Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν ερμηνεύεται με πλειοψηφική λογική ότι, «ο νικητής τα παίρνει όλα».
Στο δημοψήφισμα της Τουρκίας την Κυριακή 16 Απριλίου 2017, το εκλογικό σώμα ψήφισε το 51,4% υπέρ και 48,6 % κατά μιας δέσμης συνταγματικών αλλαγών που θα μετατρέψουν την Τουρκία από ένα κοινοβουλευτικό σύστημα σε ένα προεδρικό σύστημα. Μόλις οι αλλαγές τεθούν σε ισχύ το 2019, θα επιτρέψουν στον σημερινό πρόεδρο Recep Tayyip Erdoğan να διαθέτει εντυπωσιακά ενισχυμένες εκτελεστικές εξουσίες με πολύ περιορισμένους ελέγχους αναφέρει το Brookings.
Πολλοί παρατηρητές πιστεύουν ότι αυτό θα επιδεινώσει την κατάσταση στην Τουρκίας που οδεύει προς τον αυταρχισμό, την περαιτέρω διάβρωση των δημοκρατικών αξιών με μηχανισμούς από μια προηγούμενη εποχή.
Ο πρωθυπουργός Binali Yıldırım, υποστήριξε ότι αυτή η αποφασιστική νίκη αντανακλά τη βούληση του λαού, λέγοντας ότι αυτό θα είναι η αρχή μιας νέας εποχής.
Ο ίδιος τόνισε ότι δεν υπάρχουν ηττημένοι ενώ επισήμανε ότι όλοι οι ψήφοι έχουν την ίδια αξία και ότι η κυβέρνηση θα προστατέψει τα δικαιώματα όλων των πολιτών, ανεξάρτητα από τον τρόπο που ψήφισαν.
Ο Erdogan όμως εμφανίστηκε πολύ πιο αδιάλλακτος.
Μιλώντας σε υποστηρικτές του στην Κωνσταντινούπολη, φάνηκε να αγνοεί την θέληση του άλλου σχεδόν μισού του εκλογικού σώματος και δεν έδειξε κανένα σημάδι αλλαγής του αμφιλεγόμενου πολιτικού του στίλ.
Από την πλευρά του, ο κύριος ηγέτης της αντιπολίτευσης Kemal Kilicdaroglu (Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου), του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) δήλωσε ότι ένα σύνταγμα έχει ως στόχο να αντιπροσωπεύει ως πηγή συμφιλίωσης.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και η κατανομή σε ΝΑΙ και ΟΧΙ σε όλη τη χώρα αναδεικνύει μια βαθιά διχασμένη Τουρκία.
Τα μητροπολιτικά κέντρα, όπως η Άγκυρα, Αττάλεια, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη, τρεις εκ των οποίων έχουν εκλέξει δημάρχους από το AKP το κόμμα του Erdogan – καθώς και όλες τις επαρχίες κατά μήκος των ακτών του Αιγαίου και της Μεσογείου, ψήφισαν «όχι», μαζί με πολλές από τις κουρδικές κατοικημένες νοτιοανατολικές περιοχές της Τουρκία.
Το ΝΑΙ προήλθε σε μεγάλο βαθμό από την κατά μήκος της ακτής της Μαύρης Θάλασσας, συμπεριλαμβανομένων της επαρχίας του Erdogan, καθώς και στις συντηρητικές περιοχές της κεντρικής και Ανατολικής Ανατολίας.
Ωστόσο, η συμμαχία Erdogan με Devlet Bahceli (Ντεβλέτ Μπαχτσελί) τον επικεφαλής του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), φαίνεται ότι δεν απέδωσε ικανοποιητικό αποτέλεσμα για τα δύο μέρη, παρά τις κορώνες που χρησιμοποίησαν πριν το δημοψήφισμα.
Το συνολικό ποσοστό του ΝΑΙ καταδεικνύει ότι έχασαν περίπου 10 μονάδες τα δύο κόμματα AKP του Erdogan και το MHP του Bahceli με βάση τις εθνικές εκλογές του Νοεμβρίου 2015.
Πολλοί παρατηρητές πιστεύουν ότι αυτό θα επιδεινώσει την κατάσταση στην Τουρκίας που οδεύει προς τον αυταρχισμό, την περαιτέρω διάβρωση των δημοκρατικών αξιών με μηχανισμούς από μια προηγούμενη εποχή.
Ο πρωθυπουργός Binali Yıldırım, υποστήριξε ότι αυτή η αποφασιστική νίκη αντανακλά τη βούληση του λαού, λέγοντας ότι αυτό θα είναι η αρχή μιας νέας εποχής.
Ο ίδιος τόνισε ότι δεν υπάρχουν ηττημένοι ενώ επισήμανε ότι όλοι οι ψήφοι έχουν την ίδια αξία και ότι η κυβέρνηση θα προστατέψει τα δικαιώματα όλων των πολιτών, ανεξάρτητα από τον τρόπο που ψήφισαν.
Ο Erdogan όμως εμφανίστηκε πολύ πιο αδιάλλακτος.
Μιλώντας σε υποστηρικτές του στην Κωνσταντινούπολη, φάνηκε να αγνοεί την θέληση του άλλου σχεδόν μισού του εκλογικού σώματος και δεν έδειξε κανένα σημάδι αλλαγής του αμφιλεγόμενου πολιτικού του στίλ.
Από την πλευρά του, ο κύριος ηγέτης της αντιπολίτευσης Kemal Kilicdaroglu (Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου), του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) δήλωσε ότι ένα σύνταγμα έχει ως στόχο να αντιπροσωπεύει ως πηγή συμφιλίωσης.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και η κατανομή σε ΝΑΙ και ΟΧΙ σε όλη τη χώρα αναδεικνύει μια βαθιά διχασμένη Τουρκία.
Τα μητροπολιτικά κέντρα, όπως η Άγκυρα, Αττάλεια, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη, τρεις εκ των οποίων έχουν εκλέξει δημάρχους από το AKP το κόμμα του Erdogan – καθώς και όλες τις επαρχίες κατά μήκος των ακτών του Αιγαίου και της Μεσογείου, ψήφισαν «όχι», μαζί με πολλές από τις κουρδικές κατοικημένες νοτιοανατολικές περιοχές της Τουρκία.
Το ΝΑΙ προήλθε σε μεγάλο βαθμό από την κατά μήκος της ακτής της Μαύρης Θάλασσας, συμπεριλαμβανομένων της επαρχίας του Erdogan, καθώς και στις συντηρητικές περιοχές της κεντρικής και Ανατολικής Ανατολίας.
Ωστόσο, η συμμαχία Erdogan με Devlet Bahceli (Ντεβλέτ Μπαχτσελί) τον επικεφαλής του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), φαίνεται ότι δεν απέδωσε ικανοποιητικό αποτέλεσμα για τα δύο μέρη, παρά τις κορώνες που χρησιμοποίησαν πριν το δημοψήφισμα.
Το συνολικό ποσοστό του ΝΑΙ καταδεικνύει ότι έχασαν περίπου 10 μονάδες τα δύο κόμματα AKP του Erdogan και το MHP του Bahceli με βάση τις εθνικές εκλογές του Νοεμβρίου 2015.
Τι αλλάζει στην Τουρκία
Η Τουρκία θα υλοποιήσει ένα εντελώς νέο σύστημα διακυβέρνησης το 2019.
Τα αποτελέσματα, ωστόσο, θα πρέπει να ερμηνευθούν ως εξής.
Τα αποτελέσματα, ωστόσο, θα πρέπει να ερμηνευθούν ως εξής.
1)Κατ ‘αρχάς, το εκλογικό σώμα προσήλθε στις κάλπες την Κυριακή 16 Απριλίου, χωρίς να έχει την ευκαιρία να σχηματίσει μια τεκμηριωμένη άποψη για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και τι ακριβώς θα σημαίνει αυτό για το μέλλον της Τουρκίας.
Η κυβέρνηση παρουσίασε τις μεταρρυθμίσεις ως απολύτως αναγκαίες για την μεταμόρφωση της χώρας ώστε να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις, κυρίως θέματα ασφαλείας.
Όσοι στήριξαν το ΟΧΙ, από την άλλη πλευρά, δεν είχαν μια δίκαιη ευκαιρία να παρουσιάσουν τα επιχειρήματα τους και να εξηγήσουν στους ψηφοφόρους γιατί μεταρρυθμίσεις κινδυνεύουν να πλήξουν την τουρκική δημοκρατία.
Όπως τόνισε το The Economist όσοι στήριξαν το «Ναι» απολάμβαναν συντριπτική πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης, ενώ το ΟΧΙ είχε φιμωθεί με την δικαιολογία ότι η Τουρκία βρίσκεται ακόμη σε κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ακόμη και ο πρωθυπουργός παρατήρησε
ότι η χώρα δεν είχε ποτέ την ευκαιρία να συζητήσει τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις.
Το δημοψήφισμα ήταν ένας διαγωνισμός δημοτικότητας για τον Erdoğan.
Η κυβέρνηση παρουσίασε τις μεταρρυθμίσεις ως απολύτως αναγκαίες για την μεταμόρφωση της χώρας ώστε να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις, κυρίως θέματα ασφαλείας.
Όσοι στήριξαν το ΟΧΙ, από την άλλη πλευρά, δεν είχαν μια δίκαιη ευκαιρία να παρουσιάσουν τα επιχειρήματα τους και να εξηγήσουν στους ψηφοφόρους γιατί μεταρρυθμίσεις κινδυνεύουν να πλήξουν την τουρκική δημοκρατία.
Όπως τόνισε το The Economist όσοι στήριξαν το «Ναι» απολάμβαναν συντριπτική πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης, ενώ το ΟΧΙ είχε φιμωθεί με την δικαιολογία ότι η Τουρκία βρίσκεται ακόμη σε κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ακόμη και ο πρωθυπουργός παρατήρησε
ότι η χώρα δεν είχε ποτέ την ευκαιρία να συζητήσει τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις.
Το δημοψήφισμα ήταν ένας διαγωνισμός δημοτικότητας για τον Erdoğan.
2)Δεύτερον, ο Πρόεδρος Erdogan δεν ήταν ποτέ σε θέση να απαντήσει στο κρίσιμο ερώτημα γιατί, ακριβώς, χρειαζόταν μια τέτοια αναμόρφωση του συστήματος.
Μετά από όλα, όταν ανέλαβε την ηγεσία της χώρας το 2003, ο Erdogan προχώρησε σε ένα μακρύ κατάλογο μεταρρυθμίσεων με στόχο να ενισχύσει την ποιότητα της τουρκικής δημοκρατίας και της οικονομικής απόδοσης.
Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος Obama των ΗΠΑ αναγνώρισε τις εντυπωσιακές επιδόσεις της Τουρκίας κατά τη διάρκεια επίσκεψης το 2009, όταν απευθύνθηκε στο τουρκικό κοινοβούλιο.
Το 2012, ο Obama ανέφερε το όνομα του Erdogan μεταξύ των κορυφαίων πέντε παγκόσμιων ηγετών που εμπιστεύεται.
Γιατί λοιπόν ένα σύστημα διακυβέρνησης που είχε σχεδιάσει ο Erdogan τόσο καλά πρέπει να αλλάξει τόσο δραματικά;
Ποτέ δεν εξηγήθηκε.
Αντ ‘αυτού, ο Erdogan και η κυβέρνησή του υποστήριξαν αόριστα ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει εσωτερικές και εξωτερικές συνωμοσίες που απειλούν τη σταθερότητα της.
Μετά από όλα, όταν ανέλαβε την ηγεσία της χώρας το 2003, ο Erdogan προχώρησε σε ένα μακρύ κατάλογο μεταρρυθμίσεων με στόχο να ενισχύσει την ποιότητα της τουρκικής δημοκρατίας και της οικονομικής απόδοσης.
Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος Obama των ΗΠΑ αναγνώρισε τις εντυπωσιακές επιδόσεις της Τουρκίας κατά τη διάρκεια επίσκεψης το 2009, όταν απευθύνθηκε στο τουρκικό κοινοβούλιο.
Το 2012, ο Obama ανέφερε το όνομα του Erdogan μεταξύ των κορυφαίων πέντε παγκόσμιων ηγετών που εμπιστεύεται.
Γιατί λοιπόν ένα σύστημα διακυβέρνησης που είχε σχεδιάσει ο Erdogan τόσο καλά πρέπει να αλλάξει τόσο δραματικά;
Ποτέ δεν εξηγήθηκε.
Αντ ‘αυτού, ο Erdogan και η κυβέρνησή του υποστήριξαν αόριστα ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει εσωτερικές και εξωτερικές συνωμοσίες που απειλούν τη σταθερότητα της.
3)Τέλος, οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις κινδυνεύουν να φέρουν την Τουρκία πίσω εκεί που ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 1940, όταν για πρώτη φορά ξεκίνησε η διαδικασία εκδημοκρατισμού της από ένα μονοκομματικό σύστημα.
Από τότε, η Τουρκία επιδιώκει να βελτιώσει τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, αλλά ήταν μια δύσκολη μάχη, δεδομένου ότι υπήρχαν πολλά στρατιωτικά πραξικοπήματα.
Η πρώτη περίοδος διακυβέρνησης Erdogan ήταν επωφελής για την Τουρκία.
Αλλά αυτά τα κέρδη έχουν δραματικά μειωθεί τα τελευταία δύο χρόνια και η Τουρκία σήμερα απομακρύνεται από την δημοκρατία και οδεύει προς τον αυταρχισμό.
Μια τέτοια εξέλιξη κινδυνεύει να φέρει την Τουρκία πίσω εκεί που ήταν πριν από 7 δεκαετίες.
Η νέα μορφή διακυβέρνησης της Τουρκίας πιθανότατα δεν θα συμβάλει στην αντιμετώπιση πολλών από τις εσωτερικών και εξωτερικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει, όπως ο τερματισμός της βίας γύρω από το κουρδικό ζήτημα, η αναζωογόνηση της οικονομίας και το τέλος του πολέμου στην Συρία.
Παρά τις ανησυχίες που εκφράστηκαν παραπάνω, το γεγονός ότι το δημοψήφισμα ήταν ειρηνικό είχε ποσοστό συμμετοχής 85%, θα πρέπει να θεωρηθεί επιτυχία.
Ωστόσο, η επιτυχία αυτή γρήγορη επισκιάστηκε από τις αυξανόμενες καταγγελίες για παρατυπίες προκαλώντας σποραδικές διαδηλώσεις, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Τουρκία μπορεί να εισέρχεται σε μια μακρά περίοδο αμφισβήτησης.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν ερμηνεύεται με πλειοψηφική λογική ότι, «ο νικητής τα παίρνει όλα».
Οι πολιτικοί ηγέτες της Τουρκίας θα πρέπει να υιοθετήσουν μια νέα προσέγγιση για να ξεπεράσουν την πόλωση και να ενθαρρύνουν την συμφιλίωση.
Ωστόσο, η ομιλία Erdogan στους υποστηρικτές του κόμματός του δεν ήταν πολύ ελπιδοφόρα.
Συνέχισε να κατηγορήσει τη Δύση και να υποστηρίζει ότι σκέφτεται την επιστροφή της θανατικής ποινής.
Η κόντρα με την Ευρώπη επίσης δεν έχει καταλαγιάσει.
Από τότε, η Τουρκία επιδιώκει να βελτιώσει τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, αλλά ήταν μια δύσκολη μάχη, δεδομένου ότι υπήρχαν πολλά στρατιωτικά πραξικοπήματα.
Η πρώτη περίοδος διακυβέρνησης Erdogan ήταν επωφελής για την Τουρκία.
Αλλά αυτά τα κέρδη έχουν δραματικά μειωθεί τα τελευταία δύο χρόνια και η Τουρκία σήμερα απομακρύνεται από την δημοκρατία και οδεύει προς τον αυταρχισμό.
Μια τέτοια εξέλιξη κινδυνεύει να φέρει την Τουρκία πίσω εκεί που ήταν πριν από 7 δεκαετίες.
Η νέα μορφή διακυβέρνησης της Τουρκίας πιθανότατα δεν θα συμβάλει στην αντιμετώπιση πολλών από τις εσωτερικών και εξωτερικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει, όπως ο τερματισμός της βίας γύρω από το κουρδικό ζήτημα, η αναζωογόνηση της οικονομίας και το τέλος του πολέμου στην Συρία.
Παρά τις ανησυχίες που εκφράστηκαν παραπάνω, το γεγονός ότι το δημοψήφισμα ήταν ειρηνικό είχε ποσοστό συμμετοχής 85%, θα πρέπει να θεωρηθεί επιτυχία.
Ωστόσο, η επιτυχία αυτή γρήγορη επισκιάστηκε από τις αυξανόμενες καταγγελίες για παρατυπίες προκαλώντας σποραδικές διαδηλώσεις, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Τουρκία μπορεί να εισέρχεται σε μια μακρά περίοδο αμφισβήτησης.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν ερμηνεύεται με πλειοψηφική λογική ότι, «ο νικητής τα παίρνει όλα».
Οι πολιτικοί ηγέτες της Τουρκίας θα πρέπει να υιοθετήσουν μια νέα προσέγγιση για να ξεπεράσουν την πόλωση και να ενθαρρύνουν την συμφιλίωση.
Ωστόσο, η ομιλία Erdogan στους υποστηρικτές του κόμματός του δεν ήταν πολύ ελπιδοφόρα.
Συνέχισε να κατηγορήσει τη Δύση και να υποστηρίζει ότι σκέφτεται την επιστροφή της θανατικής ποινής.
Η κόντρα με την Ευρώπη επίσης δεν έχει καταλαγιάσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου