Την 10.7.2007 και ώρα 11.00 π.μ., στο χώρο του
Ορυχείου Αμυνταίου της ΔΕΗ Α.Ε., έγινε τεράστια κατολίσθηση πρανών, η
μεγαλύτερη στην ιστορία της (E.E..https://www.youtube.com/watch?v=315nx5dHgPo).
Αποκολλήθηκαν 80.000.000 κυβικά μέτρα υλικών, με αποτέλεσμα:
α) Την αδρανοποίηση, επ αόριστον, του ΑΗΣ Αμυνταίου (ισχύος 650 MVII) και του
ΑΗΣ Μελίτης (ισχύος 350 MVII)
β) Την οριστική αχρήστευση απροσδιορίστου ποσότητας (της τάξεως αρκετών δεκάδων
εκατομμυρίων κυβικών μέτρων) καύσιμου λιγνίτη λόγω της ανάμιξής του με τα
αδρανή υλικά των υπερκείμενων εδαφών του πρανούς που κατέρρευσε.
γ) Τον πρόσκαιρο αποκλεισμό της πρόσβασης στο υπόλοιπο κοίτασμα λιγνίτη, λόγω
της παρεμβολής των μαζών που κατέρρευσαν — και για τις οποίες θα απαιτηθούν
εύλογος χρόνος και μεγάλες δαπάνες, προκειμένου να απομακρυνθούν.
δ) Τον ενταφιασμό 4 εκσκαφέων αξίας αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και
την οριστική αχρήστευση τριών από αυτούς.
ε) Την πρόκληση ανεπανόρθωτης καταστροφής στο σύνολο, σχεδόν, των κτηρίων του
παρακείμενου οικισμού Αναργύρων και την αποσταθεροποίηση του υπεδάφους του. Με
αποτέλεσμα να καταστεί αναπόφευκτος η ανάγκη μεταστέγασης των κατοίκων με
δαπάνες της ΔΕΗ οι οποίες δεν έχουν, μέχρι στιγμής, υπολογιστεί.
Ερευνητές από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ),
το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο
Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ), χαρτογράφησαν την κατολίσθηση στο λιγνιτωρυχείο του Αμυνταίου
με τη χρήση δορυφορικής τηλεπισκόπησης. Η ψηφιακή επεξεργασία των δορυφορικών
εικόνων αποκάλυψε καθαρά την κατολίσθηση, η οποία εκτείνεται έως 400 μέτρα
βορειοανατολικά του χωριού Ανάργυροι του νομού Φλώρινας. Διαπιστώθηκε ότι η
περίμετρος της κατολίσθησης έχει μήκος 7,1 χιλιομέτρων (http://pontokomicom.blogspot.gr/2017/06/71.html)
Πρόκειται, κατά συνέπεια για μία από τις μεγαλύτερες
- σε φυσικό μέγεθος και οικονομική ζημία - καταστροφές που έχουν συμβεί στην
ιστορία των Ελληνικών και Ευρωπαϊκών λιγνιτωρυχείων. Κατά την επιστημονική
άποψη του υπογράφοντος (και με βάση την 25ετή πείρα στα ορυχεία λιγνίτη της
ΔΕΗ) η τεράστια αυτή περιουσιακή και περιβαλλοντική καταστροφή, επήλθε διά
πράξεων και παραλείψεων των (προς εντοπισμό) υπευθύνων, σύμφωνα με όσα θα
εκτεθούν στη συνέχεια. Σημειωτέον δε ότι προκύπτουν βάσιμες ενδείξεις και περί
ενδεχόμενου δόλου δεδομένου ότι η κατάρρευση αυτή ήταν από ημερών αναμενόμενη,
σύμφωνα με δημόσιες προειδοποιήσεις (εμού και άλλων) βασισμένες στην εμπειρία
ημών στην παρακολούθηση της εξέλιξης των επιφανειακών ρηγμάτων και την σχετική
προϊστορία ανάλογων φαινομένων στο παρελθόν. Χαρακτηριστικώς αναφέρω ότι στις
8/7/2017 (και ενώ ήταν σε όλους μας πασιφανές ότι επίκειται κατάρρευση — άρα
έπρεπε να ειδοποιηθεί ο κόσμος και ιδιαίτερα οι κάτοικοι των Αναργύρων οι
οποίοι ΕΚΙΝΔΥΝΕΥΑΝ!) απευθύνθηκα γραπτώς στον υπεύθυνο για την
παρακολούθηση
των πρόδρομων φαινομένων καθηγητή κ Καββαδά, ευελπιστώντας στην εκμαίευση μιας
οποιαδήποτε προειδοποιητικής πληροφορίας. Η απάντηση που εισέπραξα ήταν ότι
αδυνατούσε να παράσχει προειδοποιητικές πληροφορίες ελλείψει κατάλληλης
εξουσιοδότησης! Αντ αυτού, διέρρευσε από την ΔΕΗ η πληροφορία ότι το φαινόμενο
βρίσκεται σε φάση παλινδρόμησης και βαίνει Προς σταθεροποίηση.
