Επίδομα τι; Επίδομα θέρμανσης;

Επίδομα τι; Επίδομα θέρμανσης;

Νίκος Χαραλαμπίδης

Ξεκίνησε και φέτος το εμπόριο ελπίδας. Όπως κάθε χρονιά από το 2012 και ένθεν...

 

Ξεκίνησε και φέτος το εμπόριο ελπίδας. Όπως κάθε χρονιά από το 2012 και ένθεν. Τότε ήταν που για πρώτη φορά ξεκίνησε κάποιος δημόσιος διάλογος για την ενεργειακή φτώχεια. Τότε ήταν που για πρώτη φορά ανακαλύψαμε ότι χιλιάδες συμπολίτες μας, χωρίς υπερβολές και λαϊκισμούς, δεν μπορούν να καλύψουν τις βασικές ενεργειακές τους ανάγκες (ηλεκτρική ενέργεια - θέρμανση). Τότε ανακαλύψαμε ότι το κτιριακό μας απόθεμα είναι στη συντριπτική του πλειοψηφία σουρωτήρι, με περισσότερα από 2.500.000 νοικοκυριά να μην έχουν στοιχειώδη θερμομόνωση. Από τότε μέχρι σήμερα η συζήτηση εμπλουτίζεται, για λόγους δραματοποίησης, με ρεπορτάζ για απελπισμένους πολίτες που κυκλοφορούν με αλυσοπρίονο υπό μάλης και κόβουν ό,τι δένδρο και κλαδί βρουν, αλλά και την ατμοσφαιρική ρύπανση από την εκτεταμένη χρήση τζακιών με ό,τι είδους καύσιμο βρεθεί και αποτέλεσμα νέφος πάνω από την πόλη, αναπνευστικά προβλήματα κοκ.

Όλες οι σχετικές συζητήσεις επικεντρώνονται στο εξής ένα: επίδομα θέρμανσης! Λες και η  ελεημοσύνη είναι λύση. Στην αρχή θεωρήσαμε ότι η εκάστοτε πολιτική ηγεσία και οι σύμβουλοί της απλά δεν γνωρίζουν. Προχωρήσαμε λοιπόν στην ενεργειακή θωράκιση ενός μικρού δημοτικού σχολείου σε ορεινή κοινότητα της χώρας και με μία σειρά παρεμβάσεων μειώσαμε τις ενεργειακές ανάγκες του σχολείου στο ελάχιστο. Πιτσιρίκια και δάσκαλοι είναι σε ένα ζεστό κτίριο με ελάχιστο κόστος. Χωρίς επιδοτήσεις και εξαρτήσεις. Με δωρεές πολιτών. Μια κι έξω.

Δημοτικό Σχολείο στους Στρόπωνες Εύβοιας

Στη συνέχεια, μέσα από πολυετείς πιέσεις, ήρθε και η απαραίτητη αλλαγή νομοθεσίας (η λεγόμενη αυτοπαραγωγή ή net-metering). Και σε αυτή την περίπτωση, πάλι με δωρεές πολιτών, εγκαταστήσαμε ένα σύγχρονο, υβριδικό σύστημα με φωτοβολταϊκά και αντλίες θερμότητας σε ένα ίδρυμα φιλοξενίας κακοποιημένων παιδιών και λύσαμε το πρόβλημα θέρμανσης. Για πάντα. Μια κι έξω.

Φωτοβολταϊκά στη Στέγη Θηλέων Π. Φαλήρου “Άγιος Αλέξανδρος”

Στο ίδιο διάστημα, η πολιτεία κατάφερε να συντονιστεί και να διαμορφώσει ένα πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση 30.000 κατοικιών. Όχι 1.000.000. Το πρόγραμμα συνεχίζει να ξεδιπλώνεται μέχρι και σήμερα με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Όχι επιθετικά και με ταχύτατους ρυθμούς, όπως θα σκεφτόταν όποιος αναλογιστεί τα πολλαπλά οφέλη αυτής της προσέγγισης, όπως:

• αντιμετώπιση σημαντικού μέρους της ενεργειακής φτώχειας μέχρι την εξάλειψή της
• δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας
• καινοτομία και ανάπτυξη / τόνωση εγχώριας βιομηχανίας (π.χ. κουφώματα, αλουμίνιο, καυστήρες)
• μείωση εξαγωγής συναλλάγματος (λόγω μείωσης κατανάλωσης πετρελαίου / φυσικού αερίου)
• μείωση εκπομπών ρύπων

Δεδομένου ότι η άγνοια δεν αποτελεί πλέον απάντηση, η μόνη δόκιμη απάντηση που μπορώ να δώσω είναι ότι οι κυβερνήσεις μας απευθύνονται και νοιάζονται για τη διατήρηση σχέσεων εξάρτησης και όχι την προώθηση λύσεων. Ενδιαφέρονται πρωτίστως να διαιωνίσουν τις σχέσεις εξάρτησης που θα ικανοποιήσουν την εκλογική πελατεία τους, αλλά και θα την κρατήσουν όμηρο/δεσμευμένη στις κυβερνητικές επιλογές. Έτσι, αντί για πραγματικές λύσεις (π.χ. απεξάρτηση από το πετρέλαιο) συνεχίζεται το μαρτύριο των στάγδην επιδομάτων. Οι ταλαιπωρημένοι πολίτες συνεχίζουν να περιμένουν την επόμενη σταγόνα, οι εισαγωγείς πετρελαίου συνεχίζουν τη δουλειά τους και είναι σαν να μην άλλαξε τίποτα. Μόνο που σιγά σιγά φαίνεται να αλλάζει όλος ο κόσμος γύρω μας. Πολίτες παίρνουν τα πράγματα στα χέρια τους. Στον τομέα της ενέργειας, όπως και σε αρκετούς άλλους τομείς (π.χ. διατροφή), οι πολίτες στήνουν τα δικά τους δίκτυα και συστήματα. Αποκεντρωμένα, στηριγμένα σε σχέσης εμπιστοσύνης. Από πολίτες για πολίτες και όχι για πελάτες. Οι ανακυκλούμενες πολιτικές μας ηγεσίες προσπαθούν να διατηρήσουν τη διαρκώς μειούμενη πελατεία τους την ίδια στιγμή που όλο και περισσότεροι πολίτες παίρνουν τις αποστάσεις τους αλλά και την τύχη στα χέρια τους. Αν δεν προσαρμοστούν άμεσα, πιθανότατα θα έχουν την τύχη των δεινοσαύρων. Και ίσως αυτά τα απολιθώματα να μην ενδιαφέρουν την αρχαιολογική σκαπάνη του μέλλοντος.

ΥΓ. Άγιε Βασίλη, φέρε μας σε παρακαλώ κουράγιο και αντοχή, μαζί με ένα φωτάκι στο τέλος του τούνελ γιατί -προς το παρόν- μοιάζει με το στόμα του Τουνελόδρακου.