Οκτώ μήνες από τότε που κυκλοφόρησε το βιβλίο του μηχανικού John Crews για τη μελλοντική των ρομπότ, το παγκόσμιο πολιτικό κλίμα έχει αλλάξει
δραστικά. Η έρευνα της ‘τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης’ εξερευνά ένα αυτοματοποιημένο μέλλον στο οποίο οι κυβερνήσεις παρέχουν στους πολίτες ένα βασικό εισόδημα και οι ανησυχίες σχετικά με την απώλεια θέσεων εργασίας είναι το τοπ θέμα στις ευρύτερες συζητήσεις
Οι πολιτικές υποσχέσεις περί Ανάπτυξης μοιάζουν με «λογαριασμούς χωρίς τον ξενοδόχο», αφού η ίδια η πραγματικότητα δείχνει ότι η ‘Ανάπτυξη’ έχει αποφασίσει να πάει εκεί που υπάρχουν τα ρομπότ. Ο John Crews που γνωρίζει τα ρομπότ και τις δυνατότητές τους απαντάει σε ερωτήσεις του inverse.com σχετικά με το εργασιακό μέλλον και τι πρέπει να περιμένουμε.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Donald Trump εξελέγη πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Ένας από τους στόχους του είναι να φέρει θέσεις εργασίας για την κατασκευή πίσω στη χώρα. Πώς αυτό ταιριάζει με το μέλλον αυτοματισμού;
Η Βιομηχανία επιστρέφει στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά δεν παράγειθέσεις εργασίας. Οι εταιρείες μετακόμισαν την παραγωγή τους σε μέρη με πολύ φθηνό εργατικό δυναμικό. Η προηγμένη επανάσταση αυτοματισμού θα κάνει το κόστος εργασίας άσχετο, καθιστώντας το σχεδόν μηδενικό. Το εργοστάσιο στο εγγύς μέλλον θα πρέπει να βρίσκεται σε μια βέλτιστη θέση γειτνίασής του με τις πρώτες ύλες, τις αγορές, και τη φθηνή ενέργεια – το εργατικό κόστος δεν θα είναι ένας παράγοντας, όταν σχεδόν όλη η δουλειά είναι αυτοματοποιημένη, δηλαδή γίνεται από αλγόριθμους Τεχνητής Νοημοσύνης και τα ρομπότ.
Οι πολιτικοί θα πιστωθούν ότι έφεραν την μεταποίηση πίσω, αλλά στην πραγματικότητα θα δημιουργηθούν λίγες νέες θέσεις εργασίας. Οι περισσότεροι ψηφοφόροι και οι πολιτικοί απλά δεν είναι έχουν επίγνωση τι επιπτώσεις θα έχει στην οικονομία και την κοινωνία μας ο προηγμένος αυτοματισμός. Όλο και περισσότερα θα είναι τα ρομπότ που θα παίρνουν και θα διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας από τους ανθρώπους.
Αυτή η αντίδραση γίνεται αισθητή αλλού. Η Βιομηχανική παρακμή έχει συμβάλει στην αύξηση των λαϊκιστικών κινημάτων σε όλη την Ευρώπη. Θα αποδεχτούν οι άνθρωποι τα ρομπότ αν κάνει τα πράγματα χειρότερα;
Ο σύνθετος αυτοματισμός θα κάνει τα πράγματα χειρότερα, με την έννοια ότι οι θέσεις εργασίας θα είναι όλο και πιο δύσκολο να βρεθούν. Αλλά θα κάνει επίσης τα πράγματα καλύτερα στην παροχή αγαθών και υπηρεσιών με χαμηλότερες και χαμηλότερες τιμές. Αν οι άνθρωποι προσπαθήσουν να απορρίψει τα ρομπότ, είτε με την εφαρμογή νόμων που περιορίζουν τη χρήση ή την επιβολή υψηλών φόρων για τα ρομπότ τους, η παραγωγή, απλά θα μετακινηθεί σε χώρες φιλικές για τα ρομπότ.
Τι είναι ο «Μεγάλος αποπληθωρισμός»; Από το όνομα υποθέτω ότι δεν είναι κάτι καλό.
Αυτοματοποίηση σημαίνει τελικά ότι το κόστος των αγαθών και των υπηρεσιών θα πέσει. Αυτό συνέβη το 1870, όταν το κόστος της υψηλής ποιότητας χάλυβα μειώθηκε απότομα λόγω των προηγμένων μεθόδων παραγωγής. Αυτό οδήγησε σε δραματική μείωση των τιμών. Οι τιμές μειώθηκαν περίπου κατά ένα τρίτο σε όλα τα είδη, καθώς και οι τιμές ορισμένων γεωργικών προϊόντων, κυρίως βαμβάκι και σιτάρι, μειώθηκαν κατά 80 τοις εκατό. Η περίοδος κατέληξε να είναι γνωστή ως ο «Μεγάλος αποπληθωρισμός».
Θα έχουμε ένα δεύτερο «Μεγάλο αποπληθωρισμό», όταν ο αυτοματισμός καταργήσει πλήρως το κόστος του εργατικού δυναμικού, μεταποίησης και υπηρεσιών. Οι τιμές σε πολλά είδη θα πέσουν 50 έως 75 τοις εκατό ή περισσότερο, μειώνοντας σημαντικά το κόστος διαβίωσης για όλους. Από την άλλη πλευρά του νομίσματος, τα πράγματα που κατέχετε θα αξίζουν λιγότερο, οι τιμές του σπιτιού σας, του αυτοκίνητου σας, οι επενδύσεις σας θα μειωθούν δραματικά.
Η Σκωτία πρόκειται να κάνει ό,τι και η Φινλανδία και η Ολλανδία, να δοκιμάσει το καθολικό βασικό εισόδημα (UBI). Θα χρειαστούμε στο μέλλον ένα βασικό εισόδημα λόγω των ρομπότ;
Θα φτάσουμε τελικά σε ένα σημείο όπου (σχεδόν) κανείς δεν θα είναι σε θέση να εμπορευθεί την εργασία του για χρήματα. Δεν έχει σημασία πόσο χαμηλές θα είναι οι τιμές, ένα άτομο χωρίς εισόδημα δεν είναι σε θέση να αγοράσει οτιδήποτε. Ένα καθολικό βασικό εισόδημα θα είναι ο πιο δίκαιος τρόπος παροχής για τους ανθρώπους. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το UBI θα αντικαταστήσει σχεδόν όλα τα προγράμματα συνταξιοδότησης – πρόνοιας, Medicare, Medicaid, SNAP (κουπόνια τροφίμων), κλπ περισσότεροι άνθρωποι θα πρέπει να έχουν ένα UBI για όλα τα έξοδά τους – στέγαση, τροφή, ιατρική περίθαλψη, ψυχαγωγία, κ.λ.π. Ευτυχώς, τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα βοηθήσουν να τους καθοδηγήσουν στις δαπάνες τους και θα αποτρέψουν τα χρήματά τους από το να σπαταλώνται.
Ποια είναι η μεγαλύτερη άμεση απειλή του αυτοματισμού που θα πρέπει να χειριστούμε;
Ο αυτοματισμός αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε μαζική ανεργία. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ παίρνει περίπου το 70 τοις εκατό των εσόδων της από τους φόρους επί της εργασίας, και ότι τα έσοδα θα χαθούν σε μια στιγμή που θα πρέπει να εφαρμοστεί ένα UBI. Στο βιβλίο μου, έχω μπει σε λεπτομέρειες για το πώς η κυβέρνηση μπορεί να αυξήσει τα έσοδα για να προβλεφθεί το UBI, όταν τα χρήματα από τους φόρους εισοδήματος και φόρους μισθωτών υπηρεσιών πέσουν σχεδόν στο μηδέν.
Τι θα συμβεί μακροπρόθεσμα;
Ο δρόμος προς το μέλλον θα είναι πολύ δύσκολος. Ωστόσο, οι συνέπειες της απελευθέρωσης εργασίας θα είναι για όλους εκπληκτική. Ο Αυτοματισμός θα μας ελευθερώσει από την αγγαρεία, τον κίνδυνο, και τα θέλω και θα μας επιτρέψει να ζήσουμε τη ζωή που επιθυμούμε. Όπως είπε ο Arthur C. Clarke, «Ο στόχος για το μέλλον είναι πλήρης ανεργία, έτσι θα μπορούμε να παίζουμε». Πείτε με αισιόδοξο, αλλά νομίζω ότι ο μελλοντικός κόσμος, ενώ δεν είναι τέλειος, θα είναι πολύ ασφαλέστερος, ένα πιο ευτυχισμένο μέρος.
Αισιόδοξο δεν τον λες, ουτοπιστή στην καλύτερη περίπτωση. Γιατί μας προδιαγράφει έναν μέλλον απόλυτης λιτότητας και ελέγχου των πολιτών, όπου η τεχνητή νοημοσύνη θα αποφασίζει με πόσα και πως θα ζούμε και τι πρέπει να καταναλώνουμε. Π.χ. αν στο μπάτζετ αναφέρει κατανάλωση μεταλλαγμένων, δεν θα υπάρχει περιθώριο για οργανική ακριβή τροφή, παρά μόνο για την ελίτ. Ή αν δεν κάνεις το εμβολιάκι για τη γρίπη δεν θα προβλέπει φρέσκο χυμό πορτοκαλιών και χαρτομάντιλα για το συνάχι όταν αρρωστήσεις. Κι αν θες να δεις τη θεία σου στην άλλη άκρη της χώρας, θα μπορείς μόνο μέσω τεχνολογίας τύπου Σκάιπ.
Κι όλα αυτά, στην καλύτερη εκδοχή του σεναρίου, όπου οι κυβερνήσεις θα έχουν εξασφαλίσει για όλους ένα αξιοπρεπές βασικό εισόδημα – το πως απέφυγε να απαντήσει στη συνέντευξη. Γιατί, στη χειρότερη και μάλλον πιο πιθανή εκδοχή, το σενάριο προβλέπει ότι επέρχεται ένας Κοινωνικός και Οικονομικός Αρμαγεδδών!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου