'Ετσι πρέπει να γίνει το restart της βιομηχανίας

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Η κυβέρνηση εμφανίζεται έτοιμη να υιοθετήσει φιλόδοξους στόχους και να βάλει τη βιομηχανία στο επίκεντρο της προσπάθειας για οικονομική ανάκαμψη
της ελληνικής οικονομίας στη μετά κορονοϊό εποχή. Ακόμα και τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης, που συμφωνήθηκαν την περασμένη εβδομάδα στη Σύνοδο Κορυφής, σε σημαντικό ποσοστό αναμένεται να προσανατολιστούν προς την ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγής και της βιομηχανίας. Σε επίπεδο διακηρύξεων, λοιπόν, φαίνεται να συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις και να υπάρχει το κατάλληλο κλίμα προκειμένου να εφαρμοστούν φιλόδοξα πλάνα για την πραγματική ενίσχυση του ρόλου της βιομηχανίας και την αύξηση του μεριδίου της στο ελληνικό ΑΕΠ.


Ωστόσο, είναι σαφές ότι, όπως έχει αποδείξει και η εμπειρία του παρελθόντος, η απόσταση μεταξύ διακηρύξεων και υλοποίησης μιας πραγματικά βιομηχανικής πολιτικής είναι τεράστια. Πολλάκις τα τελευταία χρόνια είχαμε, σε επίπεδο χάραξης στόχων, φιλόδοξες ανακοινώσεις από κυβερνήσεις, που έμειναν τελικά λόγια κενά περιεχομένου.

Πώς, όμως, βλέπουν αυτήν τη νέα πραγματικότητα οι ίδιες οι επιχειρήσεις; Τι περιμένει η αγορά και πώς θεωρεί ότι μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη μια πραγματικά φιλοβιομηχανική πολιτική και πού θα πρέπει αυτή να εστιάσει;

Το Capital.gr απευθύνθηκε και κατέγραψε τις απόψεις των επικεφαλής των τριών μεγαλύτερων βιομηχανικών ομίλων της χώρας. Πρόκειται για τη σύγχρονη γενιά των επιχειρηματιών της βιομηχανίας, οι οποίοι πόρρω απέχουν από το κλασικό πρότυπο του παλιού βιομηχάνου: εκτός από μέτοχοι, είναι εκτελεστικά στελέχη στις επιχειρήσεις τους, είναι εξωστρεφείς και συχνά τοποθετούνται δημόσια για τα θέματα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και του εγχώριου επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Πρόκειται για τον πρόεδρο του ΣΕΒ και διευθύνοντα σύμβουλο του ομίλου Τιτάν, Δημήτρη Παπαλεξόπουλο, τον πρόεδρο της Ελληνικής Παραγωγής και εκτελεστικό μέλος του δ.σ. της Viohalco, Μιχάλη Στασινόπουλο, και τον αντιπρόεδρο του ΣΕΒ και πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Mytilineos, Ευάγγελο Μυτιληναίο.

Τι ζητούν
Για να δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα επιτρέψουν τη μεγέθυνση της συνεισφοράς της βιομηχανίας στο ΑΕΠ, κυρίαρχο είναι το αίτημα για μείωση του ενεργειακού κόστους, που για τη μεγάλη ενεργοβόρο βιομηχανία αποτελεί δεδομένα τη βάση πάνω στην οποία μπορεί να οικοδομηθεί μια συγκροτημένη και συνεκτική βιομηχανική πολιτική. Ταυτόχρονα, όμως, είναι σαφές ότι θα απαιτηθούν σημαντικές προσπάθειες για να καλυφθεί το χαμένο έδαφος: αδειοδοτήσεις, διευκόλυνση των επενδύσεων, με θετική φορολογική αντιμετώπιση των αποσβέσεων, ενθάρρυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού, μείωση του μη μισθολογικού κόστους. Ο κλάδος της βιομηχανίας επίσης ζητεί πιο συγκροτημένους διαύλους επικοινωνίας με το κράτος, πιθανόν με την ανασύσταση του υπουργείου Βιομηχανίας, με ουσιαστικές όμως αρμοδιότητες και επιτελικό ρόλο.

Η κατάσταση σήμερα
Η συρρίκνωση της συνεισφοράς της βιομηχανίας στο ελληνικό ΑΕΠ ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ’80, υπό το βάρος των διεθνών τάσεων, των λανθασμένων επιλογών της οικονομικής πολιτικής, αλλά και εξαιτίας της στροφής της οικονομίας στις υπηρεσίες. Σήμερα η άμεση συμμετοχή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ υπολογίζεται κάτω από το 10%, ωστόσο η επίδραση της μεταποίησης στο ΑΕΠ είναι πολλαπλάσια και φτάνει στα 55 δισ. ευρώ ή, αλλιώς, στο 31% του ΑΕΠ: κάθε 1 ευρώ προστιθέμενης αξίας που παράγεται από τη μεταποίηση προκαλεί τριπλάσια συνολική επίπτωση στην οικονομία. Επιπλέον, η μεταποίηση συμβάλλει στα δημόσια έσοδα με άμεση συνεισφορά 3,4 δισ. ευρώ, ωστόσο η συνολική επίδραση της μεταποίησης στα δημόσια έσοδα φτάνει τα 11,1 δισ. Ταυτόχρονα, η μεταποίηση είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας, καθώς το 87% των εξαγωγών της χώρας προέρχεται από αυτήν.

Στο μέτωπο της απασχόλησης προσφέρει καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, με τη συνολική συνεισφορά του μεταποιητικού τομέα στην απασχόληση να ανέρχεται σε 1,2 εκατ. θέσεις εργασίας.

Η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο την αύξηση της συμμετοχής της βιομηχανίας στο ΑΕΠ στο 15% μέχρι το 2030, όσο δηλαδή είναι σήμερα η συνεισφορά της βιομηχανίας στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ.

.
Τα έξι αναγκαία βήματα για την ανασύσταση της βιομηχανίας
Ο κ. Παπαλεξόπουλος, συνεχιστής μιας βαριάς βιομηχανικής παράδοσης, στα χρόνια που διοικεί τον Τιτάνα πέτυχε την ακόμα μεγαλύτερη εξωστρέφεια και διεθνή καθιέρωση του ομίλου, ο οποίος έχει αναδειχθεί σε διεθνή δύναμη του κλάδου της τσιμεντοβιομηχανίας. Ο λόγος του έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, με δεδομένη και τη νέα του θέση ως επικεφαλής του ΣΕΒ. Ως νέος πρόεδρος, από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τα ηνία του Συνδέσμου υπογράμμισε τη σημασία που έχει η αύξηση του ειδικού βάρους της βιομηχανίας στο σύνολο της οικονομίας.

Σε δήλωσή του στο Capital.gr ο πρόεδρος του ΣΕΒ σημειώνει ότι "πρωταρχικός στόχος του ΣΕΒ είναι να αυξηθεί η συμμετοχή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ από 10% σε 15% μέσα σε 10 χρόνια. Αν φτάσουμε εκεί, υπολογίζουμε ότι θα δημιουργούνταν σταδιακά 550.000 νέες, καλά αμειβόμενες και σταθερές θέσεις εργασίας στη χώρα. Ο στόχος μπορεί να φαίνεται φιλόδοξος, αλλά η συγκυρία είναι η καλύτερη εδώ και πολλά χρόνια. Οι γεωπολιτικές αλλαγές δημιουργούν ευκαιρίες να έρθουν πάλι πιο κοντά οι εφοδιαστικές αλυσίδες της Ευρώπης. Η πρόσβαση στην τεχνολογία είναι πιο εύκολη παρά ποτέ. Οι πόροι που διατίθενται από την Ευρώπη μπορούν να δώσουν ώθηση. Η πολυετής κρίση (σε συνδυασμό με τη δύσκολη συγκυρία για τον τουρισμό μας) έχει εμπεδώσει μια ευρύτερη συναντίληψη γύρω από το θέμα.

Υπάρχουν κλάδοι στους οποίους έχουμε συγκριτικά πλεονεκτήματα ως χώρα και τους οποίους μπορούμε να αναπτύξουμε. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τα μέταλλα, τα τρόφιμα, τη φαρμακευτική βιομηχανία, την πράσινη ενέργεια, τον ορυκτό πλούτο, τη ναυτιλία, ορισμένους τομείς της υψηλής τεχνολογίας. Και, φυσικά, υπάρχουν οι νεοφυείς επιχειρήσεις που έχουν τεράστιες δυνατότητες. Σε επίπεδο Ε.Ε., το θέμα προσεγγίζεται ήδη ρεαλιστικά και με αίσθηση επείγοντος. O αντίστοιχος διάλογος στην Ελλάδα έχει αργήσει".

Γνωρίζοντας εκ των έσω, λόγω της μακράς πορείας του στη διοίκηση του Τιτάνα, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα, θέτει έξι προϋποθέσεις για την αύξηση του μεριδίου της βιομηχανίας στο ΑΕΠ, και πιο συγκεκριμένα:

- Πρώτον, τη συνέχιση και επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων, πρωτίστως για την άρση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν όλες οι επιχειρήσεις στην αδειοδότηση, τη χωροταξία, την ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης, τη μείωση της γραφειοκρατίας, τη φορολογική νομοθεσία, τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας.



- Δεύτερον, τη διατύπωση μιας συγκροτημένης βιομηχανικής πολιτικής, ευθυγραμμισμένης με την αντίστοιχη της Ε.Ε.

- Τρίτον, την εξασφάλιση ανταγωνιστικού κόστους ενέργειας.

- Τέταρτον, τη συστηματική ενίσχυση της ικανότητας για καινοτομία.

- Πέμπτον, τον προσανατολισμό ικανών πόρων για επενδύσεις στις κατάλληλες υποδομές, ιδιαίτερα ψηφιακές, ενεργειακές, κυκλικής οικονομίας και logistics.

- Έκτον, τη στοίχιση πίσω από ορισμένες κρίσιμες επιταγές της εποχής μας: την ψηφιακή επανάσταση, τις απαραίτητες δεξιότητες στην εργασία και την πράσινη ανάπτυξη.

Ψηφιακός μετασχηματισμός και κλιματική ουδετερότητα οι προκλήσεις για τη βιομηχανία
Το Αλουμίνιον της Ελλάδος της Mytilineos είναι ένας από τους μεγαλύτερους και πιο ανταγωνιστικούς καθετοποιημένους παραγωγούς αλουμινίου όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στην παγκόσμια αγορά. Ο ισχυρός άνδρας της Mytilineos, Ευ. Μυτιληναίος, συχνά παρεμβαίνει στον δημόσιο διάλογο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη οι εκάστοτε κυβερνήσεις να απαλλαγούν από τα ενοχικά σύνδρομα που επί χρόνια εμποδίζουν την εποικοδομητική συνεργασία κράτους και βιομηχανικών επιχειρήσεων.

Πρωτίστως ο ίδιος θέτει ως προτεραιότητα την προσαρμογή των στόχων της ελληνικής βιομηχανικής πολιτικής στους δύο βασικούς στόχους που έχει δημοσιοποιήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της βιομηχανίας αλλά και για την προσαρμογή της σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.

Η Ελλάδα έχασε το τρένο της 3ης, ας μη χάσει και το τρένο της 4ης, λέει χαρακτηριστικά ο κ. Μυτιληναίος, τονίζοντας ότι δεν πρέπει οι ψηφιακές τεχνολογίες να αντιμετωπίζονται ως εχθρός: στο Αλουμίνιον έχει ήδη υλοποιηθεί το πρωτοποριακό πρόγραμμα "digital smelter" για την εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων της τεχνολογίας στην παραγωγή, χωρίς μάλιστα να χαθούν θέσεις εργασίας.

Ταυτόχρονα, για τη βιομηχανία εντάσεως εργασίας εξίσου σημαντική πρόκληση είναι η κλιματική ουδετερότητα και η προσαρμογή στο νέο ευρωπαϊκό green deal. Για τη βαριά βιομηχανία ο σχεδιασμός αυτός μεταφράζεται σε εξηλεκτρισμό όλων των βιομηχανικών διεργασιών με ηλεκτρική ενέργεια προερχόμενη από ΑΠΕ, εξάντληση των δυνατοτήτων για ενεργειακή απόδοση, κυκλική οικονομία, καινοτόμες εφαρμογές υδρογόνου, βιομάζας κ.λπ. Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, μέχρι το 2030 ο τομέας μεταλλουργίας της Mytilineos θα ηλεκτροδοτείται αποκλειστικά από ΑΠΕ, μηδενίζοντας το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα.

Παράλληλα, όμως, η ευρωπαϊκή βιομηχανία, τονίζει, καλείται να απαντήσει στον δύσκολο και απαιτητικό γρίφο της διατήρησης της ανταγωνιστικότητάς της έναντι κρατών που επιδοτούν αθέμιτα τη βιομηχανία τους με ηλεκτροδότηση εξολοκλήρου από ανθρακικές μονάδες. Σύμφωνα με τον κ. Μυτιληναίο, απαιτείται έμπρακτη στήριξη της βιομηχανίας, επαναξιολόγηση της πολιτικής της Ευρώπης με αξίωση για εφαρμογή των κανόνων για τον ανταγωνισμό, την ενέργεια και το περιβάλλον. Ειδικά για την ελληνική βιομηχανία, οι επιταγές αυτές αποκτούν ακόμα μεγαλύτερη σημασία, καθώς πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες εξαντλούν τα περιθώρια για να στηρίξουν τη βιομηχανία τους.

Ποιοι θα πρέπει να είναι οι άξονες των προτεραιοτήτων για την ανάταξη της ελληνικής βιομηχανίας; Ο ίδιος προτείνει:

- Φορολογικά και άλλα κίνητρα για επενδύσεις.

- Απλοποίηση και επιτάχυνση των αδειοδοτικών διαδικασιών.

- Ειδική αντιμετώπιση και ξεκάθαρη προώθηση των στρατηγικών ή εμβληματικών επενδύσεων.

- Απαλλαγή από απαρχαιωμένες νομικές και ρυθμιστικές αγκυλώσεις που καθηλώνουν τις υγιείς δυνάμεις της οικονομίας.

- Στοχευμένες παρεμβάσεις με σκοπό την ελάφρυνση του ενεργειακού κόστους.

Η Πολιτεία πρέπει να έρθει κοντά στη βιομηχανία
Εκτελεστικό μέλος του δ.σ. της Viohalco, του μεγαλύτερου βιομηχανικού εξαγωγέα της ελληνικής οικονομίας, και πρόεδρος του δραστήριου φορέα "Ελληνική Παραγωγή - Συμβούλιο Βιομηχανιών για την Ανάπτυξη", που έχει ως στόχο να δώσει φωνή στην ελληνική βιομηχανία, ο Μιχάλης Στασινόπουλος επισημαίνει ότι οι βιομηχανικές εταιρείες έχουν τις προϋποθέσεις να αναπτυχθούν και να ισχυροποιήσουν τη θέση τους στις απαιτητικές διεθνείς αγορές, εάν διασφαλιστεί ότι μπορούν να παίξουν επί ίσοις όροις με τους ανταγωνιστές τους στις προηγμένες βιομηχανικά χώρες της Ευρώπης. Η βιομηχανία δεν έχει ανάγκη από δεκανίκια, υπογραμμίζει. Έχει, όμως, ανάγκη από μια βιομηχανική πολιτική που ξεκάθαρα της δίνει τις βάσεις για να επιβιώσει και να αναπτυχθεί υγιώς. Χρειάζεται μια αναβαθμισμένη σχέση με την πρώτη γραμμή της παραγωγής για να κερδηθεί το χαμένο έδαφος. Η στενότερη συνεργασία με την Πολιτεία, για τη μεγιστοποίηση των προοπτικών για την οικονομία από τον κάθε βιομηχανικό κλάδο ξεχωριστά, στη βάση του δικού του διακριτού προφίλ ανάπτυξης και προφίλ ρίσκου, θα ήταν μια σημαντική κατάκτηση, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Υπενθυμίζεται ότι η ΕΛΒΑΛ, τομέας έλασης αλουμινίου της ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ, θυγατρικής της Viohalco, ολοκλήρωσε πρόσφατα μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές επενδύσεις της τελευταίας δεκαετίας. Ο κ. Στασινόπουλος υποστηρίζει ότι πρέπει όλοι μας, Πολιτεία, κοινωνία αλλά και επιχειρήσεις, να παρακολουθούμε στενά τις ραγδαίες αλλαγές που συντελούνται με την τεχνολογική και ψηφιακή επανάσταση, σε συνάρτηση με τον στρατηγικό στόχο της Ευρώπης για μια νέα πράσινη οικονομία, και να διαμορφώσουμε μια εθνική αναπτυξιακή στρατηγική, με ιεραρχημένους στόχους και προτεραιότητες, που θα μας επιτρέψει να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και τους σημαντικούς ευρωπαϊκούς πόρους που θα εισρεύσουν στη χώρα το επόμενο διάστημα. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί, προσθέτει.

Οι προϋποθέσεις για να αναπτύξει η εγχώρια μεταποίηση το δυναμικό της και να ενισχυθεί η υπεραξία της για την ελληνική οικονομία, σύμφωνα με τον κ. Στασινόπουλο, είναι:

- Η δημιουργία ουσιαστικής σχέσης με τα κέντρα αποφάσεων τόσο σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο όσο και στο επίπεδο της αυτοδιοίκησης, με στόχο τη στενότερη συνεργασία Πολιτείας και βιομηχανικών επιχειρήσεων.

- Η διασφάλιση ανταγωνιστικού κόστους ενέργειας σε μια ανοιχτή και πλήρως διασυνδεδεμένη αγορά ενέργειας και η διαμόρφωση μιας ενεργειακής πολιτικής που θα δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ανάπτυξη της παραγωγικής οικονομίας.

- Η θέσπιση επενδυτικών κινήτρων που να προσφέρουν μεγαλύτερη ώθηση στις βιομηχανικές επενδύσεις, όπως οι επιταχυνόμενες αποσβέσεις και η επιβράβευση της καινοτομίας.

- Η φορολογική σταθερότητα αλλά και η μείωση του δυσβάσταχτου μη μισθολογικού κόστους, με παράλληλο περιορισμό της γραφειοκρατίας και εκσυγχρονισμό του αναχρονιστικού καθεστώτος των υπερωριών, που βασίζεται σε νόμο του 1920.

ΔΕΙΤΕ (ΕΔΩ) ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ!

Σου άρεσε το άρθρο που μόλις διάβασες;

Εάν ναι βοήθησε μας με το να το κοινοποιήσεις στους φίλους σου.

Σε μια εποχή που το μυαλό μας δέχεται βροχή γκρίζων και ίσως μαύρων ειδήσεων Ο ΠΑΡΛΑΠΙΠΑΣ είναι ΜΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ με χιλιάδες άρθρα ενδιαφέροντα, χρήσιμα ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ προς ανάγνωση και ενημέρωση. Κάνοντας απλώς ένα κλικ διαβάζεις κάποιο ΝΕΟ και ενδιαφέρον ΑΡΘΡΟ χωρίς να κατευθύνεσαι σε ένα λαβύρινθο παραθύρων! Απλά δοκιμάστε μας και σίγουρα θα γίνουμε καθημερινή σας συνήθεια και η ευχάριστη ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ παρέα σας!