Το Brexit γίνεται όλο και δυσκολότερο δοκιμάζοντας όχι μόνο το Λονδίνο αλλά και την ΕΕ!

Ο Γάλλος μαθηματικός Μπλεζ Πασκάλ πολύ σωστά είπε:”Δεν είναι σίγουρο ότι τα πάντα είναι αβέβαια”.Εάν βρισκόταν εδώ ώστε να παρακολουθήσει τις

εξελίξεις του Brexit,μπορεί και να μην ήταν τόσο σίγουρος για τη διατύπωση του.

Ενώ ένα ήπιο αποτέλεσμα παραμένει πιθανό, η αβεβαιότητα και η έχθρα παρουσιάζουν ανοδική πορεία τις τελευταίες εβδομάδες.Αυτό είναι και το παράδοξο του Brexit: Όσο περισσότερο αργεί ο ρεαλισμός να έρθει στην επιφάνεια της εξίσωσης,τόσο πιο πιθανό είναι η “χαλάρωση του αβέβαιου” που επικρατεί να προκαλέσει μόνιμη ζημιά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Αυτός υποτίθεται ότι θα ήταν ο μήνας όπου ο κόσμος θα καταλάβαινε με περισσότερη σαφήνεια τι έρχεται για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο ετοιμάζεται να αποσυρθεί.Όμως, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου δεν ασχολήθηκε επίσημα σχεδόν καθόλου στις διαπραγματεύσεις για το Brexit,ενισχύοντας την έλλειψη κατεύθυνσης που υπήρχε στο ανεπίσημο συμβούλιο του Σεπτεμβρίου στη Μπρατισλάβα,το οποίο κατέληξε σε ασαφείς υποσχέσεις για ενότητα.

Όσο για το κομμάτι του Ηνωμένου Βασιλείου,εκείνο βρίσκεται σε μια θέση πικρής ταλαιπωρίας ανάμεσα στη Πρωθυπουργό Τερίσα Μέι και στο Κοινοβούλιο,για το ρόλο που διαδραματίζει το τελευταίο στις διαπραγματεύσεις.Ρήγματα έχουν επίσης δημιουργηθεί στη Προεδρία της Κυβερνήσεως της Μέι.Aκόμη,οι ερωτήσεις για το μέλλον της Σκωτίας απέναντι στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη εντείνονται.

Όμως το πρόβλημα διευρύνεται πέρα της επικρατούσας σύγχυσης,με τις διάφορες πλευρές να παίζουν με το εγχώριο κοινό τους,υιοθετώντας θέσεις αυξανόμενης πόλωσης και ανταγωνισμού.Η Μέι ξεκίνησε πρώτη αυτή τη πολιτική στο συνέδριο του Συντηρητικού Κόμματος.

Αφού δήλωσε οτι θα εφαρμόσει το άρθρο 50 όχι πριν τον Μάρτιο του 2017,υιοθέτησε μια αποφασιστικά δύσκολη θέση διαπραγμάτευσης,δηλώνοντας ότι το να σταματήσει την μετανάστευση είναι πιο επείγουσα προτεραιότητα απο την διατήρηση της προσβασιμότητας στην αγορά.

Oι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης απάντησαν με το ίδιο νόμισμα.Η γερμανίδα Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ,η οποία αρχικά συνηγόρησε για μια ρεαλιστική  προσέγγιση,έκανε  έναν δριμύτατο λόγο  προς τους ηγέτες της γερμανικής  οικονομίας επιμένοντας στο οτι η πρόσβαση στην Ευρωπαϊκή αγορά δεν μπορεί να γίνει χωρίς να υπάρχει η αποδοχή των τεσσάρων ελευθεριών της Ευρωπαϊκής Ένωσης,συμπεριλαμβανομένης και αυτής της ελευθερίας των κινήσεων.Αμέσως μετά ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ δήλωσε ότι η Βρετανία πρέπει να πληρώσει ένα τίμημα για την έξοδο της.

Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού συμβουλίου Ντόναλτ Τoυσκ ήταν ο πιο σαφής  απ’ όλους υπογραμμίζοντας ότι”η μόνη αληθινή εναλλακτική σε ενα δύσκολο Brexit,είναι ένα μη Brexit”.H χαλαρή αποδοχή της Μέι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου επιβεβαίωσε αυτό το μήνυμα.Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit δεν έχουν καν ξεκινήσει,και το αδιέξοδο διαφαίνεται αναπόφευκτο από τώρα.

Εάν η Μέι επιμείνει στο δηλωθέν της πρόγραμμα και μαζί αυτή η δυναμική θα χειροτρέψει.Οι πρώτοι μήνες των επίσημων διαπραγματεύσεων θα συμπέσουν με τις εθνικές εκλογές στην Ολλανδία,στην Γαλλία και τη Γερμανία,κάτι που σηματοδοτεί οτι η Ευρωπαϊκή πλευρά δεν θα έχει άλλη επιλογή απο το να υιοθετήσει μια σκληρή θέση.

Αντίθετα με όλα αυτά ένα “Δύσκολο Brexit” σενάριο στο οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο κόβει όλους τους δεσμούς με την Ευρωπαϊκή αγορά παραμένει εξαιρετικά απίθανο.Οι συνέπειες θα ήταν ανυπολόγιστες για να αναλυθούν.

Αλλά το να σχεδιασθεί μια νέα σχέση δεν θα είναι εύκολο.Ένα πράγμα στο οποίο συμφωνούν όλοι φαίνεται να είναι ότι θα πάρει παραπάνω απο δύο χρόνια τα οποία συμφωνήθηκαν απο την Ευρωπαϊκή συνθήκη.Και ούτε η Ε.Ε ούτε το Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να αντέξουν δύο χρόνια δύσκολης ρητορικής,προσποίησης και αβεβαιότητας.

Η σκληροπυρηνική προσέγγιση του Brexit έχει επηρεάσει απο τώρα την οικονομία και όχι μόνο τη πόλη του Λονδίνου.Τον προηγούμενο μήνα η Ρενό-Νισσάν έγινε η πρώτη μεγάλη εταιρία που ανακοίνωσε οτι θα επανεξετάσει τις προσχεδιασμένες επενδύσεις στη Μεγάλη Βρετανία, εξαιτίας της έλλειψης σαφήνειας για τη μετά  Brexit εποχή  όσον αφορά το εμπόριο και το νομικό καθεστώς.Σίγουρα δεν θα είναι και η τελευταία.Πράγματι,υπάρχουν ενδείξεις ότι οι τράπεζες σχεδιάζουν να αποχωρήσουν απο τη Βρετανία το πρώτο μήνα του 2017 λόγω της όλο και χειρότερης συννεφιάς που επισκιάζει τις διαπραγματεύσεις.

Oι Ευρωπαϊκές εταιρίες στη Βρετανία -οι οποίες ισοδυναμούν σχεδόν με τη μισή  οικονομία από το εξωτερικό στη Βρετανία-βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο.Ακόμη,οι δυσοίωνες συχνές αλλαγές στη διαδικασία εμποδίζουν την πρόοδο σε σημαντικούς τομείς όπως στην ενσωμάτωση της κεφαλαιαγοράς,στη οποία χρειάζεται μεγαλύτερη παραγωγικότητα και επενδύσεις.

Μια ευαίσθητη οδός για να προχώρησει μπροστά η υπόθεση είναι αναγκαία και μάλιστα γρήγορα.Μια εναλλακτική η οποία κερδίζει έδαφος είναι μία διαρκής μεταβατική συμφωνία,παρόμοια με τον διακανονισμό της Ευρώπης με τη Νορβηγία.Μία τέτοια συμφωνία θα μπορούσε να συμφωνηθεί σχετικά γρήγορα,διευκολύνοντας τη πίεση σε ακανθώδη ζητήματα σχετικά με τον Ευρωπαϊκο προυπολογισμό,τη δικαιοδοσία των Ευρωπαϊκών δικαστηρίων ,την μετανάστευση,ενώ θα προσδώσει ένα πλαίσιο συνεργασίας.Επίσης, θα έδινε χρόνο στην Ευρώπη για να δεσμευθεί στη δική της εσωτερική αξιολόγηση,συμπεριλαμβανομένης και της επανεξέτασης των απαιτήσεων της αρχής της ελευθερίας των κινήσεων.Όμως,για να φτάσουν εκεί πρέπει και οι δύο πλευρές του διαύλου να κάνουν ένα βήμα πίσω απο τη σύγχυση και να φέρουν τη νηφαλιότητα στη συζήτηση.
Οι πολιτικοί πρέπει να αναλάβουν δράση για να περιορίσουν την αβεβαιότητα τη δεδομένη στιγμή.Κανείς στη Μεγάλη Βρετανία η την Ευρώπη-ούτε οι επενδυτές,ούτε οι επιχειρήσεις,ούτε οι καταναλωτές-μπορούν να ζουν σε ένα καθαρτήριο υβρισμού και ψηφοθηρίας.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Εφη Ορφανού

ΠΗΓΗ: project-syndicate.org