Κι όμως με τις «Πρέσπες» αναγνώρισαν «μακεδονική εθνότητα»

Γράφει ο Γιώργος Θωμαΐδης * 

Κεντρικό θέμα στην κυβερνητική ρητορική σχετικά με τη συμφωνία ΣΥΡΙΖΑ-Ζάεφ (διότι προς το παρόν δεν υπάρχει κυρωμένη συμφωνία Ελλάδας-ΠΓΔΜ), είναι η

κυβερνητική άποψη ότι η συμφωνία δεν αναγνωρίζει «μακεδονική εθνότητα», αλλά μακεδονική υπηκοότητα (με μια «γεωγραφική έννοια»), διότι «στο διεθνές δίκαιο δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς την έννοια της εθνότητας και δεν χρησιμοποιείται».

Στο άρθρο αυτό, θα δείξω ότι και τα δυο (απουσία εθνότητας στην ΠΓΔΜ και στο διεθνές δίκαιο)

αποτελούν σκόπιμη εφεύρεση μιας «πραγματικότητας», που δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα στην ΠΓΔΜ και στον κόσμο. Μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί εσωτερικά στην Ελλάδα σε μια προσπάθεια να πεισθούν οι πολίτες πως και αυτή η «ακίνδυνη» υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν «αναπόφευκτη» για να επιτευχθεί η «καλύτερη δυνατή» συμφωνία.

Πρώτα από όλα, σε κανένα απολύτως σημείο της συμφωνίας δεν αναφέρεται ότι ο όρος μακεδονική υπηκοότητα είναι «γεωγραφικός»: Ο όρος Βόρεια Μακεδονία είναι γεωγραφικός και υποδηλώνει (και) την ύπαρξη μιας γεωγραφικής Μακεδονίας πέρα από τη Βόρεια. Συνεπώς ο όρος Μακεδόνας, είτε θα αναφέρεται σε όλους όσους προέρχονται γεωγραφικά από την όλη Μακεδονία (άρα είναι έμμεση επιβεβαίωση του ότι η ΠΓΔΜ είναι το πολιτικό σημείο αναφοράς όλων όσων ζουν στη Μακεδονία), είτε στη «μακεδονική» υπηκοότητα όπως την ορίζει η ΠΓΔΜ. Που προσδιορίζεται αυτό στη συμφωνία;

Ας υποθέσουμε τώρα ότι ο όρος αναφέρεται στη «μακεδονική» υπηκοότητα και όχι άμεσα στο όλον της Μακεδονίας. «Σβήνει» αυτό τη «μακεδονική» εθνότητα; Της επιτρέπει να υπάρχει ως διεθνώς αναγνωρισμένη οντότητα, ή μήπως την επιβεβαιώνει επιπλέον; Υπάρχει ένα διεθνώς αποδεκτό κείμενο, το οποίο μπορεί να μας βοηθήσει σε αυτό το ζήτημα:

Πρόκειται για τη συμφωνία της Αχρίδας, η οποία διευθετεί τις σχέσεις μεταξύ Σλαβομακεδόνων και Αλβανών και –σε ένα γενικότερο πλαίσιο- μεταξύ των εθνικών ομάδων της χώρας, όπως αυτές αναγνωρίζονται ρητά σε πολλά σημεία του κειμένου. Στο κείμενο αυτό, όπως και στο άρθρο 48 του Συντάγματος της ΠΓΔΜ, αναγνωρίζεται ρητά η ύπαρξη εθνοτήτων μέσα στο «μακεδονικό κράτος», μια από τις οποίες είναι και η «μακεδονική». Το κείμενο της Συμφωνίας της Αχρίδας όμως, είναι σημαντικό και για έναν ακόμη λόγο: Υπογράφεται και από εκπρόσωπο της ΕΕ (και των ΗΠΑ), και αποτελεί μια έμμεση αναγνώριση μακεδονικής εθνότητας και γλώσσας από την ΕΕ (άρα και από την Ελλάδα), από το 2001.

Όπως οι Νοτιοαφρικανοί

Ωστόσο, επειδή η ΕΕ είχε θέσει ως σαφές και διακριτό πλαίσιο για την εισδοχή της ΠΓΔΜ την επίλυση των διαφορών με την Ελλάδα, από τη δεκαετία του ’90, υπάρχει μια δεύτερη γραμμή σκέψης. Αυτή είναι παράλληλη με τη συμφωνία της Αχρίδας, η οποία έθετε το τελικό καθεστώς της σχέσης της ΠΓΔΜ με την ΕΕ στην αποκλειστική τροχιά των διαφορών Ελλάδας-ΠΓΔΜ και της επίλυσής τους. Αυτό το πλαίσιο, το ακυρώνει η συμφωνία των Πρεσπών, η οποία διατηρεί τη μακεδονική υπηκοότητα (και όχι βορειομακεδονική υπηκοότητα) και συγχρόνως επιτρέπει ελεύθερα τη χρήση του όρου μακεδονική εθνότητα και γλώσσα καθώς δεν τα θεωρεί σημαντικά, ώστε να ασχοληθεί μαζί τους.

Το ότι η «μακεδονική» υπηκοότητα ορίζεται ως αυτή του «πολίτη της Βόρειας Μακεδονίας», προσδιορίζει γεωγραφικά το κράτος εφαρμογής της. Όμως, δεν αμφισβητεί πλήρως το ιδεολόγημα του Μακεδονισμού (ο οποίος αναφέρεται σε όλη τη Μακεδονία). Θα μπορούσε να το κάνει, έστω εάν η υπηκοότητα αναφερόταν ως βορειομακεδονική, χωρίς άλλη διευκρίνιση της σλαβομακεδονικής εθνότητας και γλώσσας;

Η απάντηση είναι και πάλι όχι, καθώς είτε η υπηκοότητα είναι «μακεδονική», είτε βορειομακεδονική, η συμφωνία της Αχρίδας και το άρθρο 48 του Συντάγματος της ΠΓΔΜ, ισχύουν για τις εθνότητες, ανεξάρτητα από το όνομα της υπηκοότητας του πολίτη της ΠΓΔΜ. Ωστόσο, η βορειομακεδονική υπηκοότητα, θα μπορούσε να απομακρύνει κάπως τον ξένο παρατηρητή από την αναφορά στο όλον της Μακεδονίας. Όπως ακριβώς υπάρχει μια γεωγραφική διάσταση και όχι μόνο εθνοτική στον όρο «νοτιοαφρικανική» υπηκοότητα, αν και υπάρχει ομάδα λευκών στη Νότιο Αφρική που αυτοαποκαλείται «Αφρικανοί» στα ολλανδικά (Afrikaans), χωρίς αρχαίες αφρικανικές ρίζες.

Αντίθετα, η «μακεδονική» υπηκοότητα, ορίζεται άμεσα από την παντού στην ΠΓΔΜ αποδεκτή ως ορίζουσα τα κάθε είδους διεθνή ονόματα του κράτους «μακεδονική» εθνότητα και από την «μακεδονική» γλώσσα της, καθώς αυτό ρητά α) ορίζεται στη συμφωνία της Αχρίδας, και β) πλέον επικυρώνεται και με τη συμφωνία των Πρεσπών, διότι του επιτρέπεται και να συνεχίζεται και επιπλέον να επισημοποιείται και από ελληνικής πλευράς.

Διεθνής αντίκτυπος

Τι αντίκτυπο όμως έχουν αυτά στο Διεθνές δίκαιο; Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, καμία: κατά τον κ. Τζανακόπουλο, νομικό στο επάγγελμα και με μεταπτυχιακές σπουδές στο Διεθνές Δίκαιο, δεν γίνεται αναφορά σε εθνότητες, επομένως η συμφωνία με την ΠΓΔΜ δεν μπορούσε να αναφέρεται σε αυτές. Όμως, το Διεθνές Δίκαιο τον διαψεύδει πλήρως, καθώς, μεταξύ άλλων, ένα από τα θεμελιώδη κείμενα του διεθνούς δικαίου, η Συνθήκη για την Αποτροπή και Τιμωρία του Εγκλήματος της Γενοκτονίας, από το 1948, αναφέρει ρητά, στο άρθρο II, την ύπαρξη και προστασία εθνοτήτων και εθνικών ομάδων.

Η Συμφωνία της Αχρίδας και η Συνθήκη για την Αποτροπή και Τιμωρία του Εγκλήματος της Γενοκτονίας είναι γνωστές στους πάντες στο υπουργείο Εξωτερικών. Συνεπώς μάλλον τις γνωρίζει και ο κ. Τζανακόπουλος. Το Διεθνές Δίκαιο είναι προπτυχιακό μάθημα, το βιβλίο του οποίου είναι διαθέσιμο στο κοινό και υπάρχει πληθώρα τρόπων στο Διαδίκτυο για να ανακαλύψει ξανά κάθε πολίτης εάν το Διεθνές Δίκαιο αναφέρεται ή όχι σε εθνότητες.

Είναι ίσως ώρα η κυβέρνηση να εγκαταλείψει την επανάληψη της άποψης περί «μη εθνότητας» στην ΠΓΔΜ, η οποία μόνο την εκθέτει και σύντομα θα είναι ξεκάθαρη στον (και ακόμη πιο εξοργιστική για τον) πληθυσμό της χώρας και ειδικά σε όλη τη βόρεια Ελλάδα. Αντί να ασχολείται με τα φραστικά λάθη του κ. Μητσοτάκη, να προσπαθήσει το ελάχιστο να πάρει μια μεταβατική διεθνή ρύθμιση, για την απόδοση διεθνώς τουλάχιστον ως σλαβομακεδονικής της εθνότητας και της γλώσσας, σε ένα ξεχωριστό «ακαδημαϊκό» πρωτόκολλο που θα ισχύει παγκοσμίως, το ελάχιστο εκτός ΠΓΔΜ.

Και να απομακρυνθεί από την επικίνδυνη και ασύνετη γεωπολιτική «ευκολία» και «ιδεολογία», με την οποία οδηγούμαστε και στη μονιμοποίηση και επαύξηση (με την επαναφορά προσφύγων από τη Γερμανία, κατόπιν παράκλησης της κ. Μέρκελ) των προσφυγικών-μεταναστευτικών θυλάκων στα νησιά του Αιγαίου, δυο μίλια μακριά από την όλο και πιο ισλαμιστική Τουρκία. Αυτό, όμως είναι θέμα για άλλο άρθρο.

*Ο Γιώργος Θωμαϊδης είναι ψυχίατρος.

ΔΕΙΤΕ (ΕΔΩ) ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ!

slpress.gr