Ο Αίσωπος σε έναν από τους διάσημους μύθους του περιέγραψε τον ψεύτη βοσκό που προσποιείτο ότι το κοπάδι του δεχόταν επίθεση από λύκους, με σκοπό να διασκεδάσει με την αγωνία των ανθρώπων του χωριού του.
Κάποια στιγμή όταν εμφανίστηκε ο λύκος στην πραγματικότητα και κάλεσε για βοήθεια, ουδείς πίστεψε ότι επρόκειτο για την πραγματική απειλή. Θα προσπαθήσουμε τη αδεία του Αισώπου να επαναδιατυπώσουμε τον μύθο βασιζόμενοι σε σύγχρονα δεδομένα και εκτιμήσεις. Οποιαδήποτε ομοιότητα με κυβερνήσεις και αρμοδίους δεν είναι συμπτωματική.
Ιωάννης Σ. Θεοδωράτος
Δημοσιογράφος-Αμυντικός αναλυτής
Δημοσιογράφος-Αμυντικός αναλυτής
Η ελληνική κοινή γνώμη ιδιαιτέρως από το 1974 και μετά ζει συνεχώς με την δαμόκλειο σπάθη της τουρκικής απειλής να επικρέμεται άνωθέν της. Επί 42 συνεχώς έτη τα ελληνικά ΜΜΕ και όπως αυτά μετεξελίχθηκαν (εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, στη συνέχεια διαδικτυακοί ιστοχώροι και εσχάτως τα κοινωνικά δίκτυα facebook, twitter) επιζητούν να «κερδίσουν» αναγνώστες και να προκαλέσουν το ενδιαφέρον του κοινού δημοσιεύοντας από καιρού εις καιρόν – συνήθως πριν από κάθε θερινή περίοδο – άρθρα, αναλύσεις, μελέτες, αναφορικά με επικείμενη ένταση, η οποία αναμένεται να συμβεί στο Αιγαίο εκ μέρους της Τουρκίας.
Πληροφορίες περί επικείμενης τουρκικής δράσης, σχολιασμός δηλώσεων Τούρκων πολιτικών και στρατιωτικών, ειδήσεις και άρθρα από επίσημες και ημιεπίσημες πηγές, και εικόνες και video από τις τουρκικές ασκήσεις, όλα αυτά έχουν μετατρέψει ανοικειωθελώς τα ελληνικά ΜΜΕ σε βραχίονα της τουρκικής προπαγάνδας, με αξιοσημείωτη επιτυχία. Ορισμένες φορές κάποια ΜΜΕ ξεπερνούν τα όρια και παρουσιάζουν με απαράδεκτο έως μυθώδη τρόπο την κατάσταση, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο το στοιχείο του πανικού προκειμένου να συγκεντρώσουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον, περισσότερα κλικ…
Έτσι αποκτήσαμε την εξαιρετικά επισφαλή συνήθεια εθισμού στην «ειδησεογραφία του θερμού επεισοδίου», αν και τις περισσότερες φορές ο τουρκικός λύκος παρέμενε γκρίζος και σκοτεινός στην άλλη άκρη του Αιγαίου και του Έβρου. Η διενέργεια Ψυχολογικών Επιχειρήσεων από την περίοδο της ειρήνης με στόχο την ελληνική κοινή γνώμη, απεδείχθη ιδιαιτέρως επιτυχής, καθώς η εικόνα που προέβαλλαν ήταν άλλοτε υπερβολικώς μεγεθυμένη και σε κάποιες άλλες περιστάσεις λάμβανε την μορφή που σχεδίαζαν τα αρμόδια γραφεία της ΜΙΤ και των Ενόπλων Δυνάμεων.
Καθ’ όλη την ταραγμένη περίοδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων η Άγκυρα λειτουργούσε βάσει σχεδίου, τις πτυχές του οποίου αναδείκνυε μεθοδικώς, εστιάζοντας κυρίως στις βλέψεις της στο Αιγαίο. Η πολιτική της επικέντρωσε και στόχευσε με τα αναθεωρητικά βέλη στην υφαλοκρηπίδα, στην άρνηση αποδοχής του εύρους του ελληνικού εναερίου χώρου, στην παρεμπόδιση γεωτρήσεων, στην αναγνώριση της μουσουλμανικής μειονότητας ως τουρκικής, στην αμφισβήτηση του δικαιώματος ανακηρύξεως ΑΟΖ, στην αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε νησιά και του δικαιώματος έρευνας και διασώσεως ανατολικώς του 25ου Μεσημβρινού.
Στο πλαίσιο αυτών δημιουργούσε και συντηρούσε κρίσεις και εντάσεις, οι οποίες διέπονταν από την αρχή της μεθοδευμένης προκλήσεως θερμού επεισοδίου και της συντηρήσεως του «φοβικού συνδρόμου» στοχεύοντας το μαλακό υπογάστριο της εθνικής άμυνας, στην ευπάθεια, την μαλθακότητα και στον συβαριτισμό της ελληνικής κοινής γνώμης.
Αρχής γενομένης από το 1974 οφείλουμε και πρέπει να θυμόμαστε την κρίση του Αυγούστου 1976 με το «Χόρα», την κρίση του Μαρτίου το 1987 με το «Σισμίκ»(το πρώην «Χόρα»), την ψήφιση από την τουρκική Εθνοσυνέλευση τον Ιούνιο του 1995 του νόμου για το casus belli, την κρίση των Ιμίων τον Ιανουάριο του 1996 και την Συμφωνία στη Μαδρίτη τον Ιούλιο του 1998. Από τις προαναφερόμενες περιπτώσεις οι δύο (1987, 1996) οδήγησαν σε σοβαρή κλιμάκωση προκειμένου να αντιμετωπισθεί η τουρκική αναθεωρητική πολιτική.
Ο «λύκος» πραγματοποίησε την εμφάνισή του στα Ίμια (σ.σ. μετά από 22 έτη επιφυλακής) και παρότι δεν ήλθε για τα πρόβατα του κοπαδιού, αρκέστηκε να δείξει τα δόντια του, επιτυγχάνοντας να τρομοκρατήσει. Το λάθος της «ποιμενικής» Ελλάδας ήταν ότι τον άφησε να το πράξει χωρίς να τον τιμωρήσει, παρότι μπορούσε και μάλιστα με ικανή ισχύ.
Τις τέσσερις αυτές δεκαετίες η Τουρκία χρησιμοποίησε τις Ένοπλες Δυνάμεις της ευθέως ως εργαλείο ασκήσεως εξωτερικής πολιτικής και συγκεκριμένως: α) Την THK (Turk Hava Kuvvetleri) Τουρκική Αεροπορία για να πραγματοποιεί παραβιάσεις, παραβάσεις και εμπλοκές με τα ελληνικά μαχητικά, να πραγματοποιεί υπερπτήσεις και να ελέγχει το εθνικό σύστημα αεραμύνης, β) το TDK (Turk Deniz Kuvvetleri) Τουρκικό Ναυτικό να πραγματοποιεί «αβλαβείς διελεύσεις», ελέγχοντας τα αντανακλαστικά του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) και εν γένει του συστήματος επιτηρήσεως και γ) την Sahil Guvenlik (Τουρκική Ακτοφυλακή) της Διοικήσεως Ασφαλείας Ακτών να δημιουργεί επεισόδια πέριξ αμφισβητουμένων από την Τουρκία περιοχών κατά της εθνικής κυριαρχίας αλλά και Ελλήνων πολιτών.
Πριν από την έναρξη της κρίσεως στη Συρία η Τουρκία πρόσθεσε ακόμη ένα βέλος στη φαρέτρα της, αυτό της λαθρομετανάστευσης και της προώθησης προσφύγων που βρίσκονταν στην επικράτειά της στην συντριπτική τους πλειοψηφία μουσουλμανικής καταγωγής. Η απειλή εμφανίσεως του λύκου με στόχο το κοπάδι συντηρείτο με επιτυχία.
Από το Καλοκαίρι της Αφυπνίσεως (1974) μέχρι τον Χειμώνα της καταρρακώσεως του ηθικού και της αναζωπυρώσεως της απειλής (1996) η ελληνική πολιτεία αντιμετώπιζε την αναθεωρητική πολιτική βασιζόμενη σε εκτιμήσεις περί εσωτερικής αντιπαλότητας μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών, σαφώς επηρεασμένη και εθελοτυφλούσα από την εμπειρία της επταετίας (1967-74). Από το 1997 έως και το 2002, χρονιά ανόδου στην εξουσία του ισλαμιστικού κόμματος του Ερντογάν, η Ελλάδα έδειχνε να προσπαθεί απελπισμένα να βρει τρόπο κατευνασμού της Άγκυρας.
Ένα μικρό παράθυρο που αξιοποίησε το 1999 λόγω των σεισμών («Διπλωματία των σεισμών») δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Σήμερα 14 έτη μετά από την επίσης εσφαλμένως αναμενόμενη αυγή κάποιας νέας εποχής στα ελληνοτουρκικά – λόγω Ερντογάν! – η Αθήνα βρίσκεται κυριολεκτικώς με την πλάτη στον τοίχο, καθώς η οικονομική και κοινωνική κρίση που μαστίζει την χώρα έχει επιφέρει δυσμενή αποτελέσματα και στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Η τουρκική αναθεωρητική στρατηγική μέσα σε 15 μόλις ημέρες του Μαΐου εκτόξευσε – για πρώτη φορά τόσο εντόνως και μαζικώς – όλες τα βέλη της επιθετικής της πολιτικής έναντι της χώρας μας σε μια συγκυρία κατά την οποία η ελληνική κοινή γνώμη είναι πολυδιασπασμένη και εμφορείται από πνεύμα αδιαφορίας, εγκαταλείψεως και αδρανείας, παρουσιάζοντας έντονα συμπτώματα πολιτικής καταθλίψεως. Συγκεκριμένως επίσημες τουρκικές πηγές έθεσαν επί τάπητος επτά σημαντικά ζητήματα:
>Αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε 152 νησιά και νησίδες.
>Αμφισβήτηση της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ (Ελλάδος και Κύπρου) μέσω καταθέσεως σχετικού υπομνήματος στον ΟΗΕ.
>Αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου.
>Αμφισβήτηση του δικαιώματος ερεύνης και διασώσεως ανατολικώς του 25ου Μεσημβρινού.
>Απαίτηση αναγνωρίσεως της μειονότητος στη Δυτική Θράκη ως τουρκικής, μαζί με άλλα συναφή θέματα.
>Έγερση νομικού ζητήματος αποζημιώσεως για την πτώση τουρκικού μαχητικού από ελληνικό τον Οκτώβριο του 1997.
>Χρησιμοποίηση των προσφύγων και των λαθρομεταναστών ως εργαλείο άσκησης γεωστρατηγικής πίεσης, μέσω της μη ικανοποιήσεως του αιτήματος για παροχή visa στους Τούρκους πολίτες από την ΕΕ.
Τα επτά προαναφερόμενα βέλη βλήθηκαν σε συντονισμό με τις αρμόδιες υπηρεσίες στρατιωτικές και πολιτικές των τουρκικών αρχών και εν όψει της συνάντησης του Τούρκου προέδρου Ερντογάν με τον Έλληνα πρωθυπουργό Τσίπρα την Δευτέρα 23 Μαΐου.
Η ελληνική πλευρά δείχνει να είναι απομονωμένη από τα αγγλοσαξονικά κέντρα λήψεως αποφάσεων, προσπαθώντας παραλλήλως να διατηρήσει τον πολιτικό έλεγχο και την πρωτοβουλία κινήσεων στην εγχώρια σκηνή. Όμως η άσκηση γεωστρατηγικού bullying της νέο-οθωμανικής ηγεσίας εντείνεται και δεν πρέπει επίσης να λησμονείται ότι και οι τρεις μουσουλμάνοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ από τους 153 της κυβερνητικής πλειοψηφίας, έχουν ανοικτούς διαύλους με την Άγκυρα.
Η πίεση με τη χρήση όλων των μέσων από την Τουρκία θα πρέπει να αναμένεται ότι θα ενταθεί παρουσιάζοντας συνεχώς νέα σημεία βρασμού. Η συνάντηση με τον Ερντογάν είναι μια ευκαιρία για τους νέο-Οθωμανούς να δείξουν τα ισχυρά τους δόντια. Εμείς δεν θα πρέπει να αναμένουμε πότε το δείγμα θα γίνει δήγμα (δάγκωμα), βαυκαλιζόμενοι (κυβέρνηση και αντιπολίτευση) στην αστάθεια λόγω του κουρδικού και της δήθεν συγκρούσεως στρατιωτικών πολιτικών (σ.σ. η πιο επιτυχημένη σαπουνόπερα που μας έχει πωλήσει η γειτονική χώρα!).
Στο Ισραήλ ο «σκληρός» Λίμπερμαν ανέλαβε καθήκοντα υπουργού Άμυνας και στις ΗΠΑ η προεκλογική αντιπαράθεση σύντομα θα επικεντρωθεί στον αγώνα για την εξουσία μεταξύ ρεπουμπλικανών και δημοκρατικών. Στη Συρία η ειρήνη απέχει αρκετά καθώς Κούρδοι και Αμερικανοί σχεδιάζουν επίθεση κατά της Ράκα, ενώ οι Τούρκοι αισθάνονται «βιδωμένοι» γεωστρατηγικώς από τους υπερατλαντικούς συμμάχους τους. Στην γειτονική χώρα ο Ερντογάν κατάφερε να προκαλέσει την Δύση αφαιρώντας την ασυλία για τους βουλευτές του HDP ενώ προετοιμάζει την ανάδειξή του σε υπερ-πρόεδρο.
Η Τουρκία θα προσπαθήσει να εκφοβίσει για μιαν ακόμη φορά την Ελλάδα επιχειρώντας να την σύρει σε αποδοχή μέρους των απαιτήσεών της, εκμεταλλευόμενη την δύναμη έναντι της συγκυριακής αδυναμίας της. Το τουρκικό σχέδιο θα χρησιμοποιήσει τους γνώριμους «λύκους» προκειμένου να εξασφαλίσει και να προσδιορίσει μιαν αφετηρία από την οποία θα ξεκινήσει η βήμα προς βήμα υποχώρηση της Ελλάδος από τα κυριαρχικά της δικαιώματα – το τονίζουμε – σε όλα τα πεδία και επίπεδα. Ας συμβουλέψει κάποιος τον αυταπατηθέντα και αερολόγο κυβερνητικό βοσκό πως δεν είναι μόνος του.
Εάν ζούσε ο Αίσωπος σήμερα θα αναγνώριζε με δυσφορία ότι η χώρα έχει διολισθήσει σε ένα περιβάλλον άκρατης μυθοπλασίας, αποδεχούμενη την παραμυθία και την αυταπάτη ως τη νέα κοινωνική αναγκαιότητα. Ακόμη χειρότερα και σε σχέση με την τουρκική απειλή, ίσως να πρόσθετε και μιαν άλλην εκδοχή στον μύθο του. Αυτήν όπου ο βοσκός σε συνεργασία με τους χωρικούς αποφασίζουν να δώσουν βορά στον λύκο σε τακτά χρονικά διαστήματα ένα πρόβατο, προκειμένου να τους αφήσει επιτέλους στην ησυχία τους.
Εάν αυτό έχει αποφασισθεί λόγω διπλωματικής πιέσεως, οικονομικής ανάγκης, γεωστρατηγικής αδυναμίας ή για οποιανδήποτε άλλη αιτία, τότε ας προσέξουν οι ταγοί όποιοι κι αν είναι μυθοπλάστες, αυταπατηθέντες, ορθολογιστές, νεοφιλελεύθεροι ή απλοί φιλέλληνες… ασχέτως σε ποιον Θεό ή μη πιστεύουν. Ας μελετήσουν προσεκτικώς την τουρκική στρατηγική εκφοβισμού στην οποίαν εθιστήκαμε με τη δική μας θέληση και ανόητη στάση.
Η παγίδα έχει στηθεί αριστοτεχνικώς και απαιτείται ακόμη μια ισχυρή δόση απειλής για να ενεργοποιήσει τα ηττοπαθή αντανακλαστικά του φοβικού συνδρόμου. Ο μύθος του Αισώπου με τον λύκο, τον βοσκό και τα πρόβατα μπορεί να μετεξελιχθεί στην επίσης γνωστή μυθιστορία του Μινώταυρου, στον οποίον οι Αθηναίοι προσέφεραν βορά κάθε χρόνο 7 νέους και 7 νέες ως τίμημα συμβιβασμού και ήττας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου