Η Βρετανική κοινή γνώμη ψήφισε υπέρ της αποχώρησης της χώρας σε ένα συμβουλευτικού χαρακτήρα δημοψήφισμα, γράφει ο Guardian και επισημαίνει ότι υπάρχουν φωνές στον επιχειρηματικό κόσμο, τη διπλωματία, την εσωτερική και διεθνή πολιτική σκηνή που ζητούν απεγνωσμένα τρόπους για να αναθεώρηση του
αποτελέσματος. Είναι αυτό δυνατό, διερωτάται η βρετανική εφημερίδα.
Η πρώτη απάντηση είναι ναι, μπορεί να γίνει αλλά θα πρέπει να συμμαχήσουν πολλές δυνάμεις.
Πόσο προετοιμασμένη ήταν η κυβέρνηση
Το δημοψήφισμα έχει ήδη προκαλέσει μεγάλα συνταγματικά ερωτήματα για τη Βρετανία. Ο Oliver Letwin, είχε τοποθετηθεί από τον απερχόμενο πρωθυπουργό Κάμερον για να μελετήσει τις πιθανές επιπτώσεις του Brexit, αλλά είναι δεδομένο ότι δεν είχε γίνει προετοιμασία. Το πρώτο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι ο ρόλος του Βρετανικού κοινοβουλίου στο Brexit. Η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί για το πώς το κοινοβούλιο θα εφαρμόσει την απόφαση για την αποχώρηση. Δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο για παράδειγμα ποιοι νόμοι πρέπει ψηφιστούν για να θέσουν σε ισχύ την απόφαση του δημοψηφίσματος για αποχώρηση.
Μπορεί το κοινοβούλιο να σταματήσει το Brexit;
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πλειοψηφία υπέρ της εξόδου, ούτε στο κοινοβούλιο, ούτε στη βουλή των Λόρδων. Πράγματι, με δεδομένη την ελευθερία της ψήφου, οι μη εκλεγμένοι Λόρδοι μπορούν πιθανά να απορρίψουν το Brexit με διαφορά έξι προς ένα.
Το θέμα που θα προκύψει για τον επόμενο πρωθυπουργό είναι ότι όταν θα θέσει το θέμα στο κοινοβούλιο για να λάβει την έγκριση, η διαδικασία μπορεί να καθυστερήσει σε κάθε της στάδιο. Αυτό που έχει χαρακτηριστεί ως το αντίστροφο Μάαστριχτ, μία αναφορά στον τρόπο με τον οποίο οι ευρωσκεπτικιστές είχαν προκαλέσει κόλαση στον Τζον Μέιτζορ που επιχειρούσε να περάσει από το κοινοβούλιο την συνθήκη του Μάαστριχτ.
Μπορεί το δημοψήφισμα να θεωρηθεί συμβουλευτικό;
Η βουλή μπορεί για να παράδειγμα, να ψάχνει τρόπους να αποτρέψει τον πρωθυπουργό να ενεργοποιήσει το άρθρο 50 της συμφωνίας της Λισαβόνας, που προβλέπει την αποχώρηση ενός μέλους από την ΕΕ. David Lammy βουλευτής από το Tottenham, προκάλεσε κατακραυγή υποστηρίζοντας ότι το δημοψήφισμα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί απλά ως συμβουλευτικό και να αγνοηθεί. Μοιάζει απίθανο η πλειοψηφία των βουλευτών να μην λάβει υπόψη της την πλειοψηφία των πολιτών που ψήφισαν υπέρ της εξόδου.
Είναι πιο πιθανό το κοινοβούλιο να θέσει τους όρους της επαναδιαπραγμάτευσης, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην κοινή αγορά, τη συμμετοχή στη ζώνη ελεύθερου εμπορίου ή τη διατήρηση της Ένωσης με την Σκωτία. Οι ευκαιρίες για κωλυσιεργία και καθυστερήσεις είναι αναρίθμητες. Για παράδειγμα έχει υπάρξει αμφισβήτηση για το εάν η ενεργοποίηση του άρθρου 50 απαιτεί την έγκριση του κοινοβουλίου, οι περισσότερες νομικές απόψεις συγκλίνουν στο ότι η πολιτική αναγκαιότητα απαιτεί την έγκριση του κοινοβουλίου.
Πολιτική εναντίον επιχειρηματικότητας
Το κοινοβούλιο θα απαιτήσει ενεργό ρόλο στις διαπραγματεύσεις. Οι αντικειμενικοί στόχοι της κυβέρνησης θα είναι στην καρδιά της αναμέτρησης για την εκλογή του νέου πρωθυπουργού. Οι διαπραγματεύσεις θα κριθούν στο κατά πόσο και σε ποιο βαθμό θα υπάρχει πρόσβαση στην κοινή αγορά (η ανησυχία των Βρετανικών επιχειρήσεων) και ο βαθμός ελεύθερης μετακίνησης των ατόμων (η ανησυχία των πολιτικών). Θα πρέπει οι υποψήφιοι να δώσουν απαντήσεις για αυτά τα θέματα. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν εάν πιστεύουν ότι το προσχέδιο ή η τελική συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από τους πολίτες, ίσως μέσω εκλογών την άνοιξη του 2017.
Δεύτερο δημοψήφισμα
Υπάρχει επίσης πίεση να διεξαχθεί δεύτερο δημοψήφισμα. Κάποιοι πολιτικοί δεν πρόκειται να στηρίξουν δημόσια τέτοιο αίτημα γιατί ανησυχούν ότι το να αμφισβητήσεις την ετυμηγορία των ήδη οργισμένων πολιτών θα έχει σοβαρές συνέπειες. Αλλά ο Jeremy Hunt, υπουργός υγείας έχει τονίσει την υπόθεση ενός δεύτερου δημοψηφίσματος ή γενικών εκλογών για τους όρους της συμφωνίας της εξόδου. Ο Robin Butler, πρώην επικεφαλής των δημόσιων υπηρεσιών πρότεινε ακριβώς το ίδιο.
Ο Hammond, υπουργός Εξωτερικών της χώρας, έχει πει ότι ο νέος πρωθυπουργός θα χρειαστεί να σκεφτεί τη δημοκρατική νομιμοποίηση των όρων της εξόδου. Σε κάποιο βαθμό ακόμη και ο Johnson, και ο Dominic Cummings, διευθυντής της καμπάνιας υπέρ της εξόδου, υπονόησαν ότι μπορεί να υπάρξει ένα δεύτερο δημοσψήφισμα για τους όρους του Brexit.
Ή μπορεί να γίνουν εκλογές με τρία πιθανά σενάρια. Στο πρώτο, ο Μπόρις Τζόνσον κερδίζει τις εκλογές κάνει τη διαπραγμάτευση και βάζει τους όρους σε δημοψήφισμα και εγκρίνονται από τους πολίτες. Κάποια πρόσβαση στην ελεύθερη αγορά έχει συμφωνηθεί όπως επίσης και η ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών, τα δύο σημαντικά θέματα. Η Βρετανία είναι εκτός αλλά όχι και τόσο.
Η περίπτωση των Εργατικών
Το δεύτερο σενάριο είναι ότι οι εργατικοί με νέο ηγέτη μετατρέπονται σε ένα κόμμα υπέρ της Ευρώπης αλλά δίνουν την υπόσχεση να κάνουν νέα συμφωνία για την ελεύθερη μετακίνηση των εργαζόμενων μέσα στην ΕΕ.
Η πιθανότητα για ελεύθερη μετακίνηση εξανεμίζει την ψήφο της εργατικής τάξης είπε υψηλόβαθμο στέλεχος των εργατικών. Για να δοθεί η ευκαιρία να επιστρέψουν θα πρέπει η Ευρώπη να πατήσει το φρένο με τη Βρετανία, αλλά δεν φαίνεται πολύ πιθανό μετά τις πιέσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας. Οι εργατικοί έχουν δηλώσει στο μανιφέστο τους ότι θα δώσουν στους πολίτες την ευκαιρία για ένα δεύτερο δημοψήφισμα για τους όρους της διαπραγμάτευσης. Οι εργατικοί επιχειρούν να κεφαλαιοποιήσουν μία πιθανή συμφωνία για τη μετανάστευση με την ΕΕ, και να κερδίσουν τους ψηφοφόρους που έχουν μετανιώσει για την ψήφο τους μετά από το οικονομικό χάος που δημιουργήθηκε.
Εάν στις εκλογές η νέα πλειοψηφία είναι υπέρ της Ευρώπης, αυτό μπορεί να αποτρέψει την έξοδο.
Η συναίνεση των Σκοτσέζων
Το τρίτο και το απλούστερο σενάριο περιλαμβάνει τους Σκωτσέζους εθνικιστές. Η πρώτη υπουργός Nicola Sturgeon, έχει ήδη πει ότι εάν ζητηθεί από το κοινοβούλιο της Σκωτίας να επικυρώσει την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, δεν θα το κάνει. Μιλώντας στο BBC είπε «ότι εάν το κοινοβούλιο της Σκωτίας κρίνει το θέμα με βάση το συμφέρον της Σκωτίας θα λέγαμε ότι δεν ψηφίζουμε για κάτι που είναι ενάντια στο συμφέρον μας».
Οι συνταγματικές επιπτώσεις από μία τέτοια εξέλιξη μένει να αναζητηθούν.
Όλα αυτά τα σενάρια μπορεί να είναι υποθετικά, όμως όπως τονίζει η εφημερίδα, κάνει λάθος όποιος νομίζει ότι δεν συζητούνται ήδη στο κοινοβούλιο.
Επιμέλεια: Κυριάκος Αργυρόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου