Η Ρωσία και η Τουρκία, εξακολουθούν να είναι διχασμένοι σχετικά με το μέλλον της Συρίας

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμιρ Πούτιν και ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζεπ Ταγιπ Ερντογάν κάνουν δηλώσεις στον Τύπο, μετά τις Ρωσο τουρκικές συνομιλίες. Φωτογραφία AP

Μέχρι οι πολιτικές διαφωνίες σχετικά με τη Συρία να επιλυθούν, δεν υπάρχει κανένας

λόγος η Άγκυρα και η  Μόσχα να μην μπορούν να αναπτύξουν περαιτέρω τις σχέσεις τους.

Η υπάρχουσα ασυμφωνία για τη Συρία εξακολουθεί να αποτελεί συνεχή εμπόδιο για την ανάπτυξη της πραγματικής και  πλήρους κλίμακας Ρωσο-τουρκικού  διαλόγου

Στις 10 Οκτωβρίου, ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν έκανε την πρώτη του επίσκεψη στην Τουρκία μετά  από το αμφιλεγόμενο περιστατικό που έγινε  τον περασμένο Νοέμβριο, όταν η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία κατέρριψε [1] ένα ρωσικό βομβαρδιστικό. Αν και στο World Energy Congress στην Κωνσταντινούπολη δεν έγινε καμία πραγματική έκπληξη, η κύρια αίσθηση έγινε στην  συνάντηση μεταξύ των ηγετών της Ρωσίας και της Τουρκίας, η οποία κατέδειξε την επιθυμία των δύο χωρών να συμβιβαστούν  παρά τις πολιτικές διαφωνίες. Ωστόσο, η  υπάρχουσα  ασυμφωνία σχετικά με τη Συρία [2] εξακολουθεί να αποτελεί συνεχή εμπόδιο για την ανάπτυξη της πραγματικής πλήρους κλίμακας του  Ρωσο-τουρκικού  διαλόγου.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέγραψαν αρκετές συμφωνίες στην Κωνσταντινούπολη, με την πιο σημαντική να  είναι η κατασκευή του τουρκικού Stream   φυσικού αερίου. Μετά το περιστατικό με το ρωσικό  βομβαρδιστικό Su-25 το περασμένο φθινόπωρο, κανείς δεν πίστευε πια στην υλοποίηση αυτού του σχεδίου.

Ωστόσο, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο πραγματισμός της τουρκικής ηγεσίας ήταν ισχυρότερος  από την  υπάρχουσα δυσπιστία. Η Υπογραφή της διακυβερνητικής συμφωνίας είναι άλλο ένα βήμα προς την υλοποίηση του έργου. Ορίζει ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την κατασκευή και την χρησιμοποίηση του τουρκικού  Stream και διανέμει επίσης ευθύνες  μεταξύ των μερών για την κατασκευή του μεριδίου τους στον αγωγό.

Το γεγονός ότι η Ρωσία πέτυχε το στόχο της και επιπλέον, ότι η κατασκευή του τουρκικού Stream θα αποτελείται από δύο γραμμές – μία για την Τουρκία και μια για την Ευρώπη [3] – μπορεί να θεωρηθεί ως σημαντικό επίτευγμα. Αυτό θα μειώσει σημαντικά το ρόλο της Ουκρανίας ως κράτος διέλευσης του ρωσικού φυσικού αερίου, κυρίως λόγω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης εκεί, και θα καταστήσει την Τουρκία σε ενεργειακό κόμβο που ελέγχει την εξαγωγή της  ρωσικής ενέργειας   στην Ευρώπη [4].

Η Άγκυρα διαπραγματεύτηκε επίσης μια σημαντική έκπτωση για το ρωσικό φυσικό αέριο. Η ακριβής τιμή του  είναι άγνωστη, αλλά, λαμβάνοντας υπόψη την εξάρτηση της Τουρκίας από τη ρωσική προμήθεια φυσικού αερίου, η οποία ικανοποιεί το 60 τοις εκατό της ζήτησης της Τουρκίας, η έκπτωση θα μπορούσε να είναι αρκετά σημαντική.

Μεταξύ άλλων σημαντικών συμφωνιών είναι η αποκατάσταση των ετήσιων συνεδριάσεων υψηλού επιπέδου του Ρωσο-τουρκικού Συμβουλίου Συνεργασίας. Αυτές οι συναντήσεις γίνονται  δύο φορές το χρόνο από το 2010. Σε μια τέτοια μορφή επιτρέπεται οι δύο πλευρές να επιλύσουν όλα τα επείγοντα θέματα διμερούς συνεργασίας, και στην πραγματικότητα, έκαναν  τις ΗΠΑ να εκφράζουν [5] δημόσια τις ανησυχίες τους σχετικά με την  «στρατηγική συμμαχία» μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας .

Όλες οι άλλες συμφωνίες μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας επιτεύχθηκαν  κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Συνεδρίου Ενέργειας ήταν περίπου τομεακά ζητήματα. Η Μόσχα συμφώνησε να συνεχίσει την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού στο Ακούγιου και την άρση του εμπάργκο για τα εσπεριδοειδή. Ωστόσο, διατηρείται η απαγόρευση των λαχανικών.

Οι συμφωνίες σχετικά με τη στρατιωτική και διαστημική συνεργασία  επίσης υπεγράφησαν. Δυστυχώς, το πεδίο εφαρμογής των εν λόγω συμφωνιών είναι πολύ περιορισμένο. Η Ρωσία και η Τουρκία ανήκουν σε διαφορετικά στρατιωτικο-πολιτικά μπλοκ, και οι εντάσεις μεταξύ των ανταγωνιζόμενων μπλοκς  συνεχίζουν να αυξάνονται. Γι ‘αυτό, παρά τις πολλές προσπάθειες που έχουν ήδη αναληφθεί, η στρατιωτική-τεχνική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών δεν οργανώθηκε  σε κάποιο  σημαντικό επίπεδο.

Ωστόσο, ο στρατός της Ρωσίας και της Τουρκίας  σίγουρα συζήτησαν θέματα επικοινωνίας όσον αφορά την καταπολέμηση ενεργειών στη Συρία, προκειμένου να αποφευχθούν γεγονότα όπως το  συμβάν του περασμένου έτους με το ρωσικό βομβαρδιστικό.

Όσον αφορά τη συνεργασία στο διάστημα, τοποθετώντας τουρκικές δορυφόρους σε τροχιά είναι σίγουρα ένα καλό πράγμα, αν και είναι αρκετά τετριμμένο. Σχεδόν όλες οι χώρες στον κόσμο που έχουν διαστημικά προγράμματα χρησιμοποιούν ρωσικούς  εκτοξευτές.

Ωστόσο, δεν υπάρχει Τούρκος πολίτης που να έχει πετάξει στο διάστημα. Ως εκ τούτου, εάν η  Roscosmos (μέλος  της εταιρείας  για τις διαστημικές δραστηριότητες είναι το κυβερνητικό όργανο υπεύθυνο για το διαστημικό πρόγραμμα της επιστήμης της Ρωσίας και της γενικής αεροδιαστημικής έρευνας – Σημείωση συντάκτη) θα αποφασει να προετοιμάσει τον πρώτο Τούρκο  αστροναύτη  για διαστημικές πτήσεις, που είναι βέβαιο ότι θα γίνει ένα γεγονός, που θα  ενώνει τη Ρωσία και την Τουρκία για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ο κόσμος των μέσων  ενημέρωσης ανέφερε αρκετά εκτενώς για την ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου. Περιέγραψαν πώς Πούτιν, ο Ερντογάν και ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ κάθονταν μαζί και είχαν  με μια ωραία κουβέντα (πιθανότατα Aliev ήταν στο ρόλο του διερμηνέα μεταξύ του Πούτιν και του Ερντογάν), πώς οι προσωπικές σχέσεις μεταξύ των δύο βελτιώθηκαν [6], πώς ήταν εύκολα να συνομιλούν κατά τη διάρκεια της συνόδου που φαίνεται στην  φωτογραφία.

Από την άλλη πλευρά, πολύ λίγα γράφτηκαν για τα  πραγματικά επιτεύγματα, τα οποία ήταν στην πραγματικότητα αρκετά περιορισμένα.

Μια πραγματική επανάσταση στις σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας δεν συνέβη. Τα μέρη δεν αποκατέστησαν  ακόμη  τις σχέσεις τους στα  προ της κρίσης επίπεδα και ο μόνος λόγος για αυτό είναι η Συρία. Η Ρωσία και η Τουρκία συνεχίζουν να χωρίζονται  με πολιτικές διαφωνίες σχετικά με την κρίση στη Συρία.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας  του στο Κογκρέσο, ο Ερντογάν, μεταξύ άλλων, μίλησε για την τραγωδία που συμβαίνει στην συριακή πόλη του Χαλεπίου. Πριν από την συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, μίλησε για τις «ορδές» των  ρωσικών αεροσκαφών στους  ουρανούς της Συρίας, για τον αποκλεισμό του  Χαλεπίου  και τη δυστυχία των παιδιών. Σύμφωνα με τα λόγια του , η Άγκυρα υποστηρίζει στην  Συρία την  πολιτική ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα, ενώ στην πραγματικότητα, προσπαθεί να εφαρμόσει την  έννοια της μιας «ασφαλούς  ζώνης» στο βόρειο τμήμα της χώρας, όπως προτείνεται [7] από τον Τούρκο Υπουργό άμυνας.

Σύμφωνα με τους Τούρκους, ο  Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ είναι εγκληματίας πολέμου και πρέπει να παραιτηθεί, ενώ η Ρωσία κατέχει αντίθετη άποψη επ ‘αυτού. Γι ‘αυτό, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι τουρκικές δυνάμεις κινούνται όλο και πιο κοντά στην πολιορκημένη  πόλη του  Χαλεπίου, το περιστατικό με τα ρωσικό τζετ θα μπορούσε να επαναληφθεί στην  μία ή στην την άλλη μορφή, το  οποίο  θα θάψει τελικά όλες τις διακυβερνητικές συμφωνίες που έχουν συναφθεί πριν από αυτό.

Μέχρι η  Μόσχα και η  Άγκυρα να καταλήξουν  σε μια κοινή άποψη για τα γεγονότα στη Συρία, δεν  θα πρέπει να αναμένεται κανένας  σοβαρός  διάλογος. Σε αντίθεση με τη δεκαετία του 1990, όταν η πολιτική ήταν πίσω από τις σκηνές, αφήνοντας την οικονομία να διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο, κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, οι πολιτικές εντάσεις μεταξύ των κρατών έχουν καταστρέψει τις πιο ευεργετικές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις. Κοιτάξτε τι συνέβη μεταξύ της Ρωσίας και της Τουρκίας, της Ρωσίας και της ΕΕ, της Ρωσίας και της Ουκρανίας [8].

Μπορεί μια  νέα κοινή πλατφόρμα συνεργασία να προκύψει μεταξύ της Ρωσίας και της Τουρκίας στην Συρία;

Μια νέα μορφή  συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας στη Συρία χωρίς αμφιβολία είναι δυνατή. Η Τουρκική εξωτερική πολιτική σε σχέση με τη Συρία είναι σε στρατηγικό αδιέξοδο. Κύριος στόχος της – η  ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ και η ίδρυση μιας  φιλο-τουρκικής κυβέρνησης  – πράγμα το οποίο  δεν μπορεί να επιτευχθεί σήμερα. Η Τουρκία ξόδεψε  πάνω από $ 20 δις μέσα σε πέντε χρόνια της συριακής κρίσης και σε αντάλλαγμα, πήρε μια πραγματική τρομοκρατική απειλή, η οποία δεν προκλήθηκε  μόνο από το φλερτ με το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Μεγάλης Συρίας (ISIS) [9] και την Jabhat al- Nusra.

Χάρη στην ενεργό υποστήριξη των ΗΠΑ, η Τουρκία θα μπορούσε να φτιάξει ένα  de facto κουρδικό  κράτος  στα νότια σύνορά της, όπου οι άμεσοι υποστηρικτές του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (ΡΚΚ) θα μπορούσαν  να διαδραματίσουν ενα  σημαντικό ρόλο. Ήδη τώρα, τα όπλα των ΗΠΑ που στέλνουν   στους Κούρδους  της Συρίας [10] καταλήγουν  στα χέρια εκείνων των αυτονομιστών οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τις δεκάδες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Τουρκία κατά τη διάρκεια αυτού του έτους.

Χάρη στη συμμαχία με τις ΗΠΑ (οι οποία άρχισε  να δείχνει  σημάδια  δύναμης μετά που η  Άγκυρα άρχισε την  στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία [11]) και ειδικά μετά την  δήλωση  της υποψήφιας Προέδρου των ΗΠΑ  Χίλαρι Κλίντον [12] σχετικά με τον οπλισμό των Κούρδων της Συρίας, οι  τελευταίοι  αισθάνονται αρκετά ασφαλείς.  Για την  Τουρκία, όμως, γίνονται  όλο και πιο μεγάλος πονοκεφάλους στα νότια σύνορά της.

Αυτό το καλοκαίρι, οι ειδικοί από το Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή σημειώνουν  [13] ότι το κουρδικό ζήτημα και η καταπολέμηση του ISIS θα μπορούσαν  να μειώσουν το χάσμα μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας. Αυτό δεν είναι προς το συμφέρον της Ουάσινγκτον. Ακριβώς αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο η ΗΠΑ υποστήριξαν την Τουρκική στρατιωτική επιχείρηση  «η ασπίδα του  Ευφράτη» , η οποία έχει ως στόχο όχι μόνο κατά του  ISIS, αλλά και στη διατήρηση των  κούρδων ανταρτών  ενώνοντας τα εδάφη τους στο βόρειο τμήμα της Συρίας. Μέχρι τώρα, το κύριο καθήκον για τις ΗΠΑ  είναι να διατηρήσουν  τη συριακή και την τουρκική στρατιωτική σύγκρουση στην περιοχή του Χαλεπίου, για να αποθαρρύνουν κάθε θετικό τόνο στις σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας.

Στην πραγματικότητα, τόσο η Άγκυρα όσο και η Μόσχα χρειάζονται μια ενωμένη και ειρηνική Συρία. Τον τελευταίο καιρό, οι Τούρκοι  άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι ακόμα πολλές ομάδες ανταρτών δεν μπορεί να φέρουν  την ειρήνη στη χώρα. Από την άλλη πλευρά, ο αριθμός των ατόμων που είναι δυσαρεστημένοι με τη στρατιωτική εκστρατεία της Ρωσίας στη Συρία αυξάνεται και η συμμετοχή δεν τελειώνει με τη σαφή νίκη της Ρωσίας ότι θα επιτευχθεί  πολύ γρήγορα.

Η ειρήνευση στην Συρία χρειάζεται όχι τετριμμένες αποφάσεις που απαιτούνται  και η βέλτιστη λύση θα ήταν η δημιουργία ενός διεθνούς ομίλου που να αποτελείται από τη Ρωσία, την Τουρκία και το Ιράν με τον πλήρη αποκλεισμό των ΗΠΑ και της ΕΕ από τη διαδικασία ως μη περιφερειακών φορέων. Μόνο ένας τέτοιος όμιλος θα είναι σε θέση να βρεθεί ένας κοινός παρονομαστής για τη Συρία και την πρόληψη διάλυσης της χώρας.

Σε περίπτωση που η  κύρια πολιτική διαφωνία της Ρωσίας-Τουρκίας έχει επιλυθεί, δεν θα υπάρχει λόγος να ανησυχούν  για την τύχη των στρατηγικών σχεδίων, όπως το σχέδιο  του τουρκικού  Stream και πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακούγιου. Μόνο μετά από αυτό, τα λόγια του Ερντογάν σχετικά με το εμπόριο του κύκλου εργασιών της Ρωσίας-Τουρκίας στα  $ 100 δισεκατομμύρια θα έχουν την ευκαιρία να γίνουν πραγματικότητα μια ημέρα.

Η γνώμη του συγγραφέα μπορεί να μην αντικατοπτρίζει απαραίτητα τη Άμεση θέση της Ρωσίας ή του προσωπικού της.

References ↑ shot down
   ( http://www.russia-direct.org/opinion/russian-jet-shot-down-turkey-what-lies-behind-action ) ↑ Syria
   ( http://www.russia-direct.org/tags/syria ) ↑ Europe
   ( http://www.russia-direct.org/tags/europe ) ↑ Russian energy to Europe
   ( http://www.russia-direct.org/opinion/will-europe-break-its-dependence-russian-energy ) ↑ express
   ( http://www.heritage.org/research/reports/2010/07/countering-turkey-s-strategic-drift ) ↑ improving
   ( http://www.nytimes.com/2016/10/11/world/europe/turkey-russia-vladimir-putin-recep-tayyip-erdogan.html ) ↑ suggested
   ( http://www.star.com.tr/guncel/bakani-isiktan-flas-firat-kalkani-harekati-aciklamasi-haber-1149984/ ) ↑ Ukraine
   ( http://www.russia-direct.org/tags/ukraine ) ↑ Islamic State of Iraq and the Greater Syria (ISIS)
   ( http://www.russia-direct.org/tags/isis ) ↑ Syrian Kurds
   ( http://www.russia-direct.org/analysis/kurdish-card-syrian-power-struggle )↑ military operation in northern Syria
   ( http://www.russia-direct.org/opinion/here-why-turkey-launched-its-operation-syria ) ↑ statement
   ( http://aa.com.tr/en/todays-headlines/turkish-pm-slams-clinton-over-remarks-on-arming-pkk-pyd/662821 ) ↑ noted
   ( http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/will-the-pkk-and-the-islamic-state-bring-turkey-and-russia-closer-together )

http://www.russia-direct.org
tokoutsavaki.blogspot.gr