Συγκεκριμένα, δεν ελήφθησαν (εκ δόλου ή εξ αμελείας)
υπ όψιν τα κάτωθι δεδομένα:
Οι από πολλών μηνών οχλήσεις - προς τα αρμόδια
όργανα της ΔΕΗ - των κατοίκων
του
οικισμού Αναργύρων με απαίτηση την άμεση μεταστέγασή τους λόγω της αύξησης της
συχνότητας των «πρόδρομων φαινομένων» που, εν τέλει, κατέληξαν στην κατάρρευση
των πρανών. Τα προειδοποιητικά αυτά φαινόμενα ήταν η εμφάνιση και συνεχής
επέκταση επιφανειακών ρηγμάτων στο έδαφος όπως και η εμφάνιση (και αδιάκοπη
εξέλιξη) ρηγματώσεων στις οικοδομές του οικισμού. Φαινόμενα που προειδοποιούσαν
για την αυξανόμενη αστάθεια των παρακείμενων πρανών (ύψους 200 μέτρων και
φορτισμένων με δεκάδες εκατομμύρια τόνους υλικών) αλλά και τον επικείμενο
κίνδυνο κατά της ζωής των κατοίκων, σε
περίπτωση
πού οι διαχεόμενοι κραδασμοί από μία παρακείμενη κατολίσθηση πρανών θα οδηγούσαν
σε κατάρρευση ρηγματωμένων - και μη επισκευασμένων οικιών.
Οι προειδοποιήσεις του εμπειρότατου γεωλόγου κ.
Μάριου Λεονάρδου ο οποίος, από πολλών μηνών, είχε καταστήσει σαφές (σε σχετικό
σεμινάριο που είχε παρακολουθηθεί από εργαζόμενους της ΔΕΗ) ότι όταν η
«κινητικότητα» επιφανειακών ρηγμάτων (σε γειτονία με πρανή λιγνιτωρυχείου)
υπερβεί ένα μέγεθος, τότε το φαινόμενο είναι μη - αναστρέψιμο και η κατάρρευση
καθίσταται αναπόφευκτη.
Οι επισημάνσεις του κ. Λεονάρδου, ότι η εξέλιξη των
επιφανειακών
ρηγμάτων του Ορυχείου Αμυνταίου είχαν ξεπεράσει προ πολλού το όριο της
μη-αναστρεψιμότητας και ότι η κατάρρευση θα επέλθει από στιγμή σε στιγμή.
Κατόπιν τούτων, εγείρονται και ενδείξεις για βαρειά
αμέλεια ως προς την μη απομάκρυνση των (τελικώς καταπλακωθέντων από καταρρέοντα
υλικά) εκσκαφέων σε επαρκή απόσταση από την επικείμενη κατολίσθηση πρανών.
Σε
αυτό συνηγορούν τα κάτωθι:
Το
γεγονός ότι υπήρχε ήδη η πείρα από προηγούμενη, αντίστοιχης κλίμακας,
κατάρρευση πρανών (έτος....) στο ίδιο Ορυχείο Αμυνταίου. Η ευχερής (με βάση την
πείρα αλλά και την βιβλιογραφία) εκτίμηση του αναμενόμενου μεγέθους της
κατολίσθησης - άρα και του εύρους διάχυσης των υλικών του καταρρέοντος πρανούς.
Κατά συνέπεια, ήταν προφανώς υπολογίσιμη η ελάχιστη αναγκαία απόσταση
απομάκρυνσης των εκσκαφέων σε ασφαλές σημείο. Επιπροσθέτως των ανωτέρω,
επικαλούμαι την δημόσια μαρτυρία του καθηγητή Σεισμολογίας του ΑΠΘ κ. Θ.
Τσαπάνου ο οποίος, φρονεί τα κάτωθι σχετικά με τις αιτίες πού προκάλεσαν την
ανυπολόγιστη αυτή καταστροφή εις βάρος της περιουσίας της ΔΕΗ αλλά και της
χώρας, γενικότερα.
Η διαχρονικώς προηγηθείσα εκσκαφή και η σταδιακή
διαμόρφωση των πρανών του Ορυχείου Αμυνταίου δεν ακολούθησαν τους γεωλογικώς
επιβαλλόμενους κανόνες με αποτέλεσμα αυτά να έχουν κλίση παραπλήσια της
κατακορύφου, καθιπάμενα ασταθή σε κατολισθήσεις. Η αποστράγγιση υπογείων υδάτων
πραγματοποιήθηκε με τρόπο τέτοιο που είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία ενός
ασταθούς υποστρώματος των πρανών. Τα από πολλών ετών καταγεγραμμένα σεισμικά
ρήγματα που γειτνιάζουν με τα πρανή ουδεμία σχέση έχουν με την τελική
κατάρρευσή τους. Η κατάρρευση αυτή θα μπορούσε να αποσοβηθεί αν τα πρανή είχαν
διαμορφωθεί έτσι ώστε η κλίση τους να ήταν μικρότερη και αυτά ευσταθέστερα. Είναι
δεδομένο ότι, ως συνταξιούχος επιθεωρητής ορυχείων της ΔΕΗ, έχω γίνει μάρτυρας
απειράριθμων περιπτώσεων όπου πρανή εξόρυξης έχουν εμφανίσει προβλήματα
ευστάθειας. Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι συνάδελφοί μου και εγώ
καταφέραμε, μέσω κατάλληλων ενεργειών, να αποτρέψουμε την κατολίσθηση μέσω της
έγκαιρης πρόγνωσης και της πείρας μας. Υπήρξαν όμως και περιπτώσεις όπου, εξαιτίας
των αντικειμενικών τεχνικών συνθηκών ή εξαιτίας λανθασμένων ανθρώπινων
εκτιμήσεων και ενεργειών , η κατολίσθηση πρανούς δεν έγινε εφικτό να
αποφευχθεί. Κάθε τέτοια κατολίσθηση είχε ως αποτέλεσμα την οικονομική ζημία της
ΔΕΗ λόγω της αχρήστευσης καύσιμου υλικού (ύστερα από την ανάμιξη του με
υπερκείμενα χώματα) αλλά και εξαιτίας, της καταστροφής της παρακείμενου
εξοπλισμού (εφ όσον δεν είχε προβλεφθεί η απομάκρυνσή του).
Ταυτόχρονα,
κάθε τέτοια κατολίσθηση είχε ως αποτέλεσμα των εμπλουτισμό της εμπειρίας των εργαζομένων
της ΔΕΗ σχετικά με τα πρόδρομα φαινόμενα μιας κατολίσθησης και των δράσεων που
θα έπρεπε να αναληφθούν προκειμένου αυτή να αποτραπεί ή, έστω, να περιοριστούν,
κατά το δυνατόν, τα δυσμενή αποτελέσματα.
Όπως είναι προφανές, η συσσώρευση της καθημερινής
αυτής εμπειρίας από την συμπεριφορά των λιγνιτοφόρων πρανών χάνεται στην
πορεία, καθώς οι εργαζόμενοι συνταξιοδοτούνται και αντικαθιστώνται από νέους οι
οποίοι θα κτίσουν την εμπειρία τους
μέσω νέων ανάλογων καταστροφών που θα μπορούσαν να είχαν αποτρέψει... Ωστόσο,
οι επιστημονικές αναλύσεις και καταγραφές των προηγούμενων κατολισθήσεων
εξακολουθούν, θεωρητικά, να παραμένουν περιουσία του προσωπικού της ΔΕΗ και να
διαχέονται στις επόμενες γενεές εργαζομένων μέσω σεμιναρίων και επιστημονικών
δημοσιεύσεων. (Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τα σεμινάρια και τις επιστημονικές
δημοσιεύσεις του συνταξιούχου συναδέλφου Μάριου Λεονάρδου, ο οποίος έγκαιρα
είχε προειδοποιήσει για την επερχόμενη κατάρρευση του Ορυχείου Αμυνταίου, χωρίς
να εισακουστεί...) Στην προκειμένη περίπτωση, της κατάρρευσης του Ορυχείου
Αμυνταίου, οι προειδοποιήσεις ήταν σαφείς, πολλές ημέρες πριν, τόσο από εμένα
(με βάση την πείρα μου) όσο και από τον κ. Λεονάρδο, με επιστημονική τεκμηρίωση
πού παρέθεσε βάσει των πορισμάτων από προηγούμενες καταρρεύσεις. Εν
προκειμένω, υπήρξε ένα διπλό πρόβλημα... Εάν εισακούονταν οι προειδοποιήσεις
μας, η ΔΕΗ όφειλε να έχει προβεί (με δική της δαπάνη), σε άμεση μετεγκατάσταση
των κατοίκων του οικισμού Ανάργυροι, αρκετές μέρες πριν την κατάρρευση. Το ότι
κάτι τέτοιο δεν συνέβη στοιχειοθετεί την έκθεση ανθρώπινων ζωών σε κίνδυνο.
Ταυτόχρονα, αμέλησε για την απομάκρυνση όλων των εκσκαφέων (πλην ενός, ο οποίος
είχε αποσβεσθεί, λογιστικώς, αν και ήταν λειτουργικός για πολλά ακόμα χρόνια)
σε ασφαλή απόσταση από το πρανές, εν αναμονή της κατάρρευσης. Το ότι
απομακρύνθηκε, έστω και ένα μέρος μόνον των εκσκαφέων, υποδηλώνει ότι η
κατάρρευση ήταν αναμενόμενη από την ΔΕΗ αλλά μη κοινοποιήσιμη, για δικούς της λόγους,
που καλό είναι να διερευνηθούν. Κομβικό ρόλο σε όλες αυτές τις δυσνόητες και
αντιφατικές ενέργειες της ΔΕΗ έπαιξε η διαβεβαίωση (λίγες ώρες πριν την
κατάρρευση) του καθηγητή κ. Καββαδά ότι το φαινόμενο έχει σταθεροποιηθεί και
πως η κατάρρευση είναι μη-αναμενόμενη. Δεν δύναμαι να γνωρίζω αν αυτή η δήλωση
(η οποία αντίκειται σε κάθε επιστημονικό δεδομένο) χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα
για την αποφυγή περεταίρω προληπτικών ή διορθωτικών ενεργειών. Πέραν των
προηγουμένων αναφορών μου σχετικά με τις συνέπειες μη τήρησης από την ΔΕΗ και
τους εντεταλμένους υπαλλήλους/στελέχη της (Γιατρούς Εργασίας - Τεχνικούς Ασφαλείας) του θεσμικού πλαισίου
Υγείας και Ασφάλειας Εργασίας (κάθε σχετική παράκαμψη =ποινικό αδίκημα,
ιδιαίτερα όταν αυτή η παράκαμψη εκφεύγει του εργασιακού χώρου και διασυνδέεται
με βλάβες/ρυπάνσεις/μολύνσεις, υγείας ανθρώπων, εναέριου-επίγειου-υπογείου
ευρύτερου περιβάλλοντος), σας ενημερώνω για τα εξής:
Η ΔΕΗ καταδικασθείσα ήδη για τέτοιες συστηματικές
και ηθελημένες παρακάμψεις από την COMMISSION (συνημμένη η σχετική απόφαση
έπειτα από προσφυγή του l.M.&A.http://wvvw.mfhr.gr/archive/jurisprudence/ECSR
lMDAvGreece.pdf ), επέμενε διαχρονικά και μέχρι σήμερα, στην μη τήρηση του
ατομικού βιβλιαρίου επαγγελματικού κινδύνου-ΑΒΕΚ, ΟΠΩΣ Ο ΝΟΜΟΣ ΟΡΙΖΕΙ (βλέπετε
δύο ξεκάθαρα διατυπωμένα συνημμένα έγγραφα του ΣτΠ, υπάρχει εξ άλλου διαθέσιμη
ολόκληρη η σχετική αλληλογραφία καταγγέλλοντος-ΣτΠ-ΔΕΗ και πάνω απ’ όλα,
η σχετική με το συνολικό θέμα των, με κρατική ανοχή εργοδοτικών παραλείψεων,
συνημμένη προειδοποιητική επιστολή της COMMISSION). Αποτέλεσμα της μη τήρησης
του ΑΒΕΚ, είναι, εργαζόμενοι (και κοινωνικός έλεγχος, επίσης και δικαστικός
έλεγχος) να μην μπορούν να τεκμηριώσουν πάντα και επαρκώς και κατά την
εργασιακή ζωή και ιδιαίτερα μετά από αυτήν ως διατηρούμενο ντοκουμέντο/ΑΒΕΚ,
τις εργοδοτικές παρακάμψεις του θεσμικού πλαισίου ΥΑΕ και τις δυσμενείς
επιδράσεις φυσικών-χημικών-βιολογικών-ψυχικών παραγόντων σχετιζομένων με τον
χώρο εργασίας, αλλά και σε διασύνδεση με το ευρύτερο ανθρώπινο και φυσικό
περιβάλλον. Δεν είναι αρμοδιότητά μου, ως τεχνικός, να κρίνω αν το σύνολο αυτών
των ακατανόητων και καταστροφικών ενεργειών, εκ μέρους της ΔΕΙΗ, οφείλονται σε
αμέλεια ή σε δόλο, ιδιαίτερα σε θέματα επίμονης άρνησης (=δόλος, ως Πανελλαδική
Εργοδοτική "γραμμή" σύμφωνα και με την συνημμένη προειδοποιητική
επιστολή της Commission) εφαρμογής της νομοθεσίας ΥΑΕ και όσον αφορά ατυχήματα
μεγάλης έκτασης και διασύνδεσής τους με το περιβάλλον" Τρίτη όμως εκδοχή}
πέραν αυτών των δυο, δεν υπάρχει, σε βαριά αμέλεια ή σε δόλο…
Και η απάντηση :
Pavliament
Pavlemenl europ&n ηα hEovpa pavlament
ΝΔ. Στεφανής
Χρηστίδη 26
Τ.Κ. 50200 Πτολεμαΐδα
GRtCE
D 317924 22.1 ι
Βρυξέλλες,
Αξιότιμε κύριε,
Εξ ονόματος του Γενικού Γραμματέα του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου, επιβεβαιώνω με την παρούσα ότι έχουμε λάβει την επιστολή σας με
ημερομηνία 20.11.2017.
Η αναφορά σας έχει καταχωρισθεί με τον αριθμό
1085/2017. Παρακαλείσθε να φυλάξετε τον αριθμό αυτό και να τον αναφέρετε σε
κάθε περαιτέρω αλληλογραφία επί του θέματος αυτού.
Έχουμε
διαβιβάσει την αναφορά σας στην Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
η οποία, αφού αποφασίσει, θα σας ενημερώσει εγγράφως σχετικά. Παρακαλείστε
ωστόσο να λάβετε υπόψη σας ότι, λόγω του μεγάλου αριθμού των αναφορών που
υποβάλλονται ετησίως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η διαδικασία για την εξέταση
μιας αναφοράς μπορεί να απαιτήσει κάποιο χρονικό διάστημα.
οι αναφορές, μετά την καταχώρισή τους, καθίστανται
κατά κανόνα δημόσια έγγραφα• για το λόγο
αυτό
σας υποβάλλεται στην οπίσθια όψη δήλωση ιδιωτικού απορρήτου του ΕΚ που αφορά
την προστασία των προσωπικών σας δεδομένων.
Εάν έχετε τυχόν ερωτήσεις σχετικά με την αναφορά
σας, παρακαλώ μη διστάσετε να έρθετε σε επαφή με τη γραμματεία της Επιτροπής
Αναφορών, είτε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (peti-secretariat@europarl.europa.eu)
είτε με συνήθη ταχυδρομική επιστολή (ταχυδρομική διεύθυνση: European
Parliament, Committee on Petitions, Rue Wiertz 60, B-1047 Brussels, BELGIUM).
Με εξαιρετική εκτίμηση
Προϊστάμενος Τμήματος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου