Η Άγκελα Μέρκελ μπορεί να ήταν η νικήτρια των γερμανικών εκλογών, αλλά η νίκη της αποδείχτηκε πύρρειος, λόγω της εντυπωσιακής ανόδου της ακροδεξιάς και των δυσκολιών που θα αντιμετωπίσει στην προσπάθεια της να σχηματίσει Κυβέρνηση.
Άλλωστε η Καγκελάριος μπορεί να οδεύει προς τέταρτη θητεία αλλά το ποσοστό της Χριστιανικής Ένωσης CDU/CSU, ανάμεσα στο 32,7% και 33,3%, σύμφωνα με τις προβλέψεις, είναι το χειρότερο που έχει καταγράψει ποτέ η γερμανική χριστιανοδημοκρατία. Μέχρι σήμερα, η χειρότερη εκλογική επίδοση καταγράφηκε το 2009 με 33,8%.
Οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες υπέστησαν μια ιστορική ήττα, μια ακόμη απόδειξη της κρίσης που περνά το πολιτικό αυτό ρεύμα σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Υπό τον Μάρτιν Σουλτς, πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι Σοσιαλδημοκράτες που συμμετείχαν στον μεγάλο συνασπισμό από το 2013 μαζί με τους Συντηρητικούς της Άγγελα Μέρκελ, συγκέντρωσαν μόλις το 20,8% των ψήφων, σύμφωνα με τις προβλέψεις.
Αμέσως ανακοίνωσαν ότι αρνούνται να συμμετάσχουν ξανά σε συνασπισμό με τους Χριστιανοδημοκράτες και πρόσθεσαν ότι περνούν στην αντιπολίτευση.
Η Εναλλακτική για τη Γερμανία λαμβάνει άνω του 13%, σύμφωνα με τις προβλέψεις και μπορεί να ελπίζει σε σχεδόν 90 έδρες. Η παρουσία στο γερμανικό κοινοβούλιο μιας εθνικιστικής και λαϊκίστικης δεξιάς που κάνει καμπάνια για το τέλος της μεταμέλειας για τις φρικαλεότητες του τρίτου Ράιχ σπάει ένα ταμπού στη Γερμανία.
Το AfD επωφελείται -εκτός από το μεταναστευτικό- από την άνοδο των κοινωνικών ανισοτήτων και της επισφάλειας στην αγορά εργασίας, παρά το χαμηλό ποσοστό της ανεργίας. Αυτά τα θέματα έδωσαν ώθηση και στην αριστερά του Die Linke, που λαμβάνει ένα 9%.
Η τελευταία εκτίμηση για το εκλογικό αποτέλεσμα
Βάσει των πιο πρόσφατων εκτιμήσεων από τις γερμανικές εκλογές το Χριστιανοδημοκρατικό Χριστιανοκοινωνικό κόμμα CDU/CSU συγκεντρώνει το 32,9%, των προτιμήσεων των Γερμανών ψηφοφόρων.
Το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα SPD το 20,8%, το ακροδεξιό Εναλλακτική για τη Γερμανία AfD το 13,1% οι Φιλελεύθεροι του FDP 10,5%.
Επίσης η τελευταία εκτίμηση του ARD δείχνει το Die Linke να βρίσκεται στο 8,9% μαζί με τους Πράσινους.
Η συμμετοχή στις εκλογές στη Γερμανία ήταν υψηλότερη από αυτή που είχε καταγραφεί στην εκλογική αναμέτρηση του 2013.
Σύμφωνα με το γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD, η συμμετοχή άγγιξε το 75,6%, ενώ το 2013 ήταν 71,5%.
Πρώτο κόμμα στη Σαξονία το AfD – «σάρωσε» και στην Ανατολική Γερμανία
Το αντιμεταναστευτικό, ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) ξεπέρασε την Ένωση Χριστιανοδημοκρατών (CDU) σε ποσοστό ψήφων στη Σαξονία, όπου τα δύο κόμματα συγκεντρώνουν 27% και 26,9% αντίστοιχα, κατά τα ως τώρα αποτελέσματα.
Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) έλαβαν μόλις το 10,5% των ψήφων, ποσοστό αισθητά χαμηλότερο από το κόμμα Η Αριστερά (16,1%).
Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο που κατέγραψε η AfD σε όλη τη γερμανική επικράτεια στις ομοσπονδιακές βουλευτικές εκλογές της Κυριακής.
Επί εβδομάδες, η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ υπέμενε αποδοκιμασίες και σφυρίγματα όποτε έκανε προεκλογικές εμφανίσεις στην ανατολική Γερμανία, από όπου κατάγεται.
Και την Κυριακή ήταν οι ψηφοφόροι στην ανατολική Γερμανία, προφανώς εξοργισμένοι για την απόφασή της να επιτρέψει σε εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες να εισέλθουν στη χώρα το 2015, αυτοί που συνέβαλαν προκειμένου οι συντηρητικοί να καταγράψουν τη χειρότερη επίδοσή τους μετά το 1949 και να μπει ένα ακροδεξιό κόμμα στην Μπούντεσταγκ για πρώτη φορά μετά το 1945.
Κατά τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, το αντιμεταναστευτικό, ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) συγκέντρωσε το 22,9% των ψήφων στις περιοχές που αποτελούσαν άλλοτε τη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία, ποσοστό πολύ υψηλότερο από εκείνο που καταγράφει σε εθνικό επίπεδο (≈13%). Το AfD τα πήγε εξαιρετικά καλά μεταξύ των νεαρών ανατολικογερμανών ψηφοφόρων: το 26% από αυτούς το ψήφισαν.
Στα πέντε ανατολικά ομόσπονδα κρατίδια η Ένωση Χριστιανοδημοκρατών (CDU) της Μέρκελ συγκέντρωσε μόλις 27,6%—ποσοστό πολύ κατώτερο του εθνικού (≈33%)—ενώ στις προηγούμενες εκλογές, το 2013, είχε καταλάβει το 38,5%.
«Παγωμένες» οι Βρυξέλες
Οι πανηγυρισμοί των συντηρητικών συμμάχων της Άγγελας Μέρκελ που κυριάρχησαν στις Βρυξέλλες δεν κρύβουν την εντεινόμενη ανησυχία για το πώς η Γερμανίδα καγκελάριος θα χειριστεί έναν άβολο νέο κυβερνητικό συνασπισμό και τη ραγδαία αύξηση του ποσοστού της άκρας δεξιάς.
«Με την Άγγελα Μέρκελ, η Γερμανία παραμένει ο ισχυρός και αξιόπιστος εταίρος στην Ευρώπη», έγραψε στο Twitter ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο οποίος ανήκει στην παράταξη της καγκελαρίου και ηγείται της μεγαλύτερης ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Όμως μια πηγή προσκείμενη στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα προέβλεψε πως θα υπάρξουν πολλά προβλήματα, καθώς η Μέρκελ θα χρειαστεί να αντικαταστήσει τον «μεγάλο συνασπισμό» της με τους Σοσιαλδημοκράτες με μια συμμαχία που θα συμπεριλαμβάνει τόσο τους Πράσινους, οι θέσεις των οποίων κλίνουν στην κεντροαριστερά, όσο και τους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP), γεράκια σε οικονομικά και δημοσιονομικά ζητήματα.
«Τα πράγματα πήγαιναν πολύ ομαλά με τους σοσιαλδημοκράτες», ανέφερε η πηγή στο ΕΛΚ. «Τώρα δεν ξέρει κανένας τι θα γίνει», συμπλήρωσε.
Οι περισσότεροι προεξοφλούν ότι θα σχηματιστεί το κυβερνητικό σχήμα που αποκαλείται «Τζαμάικα», από τα χρώματα των τριών κομμάτων, που αντιστοιχούν σε εκείνα της σημαίας της Τζαμάικας.
Ο Μάρτιν Ζελμάγερ, προσωπάρχης του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανέβασε στον λογαριασμό του στο Twitter ένα μήνυμα το οποίο περιείχε τρεις σημαίες: αυτή της Τζαμάικας, πλαισιωμένη δεξιά και αριστερά της από σημαίες της ΕΕ—μια αντανάκλαση των ελπίδων στις Βρυξέλλες για τη συνέχιση της δέσμευσης του Βερολίνου στην Ευρώπη, που ορισμένοι όμως θεωρούν πως πλέον τίθεται υπό αμφισβήτηση.
Μια από τις πρώτες απώλειες της πολιτικής αδυναμίας της Μέρκελ ενδέχεται να είναι η προσπάθεια εμβάθυνσης της ολοκλήρωσης στην ευρωζώνη, για την οποία ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αναμένεται να παρουσιάσει το όραμά του αύριο Τρίτη.
Αυτό το σχέδιο, όπως και οι προτάσεις που έκανε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, πιθανόν θα συναντήσουν πλέον πολύ πιο ισχυρές αντιστάσεις από μέρους του Βερολίνου, όπου πολλοί δηλώνουν πως φοβούνται ότι η Γερμανία θα κληθεί να χρηματοδοτήσει στο μέλλον κι άλλα προγράμματα στήριξης κρατών.
Οι αντιστάσεις μπορεί να προέλθουν τόσο από τους συντηρητικούς της Μέρκελ, οι οποίοι έχουν θορυβηθεί από την ραγδαία αύξηση του ποσοστού της AfD στα δεξιά τους—η Εναλλακτική για τη Γερμανία είναι πλέον τρίτο κόμμα στην Μπούντεσταγκ—όσο και από το FDP, ο ηγέτης του οποίου Κρίστιαν Λίντνερ αποκλείει κάθε ενδεχόμενο το Βερολίνο να πάρει μέρος στο σχέδιο η ευρωζώνη να αποκτήσει κοινό προϋπολογισμό και υπουργό Οικονομικών.
Ο επικεφαλής των φιλελεύθερων στο ΕΚ, ο φεντεραλιστής πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου Γκι Φερχόφστατ, εξέφρασε την ελπίδα να σχηματιστεί στη Γερμανία ένας κυβερνητικός συνασπισμός ο οποίος θα ταχθεί υπέρ της Ευρώπης και θα προωθήσει την περαιτέρω ολοκλήρωση της ΕΕ.
Ο επικεφαλής του FDP στο ΕΚ, ο Αλεξάντερ Γκραφ Λάμπσντορφ, διαβεβαίωσε ότι το κόμμα του είναι «ανοιχτόμυαλο» και «φιλοευρωπαϊκό».
Ο συμπρόεδρος των ευρωπαίων Πράσινων Ράινχαρτ Μπουτικόφερ τόνισε από την πλευρά του πως το κόμμα του θέλει να ενισχυθεί η ΕΕ, «αξιοποιώντας το παράθυρο ευκαιρίας που έχει ανοίξει», με τη συμμετοχή «του Παρισιού, των Βρυξελλών και του Βερολίνου». Οι όροι που χρησιμοποίησε παραπέμπουν απευθείας στην ομιλία που εκφώνησε ο Γιούνκερ πριν από δέκα ημέρες, όταν διέβλεψε ότι τα αντιευρωπαϊκά λαϊκιστικά κόμματα βρίσκονται σε πτώση και προέτρεψε να προωθηθεί το ταχύτερο η βαθύτερη ολοκλήρωση της ΕΕ.
Όμως ο Γκούντραμ Βολφ, ο γερμανός διευθυντής του ινστιτούτου μελετών Bruegel, αμφισβητεί το σκεπτικό του Γιούνκερ. Προβλέπει δεξιά στροφή στη Γερμανία, λόγω της ανόδου της AfD και των αντιστάσεων από το FDP, που θα εμποδίσουν την πραγμάτωση των μεγαλεπήβολων οραμάτων του Μακρόν και του Γιούνκερ.
«Ο λαϊκισμός δεν είναι νεκρός σε καμιά περίπτωση», έγραψε ο Βολφ στο Twitter. «Η ομιλία του Γιούνκερ βασιζόταν σε μια εντελώς λάθος αποτίμηση της πραγματικότητας».
«Βατερλό» του Σουλτς
Οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες υπέστησαν μια ιστορική ήττα, μια ακόμη απόδειξη της κρίσης που περνά το πολιτικό αυτό ρεύμα σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Υπό τον Μάρτιν Σουλτς, πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι Σοσιαλδημοκράτες που συμμετείχαν στον μεγάλο συνασπισμό από το 2013 μαζί με τους Συντηρητικούς της Άγγελα Μέρκελ, συγκέντρωσαν μόλις το 20,8% των ψήφων, σύμφωνα με τις προβλέψεις.
Αμέσως ανακοίνωσαν ότι αρνούνται να συμμετάσχουν ξανά σε συνασπισμό με τους Χριστιανοδημοκράτες και πρόσθεσαν ότι περνούν στην αντιπολίτευση.
«Για εμάς ο μεγάλος συνασπισμός τελειώνει σήμερα», δήλωσε η αντιπρόεδρος του SPD Μανουέλ Σβέζιχ.
Το κόμμα δεν έχει καταγράψει τόσο χαμηλό ποσοστό ποτέ στην ιστορία του μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το χειρότερο ποσοστό του μέχρι τώρα ήταν το 2009 με 23%. Στις προηγούμενες εκλογές το 2013 είχε συγκεντρώσει το 25,7%.
Η ήττα αυτή είναι η τέταρτη που έχουν υποστεί οι Σοσιαλδημοκράτες από τη Μέρκελ από το 2005 και μετά. Είτε συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό είτε όχι το SPD χάνει στις εκλογές από το CDU/CSU.
Η σημερινή ήττα θεωρείται και προσωπική αποτυχία για τον Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος στις αρχές του έτους ανέλαβε την προεδρία του κόμματος σε μια προσπάθεια να σώσει την κατάσταση. Αλλά και μια προγραμματική αποτυχία, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία που βασίστηκε στην κοινωνική δικαιοσύνη, και η οποία δεν κατάφερε να πείσει μια οικονομικά ισχυρή Γερμανία.
Το κόμμα δεν κατάφερε να ξεχωρίσει για να ενσαρκώσει την αλλαγή.
Το SPD «θα συνεχίσει τη μάχη του για τη δημοκρατία, την ανεκτικότητα και τον σεβασμό» από την αντιπολίτευση, δήλωσε ο Σουλτς στους υποστηρικτές του που επευφημούσαν, όταν ανακοίνωσε την απόφαση να αποσυρθούν οι Σοσιαλδημοκράτες από την αντιπολίτευση.
«Είμαστε το προπύργιο της δημοκρατίας», τόνισε.
«Το SPD ήταν παράπλευρη απώλεια στη δυσαρέσκεια με την τρέχουσα κυβέρνηση», εκτίμησε ο Τάισον Μπάρκερ ειδικός σε θέματα γερμανικής πολιτικής του Aspen Institute. «Δεν κατάφερε να τραβήξει ξεκάθαρες αντιπολιτευτικές γραμμές στο CDU της Μέρκελ και πλήρωσε το τίμημα της έλλειψης ενθουσιασμού», πρόσθεσε.
Ο Τιμ Τσάτστεϊ του Brandenburg Institute for Society and Security σημείωσε ότι αναμένει πως οι Σοσιαλδημοκράτες θα κινηθούν προς τα αριστερά μετά την εκλογική τους ήττα, αν και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να σχηματίσουν συνασπισμό με το CDU χωρίς τον Σουλτς, στην περίπτωση που η Μέρκελ δεν καταφέρει να βρει άλλους εταίρους.
Από την πλευρά του ο Τζάκσον Τζέινς, πρόεδρος του Αμερικανικού Ινστιτούτου Σύγχρονων Γερμανικών Σπουδών, εκτίμησε ότι το SPD επηρεάστηκε από τη δυσαρέσκεια που υπάρχει εναντίον όλων των παραδοσιακών κομμάτων.
Το κόμμα «απομακρύνθηκε από τη βασική δημογραφική ομάδα» στην οποία απευθυνόταν, τους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης, σημείωσε.
Τα βασικά κόμματα της αριστεράς στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν κρίση εμπιστοσύνης τα τελευταία χρόνια. Κάποια από αυτά όπως οι Εργατικοί στη Βρετανία κατάφεραν να αναζητήσουν στήριξη μεταξύ των εργατών που αισθάνονται περιθωριοποιημένοι έπειτα χρόνια στάσιμων μισθών και πολιτικών λιτότητας. Αλλού, όπως στη Γαλλία και την Ισπανία, οι ψηφοφόροι τα εγκατέλειψαν και στράφηκαν σε άλλα κόμματα κεντρώα, λαϊκιστικά ή και τα δύο.
Από τη θέση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στόχος του SPD θα είναι να περιορίσει το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του SPD Τόμας Όπερμαν δήλωσε μάλιστα ότι το κόμμα του δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει κάθε νόμιμο τρόπο για να εμποδίσει ρατσιστικές δηλώσεις από το AfD.
Ο Σουλτς δήλωσε ότι θέλει να παραμείνει στην ηγεσία του κόμματος για να ηγηθεί του νέου του ρόλου στην αντιπολίτευση, ενώ πρόσθεσε ότι αύριο θα συναντηθούν οι επικεφαλής του κόμματος για να αρχίσουν την αναδόμησή του. Ωστόσο υπογράμμισε ότι νιώθει ενθαρρυμένος από τον μεγάλο αριθμό νεαρών ανθρώπων που εντάχθηκαν στο κόμμα φέτος.
Η πιο άμεση πρόκληση για το SPD είναι οι περιφερειακές εκλογές στην Κάτω Σαξονία στις 15 Οκτωβρίου, αφού κατέρρευσε ο συνασπισμός που είχε κάνει με τους Πράσινους και τώρα εμφανίζεται πίσω από τους Συντηρητικούς στις δημοσκοπήσεις. Οι Σοσιαλδημοκράτες ήδη ηττήθηκαν δύο φορές από τους Συντηρητικούς στα κρατίδια της Βόρειας Ρηνανίας- Βεστφαλίας και του Σλέσβιχ- Χόλσταϊν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου