Συντάκτης: Μπάμπης Μιχάλης
Η οικονομική τρέλα της Ευρώπης δεν μπορεί να συνεχιστεί, προειδοποιεί στο τελευταίο του άρθρο στο «Project Syndicate» ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς και καλεί κυβερνήσεις και κέντρα αποφάσεων της Ε.Ε. να προβούν σε αναστροφή των πολιτικών λιτότητας και μεταρρύθμιση της λειτουργικής δομής της ευρωζώνης.
Ο πρώην οικονομολόγος του ΔΝΤ και καθηγητής του Πανεπιστημίου Κολούμπια τονίζει ότι πέντε και πλέον χρόνια από το ξέσπασμα της παγκόσμιας κρίσης η ευρωπαϊκή οικονομία όχι μόνο δεν καταφέρνει να καλύψει το χαμένο έδαφος, όπως οι ΗΠΑ, αλλά αντίθετα χειροτερεύει. «Η χαμένη πενταετία εξελίσσεται με γοργούς ρυθμούς σε χαμένη δεκαετία» προειδοποιεί, υπογραμμίζοντας ότι πίσω από τις κρύες στατιστικές καταστρέφονται ζωές, εξανεμίζονται όνειρα, οικογένειες καταρρέουν (ή ούτε καν σχηματίζονται). Κι όλα αυτά, παρ’ ότι «η Ε.Ε. διαθέτει πολύ ταλαντούχους και πολύ μορφωμένους ανθρώπους, παρ' ότι οι χώρες της έχουν ισχυρά νομικά πλαίσια και εύρυθμες κοινωνίες, παρ’ ότι πριν από την κρίση οι περισσότερες από τις οικονομίες της λειτουργούσαν καλά, με υψηλή παραγωγικότητα και ρυθμούς ανάπτυξης από τους υψηλότερους στον κόσμο».
Ο Στίγκλιτς υποστηρίζει ότι τα προβλήματα της σημερινής Ευρώπης οφείλονται στην άνευ προηγουμένου λήψη κακών οικονομικών αποφάσεων που ξεκινούν από τη δημιουργία του ευρώ. Το τελευταίο, αν και στόχευε να ενώσει την Ευρώπη, στο τέλος τη χώρισε. Οσο μάλιστα απουσιάζει η πολιτική βούληση για τη δημιουργία θεσμών που θα επιτρέψουν στο κοινό νόμισμα να λειτουργήσει, η ζημιά αυτή δείχνει ανεπανόρθωτη.
Λάθος προσκόλληση
Το σημερινό χάος προέρχεται εν μέρει, όμως, και από την προσκόλληση στην -εδώ και αρκετά χρόνια αναξιόπιστη- πίστη στην εύρυθμη λειτουργία των αγορών, χωρίς ατέλειες στην πληροφόρηση και τον ανταγωνισμό. Η υπερβολική αυτοπεποίθηση των Ευρωπαίων αξιωματούχων συντελεί προς αυτήν την κατεύθυνση .
Και αυτό συμβαίνει όχι επειδή οι χώρες της Ε.Ε. απέτυχαν στην εφαρμογή των συνταγογραφημένων πολιτικών που τους επιβλήθηκαν αλλά επειδή τα μοντέλα πάνω στα οποία στηρίχτηκαν αυτές οι πολιτικές ήταν πάρα πολύ ελαττωματικά.
Στην Ελλάδα τα μέτρα που στόχευαν στη μείωση του χρέους οδήγησαν σε μεγαλύτερο βάρος από αυτό που κουβαλούσε η χώρα πριν από το 2010. Η αναλογία χρέους/ΑΕΠ αυξήθηκε και αυτό οφειλόταν στις οδυνηρές επιπτώσεις που επέφερε στην παραγωγή η δημοσιονομική λιτότητα.
Και ενώ το ΔΝΤ τουλάχιστον παραδέχεται αυτές τις αποτυχίες, οι ηγέτες της Ευρώπης συνεχίζουν να πιστεύουν ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις οφείλουν να είναι η βασική τους προτεραιότητα. Παρακάμπτουν βέβαια ότι τα προβλήματα στα οποία επικεντρώνουν τις μεταρρυθμίσεις που προτάσσουν υπήρχαν και πριν από την κρίση και ότι αυτό δεν εμπόδιζε την ανάπτυξη της οικονομίας.
Σύμφωνα με τον Στίγκλιτς, αυτό που η Ευρώπη χρειάζεται πολύ περισσότερο από τις μεταρρυθμίσεις στις χώρες-μέλη της είναι η μεταρρύθμιση της ίδιας της δομής της και βέβαια η αναστροφή των πολιτικών λιτότητας, οι οποίες -όπως γράφει- απέτυχαν επανειλημμένα να οδηγήσουν σε αναθέρμανση της οικονομικής ανάπτυξης.
Ενα δυνατό σημείο της Ε.Ε.
Ο Στίγκλιτς σημειώνει ακόμη πως ένα από τα δυνατά σημεία της Ε.Ε. είναι η ζωτικότητα των δημοκρατιών της. Ομως το ευρώ αφαίρεσε από τους πολίτες -ειδικά στις χώρες της κρίσης- οποιοδήποτε λόγο για την οικονομική τους τύχη. Οι ψηφοφόροι επανειλημμένα προειδοποίησαν τους κρατούντες για τη δυσαρέσκειά τους όσον αφορά την κατεύθυνση της οικονομίας, όμως η απάντηση που έπαιρναν από τις νέες κυβερνήσεις ήταν συνέχιση της ίδιας πορείας που είχε υποδειχτεί από Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη και Βερολίνο.
«Για πόσο καιρό όμως μπορεί να συνεχιστεί αυτό; Πώς θα αντιδράσουν οι ψηφοφόροι; Σε όλη την Ευρώπη είδαμε την ανησυχητική αύξηση των ακραίων εθνικιστικών κομμάτων, ενώ η Ελλάδα τώρα αποτελεί ακόμη ένα τεστ για την Ευρώπη. Η μείωση του ελληνικού ΑΕΠ από το 2010 είναι πολύ χειρότερη από εκείνη που αντιμετώπισε η Αμερική στη διάρκεια της Μεγάλης Υφεσης τη δεκαετία του 1930. Η ανεργία των νέων είναι πάνω από 50%. Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά απέτυχε και τώρα, λόγω της αδυναμίας του Κοινοβουλίου να επιλέξει νέο Πρόεδρο, θα διεξαχθούν πρόωρες γενικές εκλογές... Αν ο αριστερός ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει αλλά δεν πάρει την εξουσία, βασική αιτία θα είναι ο φόβος για το πώς θα απαντήσει η Ε.Ε. Ο φόβος δεν είναι το ευγενέστερο των συναισθημάτων και δεν θα αποτελέσει την αφορμή για το είδος της εθνικής συναίνεσης που χρειάζεται η Ελλάδα, ώστε να προχωρήσει εμπρός» σημειώνει.
Το θέμα όμως δεν είναι η Ελλάδα αλλά η Ευρώπη.
«Αν δεν αλλάξει τους τρόπους της, αν δεν μεταρρυθμίσει την ευρωζώνη, αν δεν σταματήσει τη λιτότητα, η λαϊκή αντίδραση θα είναι αναπόφευκτη. Η Ελλάδα μπορεί να παραμείνει στην πορεία αυτή τη φορά. Αλλά αυτή η οικονομική τρέλα δεν μπορεί να συνεχιστεί επ' άπειρον. Η δημοκρατία δεν θα το επιτρέψει. Πόσο περισσότερος πόνος χρειάζεται ακόμη προκειμένου να αποκατασταθεί η λογική στην Ευρώπη;».
“Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα
περιεχόμενα του άρθρου”
ΚΛΙΚΑΡΕ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΚΑΙ ΚΑΝΕ FOLLOW ΣΤΟΝ ΠΑΡΛΑΠΙΠΑ
……
ΣΤΗΡΙΞΕ ΤΟΝ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΣΟΥ ΠΑΡΛΑΠΙΠΑ ΚΑΝΟΝΤΑΣ LIKE
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου