Τίς γνώσεις τῶν Μινυῶν διδάσκουν σήμερα στά πανεπιστήμια.

ΑΨΟΓΑ ΑΠΟΣΤΡΑΓΓΙΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΠΟΥ ΚΡΑΤΟΥΝ 4.000 ΧΡΟΝΙΑ

Τί τεχνολογία εἶχαν οἱ Μινωίτες, καί γενικά οἱ πανάρχαιοι λαοί τῆς Ἑλλάδος;
Θά φανῆ περίεργο, ἀλλά τά μεγάλα ἒργα τους θά μποροῦσαν νά συγκριθοῦν

μέ τό Σάουθ Στρήμ, ἢ τόν ἀγωγό (πού δέν ἒγινε τελικά) Μπουργκάς
Ἀλεξανδρουπόλεως. Παρομοίας ἐκτάσεως ἒργα ἒκαναν οἱ πρόγονοί μας στόν
εὐρύτερο χῶρο τῆς Ἀνατολικῆς Μεσογείου καί τῆς Μεσοποταμίας, πού εἶναι
οἱ ἀρχαιότεροι πολιτισμοί λόγω κλιματολογικῶν συνθηκῶν. Ἀπό τά
κατάλοιπα τῶν ἒργων τους συμπεραίνουμε καί τό ἐπίπεδο τῶν γνώσεών τους
σέ μεγάλα δημόσια ἒργα, πού δέν θά εἶχαν περιορισθῆ μεταξύ Ἂργους καί
Μυκηνῶν.

Δέν εἶναι τυχαῖο ὃτι μεγάλα πανεπιστήμια, ὃπως τοῦ Καίμπριτζ καί τοῦ
ΜΙΤ, διδάσκουν…ὃτι ἢξεραν οἱ Μινωίτες. Γιά νά δώσουμε τήν εἰκόνα,
δανειζόμαστε στοιχεῖα καί ἀπό διαλέξεις τοῦ καθηγητοῦ Γεωλογίας τοῦ
Πανεπιστημίου Άθηνῶν, κ. Ἠλία Μαριολάκου.

Πρίν ἀπό 18.000 χρόνια, τό μέτωπο τῶν παγετώνων ἒφθανε μέχρι τό
Λονδίνο. Πρέπει νά πέρασαν μερικές χιλιετίες γιά νά ζεσταθῆ ἡ Γῆ, κι
αὐτό συνέβη σταθερά γύρω στό 4.000 π.Χ.

Παλαιότερες ἀναφορές γιά τό κλῖμα βρίσκουμε στήν Ἰλιάδα καί στήν
Ὀδύσσεια. Κάποιες παρομοιώσεις τοῦ Ὁμήρου μᾶς πληροφοροῦν πόσο κρύωναν
οἱ ἣρωες στήν Τροία κατά τήν χειμερινή περίοδο, ἰδίως κατά τήν
ἀνταλλαγή χιτώνων στούς <λόχους>, δηλαδή στά σημεῖα ἐνέδρας. Ἐπίσης ὁ
Ὀδυσσέας στήν Ὀδύσσεια, ἡ ὁποία λαμβάνει χώρα σέ φθινοπωρινή ἐποχή
ὃσον ἀφορᾶ τήν ἐπιστροφή τοῦ Ὀδυσσέα καί τήν μνηστηροφονία, μᾶς
πληροφορεῖ, μιλῶντας στόν Εὒμαιο καί στόν Τηλέμαχο, να ξεκινήση ἀπό
τήν χοιροσπηλιά ὃταν σηκωθῆ ὁ ἣλιος, γιατί ἒχει ὑγρασία καί κάνει κρύο
τό πρωί.

Στήν ἐποχή τοῦ Ἰνάχου εἲχαμε ξηρασία. Ὁ Ἲναχος ἦταν βασιλιάς τοῦ
Ἂργους, γιός τοῦ Ὠκεανοῦ καί τῆς Τηθύος, ἱδρυτής τοῦ βασιλικοῦ γένους
τῶν Ἰναχιδῶν.

Μετά τόν κατακλυσμό τοῦ Δευκαλίωνος, ὁ Ἲναχος ὁδήγησε τούς Ἀργείους
ἀπό τά ὂρη στίς πεδιάδες. Συνέλεξε τά ὓδατα σέ μία κοίτη, κάνοντας
μεγάλα ἀποστραγγιστικά ἒργα. Τά συλλεγέντα ὓδατα ἀποτέλεσαν τόν ποταμό
τῶν Ἀργείων, πού τόν ὀνόμασαν Ἲναχον. Ὁ Ἲναχος ἳδρυσε τό Ἂργος.
Συλλογή ὑδάτων σημαίνει ξηρασία, πού ἀκολούθησε μετά τόν κατακλυσμό.
Καί σημαίνει ἐπίσης εὐρείας ἐκτάσεως ἀποστραγγιστικά ἒργα. Μέ ποιά
μέσα; Μέ ποιά τεχνολογία;

Μεγάλη ξηρασία ἐπικρατοῦσε καί στήν ἐποχή τοῦ Αἰακοῦ, γιοῦ τοῦ Διός
καί τῆς Αἰγίνης, ἀπό τό ὂνομα τῆς ὁποίας πῆρε ἡ Αἲγινα τό ὂνομά της,
πού πρίν λεγόταν Οἰνώπη ἢ Οἰνοπία. Ὁ Αἰακός ἦταν ὁ σοφότερος, ὁ
εὐσεβέστερος καί ὁ δικαιότερος ὃλων τῶν ἀνθρώπων. Κατά τήν μυθολογία,
οἱ θεοί τιμώρησαν τήν Ἑλλάδα ὁλόκληρη μέ πρωτοφανή ἀνομβρία καί
ἀκαρπία. Ὃλοι ἒστειλαν πρέσβεις στόν Αἰακό νά ἱκετεύση τούς θεούς.
Μόνο ἡ δική του ἱκεσία ἒγινε ἀποδεκτή ἀπό τούς θεούς καί ἂρχισαν
καταρρακτώδεις βροχές.

Πρῶτα ἂρχισαν νά μαζεύονται σύννεφα πάνω ἀπό τό ὂρος Ἑλλάνιον ἢ
Πανελλήνιον τῆς Αἰγίνης, πού ἐπεξετάθησαν σέ ὃλη τήν Ἑλλάδα.
Τί ἦταν ἂραγε ὁ Αἰακός; Βροχοποιός ἢ κατασκευαστής μεγάλων
ὑδροσυλλεκτικῶν ἒργων;

Τότε ἒχομε τά μεγάλα ἀποστραγγιστικά ἒργα τῶν Μινυῶν, ἐν πολλοῖς
ἂγνωστα, ὃπως π.χ. ἡ Κωπαΐδα.

Στήν Ἀργολίδα σώζεται μικρό φράγμα τῶν Μινυῶν. Ἒγιναν ἒργα
ἀποστραγγιστικά καί ἐγγειοβελτιωτικά, καθώς ἐπίσης στήν
Αἰτωλοακαρνανία καί στήν Ἀρκαδία.

Ἀμφιβάλλω ἂν ἡ ΔΕΗ ἒχει κάνει τόσα ἒργα καί τέτοιας ἐκτάσεως. Ἒγινε
γιά παράδειγμα ἡ ἀποστράγγιση τῆς Κωπαΐδος, μέ ἐκτροπή τοῦ βοιωτικοῦ
Κηφισοῦ. Οἱ Μινύες κατασκεύασαν τεράστια τάφρο ἐκροῆς ὑδάτων καί
διοχετεύθηκαν 250 ἑκατομμύρια κυβικά μέτρα ὓδατος. Τό κανάλι εἶχε
μῆκος 27 χιλιομέτρων. Τά νερά ματαφέρθηκαν σέ καραβόθρες.
Πάνω στό ἀνάχωμα τῆς τάφρου τῶν Μινυῶν περνάει σήμερα ὁ δρόμος ἀπό τό
κάστρο πρός τόν Ὀρχομενό. Εἶναι τόσο γερό ὓστερα άπό 40 αἰῶνες, ὣστε ὁ
δρόμος δέν ἒχει πάθει οὒτε μία καθίζηση, παρά τό γεγονός ὃτι
διασχίζεται καθημερινῶς ἀπό χιλιάδες βαρέα ὀχήματα.

ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΧΩΜΑΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Οἱ Μινύες κατασκεύασαν τό ἀνάχωμα μέ ἀργιλικό πυρῆνα, ἒκαναν κανάλι 27
χιλιομέτρων καί στεγανοποίησαν τόν πυθμένα, ἒκαναν ἐκτροπή τοῦ
Βοιωτικοῦ Κηφισοῦ κι ἒρριξαν τά νερά μέσα στό κανάλι αὐτό, πού σώζεται
καί βρίσκεται 2,5 μέτρα πιό ψηλά ἀπό τήν ἀρχική κατασκευή λόγω
προσχώσεων. Ἒγιναν τεράστιες χωματουργικές ἐργασίες, χωρίς τά
μηχανήματα καί τίς μπουλντόζες πού ἒχουμε σήμερα. Καί ἡ στεγανότητα
τοῦ καναλιοῦ ἦταν 100%.
Αὐτό τό ἀρχαιότερο ἀντιπλημμυρικό ἀποστραγγιστικό ἒργο στόν κόσμο,
καταστρέφεται σήμερα ἀπό τούς σύγχρονους Ἓλληνες μέ διάφορες
κατασκευές καί ἀπαλλοτριώσεις χώρων ὑπέρ ἰδιωτῶν.

ΤΟ ΠΟΛΥΔΙΨΙΟΝ ΑΡΓΟΣ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ

Τεράστια ἒργα ἒγιναν ἐπίσης στήν λεκάνη τῆς Στυμφαλίας, στήν
Μεγαλόπολη καί στόν Φενεό.
Ὁ Ὃμηρος χαρακτηρίζει τό Ἂργος ὡς Πολυδίψιον: <Πολυδίψιον Ἂργος
ἱκοίμην>, θά ἒφθανα στό πολυδιψασμένο Ἂργος.
Καί ὁ Εὐριπίδης στήν <Ἂλκιστιν> λέει: Ἂργους διψία χθών.
Τί εἶχε συμβεῖ ἐκεῖ;
Ἐκεῖ γινόταν συγκέντρωση πολλῶν ὑδάτων, τά ὁποῖα ἀποστράγγισαν. Ἀλλά
ἢθελαν καί νερό. Ἒτσι, σέ κάθε πεδινή ἒκταση γινόταν καί ἓνα φράγμα.
Τά νερά ἀπό τίς καταβόθρες φθάνουν στά σημερινά Κεφαλάρι, Κιβέρι
(Ἀργολικός κόλπος), Λέρνη. Ἡ μυθολογία λέει ὃτι ἐκεῖ χτύπησε ὁ
Ποσειδῶν μέ τήν τρίαινά του καί ξεπήδησε νερό.
Τό πεδίο λεγόταν Ἀργόν, ἐπειδή δέν καλλιεργεῖται γιατί τά νερά
πλημμυρίζουν τόν χειμῶνα τήν πεδιάδα.
Τί ἒκαναν λοιπόν οἱ ἀρχαῖοι; Κατασκεύασαν φράγμα ὓψους 2-3 μέτρων, καί
τά νερά πού συγκεντρώνονταν, πήγαιναν στήν καταβόθρα-χαβούζα τῆς
Τριπόλεως.
Τό Ἀργόν πεδίον λοιπόν ἀποστραγγίστηκε μέ αὐλάκι πού ἒφτιασαν οἱ
Μινύες, οἱ γνώσεις τῶν ὁποίων μᾶς ἐντυπωσιάζουν, μολονότι δέν
γνωρίζουμε πολλά γι᾽ αὐτούς σάν λαό. Γνώριζαν δηλαδή τήν ὑδραυλική
συμπεριφορά τῶν καρστικῶν σχηματισμῶν, δηλαδή τά κενά σπήλαια, οἱ
καταβόθρες. Παρατηροῦσαν μέ ἰδιαίτερη προσοχή τό γεωλογικό αὐτό
φαινόμενο, πού σήμερα ὀνομάζουμε <καρστικότητα>. Εἶναι ἓνα
γεωμορφολογικό φαινόμενο πού συντελεῖται κυρίως στίς ἀσβεστολιθικές
περιοχές. Ὁ ὃρος προέρχεται ἀπό τήν ἀλπική περιοχή Κάρστ, ὃπου
ἐπισημάνθηκε γιά πρώτη φορά ἀπό τούς σύγχρονους ἐπιστήμονες.

Ἂλλοτε λοιπόν ἒχομε ἀφθονία ὑπόγειας ὑδροφορίας, μέ ἀποτέλεσμα τήν
δημιουργία πηγῶν. Ἂλλοτε ἀναπτύσσονται ὑπόγειοι ποταμοί ἀπό τήν
καταβύθιση τῶν ἐπιφανειακῶν ὑδάτων σέ ὑπόγειους ὀχετούς καί σπήλαια,
οἱ ὁποῖοι συχνά ἐπανεμφανίζονται σέ μεγάλη ἀπόσταση. Ἂλλοτε
δημιουργοῦνται ὑπόγειες λίμνες.
Ἡ Κωπαΐδα εἶναι χαρακτηριστικό παράδειγμα καρστικότητα. Ἂλλοτε γινόταν
λίμνη καί ἂλλοτε τέλμα. Πρῶτοι οἱ Μινύες μελέτησαν τό φαινόμενο καί
ἒκαναν τήν ἀποστράγγιση. Ἐμεῖς στά τέλη τοῦ 19ου αἰῶνα τό πετύχαμε καί
ἀποδώσαμε τίς ἐκτάσεις σέ καλλιέργειες.
Σύμφωνα μέ τόν καθηγητή γεωλόγο κ. Μαριολάκο, οἱ Μινύες ἒπρεπε νά γνωρίζουν:
Α) Τήν περιοδικότητα τῶν πλημμυρικῶν φαινομένων.
Β) Τίς παροχές τῶν ποταμῶν σέ κυβικά.
Γ) Τόν τρόπο νά ἀποφεύγεται ἡ ὑπερχείλιση.
Δ) Τίς φυσικομηχανικές ἰδιότητες τῶν ἐδαφῶν.
Ε) Τήν χωροστάθμηση (τό κανάλι εἶχε μικρή κλίση).
ΣΤ) Τήν εὐστάθεια τῶν πρανῶν.
Ζ) Μεθόδους ἀποφυγῆς τῆς διαβρώσεως.

Ἒ, λοιπόν αὐτά διδάσκουν σήμερα στά πανεπιστήμια.

Ὑπῆρχε τελειότητα καί ποιότητα στά ἀρχαῖα ἒργα. Μετά ἀπό 3.500 χρόνια,
δέν ὑπάρχει καμμία καθίζηση, ἐνῶ στά σύγχρονα πολλές φορές ἀκοῦμε γιά
κακοτεχνίες τῶν ἐργολάβων καί τήν καταστροφή τῶν δημοσίων ἒργων. Πρίν
ἀπό 3.500 χρόνια οἱ Μινύες πληροῦσαν ὃλες τίς γεωτεχνικές
προδιαγραφές.
Χωρίς σχέδια ἂραγε;
Μήπως θά ἒπρεπε να ἱδρύσουμε ἓνα πανεπιστήμιο μέ τόν τίτλο:
Minyan Institute of Technology
ORCHOMENOS CITY

Δέν γνωρίζουμε ἀκόμη πολλά πράγματα γιά τούς Μινύες. Ἦσαν ἒποικοι;
Ἐπενδυτές; Τεχνοκράτες; Κατακτητές;
Πάντως ἦταν τό πιό ἀνεπτυγμένο ἑλληνικό φύλο. Ὁ Ἰάσων π.χ. ἦταν Μινύας,
.
Αὐτά τά ἐκπληκτικά ἒργα τῶν Μινυῶν φθόνησε ὁ Ἡρακλῆς, πού ἦταν
Θηβαῖος. Οἱ Θηβαῖοι πλήρωνα φόρους στούς Μινύες. Ἒτσι ὁ Ἡρακλῆς
βάλθηκε νά τούς καταστρέψη. Καί τούς κατέστρεψε. Ἀλλά γιά τόν ὑπερήρωα
αὐτόν, πού εἶναι γνωστός σέ ὃλο τόν κόσμο, θά μιλήσουμε σέ προσεχές
ἂρθρο.
ΚΩΣΤΑΣ ΔΟΥΚΑΣ