Η παραδοσιακή Συνταγή της Ημέρας: Κοζανίτικα Γιαπράκια! - 2 ΣΥΝΤΑΓΕΣ KAI VIDEO

Τα γιαπράκια (ή «λαχανοντολμάδες» στα..πρωτευουσιάνικα) είναι το απόλυτο φετίχ της κοζανίτικης κουζίνας!
Είναι χριστουγεννιάτικος μεζές γιατί συμβολίζει το φάσκιωμα του χριστού, έτσι όπως το λάχανο τυλίγει τον κιμά. Πόλεμος ξεσπάει ανάμεσα στις νοικοκυρές για το ποια θα κάνει τα πιο πετυχημένα, με τους απανταχού γιαπρακοφάηδες να ορμάνε στις γάστρες και να δοκιμάζουν. Ειδικά αν γιορτάζει το σπίτι κάποιον Χρήστο, Μανώλη κλπ, οι νοικοκυρές ξεκινούν 2 μέρες πριν την ετοιμασία φτάνοντας μέχρι και τα 300-400 κομμάτια, απο τα οποία δεν περισσεύει ούτε ένα!! Λόγω της αρμιάς διατηρούνται σε δροσερό μέρος μέχρι τα φώτα για να κερνιούνται οι καλεσμένοι στις γιορτές και ετσι δεν υπάρχει πρόβλημα. Ο σωστός κοζανίτης μπορεί να φάει μια κατσαρόλα στην καθισιά του χωρίς υπερβολή!

1η ΣΥΝΤΑΓΗ:

Υλικα:

Γέμιση:

500 γρ μοσχαρίσιος κιμας
500 γρ χοιρινός κιμάς
1 φλ ρύζιgiaprakia
1 κρεμμύδι μεγάλο τριμμένο στον τρίφτη
αλάτι
πιπέρι
κόκκινο πιπέρι
μπούκοβο
1 κουταλιά της σούπας πελτές ντομάτας
1 φλ του καφέ κρασί μαύρο ή κόκκινο
χυμό απο 1 λεμόνι ή 1 κουτ γλ ξινό (μπαχαρικό)
1 κουταλιά της σούπας φυτίνη

Αρμιά ή λάχανο ζεματισμένο
πελτές

Εκτέλεση:

1. Ανακατεύουμε όλα τα υλικά σε ενα μεγάλο σκεύος
2. Παίρνουμε τα φύλλα απο το λάχανο και τα κόβουμε στο μέγεθος που θέλουμε να κάνουμε τα γιαπράκια
3. Βάζουμε γέμιση και τυλίγουμε το φύλλο σφιχτά (σα ντομαδες)
4. Αραδιάζουμε τα γιαπράκια σε σειρές σε μια κατσαρόλα. Στον πάτο της κατσαρόλας βάζουμε το σκληρό μέρος απ το λάχανο, για να μη κολλήσουν τα γιαπράκια και απομείνουμε με την όρεξη!!
5. Διαλύουμε σε νερό πελτέ ντομάτας ανάλογα πόσο κόκκινα τα θέλουμε και το ρίχνουμε στην κατσαρόλα
6. Στύβουμε ένα λεμόνι και ρίχνουμε λίγη φυτίνη και λάδι.
7. Σκεπάζουμε τα γιαπράκια με φύλλα από το λάχανο, ρίχνουμε νερό και τα αφήνουμε να βράσουν σε χαμηλή φωτιά. Θα είναι έτοιμα μόλις μαλακώσουν τα φύλλα απ το λάχανο

* Αν κάνουμε τα γιαπράκια με αρμιά, ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ το αλάτι και το ξινό μη μας βγουν λύσσα. Αντί για νερό ρίχνουμε αρμόζουμο για να τα βράσουμε

** Σερβίρονται κρύα με λεμόνι και μπούκοβο, ιδανικός μεζές για το τσίπουρο ή το κρασί



2η ΣΥΝΤΑΓΗ:

Μισό κιλό κιμά χοιρινό και μισό κιλό μοσχάρι κατά προτίμηση ,χονδροκομμένο από την σπάλα ή την κοιλιά.  Στα παλιότερα χρόνια η νοικοκυρά δεν έπαιρνε κιμά , αλλά κομμάτια κρέας και το ψιλόκοβε ή αλλιώς <<στούμπιζε>>σε μικρά κομμάτια με τσεκούρι.
 -100 γραμμ. Χοντροκομμένη μαγουλιά-παστό.
 -Ένα φλ. Καφέ ρύζι  γλασσέ
 -Δύο μεγάλα κρεμμύδια γλυκά περασμένα από τον τρίφτη  ή το μπλέντερ
 -Ένα φλυτζάνι του τσαγιού ελαιόλαδο
 -Τρία- τέσσερα ποτήρια αρμόζμο
 -Ένα κουτάλι της σούπας γλυκό κόκκινο πιπέρι
 -Ένα φλυτζάνι του καφέ σάλτσα που αραιώνουμε σε νερό
 -Τριμμένο μαυροπίπερο με τη διάθεσή σας
 -15-20 σπόρους μπαχάρι (μοσχοπίπερο)
 -αλάτι ( υπολογίζουμε ανάλογα με το πόσο αλμυρή είναι η αρμιά ( λάχανο και ζωμός)
 -νερό, όσο χρειάζεται, αφού τελειώσει το αρμόζουμο για να βράσουν τα γιαπράκια μας.
                          

Παρασκευή

Σε μια μεγάλη λεκάνη ρίχνουμε τα υλικά (εκτός από το μπαχάρι) και  τα ανακατεύουμε πολύ καλά , μέχρι να γίνει ένα ομοιογενές μείγμα.
Το μείγμα αυτό το αφήνουμε στην άκρη.
     Σε μια άλλη λεκάνη ξεχωρίζουμε τα φύλλα της αρμιάς ( του λάχανου) , φυλάγοντας μερικά χοντρά φύλλα.
     Στο κάτω μέρος της κατσαρόλας  τοποθετούμε τσάκνα κομμάτια κλαδιών αμπελιού και ανάμεσα ρίχνουμε τα σπυριά του μοσχοπίπερου . Από πάνω από τα τσάκνα βάζουμε το παστό. Αν δεν έχουμε τσάκνα, βάζουμε από απ’ ευθειας στον πάτο της κατσαρόλας την μαγουλιά. Τα σκεπάζουμε με ένα ή δύο από τα χοντρά φύλλα του λάχανου και πάνω τους αρχίζουμε να τοποθετούμε τα γιαπράκια.
Πιάνουμε ένα- ένα κάθε φύλλο με προσοχή, το τυλίγουμε και τοποθετούμε τα γιαπράκια σε γύρο σφίγγοντας τα σφιχτά
     Όταν η κατσαρόλα γεμίσει λίγο πιο πάνω από την μέση , καλύπτουμε τα γιαπράκια  με φύλλα λάχανου που έχουμε φυλάξει κι από πάνω τοποθετούμε ένα ρηχό πιάτο για να μη μας διαλυθούν τα γιαπράκια. Τοποθετούμε σε χαμηλή φωτιά ρίχνοντας μέσα ένα ποτήρι αρμόζουμο.

Καλή όρεξη
Με αγάπη

ΔΕΙΤΕ (ΕΔΩ) ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ!