Το τριπλό νόμισμα

Στο παράδειγμα της Ελλάδας, εντός της επικράτειας της οι πληρωμές θα γίνονταν με δραχμές, το εμπόριο με την ΕΕ και τον υπόλοιπο πλανήτη θα

συνέχιζε με ευρώ, ενώ η κρατική χρηματοδότηση, η έκδοση ομολόγων δηλαδή, θα διεκπεραιωνόταν με τα ειδικά τραβηχτικά δικαιώματα του ΔΝΤ.

Ανάλυση

Το ΔΝΤ δεν θέλει να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα, εάν δεν προηγηθεί μία μεγάλη διαγραφή χρέους εκ μέρους των Ευρωπαίων πιστωτών της χώρας μας – χωρίς δηλαδή να υπάρχει μια αντίστοιχη για το ίδιο. Εναλλακτικά προτείνει την αύξηση των μέτρων λιτότητας, σε συνδυασμό με την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, για να καταστεί βιώσιμο το χρέος – μία πολιτική που θα έπρεπε όμως να στηριχθεί από όλα τα κόμματα και τους Πολίτες, αφού διαφορετικά δεν θα είχε επιτυχία.

Μεταφορικά, αυτό που «απαιτεί» στη δεύτερη περίπτωση είναι να εργάζονται τις διπλές ώρες οι Έλληνες με τις μισές αμοιβές, καθώς επίσης να πληρώνουν τους διπλούς φόρους, χωρίς παράπονα και διαμαρτυρίες – διατηρώντας ακέραιη τη διάθεση, την επιχειρηματικότητα, καθώς επίσης την εργατικότητα τους, αφού διαφορετικά δεν είναι δυνατόν να επανέλθει η οικονομία σε πορεία ανάπτυξης.

Γνωρίζει άλλωστε πως εάν δεν επενδύσουν οι ίδιοι οι Έλληνες και εάν δεν είναι πρόθυμοι να εργαστούν, δεν πρόκειται να επενδύσει κανένας ξένος – οπότε η χώρα θα συνεχίσει να είναι βυθισμένη στην ύφεση.

Από την άλλη πλευρά, οι Γερμανοί δεν θέλουν να διαγραφεί χρέος, αφενός μεν λόγω του ότι θα επιβαρυνθούν οι ίδιοι, αφετέρου επειδή πιστεύουν πως οι Έλληνες δεν έχουν μάθει ακόμη τίποτα από την κρίση – οπότε γρήγορα θα επανέρχονταν στις πολιτικές εκείνες και στον τρόπο ζωής που υπερχρέωσαν τη χώρα τους. Εκτός αυτού έχουν την άποψη ότι, μία τέτοια παραχώρηση στην Ελλάδα θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου για τα υπόλοιπα κράτη του Νότου, τα οποία θα ζητούσαν μία ανάλογη αντιμετώπιση – με τελικό αποτέλεσμα την κατάρρευση της Ευρωζώνης.

Προετοιμαζόμενοι τώρα για την αποχώρηση του ΔΝΤ από την Ελλάδα, άρα και από την ΕΕ, την οποία πιθανότατα επιδιώκουν πλέον μετά την εκλογή του κ. Trump, φοβούμενοι κυρίως τη συνεργασία των Η.Π.Α. με τη Ρωσία, προτείνουν τη λύση του ESM – το οποίο έχουν από καιρό τώρα σχεδιάσει ως ένα ευρωπαϊκό ΔΝΤ, έχοντας την άποψη πως διαφορετικά δεν μπορεί να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή αυτοκρατορία που θέλουν να δημιουργήσουν υπό την ηγεμονία τους.

Εκτός από οικονομικά συμφέροντα λοιπόν οι Γερμανοί έχουν επίσης γεωπολιτικά, όπως τεκμηρίωσε η έμμεση συμμετοχή τους στο θέμα της Κύπρου – επί πλέον ενεργειακά, τόσο όσον αφορά τον υπόγειο πλούτο της Ελλάδας, καθώς επίσης της Κύπρου, όσο και τη γεωγραφική τους θέση, ειδικά για τη μεταφορά ενέργειας.

Τέλος, οι Γερμανοί θεωρούν πως η Ελλάδα είναι σε θέση να πληρώσει τα χρέη της, εάν το θελήσει πραγματικά – εάν πάψει δηλαδή να «μεμψιμοιρεί», αποδεχόμενη τα λάθη της και πληρώνοντας τις συνέπειες τους, με το ρεαλισμό που απαιτείται σε τέτοιες περιπτώσεις.

