Eπίδομα μητρότητας: Tι ισχύει έως σήμερα και οι ανατροπές που έρχονται από το 2023

 Προς διαβούλευση οδεύει το νέο μίνι- ασφαλιστικό νομοσχέδιο, πιθανόν εντός της εβδομάδας και κατόπιν κατατίθεται για ψήφιση στην Βουλή: Μέσω του εν λόγω νομοσχεδίου, προωθείται –μεταξύ άλλων- η παραγραφή χρεών για σχεδόν 250.000 επαγγελματίες, πλαφόν στις επικουρικές, ρυθμίσεις για ένστολους και αύξηση των δόσεων αποπληρωμής οφειλών προς τα Ταμεία. Θα υπάρχει όμως και μια προσθήκη για το επίδομα μητρότητας που φέρνει ανατροπές για τις νέες μητέρες.

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Συγκεκριμένα, το μίνι- ασφαλιστικό θα έχει και δύο βασικές ακόμη προβλέψεις: Την επέκταση της άδειας μητρότητας σε 9 μήνες για τις μητέρες στον ιδιωτικό τομέα και τη μείωση κατά 40% των ασφαλιστικών εισφορών σε επιχειρήσεις που μετατρέπουν συμβάσεις μερικής απασχόλησης σε πλήρους, σύμφωνα με το enikonomia.gr.

 

Τι αλλάζει με το επίδομα μητρότητας

Εκείνο που αλλάζει όμως για τις νέες μητέρες τα δεδομένα είναι η διάταξη που θα προβλέπει την επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα από το 2023 για ακόμη τρεις μήνες.

Συγκεκριμένα, με την προτεινόμενη ρύθμιση, αυξάνεται η περίοδος της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας από έξι σε εννέα μήνες για τις μητέρες ασφαλισμένες στον e-ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ- ΕΤΑΜ), οι οποίες εργάζονται ως μισθωτές με σχέση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου.

Βάσει διευκρινίσεων που έχει δώσει το υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μία μητέρα λαμβάνει σήμερα για ειδική παροχή προστασίας μητρότητας τον βασικό κατώτατο μισθό επί έξι μήνες, δηλαδή 713 χ 6 = 4.278 ευρώ (μεικτά). Με την επέκταση του επιδόματος κατά τρεις μήνες, θα λάβει 713 χ 9= 6.417 ευρώ μεικτά. Και στις δύο περιπτώσεις λαμβάνει και αναλογία Δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα και αναλογία επιδόματος αδείας, ανάλογα με το χρονικό διάστημα που εμπίπτει η επιδότησή της.

Το επίδομα καταβάλλεται από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ).

Όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας, η ρύθμιση αποσκοπεί πρωτίστως στη στήριξη της οικογένειας και στην εξίσωση ουσιαστικά μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς προβλέπει τη χρονική επέκταση της προστασίας της μητρότητας και για τις μισθωτές του ιδιωτικού τομέα, σε αναλογία με την ειδική άδεια ανατροφής που δικαιούνται οι μητέρες εργαζόμενες στο Δημόσιο.

Παράλληλα, το μέτρο μπορεί να εφαρμοστεί εναλλακτικά και για τον πατέρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η μητέρα δικαιούται να μεταβιβάσει έως επτά μήνες από την ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας προς τον πατέρα, αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις με πλήρη ή μερική απασχόληση. Για όσο χρόνο ο πατέρας λαμβάνει την άδεια που του έχει μεταβιβάσει η μητέρα, δικαιούται τις παροχές και τις συνέπειες ως προς την ασφαλιστική κάλυψη, που ορίζει η διάταξη.

Τι ισχύει έως σήμερα για τις νέες μητέρες

Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, για τη χορήγηση της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας, οι προϋποθέσεις, που έχουν τεθεί, είναι η ασφάλιση στον ΕΦΚΑ, η ενεργός εργασιακή σχέση εξαρτημένης εργασίας τόσο κατά την έναρξη όσο και κατά τη διάρκεια της άδειας μητρότητας και η λήψη των παροχών μητρότητας από τον e-ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) ή τον Ειδικό Λογαριασμό Ξενοδοχοϋπαλλήλων.

Δικαιούχοι είναι και οι τεκμαιρόμενες μητέρες του άρθρου 1464 του ΑΚ, που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, καθώς και οι εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των οκτώ ετών, εφόσον πληρούν τις ως άνω προϋποθέσεις.

Η ΔΥΠΑ υποχρεούται να καταβάλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, όπως κάθε φορά καθορίζεται με βάση τις ισχύουσες διατάξεις, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, με βάση το προαναφερόμενο ποσό.

Σε περίπτωση απασχόλησης μέχρι και τέσσερις ώρες ημερησίως ή μέχρι 13 ημέρες τον μήνα κατά μέσο όρο στη διάρκεια του εξαμήνου που προηγείται της άδειας κυοφορίας, το καταβαλλόμενο ποσό ισούται με το μισό του ανωτέρω καθοριζόμενου ποσού.

Ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον κλάδο σύνταξης και ασθένειας του e-ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), καθώς επίσης και στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, οι δε προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονται επί του κατά περίπτωση αναφερόμενου ποσού, από το οποίο η ΔΥΠΑ παρακρατεί την προβλεπόμενη εισφορά της ασφαλισμένης και την αποδίδει στον e-ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) και στο αντίστοιχο επικουρικό ταμείο, μαζί με την προβλεπόμενη εργοδοτική εισφορά που βαρύνει την Υπηρεσία.

Η δικαιούχος μητέρα μπορεί να υποβάλει σχετική αίτηση προς την αρμόδια Yπηρεσία ΚΠΑ2 της ΔΥΠΑ εντός αποκλειστικής προθεσμίας 60 ημερών από τη λήξη της άδειας μητρότητας (τοκετού και λοχείας) ή της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας, εάν έχει χορηγηθεί ή και της ετήσιας κανονικής άδειας, εφόσον προβλέπεται η χορήγησή της, με βάση τις προθεσμίες, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και, συγκεκριμένα, στην περίπτωση που, μετά τη λήψη της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας, δεν υπάρχει χρονικό περιθώριο για τη λήψη της ετήσιας κανονικής άδειας έως και τις 31/03 του επόμενου ημερολογιακού έτους.

Η υποβολή της αίτησης γίνεται με δύο τρόπους είτε μέσω των e-services ΔΥΠΑ είτε μέσω ΚΕΠ από την ίδια τη δικαιούχο ή διά αντιπροσώπου και η παραλαβή της απόφασης γίνεται είτε μέσω του ατομικού λογαριασμού στις e-services ΔΥΠΑ είτε από την αρμόδια Υπηρεσία της ΔΥΠΑ.

Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται

Τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα οποία πρέπει να προσκομιστούν, είναι τα εξής:

• Βεβαίωση εργοδότη, από την οποία θα προκύπτει η ενεργός εργασιακή σχέση κατά την έναρξη της άδειας μητρότητας, το είδος, η μορφή και η διάρκεια της εργασιακής σχέσης, οι μηνιαίες αποδοχές, ο μέσος όρος των ωρών μερικής απασχόλησης, η ημερομηνία πρόσληψης (και για συμβάσεις ορισμένου χρόνου η ημερομηνία λήξης τους), η λήψη της ετήσιας κανονικής άδειας, που ενδεχομένως χορηγήθηκε, μετά την άδεια λοχείας ή της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας, καθώς επίσης και ο φορέας επικουρικής ασφάλισης και το ύψος των εισφορών εργοδότη και εργαζομένου.
• Αντίγραφο βεβαίωσης επιδόματος μητρότητας (κυοφορίας–λοχείας) από τον e-ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) ή τον Ειδικό Λογαριασμό Ξενοδοχοϋπαλλήλων.
• Υπεύθυνη δήλωση της δικαιούχου, με την οποία αναλαμβάνει την υποχρέωση να γνωστοποιήσει εντός οκτώ ημερών στην αρμόδια υπηρεσία του Οργανισμού οποιαδήποτε μεταβολή της εργασιακής σχέσης της. Η εν λόγω δήλωση αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ηλεκτρονικής αίτησης, αναγράφεται στο στάδιο της «ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗΣ» και απαιτείται η συναίνεση σε αυτήν, πριν από την οριστική υποβολή της αίτησης.
• Αριθμός Καταθετικού Λογαριασμού (ΙΒΑΝ), στον οποίο η ασφαλισμένη είναι μοναδική δικαιούχος ή πρώτη σε περίπτωση συνδικαιούχου.
• Άδεια διαμονής ή εργασίας στην περίπτωση πολιτών τρίτων χωρών.

Διευκρινίζεται ότι η αρμόδια Υπηρεσία της ΔΥΠΑ έχει δικαίωμα να ζητήσει οποιοδήποτε επιπλέον δικαιολογητικό, εφόσον κρίνεται απαραίτητο για την έκδοση της απόφασης.