές οδηγίες», τόνισε ο κ. Αναγνωστόπουλος στον «Ε.Τ.», τονίζοντας πως «η συγκεκριμένη ρύθμιση που έρχεται είναι πολύ σημαντική για την προστασία του καταναλωτή και οι περιορισμοί που τίθενται αφορούν στη συμμόρφωση της αγοράς με τη νέα και αυστηρότερη ευρωπαϊκή νομοθεσία».

Ο Κώδικας είναι έτοιμος και το ΥΠΑΝ έχει ξεκινήσει τις πρώτες συζητήσεις με εκπροσώπους της αγοράς, προκειμένου οι τελευταίοι να κατανοήσουν πλήρως περί τίνος πρόκειται, καθώς η προωθούμενη μεταρρύθμιση επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την εμπορική τους λειτουργία. Προσεχώς, αναμένεται να βγει και σε δημόσια διαβούλευση, προκειμένου να είναι δυνατός ο σχολιασμός του από το σύνολο των συμμετεχόντων στην αγορά και, πρωτίστως, των καταναλωτών.

Είναι πιθανό, σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου, μέσα στον Ιανουάριο να έχει ολοκληρωθεί η υιοθέτηση του Κώδικα με Υπουργική Απόφαση. Υπενθυμίζεται πως οι χειμερινές εκπτώσεις θα πραγματοποιηθούν από τη Δευτέρα 9 Ιανουαρίου 2023 έως και την Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2023 στα εμπορικά καταστήματα της χώρας.

Το πώς ακριβώς θα διασφαλιστεί η τήρηση των παραπάνω πρωτοβουλιών για τις εκπτώσεις συνδέεται άρρηκτα με τους ελέγχους που θα διενεργούνται. Υπάρχουν οι «κλασικοί» έλεγχοι, που θα πραγματοποιούνται με τις ήδη εφαρμοζόμενες μεθόδους, π.χ. θα ελέγχονται οι αποδείξεις πωλήσεων των προϊόντων από τα φυσικά και από τα ηλεκτρονικά καταστήματα. Παράλληλα, είναι υπό σχεδιασμό και έχουν αρχίσει σταδιακά να λειτουργούν τα πρώτα προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχων που ενσωματώνουν για πρώτη φορά τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης. Για να τεθούν, ωστόσο, σε πλήρη λειτουργία, θα απαιτηθεί ένα χρονικό διάστημα μερικών μηνών, καθώς η ανάπτυξή τους αποτελεί πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία, για την ολοκλήρωση της οποίας απαιτείται να διευθετηθούν διάφορα τεχνικής φύσεως ζητήματα.

Εκπτώσεις: Πρόστιμα άνω των 20.000 ευρώ

Σε κάθε περίπτωση, προβλέπεται -βάσει νόμου- πως, αν οι εκπτώσεις, προσφορές ή οποιαδήποτε ανακοίνωση περί μείωσης της τιμής είναι ανακριβείς ή παραπλανητικές ως προς το ποσοστό της έκπτωσης ή ως προς τις τιμές ή ως προς την ποσότητα των προσφερόμενων με έκπτωση ή σε προσφορά προϊόντων ή ενέχουν οποιασδήποτε μορφής απόκρυψη ή παραπλάνηση, επιβάλλεται σε βάρος του εμπόρου πρόστιμο έως το 2% του ετήσιου κύκλου εργασιών και πάντως όχι μικρότερο από 20.000 ευρώ. Αν στον έμπορο επιβληθεί για δεύτερη φορά πρόστιμο για την ίδια παράβαση μέσα σε διάστημα 5 ετών, το ανώτατο ύψος του προστίμου προσαυξάνεται στο 4% του ετήσιου κύκλου εργασιών του.

Τι προβλέπει η νομοθεσία

Ο νόμος 4177/2013, όπως τροποποιήθηκε με τον πρόσφατο νόμο 4933/2022, προβλέπει πως σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής πρέπει να υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που είχε στο εκάστοτε προϊόν ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος όχι μικρότερο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης.

Οταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος 10 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης.

Από εκεί και πέρα, όταν η μείωση της τιμής αυξάνεται προοδευτικά, ως προγενέστερη νοείται η τιμή χωρίς τη μείωσή της πριν από την πρώτη εφαρμογή μείωσης της τιμής.