ή τουλάχιστον όχι μόνο γι΄ αυτό. Είχαν επισημάνει την περίοδο που ο Ερντογάν μιλούσε κάθε μέρα για τη Συνθήκη της Λωζάνης, ότι άλλος ήταν ο κυρίαρχος κόστος.
Αυτές τις ημέρες δικαιώνονται.
Ο Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποιεί τη Συνθήκη της Λωζάνης για να νομιμοποιήσει την εισβολή των τουρκικών στρατευμάτων σε Ιράκ και Συρία.
Η αφορμή που επικαλείται τώρα είναι το δημοψήφισμα ανεξαρτησίας των Κούρδων του Ιράκ.
Σε πρώτη φάση η Άγκυρα θα επιχειρήσει να “πνίξει” οικονομικά το Κουρδιστάν. Οι οικονομικές συναλλαγές Τουρκίας και Ιρακινού Κουρδιστάν αγγίζουν τα 8 δις ευρώ και αφορούν κυρίως σε αγορά πετρελαίου. Είναι αμφίβολο αν αυτή η οικονομική επιχείρηση θα ΄χει αποτέλεσμα.
Μπορεί ο πρωθυπουργός του Ερντογάν ο Μ.Γιλντιρίμ να απέκλεισε χθες το ενδεχόμενο στρατιωτικής επέμβασης,αλλά όλα δείχνουν ότι η Τουρκία ετοιμάζεται πυρετωδώς γι΄αυτό το ενδεχόμενο. Είναι και το μόνο που ξέρει να κάνει η Τουρκία. Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας στην τελευταία του συνεδρίαση αποφάσιε ότι η στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας σε Ιράκ και Συρία είναι αναπόφευκτη,γιατί υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι ασφαλείας για τη χώρα. Η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας κάνει λόγο για απειλή της εδαφικής ακεραιότητας της Τουρκίας.
Έχει το “πράσινο φως” των μεγάλων δυνάμεων για να προχωρήσει στην στρατιωτική επέμβαση ο Ερντογάν; Όλοι οι μεγάλοι τάχθηκαν κατά του δημοψηφίσματος ανεξαρτησίας των Κούρδων.Αλλά αυτό απέχει πολύ από το να εγκρίνουν στρατιωτική επέμβαση.
Η Τουρκία πάντα επενδύει τις παρανομίες της με “μανδύα νομιμότητας”. Πάντα επικαλείται δικαιολογίες. Αυτή τη φορά φαίνεται ότι η Συνθήκη της Λωζάνης είναι πολύ χρήσιμη για την Άγκυρα.
Το γιατί το έχει εξηγήσει ο ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο κ. Άγγελος Συρίγος σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ:
«Ένα από τα προβλήματα που προέκυψαν στη συνδιάσκεψη της Λωζάννης σχετιζόταν με την κατοχή των περιοχών της Μοσούλης (ανατολικά προς το Ιράκ). Οι περιοχές αυτές βρίσκονταν υπό την κατοχή των Συμμάχων όταν υπεγράφη το 1918 η ανακωχή του Μούδρου (και το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου για την Τουρκία) ή ήσαν στην κατοχή του οθωμανικού στρατού και συνεπώς έπρεπε να περιληφθούν στην Τουρκία;
Το θέμα παρέμεινε εκκρεμές κατά τη Συνθήκη της Λωζάννης. Τελικώς, τον Νοέμβριο του 1925 το Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης κατακύρωσε την περιοχή στο Ιράκ που τότε βρισκόταν υπό βρετανική εντολή. Ήταν μία απόφαση που συχνά χρησιμοποιείται από αναλυτές για να εξηγήσει την απέχθεια με την οποία αντιμετωπίζουν έκτοτε οι Τούρκοι οποιαδήποτε πρόταση για επίλυση θεμάτων μέσω διεθνούς δικαιοδοτικού οργάνου.
Οι Τούρκοι επιδιώκουν να ανατρέψουν αυτή την κατάσταση όχι μόνον διότι ορέγονται τους πλούσιους υδρογονάνθρακες της περιοχής. Διαπιστώνουν καθημερινά ότι οι περιοχές αυτές ήδη λειτουργούν ως πρόπλασμα ενός ανεξάρτητου κουρδικού κράτους που σε βάθος χρόνου θα οδηγήσει σε διαμελισμό και της ίδια της Τουρκίας.
Στο ερώτημα αν η δημιουργία ενός νέου χάρτη μπορεί να επηρεάσει την Συνθήκη της Λωζάννης ο κ. Συρίγος αφήνει σαφώς να εννοηθεί ότι βρίσκονται σε εξέλιξη ανακατατάξεις στην περιοχή.
Είναι σαφές, προσθέτει, ότι το ισχυρότερο κράτος της περιοχής, το Ισραήλ, εδώ και μία δεκαετία περίπου κινείται στη λογική δημιουργίας ενός ανεξάρτητου Κουρδιστάν. Η παρουσία των Κούρδων σε τέσσερα κράτη (Τουρκία, Ιράκ, Συρία και Ιράν) σημαίνει ότι όποιος τους επηρεάζει, θα μπορεί να επηρεάζει και τα συγκεκριμένα κράτη. Αυτό ενδιαφέρει το Ισραήλ κυρίως λόγω Ιράν. Όταν το 2006 το Ισραήλ εισέβαλε επί 34 ημέρες στον Λίβανο, συνάντησε τη λυσσώδη αντίσταση της Χεζμπολάχ που υποστηρίζεται από το Ιράν.
Έκτοτε θεωρεί ότι οι Κούρδοι μπορούν να γίνουν η δική του «Χεζμπολάχ» στην ευρύτερη περιοχή. Εξ άλλου οι Κούρδοι είναι ένας μη αραβικός λαός και ίσως ο μόνος στην ευρύτερη περιοχή που βλέπει με τόση συμπάθεια τη Δύση. Οι προσδοκίες του Ισραήλ για τους Κούρδους είναι ο πραγματικός λόγος της επιδεινώσεως των σχέσεων της Άγκυρας με το Τελ Αβίβ. Το επιφαινόμενο ήταν η απόφαση της Τουρκία να υποστηρίξει την διάσπαση του αποκλεισμού της Γάζας. Επομένως, ασχέτως του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα έχουν εξελίξεις και ριζικές ανατροπές στην περιοχή. Αυτός είναι και ο λόγος που η Τουρκία αντιδρά τόσο έντονα.
Στο ερώτημα, αν τελικά η Συνθήκη της Λωζάννης είναι ισχυρή ή τρίζει, ο κ. Συρίγος απομυθοποιεί τον θόρυβο που γίνεται επισημαίνοντας τα ουσιώδη. Οι περισσότερες διατάξεις της συνθήκης της Λωζάννης είναι πρακτικώς αδιάφορες στις αρχές του 21ου αιώνα ή έχουν αντικατασταθεί από νεότερα κείμενα, ιδίως στο θέμα της προστασίας των μειονοτικών δικαιωμάτων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου