Κείμενο Παναγιώτης Φλώκης
Οι άνθρωποι ανέκαθεν έδιναν ιδιαίτερη σημασία στη διατροφή τους, με αποτέλεσμα να υπάρχει μια ολόκληρη βιομηχανία γύρω από τις τροφές,
αλλά και διάφοροι μύθοι, που είτε διαδίδονται λόγω άγνοιας, είτε λόγω διάφορων συμφερόντων.«Οι τροφές χωρίς λιπαρά είναι πιο υγιεινές», «η δίαιτα γίνεται αποκλειστικά με την πρόσληψη λιγότερων θερμίδων» και «η χορτοφαγική διατροφή δεν περιέχει πρωτεΐνη», είναι μερικές θεωρίες που έχει αποδειχτεί ότι δεν ισχύουν, όμως συνεχίζουν να διαδίδονται.
Η αρθρογράφος των New York Times και συγγραφέας σχετικού βιβλίου Sophie Egan, καταρρίπτει τους 10 πιο διαδεδομένους διατροφικούς μύθους στις ΗΠΑ και τονίζει ότι σημασία δεν έχει η ποσότητα, αλλά η ποιότητα της τροφής, ώστε κάποιος να φάει υγιεινά.
1.Τα φρέσκα φρούτα/λαχανικά είναι πιο υγιεινά από τις κονσέρβες
«Το φρέσκο είναι το καλύτερο», είναι μια βασική σκέψη που επικρατεί στο μυαλό κάθε καταναλωτή, ειδικά σε Μεσογειακές χώρες -όπως η Ελλάδα, που είναι εύκολη η πρόσβαση σε φρέσκα είδη. Όμως, η Sara Bleich, απερχόμενη διευθύντρια διατροφικής ασφάλειας και ισότητας υγείας στο Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, τονίζει πως αυτό δεν ισχύει πάντα για τα φρούτα και τα λαχανικά.
Σύμφωνα με την ίδια, σε ορισμένες περιπτώσεις το προϊόν στην κονσέρβα μπορεί να είναι το ίδιο καλό με το φρέσκο, τόσο για τα συστατικά που περιέχει, όσο και για το γεγονός πως είναι πιο οικονομικό.
Εντούτοις, δεν σημαίνει ότι ο καταναλωτής πρέπει να προτιμάει πάντα τις κονσέρβες, ειδικά όταν πρόκειται για κατεψυγμένες και αποξηραμένες ποικιλίες, αφού περιέχουν συστατικά όπως πρόσθετα σάκχαρα, κορεσμένα λίπη και νάτριο.
2.Όλα τα λιπαρά κάνουν κακό
Διατροφικές μελέτες το 1940 έδειξαν πως η διατροφή στην οποία απουσιάζουν τα λιπαρά, βοηθάει στη μείωση των καρδιακών παθήσεων. Αυτός ο ισχυρισμός αν και λανθασμένος, διαδόθηκε ευρέως, ειδικά τη δεκαετία του ‘80, αφού μεγάλες εταιρείες είδαν κέρδος στις διατροφικές συνήθειες και στον επιμερισμό τους που ήταν σε εξέλιξη (σνακς, συμπληρώματα διατροφής κτλ).
Τα στοιχεία όμως, δείχνουν ότι η απουσία λιπαρών, όχι μόνο δεν μειώνει τις πιθανότητες καρκίνου, διαβήτη ή παχυσαρκίας, αλλά συντελούν ακριβώς στο αντίθετο. Ειδικά, όταν τα λιπαρά αντικαθίστανται με επεξεργασμένους υδατάνθρακες.
3.Απώλεια κιλών αποκλειστικά με λιγότερες θερμίδες
Η λέξη «υποσιτισμένος» παραπέμπει στην εικόνα ενός ατόμου που μένει σε κάποια χώρα του αναπτυσσόμενου κόσμου και δεν μπορεί να τραφεί. Στην πραγματικότητα όμως, σημαίνει ότι ο οργανισμός δεν λαμβάνει τις ποσότητες, αλλά και την ποιότητα που χρειάζεται, οπότε δεν μπορεί να αναπτυχθεί σωστά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, είτε τη μεγάλη απώλεια κιλών, είτε την πρόσληψη παραπάνω κιλών, με αποτέλεσμα την παχυσαρκία. Με βάση την παρερμηνεία της παραπάνω λέξης, αρκετοί πολίτες -ανάμεσα τους ειδικοί και εταιρείες- προωθούν ως διατροφική συνήθεια τη θεωρία ότι κάποιος κάνει διάτα, μόνο αν καταναλώνει λιγότερες θερμίδες από όσες καίει ή χρειάζεται ο οργανισμός του.
Το δημοσίευμα όμως, τονίζει πως αυτό ναι μεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αλλά σε βάθος χρόνου. Αντιθέτως, η μελέτη δείχνει πως σημασία έχει κυρίως η ποιότητα της τροφής και όχι η ποσότητα. Έτσι, αν κάποιο άτομο θέλει να αδυνατίσει ή να τραφεί σωστά, πρέπει να καταναλώνει τρόφιμα με βάση την ποιότητα και όχι την ποσότητα.
Παραδείγματος χάριν το σουβλάκι. Το κοτόπουλο είναι πιο υγιεινό σε σχέση με το χοιρινό, όμως και πάλι το σουβλάκι παραμένει junk food. Σε περίπτωση που κάνει κάποιος δίαιτα λοιπόν, το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να αποφύγει το έτοιμο φαγητό και όχι να το προτιμήσει, απλά αποφεύγοντας στοιχεία που είναι βλαβερά σε γενικές γραμμές.
4.Άτομα με διαβήτη τύπου 2 δεν πρέπει να τρώνε φρούτα
Ο παραπάνω μύθος έχει αναπτυχθεί, επειδή οι συσκευασμένοι χυμοί με φρούτα, περιέχουν τεράστιες ποσότητες σε ζάχαρη.
Στην πραγματικότητα, τα φρούτα δεν έχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσουν στον έλεγχο του επιπέδου σακχάρου στο αίμα.
5:Το φυτικό γάλα είναι πιο υγιεινό από το γαλακτοκομικό
Τα τελευταία χρόνια διάφορα προϊόντα με φυτικό γάλα εμφανίζονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, όπως το γάλα από βρώμη, αμύγδαλα, ρύζι και κάνναβη, ενώ προωθούντα ως πιο υγιεινά σε σχέση με το αγελαδινό.
Όπως αναφέρει η Kathleen Merrigan, καθηγήτρια βιώσιμων συστημάτων τροφίμων στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αριζόνα και πρώην αναπληρώτρια υπουργός Γεωργίας των ΗΠΑ, διευκρινίζει ότι κάτι τέτοιο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Σύμφωνα με την ίδια, πολλά φυτικά γάλατα έχουν περισσότερα πρόσθετα συστατικά, όπως νάτριο και πρόσθετα σάκχαρα, που μπορούν να συμβάλουν στην κακή υγεία.
6.Οι λευκές πατάτες κάνουν κακό
Οι πατάτες είναι συχνός «στόχος» των διατροφολόγων, ειδικά οι λευκές -σε αντίθεση με τις γλυκοπατάτες-, επειδή έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη. Ωστόσο, με βάση την Daphene Altema-Johnson, υπεύθυνη προγράμματος για τις κοινότητες τροφίμων και τη δημόσια υγεία στο Johns Hopkins Center for a Livable Future, η λευκή πατάτα είναι πλούσια σε βιταμίνη C, κάλιο, φυτικές ίνες και άλλα θρεπτικά συστατικά.
Συστήνει λοιπόν, την κατανάλωση της, αλλά με μέτρο και σωστό ψήσιμο, όπως στον ατμό, βραστή ή τηγανισμένη στον αέρα.
7.Τα βρέφη δεν πρέπει να τρώνε προϊόντα από φιστίκια
Η αρθρογράφος των New York Times αναφέρει ότι για χρόνια, οι ειδικοί συνιστούσαν στους γονείς να μην ταΐζουν τα βρέφη τον πρώτο χρόνο της ζωής τους με προϊόντα που βασίζονται στο φιστικί, ώστε να μην αναπτύξουν αλλεργίες.
Αυτό όμως δεν ισχύει και ο Δρ Ruchi Gupta, καθηγητής παιδιατρικής και διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Τροφικής Αλλεργίας & Άσθματος στο Northwestern Feinberg, τονίζει πως τα βρέφη πρέπει να τρώνε όλες τις τροφές, ειδικά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, αλλά με μέτρο.
8.Απουσιάζει η πρωτεΐνη στα φυτά
Όταν κάποιος δηλώνει χορτοφάγος ή vegan ένα από τα πρώτα επιχειρήματα που ακούει για να εγκαταλείψει τη συγκεκριμένη διατροφική συνήθεια, είναι πως δεν θα λαμβάνει καθόλου πρωτεΐνη.
Οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν ότι πρόκειται για ένα τεράστιο μύθο, αφού τα φυτά έχουν πρωτεΐνη, όμως σε μικρή ποσότητα. Έτσι, μπορεί κάποιος να λάβει τις ουσίες που χρειάζεται ο οργανισμός, όμως με δύο προϋποθέσεις.
Πρώτον, πρέπει να καταναλώνει μέσα στην ημέρα πολλές διαφορετικές τροφές -δεν γίνεται μέσω μίας, ακόμα κι αν έχει υψηλότερα επίπεδα πρωτεΐνης σε σχέση με άλλες- και δεύτερον να διαθέτει την οικονομική δυνατότητα.
Μάλιστα, ο δεύτερος παράγοντας διαφέρει από χώρα σε χώρα, όχι μόνο λόγω των οικονομικών διαφορών, αλλά και γιατί η πρόσβαση σε κάθε προϊόν διαφέρει, όπως και η σχετική ζήτηση που υπάρχει. Σε ορισμένα κράτη λοιπόν, η συγκεκριμένη διατροφή μπορεί να είναι πιο οικονομική, σε κάποια άλλα όμως, πιο ακριβή επιλογή.
9.Οι τροφές με σόγια αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνο του μαστού
Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η υψηλές δόσεις φυτικών οιστρογόνων (ισοφλαβόνες) στη σόγια διεγείρουν την ανάπτυξη των κυττάρων του όγκου του μαστού, αλλά κυρίως στα ζώα και όχι στους ανθρώπους.
Όπως αναφέρει λοιπόν, ο Δρ Frank B. Hu, καθηγητής και πρόεδρος του τμήματος διατροφής στο Harvard η κατανάλωση τροφών και ποτών με βάση τη σόγια μπορεί να έχει προστατευτική επίδραση στον κίνδυνο και την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού.
10.Οι βασικές διατροφικές συνήθειες αλλάζουν διαρκώς
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι οι βασικές διατροφικές συνήθειες έχουν αλλάξει ελάχιστα στην πάροδο των ετών, με εξαίρεση ορισμένα εξιδανικευμένα πεδία. Εντούτοις, οι προωθήσεις διατροφικών προϊόντων (τρόφιμα, συμπληρώματα κτλ) -ειδικά μέσα της τηλεόρασης- και η βιομηχανία γύρω από την υγιεινή διατροφή, έχει μπερδέψει αρκετό κόσμο.
Έτσι, πολλοί θεωρούν πως οι διατροφικές συνήθειες αλλάζουν διαρκώς, ή υιοθετούν συστάσεις που «άκουσαν ή είδαν κάπου». Αυτό όμως πέρα από το γεγονός ότι πλουτίζουν μερικά άτομα, δεν οδηγεί πουθενά, πέρα από προβλήματα που εμφανίζονται στη συνέχεια στον ανθρώπινο οργανισμό.
Η Sophie Egan καταλήγοντας στο άρθρο της, επικαλείται τον καθηγητή Michael Pollan και τονίζει πως η σωστή διατροφή συνοψίζεται σε συμβουλή επτά λέξεων, που εφαρμόστηκε κυρίως μετά τον Β΄ΠΠ και συνέβαλε καθοριστικά στη βελτίωση του ανθρώπινου οργανισμού: «Φάε φαγητό. Όχι πάρα πολύ. Κυρίως φυτά».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου