Σλάβοϊ Ζίζεκ: «Γιατί τώρα τον Ασάνζ; Δύο λέξεις μόνο - Cambridge Analytica»

Ο γνωστός θεωρητικός και φιλόσοφος γράφει στον Independent για τη σύλληψη του Τζούλιαν Ασάνζ καλώντας σε αντίσταση ενάντια στο σύστημα ελέγχου και χειραγώγησης εκ μέρους τεχνολογικών κολοσσών και μυστικών υπηρεσιών


Συνέβη λοιπόν τελικά – ο Τζούλιαν Ασάνζ σύρθηκε έξω από την πρεσβεία του Εκουαδόρ και συνελήφθη. Δεν απετέλεσε έκπληξη το γεγονός.
 Όλες οι ενδείξεις άλλωστε αυτή την εξέλιξη προανήγγειλαν εδώ και λίγο καιρό... 
...Γιατί τώρα λοιπόν; Ιδού το μεγάλο ερώτημα. Νομίζω ότι ένα και μόνο όνομα εξηγεί τα πάντα: Cambridge Analytica – ένα όνομα που συμβολίζει όλα αυτά στα οποία αντιτίθεται ο Ασάνζ και περιγράφει τον σύνδεσμο ανάμεσα στις μεγάλες εταιρείες και στις κρατικές υπηρεσίες. 
Θυμάστε πόσο μεγάλο θέμα σε βαθμό εμμονής είχε γίνει η Ρωσική ανάμιξη στις αμερικανικές εκλογές. Τώρα γνωρίζουμε ότι δεν ήταν οι Ρώσοι χάκερς (παρέα με τον Ασάνζ) που έσπρωξαν τον κόσμο στον Τραμπ αλλά κυρίως οι εταιρείες επεξεργασίας δεδομένων σε συνεργασία με συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις. 
Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ρωσία και οι σύμμαχοί της είναι αθώοι: πιθανότατα επιχείρησαν πράγματι να επηρεάσουν το αποτέλεσμα με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες σε άλλες χώρες.
Ο μεγάλος κακός λύκος που διαστρεβλώνει την δημοκρατία μας βρίσκεται εδώ, και όχι στο Κρεμλίνο – κάτι που εξαρχής ισχυριζόταν ο Ασάνζ. 
Πού ακριβώς όμως βρίσκεται αυτός ο μεγάλος κακός λύκος; Για να αντιληφθεί κανείς το εύρος του ελέγχου και της χειραγώγησης, θα πρέπει να αναλογιστεί το μέγεθος της αλληλοδιείσδυσης ανάμεσα στις εταιρείες επεξεργασίας δεδομένων όπως η Google και το Facebook και στις μυστικές υπηρεσίες.

Δεν θα πρέπει να μας σοκάρει πια η Κίνα αλλά εμείς οι ίδιοι που έχουμε ουσιαστικά αποδεχθεί αντίστοιχους ρυθμιστικούς περιορισμούς ενώ πιστεύουμε ότι διατηρούμε την πλήρη ελευθερία μας και ότι τα δικά μας media μας βοηθάνε να εκπληρώσουμε τους στόχους μας. Τουλάχιστον στην Κίνα οι άνθρωποι έχουν πλήρη συνείδηση της χειραγώγησης που υφίστανται. 
Η συνολική εικόνα που προκύπτει, σε συνδυασμό με αυτά που γνωρίζουμε για τις πρόσφατες εξελίξεις στη βιογενετική (τη συνδεσμολογία του ανθρώπινου εγκεφάλου κλπ.), συνιστά ένα πλαίσιο νέων μορφών κοινωνικού ελέγχου που κάνει τον παλιό καλό «ολοκληρωτισμό» του 20ου αιώνα να μοιάζει παρωχημένη και αδέξια μηχανή ελέγχου των μαζών.

Το μεγαλύτερο επίτευγμα αυτού του νέου γνωστικο-στρατιωτικού συμπλέγματος είναι ότι δεν είναι απαραίτητη πλέον η ευθεία και προφανής καταπίεση: τα άτομα καθοδηγούνται πιο αποτελεσματικά προς την επιθυμητή κατεύθυνση όταν εξακολουθούν να αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ελεύθεροι και αυτόνομοι διαχειριστές της ίδιας τους της ζωής. 

Αυτό είναι ίσως και το πιο σημαντικό δίδαγμα από τα Wikileaks: η ανελευθερία μας είναι πιο επικίνδυνη όταν βιώνεται ως το μέσο μιας υποτιθέμενης ελεύθερης έκφρασης – τι μπορεί να είναι πιο ελεύθερο από την ακατάσχετη ροή επικοινωνίας η οποία επιτρέπει σε κάθε άτομο να δημοσιοποιεί τις απόψεις του και να στελεχώνει εικονικές κοινότητες με βάση την ελεύθερη βούληση;

.. Γι' αυτό ακριβώς είναι επιτακτική ανάγκη να κρατηθεί το ψηφιακό δίκτυο όσο γίνεται πιο μακριά από τον έλεγχο του ιδιωτικού κεφαλαίου και της κρατικής εξουσίας, και να καταστεί απολύτως προσιτό στη δημόσια συζήτηση.
Ο Ασάνζ είχε δίκιο στο περιέργως αγνοημένο βιβλίο του "When Google Met WikiLeaks" (Όταν η Google συνάντησε τα Wikileaks, 2014) όταν έγραφε ότι για να κατανοήσουμε πώς χειραγωγούνται οι ζωές μας σήμερα και πώς αυτή η χειραγώγηση ερμηνεύεται ως ελευθερία, θα πρέπει να εστιάσουμε ακριβώς στη σκιώδη σχέση ανάμεσα στις ιδιωτικές εταιρείες που ελέγχουν την επικοινωνία μας και στις κρατικές μυστικές υπηρεσίες. 
Αφότου ξέσπασε τα σκάνδαλο της Cambridge Analytica, όλες οι προσπάθειες της εξουσίας έχουν επικεντρωθεί στην παρουσίασή του ως μεμονωμένης περίπτωσης «κατάχρησης» εκ μέρους συγκεκριμένων ιδιωτικών εταιρειών – απουσιάζει όμως από την εξίσωση το ίδιο το κράτος και ειδικότερα οι μηχανισμοί αυτού που αποκαλούμε «βαθύ κράτος». 
Τα Wikileaks ήταν μόνο η αρχή και το σύνθημά μας πρέπει να είναι Μαοϊκού τύπου: αφήστε εκατό Wikileaks να ανθίσουν... Θα υπάρξουν πολλά χτυπήματα κάτω από τη ζώνη σ' αυτή τη μάχη. Θα κατηγορηθούμε ότι παίζουμε το παιχνίδι του εχθρού (όπως η καμπάνια εναντίον του Ασάνζ ως υπηρέτη του Πούτιν), αλλά θα πρέπει να το συνηθίσουμε και να ανταποδώσουμε αναλόγως. 

Με στοιχεία από τον Independent
Πηγή: www.lifo.gr