Η άποψη τους αυτή στηρίζεται στο ότι, η μείωση των τιμών της ακίνητης περιουσίας είναι της τάξης των 600 δις €, ενώ του χρηματιστηρίου τουλάχιστον στα 200 δις € – ενώ, παρά το ότι οι τραπεζικές καταθέσεις έχουν μειωθεί στα 147 δις € (πηγή), διέφυγαν στο εξωτερικό πάνω από 100 δις € που θα επαναπατρίζονταν, εάν δημιουργούνταν οι κατάλληλες προϋποθέσεις.

Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι, εάν η χώρα επανερχόταν σε πορεία ανάπτυξης, θα μπορούσε να «κερδίσει» ξανά αυτά τα ποσά – τα οποία, φορολογούμενα μακροπρόθεσμα, σε συνδυασμό με τον περιορισμό της κρατικής σπατάλης,  θα μείωναν σημαντικά το δημόσιο χρέος.

Γνωρίζοντας δε πως η Ελλάδα έχει ακόμη περισσότερα περιουσιακά στοιχεία, όπως ενέργεια και πρώτες ύλες, μεγάλα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στον τουρισμό, στη ναυτιλία και στη γεωργία, καθώς επίσης πολύ καλά εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό, είναι απολύτως πεπεισμένοι για τη βιωσιμότητα της – αρκεί να πεισθούν οι Έλληνες να διορθώσουν τα λάθη τους (θεσμικά ελλείμματα, πελατειακό κράτος, γραφειοκρατία, κακό επιχειρηματικό πλαίσιο, ασταθής φορολογία, διαφθορά, διαπλοκή κοκ.).

Η νομισματική λύση

Ανεξάρτητα τώρα από την Ελλάδα, οι Γερμανοί γνωρίζουν πως θα υποχρεωθούν, παρά το ότι δεν το θέλουν, να υπογράψουν τη δημοσιονομική ένωση της Ευρωζώνης μετά το 2018 – αφού διαφορετικά το ευρώ είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει λόγω των τεράστιων ανισορροπιών που έχει προκαλέσει, οπότε θα υποστούν μεγάλες ζημίες.

Εκτός αυτού, δεν είναι απίθανη η διάλυση της Ευρωζώνης πριν τη δρομολόγηση της δημοσιονομικής ένωσης, από τυχόν πολιτικές αλλαγές στην Ιταλία και στη Γαλλία το 2017 – γεγονός που θα είχε ως μία ακόμη σοβαρή συνέπεια την αύξηση της ρωσικής επιρροής στην Ευρώπη εις βάρος τους.

Στα πλαίσια αυτά αναζητούν εναγωνίως καλύτερες λύσεις, οι οποίες θα εξασφάλιζαν την περαιτέρω διατήρηση της Ευρωζώνης, χωρίς να υποστούν μεγάλες ζημίες ή/και να χάσουν την ηγεμονία της Ευρώπης – μεταξύ των οποίων ορισμένες ευφάνταστες, όπως η παρακάτω:

Εν πρώτοις διαχωρίζουν το «συναλλαγματικό κόσμο» σε τρία διαφορετικά επίπεδα: στο μικροοικονομικό, στο μακροοικονομικό και στο υπερεθνικό.

(α) Το μικροοικονομικό επίπεδο συμπεριλαμβάνει τις πληρωμές, την κυκλοφορία των χρημάτων δηλαδή εντός μίας χώρας – όσον αφορά τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις της.

(β) Το μακροοικονομικό αναφέρεται στις πληρωμές μεταξύ των χωρών εντός μίας οικονομικής περιοχής – όπως είναι η ΕΕ, η NAFTA (Βόρεια Αμερική), η MERCOSUR (Λατινική Αμερική), η APEC (Αυστραλία, Καναδάς, Ιαπωνία, Ινδονησία κλπ.) και η AEC (ευρύτερη ασιατική – ASEAN). Οι βασικοί συμμετέχοντες εν προκειμένω είναι οι εθνικές κυβερνήσεις, καθώς επίσης οι μεγάλες τράπεζες και τα κερδοσκοπικά κεφάλαια.

(γ) Το υπερεθνικό συμπεριλαμβάνει τις εμπορικές και χρηματικές ροές μεταξύ των οικονομικών περιοχών/ηπείρων, καθώς επίσης την κρατική χρηματοδότηση – με βασικούς συμμετέχοντες τους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς, όπως το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα, η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS), το ESM σύντομα κοκ.

Στο παράδειγμα της Ελλάδας, εντός της επικράτειας της οι πληρωμές θα γίνονταν με δραχμές, το εμπόριο με την ΕΕ και τον υπόλοιπο πλανήτη θα συνέχιζε με ευρώ, ενώ η κρατική χρηματοδότηση, η έκδοση ομολόγων και χρεογράφων δηλαδή, θα διεκπεραιωνόταν σταδιακά με τα ειδικά τραβηχτικά δικαιώματα του ΔΝΤ (SDR, ανάλυση) – τα οποία ήδη προετοιμάζονται για τη διάσωση του συστήματος από το επόμενο κραχ, αφού οι κεντρικές τράπεζες έχουν πλέον καταναλώσει όλα τους τα όπλα.

Ως εκ τούτου, η Ελλάδα (η Ιταλία, η Γερμανία κοκ.) θα είχε τρία διαφορετικά νομίσματα: τις δραχμές ως μετρητά και λογιστικά χρήματα, τα ευρώ ως καθαρά λογιστικά χρήματα, καθώς επίσης τα SDR ως λογιστικήμονάδα – άρα τη δική της κεντρική τράπεζα, αυτόνομη νομισματική πολιτική κλπ.  Αν και φαίνεται παράδοξο κάτι τέτοιο, επιλύει περισσότερα προβλήματα από όσα δημιουργεί – ενώ τα προβλήματα αυτά επιβαρύνουν τις οικονομικά ισχυρές χώρες, οι οποίες είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν.

Ειδικότερα, οι χώρες του Νότου θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τόσο τα χρέη τους, όσο και την αδυναμία ανάπτυξης τους, με την υποτίμηση των νομισμάτων τους απέναντι στο ευρώ – ενώ στις χώρες του Βορά θα ανατιμούταν τα νομίσματα τους, χάνοντας αφενός μεν ένα μέρος των Target 2 απαιτήσεων τους αφού θα τις εισέπρατταν σε εθνικά υποτιμημένα νομίσματα, αφετέρου τα εμπορικά τους πλεονάσματα λόγω της μείωσης των εξαγωγών τους, καθώς επίσης της αύξησης των εισαγωγών.

Έτσι όμως θα αποκαθίστατο η ισορροπία εντός της Ευρωζώνης, ενώ θα γίνονταν βιώσιμα τα χρέη των χωρών του Νότου – αν και θα έπρεπε η διαδικασία να δρομολογηθεί σταδιακά για να αποφευχθεί το σοκ της αναπροσαρμογής, με την έννοια του περιορισμού της διακύμανσης των τιμών των εθνικών νομισμάτων απέναντι στο ευρώ για κάποιο χρονικό διάστημα, υποθετικά στο +- 10%.

Οι προκαθορισμένες νομισματικές ισοτιμίες πάντως είναι κάτι συνηθισμένο, ενώ εφαρμόζονται αρκετά χρόνια μεταξύ του δολαρίου και του κινεζικού γουάν – επίσης εντός της Κίνας, όπου υπάρχει το εγχώριο γουάν για τις εσωτερικές συναλλαγές, καθώς επίσης το διεθνές γουάν για τις παγκόσμιες(offshore RMB).

Εκτός αυτών, το γουάν είναι μέρος πλέον του καλαθιού των νομισμάτων του ΔΝΤ, του SDR – οπότε ουσιαστικά η Κίνα λειτουργεί ήδη με τρία νομίσματα. Επομένως, η υιοθέτηση τριών νομισμάτων από κάθε χώρα δεν είναι μόνο μία θεωρητική ιδέα, αφού υπάρχει ήδη στην πραγματικότητα.

Επίλογος

Το μεγάλο λάθος της υιοθέτησης του ευρώ πριν από τη δημοσιονομική, τραπεζική και πολιτική ένωση της Ευρώπης, δεν είναι καθόλου εύκολο να επιλυθεί – ενώ η μονομερής επιστροφή οποιασδήποτε χώρας στο εθνικό της νόμισμα, είτε αυτή είναι η Γερμανία, είτε η Ελλάδα, θα προκαλούσε πολύ μεγάλες ζημίες τόσο στην ίδια, όσο και στο κοινό νόμισμα.

Οφείλουν λοιπόν να αναζητηθούν λύσεις λιγότερο επώδυνες και περισσότερο δίκαιες για όλα τα κράτη – οι οποίες να αποκαθιστούν τις ανισορροπίες, καθώς επίσης να αντιμετωπίζουν την υπερχρέωση, για ένα μεγάλο μέρος της οποίας είναι ασφαλώς υπεύθυνο το ευρώ.

Κάτι ανάλογο ισχύει για τον υπόλοιπο πλανήτη, ο οποίος βαδίζει όλο και πιο γρήγορα προς το κραχ και το χάος – μέσα από συνεχώς αυξανόμενα χρέη, τα οποία εμποδίζουν την ανάπτυξη και οδηγούν στην κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Έτσι θα μπορούσε ίσως να αποφευχθεί το «μοιραίο» – όπως ένας τρίτος και τελευταίος παγκόσμιος πόλεμος.

Analyst Team